07.09.2013 Views

97 - Nederlandse Bridge Bond

97 - Nederlandse Bridge Bond

97 - Nederlandse Bridge Bond

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Beste lezer,<br />

Er is veel gebeurd sinds u het vorige nummer<br />

van de Weko-wijzer ontving. Enkele dagen in<br />

het nieuwe jaar kregen we bericht dat Hans de<br />

Jager, die gerust de éminence grise van de<br />

<strong>Nederlandse</strong> wedstrijdleiders genoemd mag<br />

worden, op 88-jarige leeftijd was overleden.<br />

Hans' verdiensten voor de NBB, en meer<br />

speciaal voor de Weko en de opleiding tot WL,<br />

TCL en CLB zijn bijzonder groot geweest. Nog<br />

in het vorige nummer van de Weko-wijzer kon<br />

u een interessant artikel van zijn hand lezen<br />

over de historie van de imp-WP-schaal, zoals<br />

gewoonlijk netjes "uitgetijpt" ingeleverd inclusief<br />

diverse lay-out aanwijzingen in de kantlijn.<br />

Als eerbetoon plaatsen we nogmaals zijn<br />

artikel "Paaseieren met hindernissen" dat hij<br />

enkele jaren geleden schreef onder zijn<br />

pseudoniem (en anagram) E. Grajeshand.<br />

Ton Kooijman schreef een herinnering aan<br />

Hans en ook publiceren we de toespraak die<br />

Armand Trippaers (voorzitter NBB) sprak<br />

tijdens de afscheidsbijeenkomst.<br />

Begin januari is Hans de Jager overleden,<br />

88 jaar oud. Een respectabele leeftijd voor<br />

een respectabel man. Toch gebeurde het nog<br />

onverwachts, na een vrij korte periode waarin<br />

hij snel achteruit ging. Maar misschien was<br />

het onverwachte ook wel het gevolg van de<br />

uitstraling dat hij nog veel jonger was. In zijn<br />

gedrag en zijn uiterlijk, weliswaar bedaard,<br />

maar zeer geïnteresseerd en eeuwig actief.<br />

Had hij niet pas kortgeleden afscheid genomen<br />

van de Weko? En zoiets doe je als je<br />

ergens in de zestig bent, of zo. Ja daarom<br />

was het onverwachts, hij toonde nog lang<br />

geen 88 en kon dus nog lang mee.<br />

Meer dan een halve eeuw heeft hij zich met<br />

wedstrijdbridge beziggehouden, een pensioengerechtigde<br />

leeftijd lang, 65 jaar, met<br />

bridge meer algemeen. En meer dan veertig<br />

jaar had hij een ‘baan’ voor de NBB, eerst op<br />

districtsniveau en vrij snel op landelijk niveau.<br />

Dat deed hij met speels gemak. In 1962 werd<br />

hij officieel WL en in 1968 leerde ik het vak uit<br />

een kanjer van een cursusboek door hem<br />

Voorwoord<br />

door Marc van Beijsterveldt<br />

In herinnering aan Hans de Jager<br />

door Ton Kooijman<br />

Omdat de diverse competities in najaar en<br />

winter volop aan de gang zijn, zijn er in die<br />

periode ook altijd relatief meer protesten. Een<br />

gedeelte daarvan vindt u in dit nummer, van<br />

commentaar voorzien door Con Holzscherer.<br />

Ook de Commissie van Beroep had een drukke<br />

periode. Aangezien de beslissingen van de<br />

CvB vaak verstrekkende gevolgen (kunnen)<br />

hebben, publiceren we die ook. Overigens zijn<br />

alle CvB-uitspraken ook op de website van de<br />

NBB (www.bridge.nl) te vinden.<br />

Dan vindt u een verslag van de hand van<br />

Henk van Tent die als wedstrijdleider aanwezig<br />

was bij de Olympiade in Istanbul. Een stuk<br />

van Ton Kooijman waarin de meer organisatorische<br />

aspecten naar voren kwamen, stond al<br />

in Weko-wijzer 96; het is leuk om er ook eens<br />

van een andere kant verslag van te zien.<br />

Tot slot nog een aflevering van wat inmiddels<br />

een vaste rubriek geworden is: "Van de groene<br />

tafel". Aarzelt u niet om vragen in te sturen.<br />

geschreven en dat was niet de eerste versie.<br />

Als ik het over een kanjer heb, is dat in twee<br />

betekenissen. De omvang en de inhoud. Alles<br />

was van een grote zorgvuldigheid, overal werden<br />

voorbeelden gegeven, de mogelijke onregelmatigheden<br />

waren uitgebreid beschreven.<br />

En omdat er in die tijd internationaal veel minder<br />

contacten waren, moet hij veel van zijn<br />

teksten al interpreterend met zijn eigen gezond<br />

verstand hebben vastgesteld. En daar<br />

