Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

::J
(1)
N
(1)
::J
56
Van pi ndaventer tot restau ranthouder
Wie in 1946 de winkel op de hoek van de Aert
van der Goesstraat en de Van Loostraat in het
Statenkwartier passeerde, zal niets hebben vermoed
van de enorme bedrijvigheid in dit pand.
De Chinese winkel was namelijk maar een deel
van de onderneming van Tsi Chien Choy en
zijn echtgenote, de Haagse Maria Baggerman,
die in de toko de scepter zwaaide.! In de ruimte
achter de toko woonde het gezin niet alleen, er
was ook een complete miefabriek ingericht. Iedere
nacht hingen voor de kachel zo'n duizend
kilo slierten te drogen, waarvoor maar liefst
veertien balen bloem waren gebruikt. 's Mor­
gens vroeg ging de mie in dozen, die via groothandelaar
Van der Velde hun weg vonden naar
een steeds groter wordend aantal klanten. In de
tijd dat er nog geen machines waren, was het
maken van mie een arbeidsintensief proces,
waarvoor doorgaans drie mensen in de weer
waren. Om de productie te verbeteren bedacht
Choy samen met een kennis het plan voor een
mie-machine. Smederij Akkerman in Voorburg
maakte het prototype. Het ging er vervolgens
om de uitvinding geheim te houden, want de
Chinezen die er lucht van kregen probeerden
natuurlijk tot Choy's bedrijf door te dringen.
Maar daar kregen ze de kans niet voor, want
mevrouw Choy werkte ze zonder pardon de
winkel uit.
Alsof de Choy's nog niet genoeg werk hadden
aan de toko, de miefabriek en het restaurant
Canton aan de Frederik Hendriklaan, dat even­
eens hun eigendom was, bleven zij naar nieuwe
manieren zoeken om hun omzet te vergro­
ten. Het assortiment was in die dagen nog
bescheiden en beperkte zich naast rijst tot artikelen
die ingeblikt en ingepot verkrijgbaar
waren, zoals gedroogde visjes, sojaboontjes,
taugéboontjes en trassi. Wanneer een van de
overwegend Indische klanten iets wilde heb­
ben dat ze nog niet verkochten, noteerde Maria
de naam van het product en gaf zij haar man de
opdracht het te bestellen. En naast tahoe en
sambal, die zij altijd al zelf hadden gemaakt,
gingen op een gegeven moment ook nasi-en
bamiballen deel uitmaken van het assortiment.
Net als gekonfijte gember, een zeer gewild en
prijzig artikel in die dagen. Choy importeerde
uit China vele tonnen zoute gemberwortel en
zette zijn personeel, maar ook de hele familie,
schoonmoeder incluis, aan de slag om die tot
'nootjes' te snijden. Daarna werd het zout aan
de gemberwortel onttrokken en in een grote
ton met water en suiker gekookt. Van een fa­
briekje datgemberpotten maakte, betrokken de
Choy's gele potten met een geglazuurde groe­
ne rand en een houten kurk erop. De groothandel
nam de potten gember vervolgens zó snel af
datze het nauwelijks konden bijbenen.
Lopen we nog een stukje door, naar de Frederik
Hendriklaan, dan zien we aan de rechterkant
Toko China liggen van Pai Hing Lau . Ook hij
beperkte zijn activiteiten niet tot de winkel.
Lau opende zijn eerste toko China in de Acaciastraat.
Vlak na de oorlog verplaatste hij die
naar de Frederik Hendriklaan vanwege de vele
Indische repatrianten die in het Statenkwartier
neerstreken. Zijn eerste restaurant Walong
ging in 1956 open aan de Thomsonlaan. In 1964
sloot hij de winkel aan de Frederik Hendrik­
laan om er een moderne Hollandse cafetaria te
beginnen, maar twee jaar later werd dat het
tweede - en nog steeds bestaande - restaurant
Walong. Het bleef echter niet bij toko's en restaurants.
In de kelder van het restaurant aan de
Thomsonlaan maakte Lau mie en kroepoek.
Toen die kelder te klein werd, verhuisde h et