Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl
Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl
Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
stens honderd jaar Indisch-<strong>Haag</strong>s verleden<br />
proefden. Niet all<strong>een</strong> de Indische en Ch<strong>in</strong>ese<br />
eethuisjes, ook het profiel van de stad sprak <strong>een</strong><br />
hem vertrouwde taal: 'Er is g<strong>een</strong> enkele an<br />
dere stad, die zoveel variatie heeft <strong>in</strong> geveltjes,<br />
torenspitsjes, koepeltjes, m<strong>in</strong>aret jes - je zou<br />
zweren datje <strong>in</strong> <strong>een</strong> oosterse stad was.'47<br />
Tjalie, zoals hij <strong>in</strong> Indische kr<strong>in</strong>gen nog altijd<br />
wordt genoemd, ontpopte zich na aankomst <strong>in</strong><br />
Nederland als <strong>een</strong> vurig pleitbezorger van de<br />
Indische cultuur, geschiedenis en identiteit.<br />
Hij verzette zich <strong>in</strong> woord en daad tegen de on<br />
verschilligheid die hij om zich h<strong>een</strong> ontwaarde<br />
voor de erfenissen die zijn groepsgenoten volgens<br />
hem te gemakkelijk verkwanselden <strong>in</strong><br />
hun ijver Nederlandser dan de Nederlanders te<br />
zijn. Het Indische cultuurpatroon, <strong>een</strong> samengaan<br />
van westerse en oosterse <strong>in</strong>vloeden, acht<br />
te hij eigen genoeg om te worden voortgezet.<br />
Het verzamelen van Indische objecten, verha<br />
len, her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>gen, het activeren van het besef<br />
<strong>in</strong> <strong>een</strong> traditie te staan, daar was het hem om te<br />
doen met zijn blad en al zijn andere activitei<br />
ten. Juist de eerste generatie Indische Nederlanders<br />
bestond uit de fakkeldragers van <strong>een</strong><br />
specifieke Europees-Aziatische mengcultuur,<br />
waarvoor hun k<strong>in</strong>deren g<strong>een</strong> enkele <strong>in</strong>teresse<br />
dreigden te tonen <strong>in</strong> het Hollandse klimaat van<br />
aanpass<strong>in</strong>g en overlev<strong>in</strong>g. Hij vreesde dat Indische<br />
mensen b<strong>in</strong>nen tw<strong>in</strong>tig jaar 'zalig weg-<br />
geassimileerd en uitgewist' en spoorloos verdwenen<br />
zouden zijn .48<br />
Assimileren, geliefden, is niet meesjouwen<br />
en mee-eten, maar meedoen, presteren,<br />
creëren. Dus niet all<strong>een</strong> handje ophouden<br />
voor rehabilitatie en rappèl. Wie alles verge<br />
ten wil van toen, die moet ook vrijwillig afstand<br />
durven doen van claim van toen. [En<br />
waar blijven de totoks uit Indië, willen jullie<br />
T.T. soms <strong>een</strong> Indo-blad laten worden?] Als<br />
we all<strong>een</strong> maar naäpen en niets orig<strong>in</strong>eels<br />
voortbrengen, staan we er bij de thuis-Neder<br />
lander net zo op als de apen van Artis voor het<br />
kwartjespubliek: 'Ut benne nèt mense!'49<br />
Als <strong>een</strong> der we<strong>in</strong>igen zag hij <strong>in</strong> dat de geschiedenis<br />
van Nederlands-Indië o<strong>nl</strong>osmakelijk is<br />
verbonden met de vaderlandse historie van<br />
Nederland en het daarom waard was vastge<br />
legd te worden door de mensen die er deel van<br />
<strong>had</strong>den uitgemaakt. Daartoe riep hij dan ook<br />
op met zijn blad Tong Tong (later Moesson),<br />
waarvan de veertig jaargangen <strong>een</strong> schatkamer<br />
aan <strong>in</strong>formatie over alle mogelijke terre<strong>in</strong>en<br />
van het Indische leven beva tten.<br />
Ook Tjalie's andere <strong>in</strong>itiatieven vormden <strong>een</strong><br />
<strong>in</strong>spirerende comb<strong>in</strong>atie van sociaal bewustzijn,<br />
het steunen van groepsleden, en cultureel<br />
besef. Zo organiseerde hij <strong>in</strong> 1958 <strong>een</strong> reeks cabaretavonden<br />
<strong>in</strong> de Dierentu<strong>in</strong> <strong>in</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>,<br />
om het publiek <strong>in</strong> aanrak<strong>in</strong>g te brengen met In<br />
dische musici, voordrachtskunstenaars en cabaretiers.<br />
so De opbrengsten waren bestemd<br />
voor de duizenden Nederlanders, <strong>in</strong> het bijzonder<br />
de zogenaamde spijtoptanten, die zich<br />
<strong>in</strong> die jaren gedwongen zagen Indonesië alsnog<br />
te verlaten. Op het programma stonden kron<br />
tjong- en calypso-orkesten - 'kunst met <strong>een</strong><br />
typisch Mestiezenkarakter' -, Indische liedjes<br />
door Ben Snijders, kamermuziek van Fred Bel<br />
loni, <strong>een</strong> door Vera Tenred gecomponeerd bal<br />
let, <strong>een</strong> <strong>een</strong>acter met Johan Fabricius, Rob<br />
Nieuwenhuys, Mary Brückel-Beiten en Tjalie<br />
zelf, <strong>een</strong> Indische klucht <strong>in</strong> de bangsawan-traditie,<br />
en <strong>een</strong> modeshow. Verscheidene m<strong>in</strong>is<br />
ters waren bij de première aanwezig, 'omdat de<br />
gerepatrieerden hier <strong>een</strong> weze<strong>nl</strong>ijke bijdrage<br />
leverden tot hun <strong>in</strong>tegratie <strong>in</strong> de Nederlandse