Attention! Your ePaper is waiting for publication!
By publishing your document, the content will be optimally indexed by Google via AI and sorted into the right category for over 500 million ePaper readers on YUMPU.
This will ensure high visibility and many readers!
De registratie van buiten landers vond plaats bij de vreemdel<strong>in</strong>gendienst aan de Laan Copes van Cattenburch. Op de foto uit '9s8l<strong>in</strong>ks voor de tafel brigadier G.J. Spaay. [Politie <strong>Haag</strong>landen]
10 I<strong>nl</strong>eid<strong>in</strong>g Dit verhaal over migranten <strong>in</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> beg<strong>in</strong>t <strong>in</strong> 1848. Niet omdat <strong>in</strong> dat jaar de - - ------ eerste buite<strong>nl</strong>ander voet op <strong>Haag</strong>se bodem zette, daarvoor moeten we veel dieper terug <strong>in</strong> de tijd, maar omdat de politie toen begon met het systematisch bijhouden van vreemdel<strong>in</strong>genregisters. Daar<strong>in</strong> tekende zij op welke buite<strong>nl</strong>anders <strong>in</strong> de stad verbleven, waar ze zich vestigden en de reden van hun verblijf. Uit die periode zijn all<strong>een</strong> de registers van de jaren 1848 en 1849 bewaard gebleven. Daar<strong>in</strong> komen de namen voor van de Italianen Brignoli, Bapretti en Bertani, die de stad <strong>in</strong> juni 1849 opluisterden met hun orgelmuziek. Zij bleven niet lang; na twee weken vertrok de <strong>een</strong> richt<strong>in</strong>g Delft, de andere twee richt<strong>in</strong>g Haarlem. In dezelfde maand trad <strong>een</strong> <strong>in</strong>ternationale muziekgroep op <strong>in</strong> <strong>een</strong> hotel aan het Spui. De Hongaarse muzikant Selig, die Constant<strong>in</strong>opel opgaf als woonplaats, werd begeleid door de Belgen Van Haute en Van der Spurt. Ook arriveerden <strong>een</strong> Franse artiste dramatique, <strong>een</strong> Zwitserse suikerbakker en de Franse t<strong>in</strong>negieter Leon Mannier, die zijn <strong>in</strong>trek nam <strong>in</strong> het Gasthuis. Verder komen we <strong>in</strong> de registers <strong>een</strong> rij namen tegen van <strong>in</strong> groe pen reizende Belgische strohoedenmakers, die ook tientallen jaren later nog naar <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> kwamen. Al deze vreemdel<strong>in</strong>gen <strong>had</strong>den één d<strong>in</strong>g gem<strong>een</strong>: ze kwamen om te doen waar ze goed <strong>in</strong> waren. De reconstructie van hun geschiedenis <strong>in</strong> de daaropvolgende periode is moeilijk, doordat de registratie van vreemdel<strong>in</strong>gen tussen 1849 en 1874 verloren is gegaan. Voor de periode 1875 tot 1931 zijn de jaarlijks bijgehouden boeken wel beschikbaar; de vreemdel<strong>in</strong>genregisters van de jaren daarna zijn vernietigd. l Gelukkig zijn er naast deze registratie talloze andere documenten waaruit we iets over vreemdel<strong>in</strong> gen <strong>in</strong> <strong>Den</strong> <strong>Haag</strong> aan de weet kunnen komen, zoals paspoortregisters, het bevol k<strong>in</strong>gsregister en plaatselijke kranten. Voor de jongste tijd zijn er uiteraard de ver halen van migranten zelf. Een buite<strong>nl</strong>ander die <strong>in</strong> de negentiende eeuw naar Nederland wilde komen, werd we<strong>in</strong>ig <strong>in</strong> de weg gelegd. In de Vreemdel<strong>in</strong>genwet van 1849 stond te lezen dat <strong>in</strong> pr<strong>in</strong>cipe ieder<strong>een</strong> welkom was, tenzij men onvoldoende middelen van bestaan <strong>had</strong> of bekend stond als <strong>een</strong> politieke onrustzaaier. Geregistreerde vreemdel<strong>in</strong>gen kregen van de gem<strong>een</strong>te <strong>een</strong> reis- en verblijfpas, die voor drie maanden geldig was en daar-
Change language