was weinig mis mee. Met dat gezond verstand<br />

bedoel ik, en dus ook met de teksten.<br />

Duizenden van ons zijn aan de hand van zijn<br />

boeken opgeleid in het arbitervak. Als ik hier<br />

stel dat het niveau van arbitreren in Nederland,<br />

en dan kijk ik vooral naar de technische<br />

aspecten daarvan, tot de hoogste in de wereld<br />

behoort, danken we dat vooral aan Hans<br />

de Jager. En dan durf ik nog wel verder te<br />

gaan. Omdat hij begin jaren negentig op<br />

verzoek van André Boekhorst een Engelstalige<br />

versie verzorgde die gebruikt werd in de<br />

eerste internationale WL-cursus van de EBL<br />

(European <strong>Bridge</strong> League), heeft het niveau<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 1


uiten ons land toen ook een niet te onderschatten<br />

impuls gekregen.<br />

Hans bleef tot aan zijn dood belangstelling<br />

voor het bridge en de spelregels houden.<br />

Onlangs ontving ik nog een brief van hem met<br />

opmerkingen die ik mee kon nemen bij het<br />

werk om de nieuwe spelregels te formuleren.<br />

Je krijgt haast de neiging om uit eerbetoon bij<br />

de teksten die mede door deze suggesties<br />

De nestor van het <strong>Nederlandse</strong> wedstrijdwezen<br />

is overleden, ons erelid Hans de Jager<br />

is er niet meer.<br />

In Hans de Jager verliezen wij een aimabele<br />

man die zijn hart verpand had aan bridge.<br />

<strong>Bridge</strong> was één grote uitdaging voor hem. Het<br />

maakte niet uit of het ging om speltechnische<br />

problemen, organisatorische zaken, regelgeving<br />

of de opleiding van wedstrijdleiders. Alles<br />

wat met bridge te maken had vond hij zeer<br />

interessant. Hij kon er zijn hele persoonlijkheid<br />

in kwijt.<br />

Als wiskundige onderzocht hij talloze zaken.<br />

Was de VP-schaal wel eerlijk genoeg? Als er<br />

mensen klaagden over te grillige spellen<br />

verscheen er geheid een maand later een<br />

artikel in de Weko-wijzer over deze materie.<br />

En passant zette hij dan meteen wat misverstanden<br />

recht: ‘het is de wet van de grote<br />

aantallen, niet de wet van de grote getallen.’<br />

Hij wou ook alles wat belangrijk was over het<br />

onderwerp kwijt in zo’n artikel. Zijn artikelen<br />

hadden daarom veel voetnoten. Bij het artikel<br />

over de grillige handen stond bijvoorbeeld de<br />

volgende voetnoot: ‘Principieel moeten we<br />

onderscheid maken tussen de grenzen die<br />

gelden voor de gemiddelde kwadraatsom bij<br />

één windrichting van 40 spellen en die van<br />

alle vier de handen van 10 verschillende<br />

spellen’.<br />

Hans de Jager had ook een vooruitziende<br />

blik. Hij werd in 1961 competitieleider van<br />

district Zuid Limburg. En het was niet toevallig<br />

dat juist district Zuid Limburg het eerste<br />

district was waar met systeemkaarten moest<br />

worden gespeeld.<br />

2<br />

Bij het afscheid van Hans de Jager<br />

door Armand Trippaers<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

gaan ontstaan met een voetnoot naar hem te<br />

verwijzen. Dat zal niet gebeuren en we<br />

hebben in Nederland die voetnoten niet nodig:<br />

wat respect en voetnoot?, om ons Hans blijvend<br />

te herinneren. Als een spelregelkenner<br />

bij uitstek, als een man met tomeloze energie,<br />

maar uiteindelijk vooral als een aardige vent<br />

met humor bij wie het goed toeven was.<br />

Ook in groter verband doorzag hij dat nieuwe<br />

ontwikkelingen hun eigen regulering nodig<br />

hadden. Toen er complexe biedsystemen<br />

ontstonden, stond hij aan de wieg van de<br />

zogenaamde Rode Systeem-regelingen.<br />

Hans vond goed onderwijs belangrijk. Zijn<br />

cursusboeken voor de wedstrijdtechnische<br />

opleidingen werden standaardwerken waar hij<br />

constant aan bleef schaven. Want het kon<br />

altijd nog nét iets beter. Ook door de Europese<br />

en Wereld <strong>Bridge</strong> <strong>Bond</strong> werden zijn boeken<br />

en inzichten gebruikt bij de opleiding van<br />

internationale arbiters.


