30 - Hogeschool Van Hall Larenstein.

SAMEN
VOOR NATUUR
“OP PAD IN HET LANDSCHAP”
Terugkijkend op vorig jaar was de Manifestatie
een zeer succesvolle dag met ruim 40 workshops,
650 deelnemers en een levendige informatiemarkt.
Het accent lag toen op financiële pijlers
voor natuur. Centraal stond de samenwerking tussen
beheerders en gebruikers van natuur en landschap.
Prof. Mr. Pieter van Vollenhoven was aanwezig en
benadrukte het belang van het duurzaam invullen van
de Ecologische Hoofd Structuur.
Dit jaar organiseren Hogeschool Van Hall Larenstein, het
Nationaal Groenfonds en SBNL opnieuw de Manifestatie
“Samen voor Natuur”. Dankzij de actieve inzet van tal
van organisaties is weer een interactief programma
samengesteld met boeiende sprekers. Met aan het eind
van de dag de uitreiking van de SBNL Natuurprijs 2006.
Net als vorig jaar is “Samen voor Natuur” erop gericht
samenwerking te stimuleren. De dag is samengesteld
rond het thema “Op pad in het landschap”. Beleving van
natuur en landschap in zeer brede zin. U zult kunnen
deelnemen aan multimediale workshops, een wandeling
maken in de schooltuin middels een GPS en mee
discussiëren over het belang van cultuurhistorische
waarden van het landschap.
De dag begint om 9:30 uur met een aanbod van 46
presentaties en workshops in negen verschillende zalen.
Doel is het uitwisselen van kennis en ervaring, het
leggen van contacten en het versterken van relaties.
De hele dag door is er een informatiemarkt met meer
dan 25 stands waarin organisaties zich presenteren.
Deze markt vormt de centrale ontmoetingsplek voor
natuurbeheerders, boeren, landgoedeigenaren, onderzoekers,
beleidsmedewerkers, particuliere grondbezitters,
vrijwilligers, adviseurs, projectontwikkelaars en vele
anderen.
Na afloop van de workshops is er vanaf 15:00 uur een
plenair programma
NOVEMBER
302006
H O G E S C H O O L V A N
H A L L L A R E N S T E I N
I N V E L P
T I J D : 9 . 3 0 – 1 7 . 0 0 U U R
UITNODIGING VAN 9.30 TOT 14:30
2006
46 VERSCHILLENDE
WORKSHOPS!
ZIE PROGRAMMA
BINNENZIJDE.
Fotograaf: Conny Meslier.
PLENAIR PROGRAMMA
15:00 uur
Opening door dagvoorzitter Mevr. Albertine van Vliet- Kuiper,
voorzitter Landschapsmanifest.
Sinds begin 2000 is van Vliet-Kuiper burgemeester van
Amersfoort. Daarvoor was zij dijkgraaf van het Waterschap
Veluwe.
15:10 uur
“Op pad in het landschap”; visie vanuit de gebruiker
Inleiding door mr. Guido van Woerkom
hoofddirecteur ANWB
Als 123-jarige vereniging van mobiele recreanten kent de
ANWB zijn pappenheimers. De bond weet wat Nederlanders in
hun vrije tijd zoeken en waar ze plezier aan beleven. Ook de
visie van de ANWB op natuur en landschap is sterk gerelateerd
aan de wensen en behoeften van de leden. De ervaring leert
dat het ledenbelang in de meeste gevallen goed is te verenigen
met belangen van natuur en landschap.
15:30 uur
“Op pad in het landschap”;
visie vanuit Natuur en Landschap
Inleiding door Mevr. Janine Pijl
directeur Gelders Landschap
Om mensen veilig en gerust te kunnen laten genieten van
natuur en landschap, is gericht beheer nodig: wegen, paden,
routestructuren en rustpunten. Daarbij hoort moderne informatieverstrekking:
liever een webcam in een dassenburcht dan
verstoring door wandelaars, ook al zijn dat natuurvorsers.
15:50 uur
Debat over Op pad in het landschap
Onder leiding van Dagvoorzitter Albertine van Vliet-Kuiper.
Mevrouw van Vliet-Kuiper draagt de natuur een warm hart
toe en zet zich als voorzitter van het Landschapsmanifest in
voor een forse kwaliteitsverbetering van het Nederlands landschap.
Tijdens de manifestatie staat het thema “Op pad in het landschap”
centraal. Waar liggen kansen voor samenwerking en
waar bedreigingen voor het landschap? Hierover discussiëren
de inleiders met elkaar en met de zaal. Ook bestuurders vanuit
landbouw, natuur en grondbezit nemen deel aan het debat.
16:15
Uitreiking SBNL Natuurprijs 2006
Door Juryvoorzitter Martin Jansen
Lid van de Raad van Bestuur van
Hogeschool Van Hall Larenstein, Velp
Het thema van de SBNL Natuurprijs 2006 is ook “Op pad in
het landschap”. Tien initiatiefnemers met een goed praktijkvoorbeeld
of vernieuwend idee, zijn genomineerd. Dhr. Jansen
zal als juryvoorzitter de genomineerden en hun initiatieven
aan u voorstellen en de drie prijswinnaars bekend maken.
