De schaduw als werkterrein in regressietherapie

Hoe werk je aan de schaduw?
• Les 1: erkenning dat de Schaduw in jou zit, erkenning dat duisternis schuilgaat diep in je hart.
• Les 2: verantwoording nemen voor je eigen projecties, ontdekken en gadeslaan van de hoedanigheden
van de schaduw (zie ook: Ken Wilber, spectrum of consciousness)
• Les 3: “lange en moeizame onderhandelingen” met de schaduw, het gevecht verstandig, gedoseerd
aangaan, met vallen en opstaan. Alternatief voor les 3 : regressie! Dé mogelijkheid om het proces te
versnellen!
Wat gebeurt er als je niet aan je schaduw werkt? Je geeft de schaduwzijde door als je er niet zelf aan werkt. Je
laat een ander (gewillig slachtoffer) je demonische kant uitleven die je zelf niet durft aanschouwen. Jung
vertelde eens dat hij een vooraanstaand man had ontmoet, een Quaker, die zich niet kon voorstellen dat hij
ooit in zijn leven iets verkeerds had gedaan. En weet je wat er met zijn kinderen gebeurde? vroeg Jung. De zoon
werd een dief en de dochter ging de prostitutie in. Omdat de vader zijn schaduw, zijn deel van de onvolmaakte
aard van de mens, niet op zich wilde nemen, dwong hij onbewust zijn kinderen de duistere kant uit te leven
die hij had genegeerd.’
De zin van ziek zijn (Dethlefsen & Dahlke)
Dethlefsen & Dahlke schreven een boek dat ongemakkelijk maakt. Ze ontnemen de mens de mogelijkheid
zijn ziekte te gebruiken als alibi voor zijn onopgeloste problemen. Ik vond er enkele rake ideeën in, als
uitbreiding op de theorie van de schaduw:
Wat in de schaduw zit en we niet erkennen, zal zich uiten via het lichaam. Symptomen zijn lichamelijke
verschijnselen die onderliggende bewustzijnsconficten uitdrukken. Maar niet voor alle symptomen geldt dit,
zie bv. epidemieën. Opmerking HTD: Het is een beschuldiging van zieke mensen. Kijk hoe mensen hun ziekte
dragen, hoe ze er op reageren. Onderzoek of het een “schaduw-ziekte” is. Vaak is het dat en vaak ook niet.
Mensen zijn ‘gezonder’ (want eerlijker) als ze ziek zijn. Symptomen bestrijden betekent symptomen
onderdrukken waardoor ze verergeren Je beste vriend vertelt je niet wat je lichaam je vertelt. Je lichaam is
daarom je allerbeste vriend. Ziek zijn oefent de functie uit van leraar, om ons te helpen, het is geen
‘vergissing’.
Als een controlelampje van de auto brandt, dan ga je het lampje toch niet afdekken of wegnemen? In de
reguliere geneeskunde zien we dit soort reactie vaak, al is er de laatste jaren een aanzienlijke
mentaliteitsverandering aan de gang.
Opgelet, dit vormt een belangrijke inzichtelijke verschuiving: Ziek zijn is geen primair lichamelijk gegeven.
Ziek zijn speelt zich (vaak!) af op het niveau van het bewustzijn; het symptoom is enkel de lichamelijke uiting
van het bewustzijnsconfict.
Polariteit
Ziekte is een uiting van strijd, van polariteit. Genezing is de overwinning op de polariteit.
Alles is polariteit in ons bewustzijn. Wij lijden aan de beperking dat het altijd ‘het één of het ander’ moet
zijn, positief of negatief (cf. elektriciteit, man-vrouw, 2 hersenhelften, in- en uitademen). Streven naar A roept
automatisch B op.
Dit levert volgende, aantrekkelijke flosofsche verschuiving op : GOD = eenheid; Duivel = polariteit ! Dit is
fundamenteel verschillend van ‘god=goed’ en ‘duivel=kwaad’. Er is geen goed of kwaad: het goede is het
midden (evenwicht/harmonie), het kwade is zich verloren weten in polariteit.
Link met de schaduwzijde van Jung
De Schaduw is dat deel van jezelf dat je niet wil of kan aanvaarden. De Schaduw maakt dus ziek,
confrontatie met je schaduw maakt heel. De opdracht bij ziekte is de symbolen te leren interpreteren, het
symptoom zien als een noodzakelijke omweg/stilstand om te bezinnen.
Polariteit ontstaat als we teveel iets najagen. De opdracht is daarom de rust (van het midden) te vinden.
Deze rust zal iets nieuws toelaten. Dit resulteert in een paradigma-verschuiving: de wetenschap beweert dat
de bacterie de ziekte veroorzaakt. Hier is de redenering omgekeerd: ziekte heeft de bacterie nodig om zich
te manifesteren, om zich te tonen als symptoom, als polariteit aan het bewustzijn. (vergelijking: verf & doek
veroorzaakt geen schilderij; het schilderij heeft verf & doek nodig om het onderliggend idee te
4