Hans was vele jaren lid van de landelijke<br />

wedstrijdcommissie de Weko. In die commissie<br />

was hij omringd met kritische scherpzinnige<br />

mensen. Hans genoot zeker van de,<br />

soms felle, gesprekken. Vooral zijn discussies<br />

met Ton Kooijman waren heftig, maar altijd<br />

gingen ze als goede vrienden uit elkaar,<br />

elkaar waarderend om andermans kennis van<br />

zaken.<br />

Je moest Hans beter kennen om te ontdekken<br />

dat hij een grote fantasie had. Dat kwam<br />

vooral tot uiting in de verhalen die hij onder<br />

het anagram E. Grajeshand schreef. Dat<br />

pseudoniem gaf hem de mogelijkheid om zijn<br />

observaties te verwerken tot scherpzinnige en<br />

humoristische verhalen.<br />

Eén pseudoniem was echter niet voldoende.<br />

Zo schreef E. Grajeshand eens dat hij ook<br />

verhalen publiceerde onder het anagram<br />

Gerd Jan Hase. Van dit soort dubbele<br />

bodems kon Hans echt genieten.<br />

Nadat Hans in 1996 tot erelid van de <strong>Nederlandse</strong><br />

<strong>Bridge</strong> <strong>Bond</strong> was benoemd, verscheen<br />

er in 19<strong>97</strong> een speciaal nummer van de<br />

Weko-wijzer dat geheel gewijd was aan Hans.<br />

Hans zou Hans niet zijn als E. Grajeshand<br />

daar niet een artikel in liet schrijven getiteld<br />

‘Zelfportret’.<br />

In dat artikel schrijft Grajeshand voornamelijk<br />

over ……..Hans de Jager.<br />

Een citaat uit dat artikel: “Met Hans de Jager<br />

heb ik meermalen vruchtbaar samengewerkt,<br />

hoewel hij ook wel eens moeilijk deed”. Dit<br />

citaat maakt meer dan duidelijk hoe Hans<br />

over zichzelf dacht, vruchtbaar samenwerken<br />

met anderen is belangrijk, maar Hans had<br />

goed in de gaten dat zijn drang naar perfectie<br />

anderen soms tot wanhoop dreef.<br />

Een ander citaat van Grajeshand: “Wie ben ik<br />

om er iets tegenin te brengen dat een heel<br />

nummer van de Weko-wijzer aan Hans de<br />

Jager wordt gewijd? Want bobo’s houden<br />

elkaar nu eenmaal de hand boven het hoofd<br />

en laten de buitenwereld zelden zien hoe<br />

oneens ze het gewoonlijk met elkaar zijn.”<br />

Eigenlijk zegt Hans van zichzelf dat hij zichzelf<br />

geen bobo vond, en dat is ook zo. Hij was<br />

wars van de schone schijn of uiterlijkheden.<br />

Als er een probleem was, moest dat bediscussieerd<br />

worden. En het liefst in alle openheid<br />

zodat iedereen zijn licht er over kon laten<br />

schijnen.<br />

Dames en heren, Hans de Jager is een zeer<br />

belangrijk man geweest voor de <strong>Nederlandse</strong><br />

bridgegemeenschap. Hij zal lang in onze<br />

gedachten blijven bestaan, al was het alleen<br />

maar omdat zijn publicaties over tien, twintig<br />

of dertig jaar nog steeds actueel zullen zijn<br />

door de scherpe analyses en de wetenschappelijke<br />

grondslag.<br />

Ook de Vlaamse <strong>Bridge</strong> Liga heeft haar deelneming<br />

betuigd bij het overlijden van Hans en<br />

daarbij haar grote waardering uitgesproken<br />

voor de verdiensten van Hans.<br />

Ik besef dat ik zeer onvolledig ben geweest<br />

met het memoreren van alle verdiensten van<br />

Hans. Dat kan ook niet in dit korte tijdsbestek,<br />

hoewel Hans zelf altijd streefde naar zorgvuldigheid<br />

en volledigheid. Maar als al zijn verdiensten<br />

zouden zijn genoemd, zou u hem<br />

misschien wél een bobo vinden en dat had hij<br />

ook niet gewild.<br />

Hans, we verliezen in jou een uniek mens dat<br />