16:30
Einde programma

Lunch verkrijgbaar op de informatiemarkt
Presentaties en workshops Samen voor Natuur 2006
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
WATER
Als basis voor
toegankelijkheid
1.
Fietsboot
De Eemlijn
2.
Kanovaren en
natuur
3.
Waterpark Het
Lankheet
4.
Waterschap:
natuur, onderhoud
en recreatie
5.
Ooijpolder-
Groesbeek; groenblauwe
diensten
MULTIMEDIA
Als basis voor
toegankelijkheid
6.
Op het Land
7.
Landschap
ontsluiten via
internet
8.
Natuurfotografie:
afbeelden of
verbeelden?
9.
Natuur in beeld:
film en internet
10.
Daar moet ik
zijn.nl
WANDELPADEN
Als basis voor
toegankelijkheid
11.
Beleefpaden;
een beleving!
12.
Boerenland als
verbindende
schakel
13.
Wandelen over
boerenland in de
Maashorst
14.
Ommetjes;
toegankelijk
platteland
15.
Op de Kuierlatten
21.
Paardensport
past in het
landschap
22.
Zorg voor paard
en landschap
23.
Op paardenpad:
de Achterhoek
24.
De verleiding
van de paardenhouderij
25.
Paard als
bruggenbouwer
ERZICHT WOR
OVER
15:00
1. Fietsboot leidt mensen het Nationaal Landschap binnen
Han Geerlings (De Eemlijn)
50+vrijwilligers van Stichting Eemlijn exploiteren op niet-commerciële
wijze een toeristische lijndienst over de Eem en de Randmeren.
Onderweg vertelt een van de bemanningsleden bijzonderheden
over de rivier, de cultuurhistorie, de natuur, de geschiedenis van de
streek en de ontwikkeling van het Nationaal Landschap A-E. Er zijn
aansluitende fietsroutes en wandelroutes.
2. Kanovaren en natuur
Dhr. Henny Dekker (Nederlandse Kanobond)
In deze workshop komt de veelzijdigheid van kanovaren aan bod,
maar ook zal ingegaan worden op punten als: Waaraan moet water
voldoen om op te kanoen, wat zijn knelpunten, welke overlast veroorzaakt
de kanovaart en zal gediscussieerd worden over kanovaren
en natuur.
3. Waterpark Het Lankheet - waar water en land elkaar raken en
maken
Eric Brinckmann en Fleur van der Schalk (Waterpark het Lankheet)
Op Waterpark Het Lankheet wordt door een stapeling van functies
het land op innovatieve, duurzame en rendabele wijze gebruikt met
water als bindend element. De recreatieve waarde van het Waterpark
is een belangrijk onderdeel van het project. De landschapsarchitectuur
en kunstzinnige inrichting van Het Waterpark draagt hieraan
bij.
4. Het Waterschap: natuur- onderhoud en recreatie
Ad Schoutens (Waterschap Vallei en Eem)
Het waterschap heeft al veel natuur gerealiseerd en de doelstelling
is om nog veel meer te realiseren. Natuur die onderhouden moet
worden en waar mensen van willen genieten. Daarom is er steeds
meer vraag naar recreatief medegebruik en openstelling. Deze
workshop gaat in op hoe natuur, natuuronderhoud en recreatie
goed samen kunnen gaan.
5. Landschapsontwikkelingsplan Ooijpolder - Groesbeek;
Ervaringen met groen-blauwe diensten
Tiny Wigwam (Landschapsfonds Via Natura)
Het landschapsontwikkelingsplan van de gemeenten Groesbeek,
Millingen aan de Rijn en Ubbergen is in 2004 tot stand gekomen via
een intensief gebiedsproces. Landschapsbeheer door particulieren,
oftewel groene en blauwe diensten is een van de pijlers van het
plan. Inmiddels is de stad Nijmegen als grootgebruiker geïnteresseerd
en dragen de eerste private partijen bij aan projecten.
6. Op het Land
Ineke Noordhoff
Hoe ziet boerennatuur eruit? Ineke Noordhoff, econoom , journalist
en natuurgids interviewde boeren, natuurbeschermers en bestuur-
CULTUURHISTORIE
Als basis voor
toegankelijkheid
16.
Dommels:
Studenten
winnen prijs
17.
Rondwandeling
op historische
buitenplaatsen
18.
Deltaplan voor
het Landschap
19.
Herstel IJsselboomgaarden
20.
Vlechtheggen;
landschapsmonumenten
26.
Samen voor
Natuur: de
handen ineen
27.
Samen een route
ontwerpen
28.
Natuurbranden:
risicobeheersing
en bestrijding
29.
Snel-weg
panorama’s
30.
