Lees scriptie - Vereniging van Verzamelaars van Oude Fondsen

handel gedreven in bepaalde fondsen. 2 Elk fonds werd afhankelijk van de
belangrijkheid vertegenwoordigd door een of meerdere hoeklieden. Zij waren
niet officieel aangesteld en voerden orders uit voor hun medeleden. Koop- en
verkoopopdrachten werden door hen zoveel mogelijk in elkaar gesloten. Voor
de overige stukken traden deze gespecialiseerde beurscommissionairs
afhankelijk van omvang en prijs als tegenpartij op. De hoekman berekende zijn
medeleden-opdrachtgevers een kleine bij het provisiereglement van de
Vereeniging vastgestelde vergoeding. 3 In 1922 richtten deze vakmensen ter
behartiging van hun belangen de Vereeniging van Hoeklieden op. 4
Ondanks de krach op Wall Street in 1929 bleven de beurzen hier
opengesteld maar de crisis van de jaren dertig en de Duitse bezetting hadden
terdege gevolgen voor de effectenhandel en zijn deelnemers. Direct na de
Tweede Wereldoorlog werd de effectenhandel geconfronteerd met zware
beperkingen. Na de geldzuivering operatie onder Minister van Financiën
Lieftinck en een algemene registratie van effecten nam het effectenverkeer pas
in april 1947 een ʽvrijeʼ aanvang. Tegelijk werd met de Beschikking
Beursverkeer bekrachtigd dat de aan- en verkoop van effecten via een lid van de
Vereeniging moest lopen, de zogenaamde commissionairsdwang. Evengoed
kwam langzaam maar gestaag de met Marshallhulp gefinancierde wederopbouw
van de Nederlandse economie op gang en in 1954 bedroeg de nominale
aandelenomzet een respectabele f 855 miljoen. Drie jaar later was de omzet
gehalveerd (1957: f 417 miljoen). Een teruglopende handel in ʽAmerikaantjesʼ
en de nationalisatie van Nederlandse bedrijven door de Indonesische overheid
waren daar mede debet aan.
2
Costa, J. Mendes da, Het ABC van de Amsterdamschen Effectenhandel (Amsterdam 1931) 28.
3
Iongh, Vereeniging, 87.
4
Joh. de Vries, Een eeuw vol effecten. Historische schets van de Effectenhandel en de Amsterdamse
Effectenbeurs 1876-1976 (Wormerveer 1976) 109.
5