een groot stempel heeft gedrukt op de ontwikkeling<br />

van bridge in Nederland. We zullen je<br />

missen en we zullen je zeker niet vergeten.<br />

Paaseieren met hindernissen<br />

door E. Grajeshand<br />

(dit artikel werd eerder geplaatst in Weko-wijzer 73 van maart 1999)<br />

Evenals verleden jaar had Nettie me uitgenodigd<br />

om in de week voor Pasen de eierendrive<br />

op haar club te spelen - een Butlerwedstrijd.<br />

Want de partner met wie ze gewoonlijk<br />

op haar donderdagse club speelt,<br />

was weer verhinderd. Haar invitatie wekte,<br />

zoals dat heet, gemengde gevoelens bij me<br />

op. Niet om haar, want ze speelt goed, is een<br />

prettige partner en op onze maandagse club<br />

vormen we een harmonieus paar. Ook niet<br />

om de dag; je kunt tegenwoordig op de televisie<br />

wel elke avond in de week naar voetballen<br />

en andere vormen van geweld kijken.<br />

Daar laat ik een bridgewedstrijd niet voor<br />

staan. De paren op haar donderdagse club<br />

zijn het gebruikelijke assortiment van aardige<br />

en vervelende, goede en slechte spelers; dat<br />

was evenmin mijn bezwaar.<br />

Nee, het is die TCL, of hoe dat tegenwoordig<br />

heten mag, die me beslist niet ligt. Hij ge-<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 3


draagt zich naar mijn idee veel te bazig en<br />

wordt direct kwaad als een speler zijn autoriteit<br />

in twijfel durft te trekken en hem niet<br />

slaafs gehoorzaamt. Dat werkt op mijn<br />

zenuwen en maakt me recalcitrant. Nettie is<br />

niet zo, ze lachte er om toen die man en ik<br />

verleden jaar ruzie hadden - en ik weet eigenlijk<br />

niet, wie van ons beiden ze toen niet serieus<br />

nam.<br />

Dat was verleden jaar. Nu nam ik me voor,<br />

me niet door hem op stang te laten jagen.<br />

Maar in de derde ronde deed zich toch een<br />

incident voor waarbij ik mijn zelfbeheersing<br />

even verloor. Het spel lag zo:<br />

♠ 3<br />

♥ V3<br />

♦ 10986542<br />

♣ 862<br />

4<br />

♠ 52<br />

♥ AH9852<br />

♦ AH<br />

♣ 543<br />

N<br />

W O<br />

Z<br />

♠ A<strong>97</strong>64<br />

♥ 6<br />

♦ 7<br />

♣ AHB10<strong>97</strong><br />

♠ HVB108<br />

♥ B1074<br />

♦ VB3<br />

♣ V<br />

Nettie had 1♥ geopend, oost had met 1♠<br />

gevolgd en ik was nogal overmoedig in 6♣<br />

terechtgekomen. West startte ♠3 - kennelijk<br />

een singleton - en ik moest oosts ♠10 in de<br />

eerste slag wel met ♠A nemen, maar ik<br />

besefte dat ik dan tegen vier schoppenverliezers<br />

aankeek, waarvan er maar twee op de<br />

plaatjes van de blinde konden worden geloosd.<br />

Bovendien zou ik ♣V nog moeten vinden.<br />

Eerst maar eens troef trekken, dacht ik;<br />

als die rond zitten houdt de blinde een troef<br />

over waarmee ik een schoppen kan troeven<br />

nadat ik oost eerst een schoppen zou hebben<br />

laten maken.<br />

In de tweede slag speelde ik dus ♣A voor en<br />

oost smeet onmiddellijk ♣V op tafel, terwijl hij<br />

me aankeek alsof ik in zijn hand had gegluurd.<br />

Die handeling ontlokte zijn partner<br />

bovendien de opmerking dat deze nog niet<br />

had bijgespeeld. De arbiter verscheen prompt<br />

aan tafel, nog voordat iemand hem had<br />

geroepen. “Nu mag de leider kiezen of Jan de<br />

hoogste of de laagste moet bijspelen”, besliste<br />

hij zonder dat hem iets was gevraagd. Ik<br />

begreep eigenlijk niet, waar die man zich mee<br />

bemoeide en dat gaf ik hem ook te verstaan.<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

