07.09.2013 Views

Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

Ik had een neef in Den Haag - Vijfeeuwenmigratie.nl

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

stens honderd jaar Indisch-<strong>Haag</strong>s verleden<br />

proefden. Niet all<strong>een</strong> de Indische en Ch<strong>in</strong>ese<br />

eethuisjes, ook het profiel van de stad sprak <strong>een</strong><br />

hem vertrouwde taal: 'Er is g<strong>een</strong> enkele an­<br />

dere stad, die zoveel variatie heeft <strong>in</strong> geveltjes,<br />

torenspitsjes, koepeltjes, m<strong>in</strong>aret jes - je zou<br />

zweren datje <strong>in</strong> <strong>een</strong> oosterse stad was.'47<br />

Tjalie, zoals hij <strong>in</strong> Indische kr<strong>in</strong>gen nog altijd<br />

wordt genoemd, ontpopte zich na aankomst <strong>in</strong><br />

Nederland als <strong>een</strong> vurig pleitbezorger van de<br />

Indische cultuur, geschiedenis en identiteit.<br />

Hij verzette zich <strong>in</strong> woord en daad tegen de on­<br />

verschilligheid die hij om zich h<strong>een</strong> ontwaarde<br />

voor de erfenissen die zijn groepsgenoten volgens<br />

hem te gemakkelijk verkwanselden <strong>in</strong><br />

hun ijver Nederlandser dan de Nederlanders te<br />

zijn. Het Indische cultuurpatroon, <strong>een</strong> samengaan<br />

van westerse en oosterse <strong>in</strong>vloeden, acht­<br />

te hij eigen genoeg om te worden voortgezet.<br />

Het verzamelen van Indische objecten, verha­<br />

len, her<strong>in</strong>ner<strong>in</strong>gen, het activeren van het besef<br />

<strong>in</strong> <strong>een</strong> traditie te staan, daar was het hem om te<br />

doen met zijn blad en al zijn andere activitei­<br />

ten. Juist de eerste generatie Indische Nederlanders<br />

bestond uit de fakkeldragers van <strong>een</strong><br />

specifieke Europees-Aziatische mengcultuur,<br />

waarvoor hun k<strong>in</strong>deren g<strong>een</strong> enkele <strong>in</strong>teresse<br />

dreigden te tonen <strong>in</strong> het Hollandse klimaat van<br />

aanpass<strong>in</strong>g en overlev<strong>in</strong>g. Hij vreesde dat Indische<br />

mensen b<strong>in</strong>nen tw<strong>in</strong>tig jaar 'zalig weg-<br />

geassimileerd en uitgewist' en spoorloos verdwenen<br />

zouden zijn .48<br />

Assimileren, geliefden, is niet meesjouwen<br />

en mee-eten, maar meedoen, presteren,<br />

creëren. Dus niet all<strong>een</strong> handje ophouden<br />

voor rehabilitatie en rappèl. Wie alles verge­<br />

ten wil van toen, die moet ook vrijwillig afstand<br />

durven doen van claim van toen. [En<br />

waar blijven de totoks uit Indië, willen jullie<br />

T.T. soms <strong>een</strong> Indo-blad laten worden?] Als<br />

we all<strong>een</strong> maar naäpen en niets orig<strong>in</strong>eels<br />

voortbrengen, staan we er bij de thuis-Neder­<br />

lander net zo op als de apen van Artis voor het<br />

kwartjespubliek: 'Ut benne nèt mense!'49<br />

Als <strong>een</strong> der we<strong>in</strong>igen zag hij <strong>in</strong> dat de geschiedenis<br />

van Nederlands-Indië o<strong>nl</strong>osmakelijk is<br />

verbonden met de vaderlandse historie van<br />

Nederland en het daarom waard was vastge­<br />

legd te worden door de mensen die er deel van<br />

<strong>had</strong>den uitgemaakt. Daartoe riep hij dan ook<br />

op met zijn blad Tong Tong (later Moesson),<br />

waarvan de veertig jaargangen <strong>een</strong> schatkamer<br />

aan <strong>in</strong>formatie over alle mogelijke terre<strong>in</strong>en<br />

van het Indische leven beva tten.<br />

Ook Tjalie's andere <strong>in</strong>itiatieven vormden <strong>een</strong><br />

<strong>in</strong>spirerende comb<strong>in</strong>atie van sociaal bewustzijn,<br />

het steunen van groepsleden, en cultureel<br />

besef. Zo organiseerde hij <strong>in</strong> 1958 <strong>een</strong> reeks cabaretavonden<br />

<strong>in</strong> de Dierentu<strong>in</strong> <strong>in</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong>,<br />

om het publiek <strong>in</strong> aanrak<strong>in</strong>g te brengen met In­<br />

dische musici, voordrachtskunstenaars en cabaretiers.<br />

so De opbrengsten waren bestemd<br />

voor de duizenden Nederlanders, <strong>in</strong> het bijzonder<br />

de zogenaamde spijtoptanten, die zich<br />

<strong>in</strong> die jaren gedwongen zagen Indonesië alsnog<br />

te verlaten. Op het programma stonden kron­<br />

tjong- en calypso-orkesten - 'kunst met <strong>een</strong><br />

typisch Mestiezenkarakter' -, Indische liedjes<br />

door Ben Snijders, kamermuziek van Fred Bel­<br />

loni, <strong>een</strong> door Vera Tenred gecomponeerd bal­<br />

let, <strong>een</strong> <strong>een</strong>acter met Johan Fabricius, Rob<br />

Nieuwenhuys, Mary Brückel-Beiten en Tjalie<br />

zelf, <strong>een</strong> Indische klucht <strong>in</strong> de bangsawan-traditie,<br />

en <strong>een</strong> modeshow. Verscheidene m<strong>in</strong>is­<br />

ters waren bij de première aanwezig, 'omdat de<br />

gerepatrieerden hier <strong>een</strong> weze<strong>nl</strong>ijke bijdrage<br />

leverden tot hun <strong>in</strong>tegratie <strong>in</strong> de Nederlandse

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!