Leesbaar
Landschap
ders over verschillende vormen van agrarisch natuurbeheer en
schreef daarover een boek (Op het land, Atlas, oktober 2006). In
deze lezing analyseert ze hoe het komt dat Nederland gevangen zit
in de tegenstelling tussen landbouw en natuur.
7. Landschap ontsluiten via internet
Pim Jungerius/ Hanneke van den Ancker (St. Geomorfologie & LS)
Uit een onderzoek naar info op internet over wandelingen op de
Veluwe blijkt dat er meer dan 200 wandelingen worden aangeboden,
maar vrijwel allemaal op het niveau rechtsaf, linksaf. Hoe kan dit
verbeterd worden?
8. Natuurfotografie: afbeelden of verbeelden?
Ruben Smit (OutdoorVision)
Ruben Smit is professioneel natuurfotograaf en winnaar van diverse
grote internationale fotoprijzen. In deze lezing staat hij stil bij zijn
visie op natuur en hoe fotografie daarbij een rol speelt. Hoe belangrijk
is beeld van natuur in onze huidige samenleving? Een lezing
waarbij de toeschouwer wordt geprikkeld door beeld en tekst.
9. Natuur in beeld: natuurfilmen en toepassingen op het internet
Rolf Roos (Stichting Natuurmedia)
Met echte beelden op het virtuele pad. De beste natuurervaring is
zelf naar buiten, zelf ontdekken, zelf kijken en luisteren. De één
na beste is de goede selectie van natuurbeelden in een natuurfilm.
Krachtige beelden, ondersteund door een helder verhaal. Rolf Roos,
bioloog, publicist en filmmaker laat zien hoe je met korte filmpjes
veel kan zeggen. Heeft u zelf filmmateriaal (dvd), neem het mee!
10. Daar moet ik zijn.nl; ontdek het landschap via internet
Henk Meeuwsen/Martin Goossen (Alterra)
Via de website www.daarmoetikzijn.nl kunnen internetgebruikers in
drie stappen hun mooiste landschap in Nederland ontdekken: hun
ideale gebied voor een dagje uit, voor een vakantie of zelfs om naar
te verhuizen. Dit gebeurt met behulp van unieke geografische databestanden.
Een dergelijke website bestaat nog niet in Nederland.
11. Beleefpaden; een beleving!
Daan Kloeg (Buro Kloeg)
Beleving is in! In de natuur, cultuur en recreatie neemt beleving
een steeds belangrijke rol in. Consumenten willen beleving. Hoe
speel je daar op in en wat kun je er mee? Aan de hand van twee
voorbeelden – twee beleefpaden – kan het een en ander bekeken en
bediscussieerd worden.
12. Boerenlandpad als verbindende schakel
Liset Moerdijk (ST. Wandelplatform-LAW)
Boerenlandpaden zijn een belangrijke aanvulling op het bestaande
netwerk van wandelmogelijkheden in Nederland. Aan de hand van
een aantal cases wordt gepresenteerd waar volgens Wandelplatform-
LAW de kansen en knelpunten liggen.
BREDE SAMENWERKING EN REGIONALE INITIATIEVEN
Als basis voor toegankelijkheid
Zaal D-007 Zaal B-005 Zaal B-006 Zaal D-008 Zaal A-012 Zaal A-013 Zaal A-014 Zaal A-015 Zaal E-002
TOELICHTING OP DE
PRESENTATIES EN
WORKSHOPS
In bovenstaand schema staan alle workshops en
presentaties weergegeven. U kunt zelf uw keuze maken en u
heeft steeds ruimschoots de tijd om van zaal te wisselen. U
mag ook eerder een presentatie verlaten, om op tijd bij de
volgende te zijn. Met dit schema kunt u voorafgaand aan de
manifestatie zelf uw eigen programma samenstellen!
PAARD EN LANDSCHAP
Als basis voor
toegankelijkheid
31.
Meer vlinders in
bospad en bosrand
32.
Boeren met
Uitzicht
33.
Natuurkampeerterreinen,
die zie
je niet……
34.
Voor wat hoort
wat: landgoed
openstellen
35.
Recreatie betaalt
mee aan
terreinbeheer
36.
Landschap
beleven: ruimte,
samenhang en tijd
37.
Landschap
ontsluiten via
internet
38.
GPS en
hand held GIS
39.
Een pad over
rijkswegen,
kan dat?
40.
Buiten gebaande
wegen
VIJF PROGRAMMALIJNEN
De presentaties en workshops vinden plaats tussen 9.30 en
15.00 uur in negen verschillende zalen. In totaal komen
46 onderwerpen aan bod! De meeste workshops starten met
een korte inleiding over een onderwerp dat nauw samenhangt
met de thema’s “samenwerking” en “op pad in het landschap”.
Daarna is er gelegenheid om vragen te stellen en te
discussiëren met de spreker en met andere aanwezigen.
Er zijn ook meer actieve workshops. Zo kunt u met een GPS
een wandeling maken in de schooltuin en is er een workshop
waarin u samen een route kunt ontwerpen. En heeft u zelf
een natuurfilm gemaakt, neem dan uw eigen DVD mee en u
kunt hem presenteren!