Maar hij antwoordde arrogant dat “de aandacht<br />

op de onregelmatigheid was gevestigd”<br />

en dat het dus onze plicht was geweest hem<br />

direct te ontbieden. Ik sputterde nog wat<br />

tegen: “maar ik hoef toch niet te kiezen”. “Dat<br />

moet u wel”, zei hij, “in artikel 57A staat: en de<br />

leider kiest één van de volgende mogelijkheden”.<br />

Op dat moment kon ik me niet langer<br />

bedwingen en zei nijdig: “ik kies de middelste”,<br />

in de overtuiging dat oost geen andere<br />

troef meer had, zodat west de drie andere<br />

troefjes bezat. Na deze slag had ik immers<br />

nog HB10<strong>97</strong> over om ze onschadelijk te<br />

maken. “Dat kan niet”, zei hij korzelig, “u kunt<br />

alleen de hoogste of de laagste kiezen”. Om<br />

de zaak niet te laten escaleren koos ik de<br />

hoogste; dat staat serieus. In de volgende<br />

slag speelde ik ♣H, bij west verscheen ♣2 en<br />

oost gooide ♠8 af. Een schoppen in de blinde<br />

troeven was er niet meer bij.<br />

Er was echter nog een andere kans om het<br />

contract te maken, namelijk als de hartens 3-3<br />

zouden zitten. De laatste troef haalde ik er<br />

nog niet uit, maar ik ging in de vierde slag met<br />

♥6 naar de tafel en gooide vervolgens op de<br />

andere hoge harten mijn ♠4 af. West speelde<br />

in die slag ♥V bij. Hij kon natuurlijk nog best<br />

♥B hebben, maar het feit dat oost eerst ♥7 en<br />

daarna ♥4 had bijgespeeld deed me vermoeden<br />

dat de hartens ook niet rond zouden<br />

zitten. Inderdaad, toen ik de derde harten in<br />

mijn hand troefde, gooide west ♦2 af. Ook die<br />

kans was dus verkeken. De situatie was nu<br />

als volgt:<br />

♠ –<br />

♥ –<br />

♦ 1098654<br />

♣ 6<br />

♠ 5<br />

♥ 985<br />

♦ AH<br />

♣ 5<br />

N<br />

W O<br />

Z<br />

♠ <strong>97</strong>6<br />

♥ –<br />

♦ 7<br />

♣ 10<strong>97</strong><br />

♠ HVB<br />

♥ B<br />

♦ VB3<br />

♣ –<br />

Ik kon nu bij west de laatste troef er wel uithalen<br />

en dan op de tweede ruiten een schoppen<br />

afgooien en zelfs de hartens vrijtroeven, maar<br />

dat hielp me allemaal niet; ik bleef twee verliezers<br />

in schoppen houden. In de hoop dat ik<br />

west tot een fout zou kunnen verleiden,


speelde ik een schoppen uit de hand. Maar<br />

west spaarde zijn troef en liet de slag door<br />

zijn partner nemen. Die speelde schoppen<br />

terug en dat betekende de downslag.<br />

Nettie was niet teleurgesteld; integendeel, ze<br />

bleek enthousiast over wat ik had willen doen.<br />

“Wat slim van je om te verlangen dat hij ♣6<br />

zou bijspelen”, riep ze en er klonk oprechte<br />

bewondering in haar stem. “Dan is het contract<br />

binnen”. “Dat maakt geen verschil”,<br />

merkte Jan op. “Toch wel”, zei ze, “als jij in de<br />

tweede troefslag dan ♣2 bijspeelt, gaat de<br />

leider, net als hij nu deed, driemaal harten<br />

spelen en de derde hoog troeven. Dan speelt<br />

hij ruiten naar mijn aas en voor de vierde keer<br />

harten die hij weer hoog troeft. Daarna brengt<br />

hij je met zijn ♣7 aan slag en je hebt dan<br />

alleen nog ruitens, waarmee je mijn hand aan<br />

slag moet brengen. Op mijn hoge ruiten en de<br />

twee vrije hartens gaan alle drie de schoppens<br />

van de leider weg. En als je in de tweede<br />

troefslag ♣8 deblokkeert is mijn troef 5<br />

hoger dan jouw troef 2. Ook eerder ondertroeven<br />

