Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

More documents

Recommendations

Info

-. :::J CL o :::J ro V1 -. ro: -, V1 Mas Kajat (links op deze foto uit 1942) was lid van het muziek- en dansgezel schap Insulinde. [Part. coll. M. van Opstal-Kajatl Melis Stoke, 'De Haagsche baboe. Indisch leven in de residentie xx I I I', De Indische Verlofganger, llde jrg. nr. 28 (10 februari 1933), 469.
::J CL o ::J (0 Vl (0: ï Vl 72 Een pleisterplaats in Den Haag Er is wel eens gezegd dat het in de jaren vijftig en zestig in Den Haag niet nodig was om 's avonds op je horloge te kijken om te weten dat het elf uur was.! Op dat tijdstip sloten na melijk de Indische restaurants en verspreidde zich in de Haagse trams de geur van kokkies op weg naar huis. Indonesische vrouwen waren in de loop der tij d onmisbaar geworden in de keu kens van de restaurants waar Hagenaars zich tegoed deden aan de smaken en geuren van hun Indische verleden. Uiterlijk mochten ze dan kleiner en fragieler zijn dan de doorsnee Nederlander, het waren krachtige vrouwen met een schijnbaar onuitputtelijke energie. Indonesiërs die vóór de Tweede Wereldoor log naar Den Haag kwamen, waren voor het merendeel (vrouwelijke) bedienden. Zij waren geen Nederlander, maar wel Nederlands onderdaan 2 en in het vreemdelingenregister van Den Haag vinden we hen daarom ook niet terug. Wanneer mensen migreren naar een ander land, ligt daar meestal meer dan één reden aan ten grondslag. Zo ook in het geval van de baboes. Natuurlijk was er het economische mo tief: zij wilden naar Nederland om geld te verdienen in het land van de rijke njonja en toean. Maar daar ging het niet alleen om, anders zou den veel meer Indonesiërs de tocht naar Nederland hebben ondernomen. Nieuwsgierigheid en gevoel voor avontuur waren minstens zo belangrijk. De Indonesische vrouwen wilden het Nederland waar zij al zoveel over hadden gehoord, en dat in de loop van de tijd de gedaante van een paradijs was gaan aannemen, wel eens met eigen ogen zien. De sneeuwen kou aan den lijve ondervinden. En dan waren er ook nog emotionele overwegingen. Veel baboes raakten gehecht aan de Nederlandse familie bij wie zij in Indië jarenlang in dienst waren en dat gevoel was doorgaans wederzijds. Wanneer het mo ment aanbrak dat de familie op verlof ging of permanent naar Nederland terugkeerde, kon het gebeuren dat óf de werkgever óf de baboe erop aandrong met hen mee te gaan. Als de eigen baboe toch in Indië bleef, was het mogelijk om speciaal voor de bootreis een bediende in te huren, die ook wel met de term 'zeebaboe' werd aangeduid. Wanneer een ba boe de reis al eerder had gemaakt, konden bij de bootmaatschappij inlichtingen over haar wor den ingewonnen. 3 Zij moesten in 1878 twaalf gulden voor de overtocht betalen, in 1928 drie honderd gulden. Als een familie drie of meer kinderen had voor wie zij de overtocht betaal de, mocht ze één Aziatische bediende gratis meenemen. De meeste baboes kwamen, even als hun werkgevers, in Den Haag terecht. Mochten deze baboes al een toekomst in Ne derland in gedachten hebben gehad, bij aankomst bleek al snel dat de verschillen met hun geboorteland soms onaangenaam groot waren. In de eerste plaats was het natuurlijk veel kouder dan zij zich ooit hadden kunnen voorstel len. Zo beschreef een werkgeefster hoe haar baboe in de winter als een boeddha voor de ko lenhaard zat, haar handpalmen omhoog, om zoveel mogelijk warmte op te kunnen vangen. Uiteindelijk zette zij in januari een advertentie in de krant, opdat de baboe spoedig terug kon reizen. Maar het was niet alleen de koude die zwaar viel. Terwijl baboes in Nederlands-Indië uit sluitend in dienst waren voor het verzorgen van de kinderen, moesten zij in Nederland ook nog koken en schoonmaken, taken die in Indië door andere bedienden werden verricht.
Page 1:
Annemarie Cottaar Ik had een neef i
Page 5 and 6:
· - - - - Annemarie Cottaar Ik had
Page 7:
-- ------- 136 De geur van rubber e
Page 10 and 11:
De registratie van buiten landers
Page 12 and 13:
11 na kon worden verlengd. Wie zich
Page 14 and 15:
13 tijdens de Eerste Wereldoorlog e
Page 24: -------- - . -
Page 27: om 95 (bij Vallee), de Korte Houtst
Page 33 and 34: Twee leden van de Compagnie Chibalk
Page 39: De eerste schuurmachine op benzi ne
Page 42: Na de oorlog trokken de terrazzower
Page 46 and 47: een tijdje naar Italië, naar Rimin
Page 48 and 49: 48 over de pasta. De bestellingen w
Page 52: • Florencia in 1938. Achter de to
Page 56: ::J (1) N (1) ::J 56 Van pi ndavent
Page 61 and 62: Brigadier G .J . Spaay van de vreem
Page 63 and 64: --=-' Het voltallige personeel van
Page 67 and 68: Kerstfeest vierden de Haagse Chinez
Page 74 and 75: Op 3 mei '9'9 werd aan de Van Boetz
Page 77: :J 0.... o :J (0 Vl (0: ..., Vl Soe
Page 81: • De Indonesische vrouwen in Den
Page 84 and 85: :J CL o :J (1) lil (1): 86 studente
Page 87 and 88: ::J -. re ::J CL 0.. -. re .., V\ -
Page 89 and 90: Boven de deur van het voormal ige g
Page 91 and 92: • I n augustus 1930 kwam de Indis
Page 93: Veel Indische repatrianten kwamen i
Page 96 and 97: tuttelend?32 De wethouder van Socia
Page 98 and 99: • De Indi sche jongeren showden h
Page 100 and 101: Tjalie Robinson in '959 in zijn kan
Page 102 and 103: • Op 28 februari werd in aanwezig
Page 104: 107 Ellen Derksen begon in 1958 als
show all

Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?