41.
Het Groene
Netwerk
42.
Rage of trend?
43.
Paden en natuurgegevens
44.
Natuurvriendelijke
golfbanen;
financiering
45.
Landschaps- en
gebiedsfondsen
46.
Naobers van
Zudert
13. Wandelen over boerenland in de Maashorst; een sleutel tot
succes
Cor van den Heuvel (Maashorstboeren)/ Arjan Dekking (PPO)
In het wandelpadenproject in de Maashorst hebben de Agrarische
Natuur Vereniging Maashorstboeren en het Wageningen UR nauw
samengewerkt. Een zeer succesvolle samenwerking. Daarnaast
willen we met u discussiëren over de mogelijkheden om in andere
gebieden ook te werken aan wandelen over boerenland. Waar liggen
de kansen en wat is er voor nodig om deze te benutten?
14. Ommetjes; de weg naar een toegankelijk platteland
Henk Baas (Landschapsbeheer Nederland)
In het hele land wordt door de provinciale organisaties Landschapsbeheer
aan ommetjes in het buitengebied gewerkt. Bekende
voorbeelden zijn de Utrechtse (en Gelderse) Klompenpaden, de
Flevolandse Op de kuierlatten-routes en de Friese historische
wandelpaden. In deze workshop wordt aan de hand van praktijkvoorbeelden
ingegaan op succesfactoren bij aanleg en beheer van
ommetjes. Daarnaast wordt ingegaan op financiering, vermarkting
en het gebruik van nieuwe media.
15. Op de Kuierlatten; op pad over boerenland
Sialto Eskes (op de kuierlatten) en Rob ter Haar (Landschapsbeheer
Flevoland)
Ontstaan en opzet van Op de Kuierlatten, wandelpaden over boerenland
in Flevoland. De waarde van samenwerken tussen Landschapsbeheer
en boeren. En de waarde van samenwerken onder één model:
Op de Kuierlatten, met een gezamenlijke website, een gezamenlijk
activiteitenprogramma, gezamenlijke PR etc.
16. “Dommels, dommels, dommels…..meulen weg!”
Susan van der Tol en Sander de Klerk (studenten Van Hall Larenstein Velp)
Studenten hebben een prijs gewonnen bij de gemeente Boxtel. De
aanleg van een ontspanningsplek staat centraal. Deze workshop
laat zien hoe de combinatie recreatie, natuur en cultuurhistorie de
landschapskwaliteiten kan verbeteren.
17. De rondwandeling op historische buitenplaatsen, toen en nu.
Peter Verhoef (PHB)
Bij de historische tuin- en parkaanleg van een buitenplaats nam
een rondwandeling een belangrijke plaats in. Nu worden deze rondwandelingen
weer in ere herteld. Wat dit herstel inhoudt en wat de
achterliggende filosofie was ten tijde van de aanleg wordt in de
presentatie, aan de hand van praktijkvoorbeelden van onder andere
de buitenplaatsen, het Klaphek, Huis te Glimmen en ’t Zelle, uitgelegd.
18. Deltaplan voor het Landschap; Nederland weer mooi
Jaap Dirkmaat/ Egbert Jaap Mooiweer (Vereniging Nederlands
Cultuurlandschap)
Nederland weer mooi? Een landschap met trots en eigenwaarde
9:30
10:00
10:30
11:00
11:30
12:00
12:30
13:00
13:30
14:00
14:30
15:00

waar we graag vertoeven? Natuurlijk zult u zeggen. Maar hoe
realiseren we dat? Een presentatie over het Deltaplan voor het
landschap.
19. Herstel IJsselboomgaarden; samen werken aan het landschap
Rob le Rutte (Stichting IJsselboomgaarden)
Herstel van hoogstamboomgaarden vraagt een visie op stimuleren
van landschapszorg door buitenlui. Hoe pak je zo iets aan? Hoe
ondersteun je eigenaren met het opzetten van duurzaam beheer?
Kan een sapmobiel daar een bijdrage in leveren? Is meer natuur in
de boomgaard te combineren met fruitproductie? Wat is de bijdrage
aan de beleving van het landschap? Aan de hand van het project
Duurzaam behoud Hoogstamfruit in de IJsselstreek worden deze en
andere vragen beantwoord.
20. Vlechtheggen; monumentale landschapselementen en
jonge heggen langs paden en wegen
Lex Roeleveld en Robert Ceelen (St. Heg en Landschap)
Nederland heeft een lange traditie van heggenvlechten. Vaak zijn
streekgebonden stijlen te onderscheiden. De vlechtheg is een
veelzijdig landschapselement wat in de 21e eeuw aan een nieuw
leven toe is. Een mooi, natuurijk maar ondoordringbaar groen raster
langs wandel- en fietspaden is 1 van de mogelijkheden die op veel
plaatsen toegepast kan worden.
21. Paardensport past in het landschap
Frans Cramer (KNHS)
Presentatie over de ontwikkelingen rond paardensport in het landschap.