helpt je niet. Alleen ♣6 overhouden<br />

was funest voor ons; die is te hoog voor mijn<br />

♣5 en te laag voor de ♣7 van de leider”.<br />

Nu was het mijn beurt om haar te complimenteren<br />

met de scherpe analyse, waarbij ik<br />

maar verzweeg dat ik dit alles niet had gezien.<br />

Dat vertelde ik haar pas na afloop van<br />

de wedstrijd. “Heb je dat uit een boekje?”,<br />

vroeg ik haar toen. Ze antwoordde dat ze<br />

zoiets wel eens had gelezen, ergens bij Bird<br />

en Klinger of zo, maar dat de zaak daar toch<br />

wat anders lag. “Sommige wielen zijn nu<br />

eenmaal al eerder uitgevonden”, zei ik, “maar<br />

kennis van de literatuur maakt ook deel uit<br />

van iemands technische bekwaamheden”.<br />

In de vijfde ronde hadden we opnieuw een<br />

confrontatie met de arbiter en merkwaardigerwijze<br />

was weer art. 57 de bron van de<br />

moeilijkheden. Nettie speelde als zuid een<br />

contract van 2♠. De eerste vijf slagen waren<br />

voor ons, maar de zesde en zevende waren<br />

door west genomen. De situatie was toen zo:<br />

♠ –<br />

♥ 2<br />

♦ 75<br />

♣ 862<br />

♠ –<br />

♥ 65<br />

♦ 9863<br />

♣ –<br />

N<br />

W O<br />

Z<br />

♠ B<br />

♥ B3<br />

♦ –<br />

♣ 543<br />

♠ –<br />

♥ V1087<br />

♦ B<br />

♣ 7<br />

West, die blijkbaar niet wist waar ♣7 zich<br />

bevond, speelde in de achtste slag ♦5 (hij<br />

wist dat zijn partner nog de hoogste had),<br />

maar daarbij viel per ongeluk ook ♣6 uit zijn<br />

hand. Hij slaakte een kreet en de arbiter was<br />

ogenblikkelijk ter plaatse. Nadat deze had geconstateerd<br />

dat ♣6 niet echt was gespeeld,<br />

bepaalde hij dat het een kleine strafkaart zou<br />

worden en hij legde omstandig uit wat we alle<br />

vier al wisten. In noord werd ♦8 bijgespeeld,<br />

oost legde ♦B en Nettie troefde de slag af,<br />

waarna ze haar kans waarnam door ♣5 na te<br />

spelen. Terwijl west wat beteuterd zat te<br />

kijken, met zijn ♣6 op tafel, speelde oost al<br />

♣7 bij. De arbiter die nog ter plaatse was,<br />

constateerde dat oost voortijdig had bijgespeeld<br />

en besliste: “nu moet de leider kiezen<br />

of ze west zijn hoogste of zijn laagste klaveren<br />

laat bijspelen”. Hij wees er op dat dit een<br />

straf is die voorrang heeft op de regeling die<br />

voor de kleine strafkaart geldt.<br />

Als blinde bemoeide ik me er deze keer niet<br />

mee en ik had ook niet zo geweten, of het wat<br />

uitmaakte. Oost maakte echter bezwaar tegen<br />

de beslissing van de arbiter met de argumentatie:<br />

“de klaveren zes van mijn partner lag al<br />

op tafel; ik dacht dat die gespeeld was; in elk<br />

geval moet die worden gespeeld, want alle<br />

klaverenhonneurs zijn er uit”. Maar de arbiter<br />

was onverbiddelijk. Hij verweet oost dat deze<br />

ongeoorloofde informatie over de klaverenhonneurs<br />

had gegeven en las ons het begin<br />

van art. 57 letterlijk voor om te benadrukken<br />

dat dit artikel hier echt van toepassing was.<br />

“Klaveren zes is niet gespeeld; dat moet nog<br />

gebeuren”.<br />

Ook Nettie toonde haar ongenoegen over de<br />

beslissing van de arbiter. “Heb ik dan geen<br />

andere keuze?” vroeg ze onnozel - ze is zelf<br />

TCL en weet het wel. “Ja, als je bij west een<br />

renonce in de voorgespeelde kleur verwacht,<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 5


