Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

107
Ellen Derksen begon in 1958 als vrijwilligster
bij de Stichting Tong Tong. Zij was in 1936 in
Den Haag geboren tijdens het verlof van haar
ouders en in 1951 repatrieerde zij van Indonesië
naar N ederland. 53 Vanaf de tweede Pasar Malam
Tong Tong regelde Ellen de standverhuur en
sinds 1971 is zij zakelijk leidster. De eerste Pasars
werden gehouden in de Dierentuin, maar
binnen een aantal jaren bleek het gebouw te
klein voor de stromen bezoekers. Houtrust
vormde vanaf 1963 het nieuwe decor voor de
tropische jaarmarkt en 25 jaar later werd de
overstap gemaakt naar tenten op het Malieveld.
Voor Indisch Nederland is de Haagse Pasar Malam
Besar het belangrijkste jaarlijkse trefpunt.
In de ach tergrond van de inmiddels meer dan
honderdduizend bezoekers zien we ook steeds
meer de gevarieerde samenstelling van de
Haagse samenleving terug. Naast Indische Ne­
derlanders, Molukkers, Indonesiërs en Hollanders
komen er ook steeds meer Surinamers op
af.
Een geestelijk leidsman
In de jaren vijftig arbeidde in Den Haag ook een
dominee die zich opmerkelijk verdienstelijk
maakte voor de Indische gemeenschap. Aanvankelijk
preekte hij buiten de officiële kerke­
lijke orde om op zondag in een bioscoop voor
zijn repatriërende landgenoten. Kamerlid Van
de Wetering vond in 1954 dat de overheid niet
alleen platonisch haar instemming met zijn ac­
tiviteiten moest betuigen, maar ook financiële
steun diende te verlenen. Het sympathieke
voorstel werd evenwel niet gehonoreerd. 54
Maar ook zonder een politieke handreiking
wisten ds. G. van Haasen en zijn Indische
Gideonsbende de geest levend te houden. 55 Al
op 7 maart 1952 had hij de stichting Protestants
Indisch Geestelijk Leven (PIGL) opgericht, die
45 jaar na dato nog altijd bestaat en in huize
Modjo wekelijks op dinsdag bijeenkomt.
De man die meende dat de Indische gemeenschap
een spiritueel leidsman uit eigen kring
ontbeerde, had een lange weg afgelegd alvorens
de Heer naar behoren te kunnen dienen. 56 Van
Haasen werd in 1904 geboren in Singosari, een
plaatsje in het binnenland van Java. Na zijn
middelbare schoolopleiding wilde hij naar de
Koninklijke Militaire Academie in Breda om
officier in het KNIL te worden. Zijn zwakke ge­
zondheid deed hem echter in het ziekenhuis in
Haarlem belanden, waar hij op 18-jarige leeftijd
zijn roeping vond. In Blitar maakte hij zich vervolgens
langs autodidactische weg de grondslagen
van de theologie eigen, waarna hij zich
aansloot bij de Gereformeerde Kerk. Ook kwam
hij bij de Salatiga-zending op Midden-Java te
werken, waar hij zowel in het Javaans als in
het Maleis preekte. Pas jaren later, na het exa­
men voor godsdienstleraar te hebben afgelegd,
trad hij toe tot de Protestantse Kerk in Neder­
lands-Indië. Een studie aan de Hogere Theologische
School in Batavia ten slotte stelde hem
in staat te worden bevestigd als Indisch pre­
dikant. Het was inmiddels 1943 en kort daarop
wachtten hem enige jaren in de Japanse
kampen. Na de capitulatie en een interne­
ringsperiode tijdens de bersiap door de In­
donesische nationalisten kreeg Van Haasen
toestemming om met zijn gezin naar Neder­
land te repatriëren.
In november 1946 kreeg hij, nauwelijks gearriveerd
in Den Haag, het aanbod om in dienst
van het ministerie van Overzeese Gebiedsde­
len de geestelijke verzorging van gerepatrieerden
op zich te nemen. Toen dit nieuw gevorm­
de instituut na twee jaar werd opgeheven, nam
hij het initiatief om zijn eigen huis voor dien­
sten open te stellen. Op Goede Vrijdag 1948
had de eerste godsdienstoefening van zijn Indische
gemeente plaats in de Van Beuningen­
straat 50. Later huurde hij een ruimte in het gebouw
van het Indo Europees Verbond op het
Thomsonplein 16, vervolgens in het gebouw
Excelsior in de Zeestraat 57, vandaar naar het
West-End-theater in de Fahrenheitstraat (voor
de zondagsdiensten) en gebouw Eltheto (voor
samenkomsten door de week). In die tijd trad
Van Haasen ook op als hulpprediker van de
Haagse Hervormde Gemeente en richtte hij
PIGL op. In 1954 werd hij officieel aangesteld
als predikant, met als opdracht het werk onder
Indische Nederlanders te verzorgen. 57
Het jaar daarop hield hij voor het eerst een sa­
menkomst in het Werkcentrum Modjo, Stad-