Digitale ruiterroutes, veiligheid van paarden in het verkeer,
gebruik van agrarische percelen voor ruiterroutes. Bespreking van
het handboek aanleg van ruiter- en menroutes. Wat kunnen terreinbeheerders
van de KNHS verwachten en hoe gaan we samenwerken
in de toekomst?
22. Zorg voor paard en landschap
Tjitte Zuur (HAS Den Bosch) en Christianne van der Put (Van Hall
Larenstein)
Een uiteenzetting hoe paardenhouders de landschappelijke waarden
kunnen vergroten op eigen terrein. Wat voor impact heeft dit op
de beleefbaarheid van het landschap? Twee studenten hebben
een inventarisatie gemaakt onder hobbymatige en professionele
paardenhouders en presenteren de resultaten.
KSHOPS
ZICHT WORKS
De onderwerpen van de workshops zijn gebundeld in vijf
programmalijnen:
• Water:
blauwe diensten als basis voor samenwerking en toegan-
kelijkheid.
• Multimedia:
gebruik van beeldmateriaal en internet als basis voor
toegankelijkheid.
• Wandelpaden:
ontwikkelen van wandelnetwerken als basis voor samen-
werking en toegankelijkheid.
• Cultuurhistorie:
herstel van oude landschapselementen als basis voor
samenwerking en toegankelijkheid.
23. Op paardenpad: Aan de slag met ruiter- en menpaden in de
Achterhoek
Ellen Gebben (DLV Groen en Ruimte) en Gerrit Dijkman (Vereniging
Paardentoerisme)
Al meerdere jaren is de Vereniging Paardentoerisme aan de slag om
ruiters en menners te laten genieten van het rijden in de aantrekkelijke
gebieden van Gelderland. Momenteel zijn 140 bedrijven
verspreid over de Achterhoek aangesloten bij de Vereniging. Voor
dit project is een film ontwikkeld welke de basis is van de workshop.
Aansluitend hierop willen wij graag met u aan de slag en u
laten proeven aan de stappen die u tijdens de realisatie zult moeten
doorlopen.
24. De verleiding van de paardenhouderij
Nicoline van der Windt (Alterra)
Of hoe de paardenhouderij te verleiden? Gemeenten zien de snelle
ontwikkeling van de paardenhouderij met een dubbel gevoel aan.
Enerzijds voelt het zich ongemakkelijk vanwege de ‘verlinting’,
anderszijds is het verleidelijk als nieuwe economische drager op
het platteland. Hoe kun je als gemeente de paardenhouders de kans
geven zich te vestigen of uit te breiden en tegelijkertijd verleiden
tot het doen van investeringen in natuur- en landschap?
25. Paard als bruggenbouwer
Marcel van Oijen (Van Hall Larenstein)
Vele artikelen in kranten getuigen van de rol van het paard op het
platteland. Wat is die rol en hoe groot is die? De pilotstudy “Paard
als Bruggenbouwer”, die inmiddels van start is gegaan, zoekt naar
harde gegevens in de Achterhoek. In deze workshop zullen we de
eerste resultaten aan u presenteren.
26. Samen voor Natuur, grondeigenaren slaan de handen ineen.
Arno Willems; C. Balemans (Bosgroep Noord-Oost Nederland)
Het gebied rondom Beesterzwaag, Fryslân, is een uniek landschap
met bossen, schraallanden en heidevelden die een grote biodiversiteit
kennen. De blauwe draad door het gebied is het Koningsdiep.
Eigenaren hebben elkaar nodig om de recreatie in goede banen
te leiden. Om deze reden hebben de gezamenlijke grondeigenaren
rondom Beetsterzwaag het voornemen om voor het gehele gebied
een toekomstplan op te stellen.
27. Samen een route ontwerpen; kuieren door het Landschap
Niels Tienstra en Machiel Huizenga (het Oversticht)
In deze workshop ontdekken de deelnemers het proces van het
maken van een route van “onderop”. Het Oversticht maakt namelijk
kuierroutes: cultuurhistorische en landschappelijke wandelroutes
door en langs plattelandskernen, samen met bewoners en andere
betrokkenen van het gebied.
28. Natuurbranden: risicobeheersing en bestrijding
Alette Getz-Smeenk (Brandweer regio Noord en Oost Gelderland)
De Interregionale Werkgroep Natuurbrandbestrijding Veluwe vraagt
in haar presentatie aandacht voor het belang van samenwerking
tussen brandweer, gemeenten en beheerders van natuurterreinen
in de voorkoming, beheersing en bestrijding van natuurbranden.
Op de Veluwe zijn reeds ervaringen opgedaan op dit gebied. In de
presentatie wil de werkgroep graag ingaan op nog braakliggende
velden van samenwerking.”
29. Snel-weg panorama’s
Maarten Piek/Manon van Middelkoop (Ruimtelijk Planbureau)
In deze studie geven wij invulling aan het concept snelwegpanorama,
zowel ruimtelijk als bestuurlijk. De centrale vraag daarbij is of en
hoe snelwegpanorama’s in Nederland behouden kunnen worden.