kun je een andere kleur verbieden”. “Dan<br />

verbied ik west om schoppen bij te spelen”,<br />

zei ze resoluut. Terwijl west wees op zijn ♣6<br />

om te laten zien dat hij wel degelijk kon<br />

bekennen, kon oost niet nalaten om weer zijn<br />

goede geheugen te demonstreren: “Er zijn<br />

dertien schoppens uit”, zei hij. “Ik heb de<br />

troeven niet geteld”, loog Nettie en ze negeerde<br />

de ♣6 die op tafel lag.<br />

De arbiter was intussen ijverig in zijn boekje<br />

aan het kijken, maar hij kon niets vinden dat<br />

haar keuze ongeldig zou laten zijn. “In dit<br />

geval heeft de eis van de leider geen invloed<br />

op de verplichting dat west geen andere<br />

klaveren mag spelen dan een honneur, of de<br />

kleine strafkaart”. West moest dus ♣6 spelen.<br />

Hij was zichtbaar opgelucht dat hij uiteindelijk<br />

toch de zes kon leggen. Dat zou hij zonder al<br />

dat geharrewar ook hebben gedaan. Hij had<br />

immers al eerder laten blijken dat hij er geen<br />

idee van had, waar de zeven zat, totdat zijn<br />

partner die kaart bijspeelde.<br />

De slag was voor oosts ♣7 en OW konden<br />

niet verhinderen dat het contract werd gemaakt.<br />

Na afloop concludeerde Nettie dat ze down<br />

zou zijn gegaan als ze west in de bewuste<br />

slag ♣2 of ♣8 had laten spelen. “Als hij de 2<br />

Protest 04-28<br />

Meesterklasse viertallencompetitie<br />

Spel 32 ♠ AB10<br />

W / OW ♥ 743<br />

♦ HV109<br />

♣ AVB<br />

♠ HV<strong>97</strong>65<br />

♥ AH10986<br />

♦ 6<br />

♣ –<br />

W<br />

♠ 842<br />

♥ 5<br />

♦ A85<br />

N<br />

Z<br />

O<br />

♠ 3<br />

♥ VB2<br />

♦ B7432<br />

♣ 10<strong>97</strong>5<br />

♣ H86432<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

1♠ 1SA pas 2♠ *<br />

4♥ ... pas pas 5♣<br />

pas pas ... doublet pas<br />

5♥ doublet allen passen<br />

2♠ is transfer voor klaveren<br />

6<br />

Uitspraken van de Protestcommissie<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

had gelegd, zodat oost aan slag komt, speelt<br />

deze ♥V en nog een harten, waarop ik alleen<br />

♥B maak en nog beide klaveren verlies. En<br />

als hij de 8 had gelegd, neemt hij ook nog ♣6<br />

mee en dan speelt hij klaveren terug, zodat ik<br />

mijn beide hartens moet afgeven’. Ik begreep<br />

het en zag nu ook een overeenkomst met het<br />

andere spel. Op één dag hadden twee verschillende<br />

tegenstanders ♣862 en ze moesten<br />

beiden proberen geen ♣6 te spelen. De<br />

ene keer zat ♣543 er achter, de andere keer<br />

er voor.<br />

De voorzitter kondigde na afloop van de drive<br />

aan dat de computer het had laten afweten;<br />

het bleek namelijk dat de datumscore in het<br />

programma niet juist werd vastgesteld. Een<br />

van de spelers weet te vertellen waardoor dat<br />

komt: de overgang naar het volgende<br />

millennium geeft nu al een verkeerde datum<br />

aan. De voorzitter zegt dat er tot zijn spijt<br />

geen andere oplossing is dan dat de prijzen -<br />

zakjes met verschillende aantallen eieren -<br />

door het lot zouden worden bepaald, omdat<br />

het anders te laat zou worden. Nettie trok een<br />

kaart, klaveren zes.<br />

Zowel bij noords eerste pas als bij oosts<br />

doublet is de tray lang aan de NO-zijde van<br />

het scherm geweest.<br />

NZ maken bezwaar tegen het 5♥-bod van<br />

west na de vertraging van de tray. Die wordt<br />

hoogstwaarschijnlijk veroorzaakt door oost<br />

omdat noord in deze situatie geen probleem<br />

kan hebben. De wedstrijdleider vond passen<br />

op het doublet voor west geen redelijk<br />

alternatief en liet de score staan. NZ moesten<br />

dus naar de PK. Die overwoog:<br />

dat de vastgestelde denkpauze van oost<br />

een ongeoorloofde inlichting kan bevatten<br />

waarvan west in het verdere bieden (en<br />

evt. spelen) geen gebruik mag maken;<br />

dat west door zijn eerdere pas op 5♣ te<br />

kennen heeft gegeven dat contract tegen<br />

te willen spelen;<br />

dat het doublet daarin geen verandering<br />

zou hoeven te brengen, ware het niet dat<br />

uit de denkpauze twijfel spreekt over de<br />

defensieve kracht van de oosthand;


