Bulletin 26 - Vereniging voor Klinische Psychotherapie

Bulletin 26 - Vereniging voor Klinische Psychotherapie Bulletin 26 - Vereniging voor Klinische Psychotherapie

klinische.psychotherapie.nl
from klinische.psychotherapie.nl More from this publisher
08.09.2013 Views

Van Profiel tot Proces; Ontwikkelingsniveau-specifieke strategieën in de (dag)klinische psychotherapie Samenvatting van de lezing van T.J.M. Ingenhoven, psychiater, hoofdbehandelaar van het Bovenregionaal Centrum Specialistische Psychotherapie voor Persoonlijkheidsstoornissen van de Symforagroep te Amersfoort. Allereerst een stukje van een video opname van een meisje dat vertelt over haar zelfverwondingen. Ze doet dit met scheermesjes en als ze die niet heeft met glas of plastic. Zij doet dit wanneer zij een extreme spanning voelt opkomen, daarbij erg angstig is en soms stemmen hoort. Als zij zich snijdt voelt zij daarbij geen pijn. In andere omstandigheden zou ze er niet over piekeren om dit te doen, voegt zij er aan toe. Bij dit type patienten wordt op het ontwikkelingsprofiel vooral gescoord op de niveaus : 00 structuurloosheid, 10 fragmentatie, 20 egocentriciteit, 30 symbiose, 40 verzet, 50 rivaliteit. De klinische behandeling van ‘De Zwaluw’ en de dagklinische behandeling van ‘De Enk’ bieden een therapeutisch milieu voor persoonlijkheidsstoornissen. Bij de indicatiestelling wordt het ontwikkelingsprofiel gebruikt om een sterkte – zwakte analyse te maken. Men onderscheidt drie therapiemodellen: 1.het conflictmodel. 2.het deficitmodel, waarbij er een tekort is aan sociale en psychologische vaardigheden. 3.het handicapmodel. Bij hun wordt van 1. en 2. gebruik gemaakt. Om verwerven van inzicht en reconstructie mogelijk te maken is het noodzakelijk om goed te structureren en te stabiliseren. Om in het behandelproces de problematiek te actualiseren vraagt men de clienten: probeer jezelf te zijn. Als zij dat doen gaat het vanzelf mis, zoals het in de thuissituatie ook mis ging. En dan kan de psychotherapeut zijn werk doen. Dan weer een stukje van een video opname van een 20-jarig meisje dat al van haar tweede jaar af de nagels van haar tenen er uittrekt. In het gesprek met de psychotherapeut vraagt deze: wat verwacht je als je jezelf niet verminkt. Zij is

dan bang om zich bloot te geven en om relaties aan te gaan. Daarom vermijdt zij contacten. In contacten is zij bang voor boosheid. Nu, na een aantal maanden behandeling kan zij wel irritaties uiten. En terwijl zij eerst geen zelfrespect had begint dat nu te komen. Het is nuttig om een hiërarchie in de behandeldoelstellingen te maken. Wat is het kernprobleem en wat is de focus van behandeling in de beginfase, de middenfase en de afrondingsfase. Met het ontwikkelingsprofiel kan je snel zien waar aan gewerkt moet worden. Bijvoorbeeld: Kernprobleem – behandelfocus – therapeutische relatie 50 rivaliteit - gewoon zijn - de behoefte om te excelleren begrijpen en werken aan een relatie zonder verliezer. 40 verzet - bevrijding - de behoefte aan macht begrijpen en werken aan machtstrijd zonder destructie. 30 symbiose - separatie- - de hulpeloosheid begrijpen en werken individuatie aan de therapie als voedingsbodem. 20 egocentriciteit - contact - de egocentrische attitude begrijpen en werken aan therapie als zelfspiegeling. 10 fragmentatie - integratie - de actietaal begrijpen en werken aan therapie als infrastructuur. 00 structuurloosheid - stabilisatie - de lichaamstaal begrijpen en de realiteitsvervalsing accepteren; in de therapie niet te empathisch zijn en op kritische afstand. In de tegenoverdracht moet je omgaan met: 50 degraderen en kleineren. 40 sadisme en machtswellust. 30 onverzadigbaarheid. 20 ontmenselijking. 10 uitstoting. 00 onbereikbaarheid. Voordelen van het ontwikkelingsprofiel zijn verder: -het is bij de indicatiestelling duidelijker of de client ziek genoeg is om de keuze voor deze intensieve behandeling te rechtvaardigen en gezond genoeg is om hem aan te kunnen. -de behandelfocus is duidelijker. - het is duidelijker wat je als gedrag kan verwachten -de dynamiek in de groepen is beter te doorzien. -de sturing van het therapeutisch proces is makkelijker. -het biedt een gemeenschappelijke taal in het team.

dan bang om zich bloot te geven en om relaties aan te gaan. Daarom vermijdt zij<br />

contacten. In contacten is zij bang <strong>voor</strong> boosheid. Nu, na een aantal maanden<br />

behandeling kan zij wel irritaties uiten. En terwijl zij eerst geen zelfrespect had begint<br />

dat nu te komen.<br />

Het is nuttig om een hiërarchie in de behandeldoelstellingen te maken. Wat is het<br />

kernprobleem en wat is de focus van behandeling in de beginfase, de middenfase en<br />

de afrondingsfase. Met het ontwikkelingsprofiel kan je snel zien waar aan gewerkt<br />

moet worden. Bij<strong>voor</strong>beeld:<br />

Kernprobleem – behandelfocus – therapeutische relatie<br />

50 rivaliteit - gewoon zijn - de behoefte om te excelleren begrijpen en<br />

werken aan een relatie zonder verliezer.<br />

40 verzet - bevrijding - de behoefte aan macht begrijpen en werken<br />

aan machtstrijd zonder destructie.<br />

30 symbiose - separatie- - de hulpeloosheid begrijpen en werken<br />

individuatie aan de therapie als voedingsbodem.<br />

20 egocentriciteit - contact - de egocentrische attitude begrijpen en<br />

werken aan therapie als zelfspiegeling.<br />

10 fragmentatie - integratie - de actietaal begrijpen en werken aan<br />

therapie als infrastructuur.<br />

00 structuurloosheid - stabilisatie - de lichaamstaal begrijpen en de realiteitsvervalsing<br />

accepteren; in de therapie niet te<br />

empathisch zijn en op kritische afstand.<br />

In de tegenoverdracht moet je omgaan met:<br />

50 degraderen en kleineren.<br />

40 sadisme en machtswellust.<br />

30 onverzadigbaarheid.<br />

20 ontmenselijking.<br />

10 uitstoting.<br />

00 onbereikbaarheid.<br />

Voordelen van het ontwikkelingsprofiel zijn verder:<br />

-het is bij de indicatiestelling duidelijker of de client ziek genoeg is om de<br />

keuze <strong>voor</strong> deze intensieve behandeling te rechtvaardigen en gezond genoeg is<br />

om hem aan te kunnen.<br />

-de behandelfocus is duidelijker.<br />

- het is duidelijker wat je als gedrag kan verwachten<br />

-de dynamiek in de groepen is beter te doorzien.<br />

-de sturing van het therapeutisch proces is makkelijker.<br />

-het biedt een gemeenschappelijke taal in het team.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!