30. Leesbaar Landschap-Beleef het landschap met leesbril
Henk Kloen (CLM)
Herontdek uw eigen landschap en breng hierbij agrariërs, particuliere
grondeigenaren en natuurvrijwilligers bijeen. In het project Leesbaar
Landschap ontwikkelen we een methode die een gemeenschappelijke
manier van kijken naar en praten over het landschap,
landschapsontwikkeling- en beheer mogelijk maakt. We presenteren
ervaringen opgedaan in pilots en brengen discussie op gang over
bredere toepassing.
31. Meer vlinders in bospaden en bosranden
Kars Veling (Vlinderstichting)
Langs bospaden en in bosranden liggen grote kansen voor de
natuur. Door het vergroten van de variatie en door het zorgen
voor meer licht en warmte kunnen veel planten en dieren zich hier
uitbereiden. Aan de hand van een aantal vlindersoorten zal worden
besproken hoe bospaden en bosranden kunnen worden beheerd om
die en allerlei andere soorten te stimuleren.
32. Boeren met Uitzicht
Luink van der Laan (voorzitter Boeren met uitzicht)
Tien akkerbouwers in de uitgestrekte Veenkoloniën hebben natuurstroken
op hun grond aangelegd in combinatie met een wandelroute.
De wandelaars zijn enthousiast maar de financieirng voor akkeranden
en wandelen is op langere termijn onzeker. Hoe duurzaam is deze
vorm van natuur en recreatie met een landbouwbedrijf te combineren?
• Paard en landschap:
ontwikkelingen van de paardenhouderij in het landschap
als basis voor samenwerking en toegankelijkheid.
Daarnaast zijn er nog presentaties en workshops over
onderwerpen die meer algemeen gericht zijn op brede
samenwerking en regionale initiatieven.
PAUZE
Koffie en thee zijn doorlopend (gratis) verkrijgbaar in de centrale
hal en in de wandelgangen. U kiest zelf wanneer u de lunch
gebruikt. Deze wordt tussen 11.00 uur en 13.30 uur uitgereikt in
lunchtassen. U kunt uw pauzes gebruiken om de informatiemarkt
te bezoeken en met anderen in contact te komen.
33. Natuurkampeerterreinen, die zie je niet….
Gijsbert Valstar en Marieken Nieuwdorp (St. Natuurkampeerterreinen)
De Wet op de Openluchtrecreatie wordt per 2008 ingetrokken.
Kansen voor het ontwikkelen van een nieuw toeristisch-recreatief
beleid en kansen voor het vergroten van diversiteit in het aanbod
aan kampeervormen. “Kamperen met de luxe van eenvoud”. Tips
voor beleidsmakers op lokaal en regionaal /provinciaal niveau.
34. Voor wat hoort wat; openstelling bij landgoederen
Ekko Aertsen (FPG)
Zowel bij bestaande als bij de ontwikkeling van een nieuw landgoed
moet goed nagedacht worden over de openstelling. De Federatie
gaat in haar presentatie in op zaken als: wat zijn de eisen en vergoedingen
vanuit de subsidieregelingen SN/NSW/LAW, hoe zit het
met aansprakelijkheidsrisico’s, het verschil tussen publiek en openbaar
toegankelijk, en hoe ga je om met nieuwe recreatievormen?
35. Recreatie betaalt mee aan terreinbeheer: nieuwe vormen
van visitor-payback in ontwikkeling voor de Veluwe
Jaap van den Briel (FPG) en Patrick Jansen (Stichting Probos)
Bos- en natuurbeheerders op de Veluwe werken in toenemende mate
samen, ook met de georganiseerde recreatie. Het betreft onder andere
zonering, routenetwerken en evenementen. In deze lezing wordt
ingegaan op nieuwe vormen van visitor-payback; een vergoedingen
voor groene diensten. Voorbeelden van de Veluwe worden uitgewerkt
36. Landschap beleven als ruimte, samenhang en tijd
Hanneke van den Ancker (Geoheritage) en Eric Brinckmann (FPG)
Aan de hand van concrete voorbeelden wordt met de deelnemers
aan de workshop gediscussieerd hoe samenhang, ruimte en tijd in
het landschap onder de aandacht van het publiek te brengen is.
37. Landschap ontsluiten via internet
Pieter Dirk Jungerius (Geoheritage) en Eric Brinckmann (FPG)
Spreker 1: Een onderzoek aan wandelingen die op internet worden
aangeboden leerde dat deze vooral gaan over waar linksaf en
rechtsaf te slaan en waar zich eet- of drinkgelegenheid bevinden.
Er wordt bij de wandelingen nauwelijks inhoudelijke informatie
geboden.
Spreker 2: De FPG-Overijssel heeft een website gemaakt over landschap
en aardkundige waarden, die voor een prijs is genomineerd.
38. GPS en mobiele GIS
Ubo Pakes (Hogeschool van Hall Larenstein)
Presentatie en een wandeling op het landgoed van Larenstein waarin
de spreker laat zien wat de mogelijkheden van GPS en mobiele GIS zijn.
39. Een pad over en onder rijkswegen, kan dat?
Hans Bekker en Laura Bertola (Dienst weg- en waterbouw)
Landschap betekent ruimte voor bewegen, leven, spelen en
wandelen. Helaas ligt die ruimte nog al eens aan de andere zijde
van een rijksweg en is daardoor veelal onbereikbaar. Waarom, waar,
voor wie en met welke oplossingen zou die ruimte aan de andere
zijde van de rijksweg bereikbaar gemaakt worden? Welke kosten
zijn hierbij gemoeid en wie gaat dat betalen?
40. Buiten gebaande wegen
Jasper Kuipers (SBB)/Harry Koenders (SBB)
Staatsbosbeheer beheert al ruim honderd jaar natuur in Nederland.
De interactie met de samenleving is altijd groot geweest. De afgelopen
jaren is dat b.v. tot uiting gekomen in veel nieuwe recreatieve
producten en diensten. Hoe kunnen we duurzame vormen van vrije
tijdsbesteding ontwikkelen en op die manier samen investeren in
mens en natuur?
41. Het Groene Netwerk: wenkend perspectief voor mens en natuur
Robbert Hijdra (Natuurmonumenten)
Welvaart wordt gedefinieerd in materiële termen. NM vraagt om een
duurzaam welvaartsbegrip te hanteren, wat vraagt om investeringen
in natuur, landschap en water én in de relatie van mensen en hun
natuur. Daarom pleit NM voor de realisatie van een samenhangend
groen netwerk: een efficiënte en robuuste uitvoering van beleid
voor groen en recreatie wat ruimte en kwaliteit biedt voor mensen
en voor natuur.
42. Rage of trend? Inspelen op ontwikkelingen in natuurbeleving
Henkjan Kievit (De Landschappen)
Mountain biken, nordic walking en geocaching. Deze bezigheden
beginnen niet zelden hype-achtig maar zijn ze ook van blijvende
aard? Voor beheerders van natuurterreinen rijst steeds de vraag
in hoeverre ze tegemoet moeten komen aan de uiteenlopende
vraag om ruimte en faciliteiten. Gezien de overlast en natuurwaarden
zal de nadruk moeten blijven liggen op rustzoekers en
“gewone”wandelaars.
43. Paden en natuurgegevens
Bernard Heijdeman/ Andre Kaminski (Stichting Staring Advies)
Door een toenemende behoefte aan natuurbeleving is zonering van
kwetsbare gebieden gewenst. Middels de natuurdatabank KISAL, is
het mogelijk verspreidingsgegevens van flora en fauna op detailniveau
in te voeren en te presenteren. Bij een wandeling door een
terrein kan de gebruiker vooraf een overzicht maken van de waarnemingen
van flora en fauna en deze desgewenst actualiseren.
44. Natuurvriendelijke golfbanen; financiering van natuur op
golfbanen
Ivo Rooze (Nationaal Groenfonds)
Bij een golfbaan wordt niet meteen aan natuur en recreatie gedacht.
Toch zijn golfbanen vaak de ideale plek om meer natuur en
recreatiemogelijkheden te realiseren. Hoe kunnen natuur en recreatie
ingepast worden op een golfbaan? En wat zijn de financiële
mogelijkheden en consequenties?
45. Landschaps- en gebiedsfondsen; bundeling van geldstromen
voor meer
Gertine van der Vliet (Nationaal Groenfonds)
Toenemende decentralisatie van beleid vraagt om groene lokale en
regionale initiatieven. Het succes van deze initiatieven is mede
afhankelijk van een gedegen financiële structuur. Hoe kan een
landschaps- of gebiedsfonds bijdragen aan het succes van regionale
initiatieven voor natuur en landschap?
46. Naobers van Zudert; Burgerparticipatie in landschapsbeheer
Harm Piek (Op Lemen Voeten/Natuurmonumenten)
De Stichting Naobers van Zudert streeft naar het herstel van het
dorpslandschap van het waterstreekdorp Dwarsgracht-Zuid (Wieden).
Door het vertrek van vaarboeren zijn de drassige landerijen niet
meer in gebruik en dreigen in moerasbos te veranderen. Het
herstelproject beoogt de leefbaarheid van de dorpsgemeenschap te
bevorderen en kan dienen als pilot voor andere dorpslandschappen
in Nederland waar het agrarische gebruik wegvalt.
A N T W O O R D K A A R T
meld me aan voor de manifestatie ‘Samen voor Natuur’
op 30 november a.s. op Hogeschool Van Hall Larenstein in Velp
J A Ik
Organisatie/bedrijf:
Naam: Voorletters: m/v
Adres:
Postcode: Plaats
Email: Telefoon:
Ik kom met de volgende personen:
1) m/v
2) m/v
3) m/v
4) m/v
Voor betaling van het inschrijfgeld van € 25,- per persoon (inclusief lunch) machtig ik SBNL het bedrag
eenmalig af te schrijven van het rekeningnummer:
ten name van :
Plaats:
Ik ontvang liever een acceptgiro en betaal € 10 extra administratiekosten.
(Deze antwoordkaart kunt u tot 17 november terugsturen naar SBNL)

INFORMATIEMARKT
LANDSCHAPSMANIFEST
Via de Werkgroep Toegankelijkheid levert het Landschaps-
manifest een bijdrage aan Samen voor Natuur.
A N T W O O R D K A A R T
T I J D : 9 . 3 0 – 1 7 . 0 0 U U R
I N V E L P
H A L L L A R E N S T E I N
30
NOVEMBER
2006
H O G E S C H O O L V A N
SBNL, “Samen voor Natuur”
Antwoordnummer 1301
3900 WB Veenendaal
SAMEN
VOOR NATUUR
nodig
postzegel
geen
INFORMATIEMARKT
De informatiemarkt is het hart van de manifestatie. Hier vindt u de stands waar diverse organisaties zich
presenteren. Natuurorganisaties die een rol spelen op het gebied van openstelling, beleving en gebruik.
Zo kunt u die dag in ieder geval een stand verwachten van de volgende organisaties:
• Stichting Wandelplatform-LAW • Ingenieursbureau BBC BV.
• Alterra • Het Oversticht
• KNHS • Nationaal Groenfonds
• Waterschap Vallei en Eem • Buro Kloeg
• Natuurmonumenten • Plattelandshuis Achterhoek
• PPO • CLM
• Hogeschool Van Hall Larenstein • Stichting Natuurkampeerterreinen
• Stichting Landschapsbeheer Nederland • Staatsbosbeheer
• SBNL • DLV
• Agrojobs • Outdoor Vision
• De Vlinderstichting • Maashorstboeren
• Stichting Heg en Landschap • Federatie Particulier Grondbezit
Op de informatiemarkt kunt u ideeën opdoen en mensen ontmoeten, die u wellicht stimuleren om uw eigen
plannen gestalte te geven. Of u weet anderen te inspireren met uw ideeën. Kortom: dé plek om te netwerken!
UITREIKING SBNL NATUURPRIJS 2006
Plannen voor het beheer en ontwikkeling van natuur en landschap zijn er genoeg. Maar hoe vindt u hier voldoen-
de draagvlak voor om ze uitvoerbaar te maken? Welke vormen van samenwerking zijn mogelijk om het landschap
beter toegankelijk en beleefbaar te maken en hoe kunt u hier op een duurzame manier uitvoering aan geven?
De SBNL Natuurprijs is in eerste instantie vooral bedoeld om andere mensen te inspireren tot meer vernieuwende
ontwikkelingen. Uit de tien beste inzendingen kiest de deskundige jury, onder voorzitterschap van dhr. Jansen,
in november de drie prijswinnaars. Het beste initiatief wordt beloond met € 3.000,-. De tweede prijs is € 2.000,-
en de derde prijs € 1.000,-. De prijzen worden tijdens het plenaire gedeelte van de manifestatie uitgereikt door
dhr. Jansen.
U kunt ook zelf uw favoriete inzending kiezen en belonen met uw stem voor de publieksprijs. Gedurende de
dag kunt u op informatieve borden zien welke tien inzendingen zijn genomineerd. Bij aankomst ontvangt u een
stemkaart die u tot 14.00 uur kunt inleveren. De genomineerde met de meeste stemmen krijgt tijdens het plenaire
gedeelte de publieksprijs uitgereikt.
JURY
De jury van de SBNL Natuurprijs 2006 bestaat uit:
• Juryvoorzitter dhr. ir. M.L.E. Jansen (lid van College van Bestuur Hogeschool Van Hall Larenstein)
• Mevrouw dr. ir. B.B. Bock (Wageningen UR)
• Prof. dr. ir. J.D. van der Ploeg (Wageningen UR)
• dhr. J. Roemaat (LTO Noord)
• dhr. J.J. Helder (Federatie Particulier Grondbezit)
DEELNAME MANIFESTATIE
U kunt zich aanmelden voor deelname aan de Manifestatie “Samen voor Natuur” met de bijgevoegde
antwoordkaart of via www.sbnl.nl. Wij verzoeken u deze antwoordkaart uiterlijk 17 november aan ons te
retourneren. Rond 23 november ontvangt u een bevestiging en een routebeschrijving.
KOSTEN
Deelname aan “Samen voor Natuur” kost € 25,- per persoon. Koffi e, thee en een lunch zijn hierbij inbegrepen.
MEER WETEN?
De organisatie van de Manifestatie “Samen voor Natuur” is in handen van SBNL, Hogeschool Van Hall Larenstein
en het Nationaal Groenfonds. Wilt u meer weten, bel dan naar SBNL, tel. 0318- 578357 (Marlies Beukenkamp).
U kunt ook kijken op www.samenvoornatuur.nl.