dat daarom "pas" i.p.v. 5♥ als een redelijk<br />

alternatief moet worden gezien en dus niet<br />

kan worden toegestaan;<br />

dat vervolgens beoordeeld moest worden<br />

of het 5♣-bod van zuid mogelijk is gedaan<br />

na het gebruik van een ongeoorloofde<br />

inlichting die besloten kan liggen in noords<br />

eerdere langzame pas;<br />

dat een ander bod dan 5♣ geen redelijk<br />

alternatief is.<br />

en besloot dus<br />

de beslissing van de wedstrijdleider niet in<br />

stand te houden;<br />

de score op spel 32 vast te stellen op 5♣!<br />

door zuid precies gemaakt, NZ +550;<br />

het protestgeld te retourneren.<br />

Commentaar<br />

Er waren bij deze zaak drie dingen aan de<br />

orde. Eén principiële zaak en twee beoordelingskwesties.<br />

De principiële zaak is in hoeverre<br />

bij het spelen met schermen het feit dat<br />

de tray lang weg blijft een ongeoorloofde inlichting<br />

oplevert. Men weet namelijk niet ‌aldus<br />

de theorie achter het gebruik van<br />

schermen - of partner lang nagedacht heeft of<br />

dat de tegenstander naar de WC geweest is of<br />

dat men gewoon ‘even’ gewacht heeft met het<br />

doorschuiven van die tray. Helaas is de praktijk<br />

anders. Zowel uit de geluiden achter het<br />

scherm als uit het biedverloop is het doorgaans<br />

duidelijk wat er aan de hand was. In dit<br />

geval was de PK ervan overtuigd dat west wist<br />

dat zijn partner lang had nagedacht.<br />

Vervolgens komt dan aan de orde of er voor<br />

wests bieding (5♥) een alternatief was en zo ja<br />

of de keuze voor 5♥ door de denkpauze aantrekkelijker<br />

is geworden. De PK beantwoordde<br />

beide vragen duidelijk met ja. West had al<br />

eerst door op 5♣ te passen aangegeven liever<br />

5♣ te willen tegenspelen dan zelf 5♥ (of 5♠) te<br />

willen spelen. Als partner door zijn doublet<br />

aangeeft het daar volmondig mee eens te zijn,<br />

is het niet logisch, laat staan ‘opgelegd’ om nu<br />

5♥ te bieden. Tenzij partner lang heeft<br />

nagedacht natuurlijk…. Het 5♥-bod is dus een<br />

overtreding en er werd een score vastgesteld<br />

gebaseerd op een pas op 5♣ gedoubleerd.<br />

Men zou van mening kunnen zijn dat west<br />

beter zou moeten weten (het is tenslotte<br />

Meesterklasse!) en dat de overtreding nog<br />

apart bestraft zou moeten worden, maar de<br />

PK vond de –550 voor 5♣ gedoubleerd wel<br />

erg genoeg.<br />

Protest 04-29<br />

Meesterklasse viertallencompetitie<br />

Spel 30 ♠ 732<br />

O / - ♥ VB102<br />

♦ 1094<br />

♣ A108<br />

♠ VB1065<br />

♥ –<br />

♦ A8<br />

♣ HVB962<br />

W<br />

N<br />

Z<br />

O<br />

♠ A<br />

♥ A754<br />

♦ HVB652<br />

♣ 73<br />

♠ H984<br />

♥ H9863<br />

♦ 73<br />

♣ 54<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — 1♦ * pas<br />

2♣ * pas 2♥ pas<br />

2♠ pas 3♠ pas<br />

4♣ * pas 4♦ pas<br />

4♠ pas 4SA pas<br />

5♣ pas 6♠ pas<br />

6SA allen passen<br />

Een biedverloop met misverstanden omdat<br />

oost en west op verschillend spoor zitten.<br />

1♦ is Precisie, 11-15 HCP. Daarna loopt de<br />

door oost en west gegeven uitleg op<br />

belangrijke momenten uiteen:<br />

west oost<br />

2♣ echt inv. minor in ruiten<br />

3♠ steun "steun"<br />

4♣ cue cue<br />

4♦ cue waiting<br />

4♠ einde ! cue<br />

4SA vraagt azen vraagt azen<br />

5♣ 1 of 4 key cards 1 of 4 key cards<br />

5♦ troef vrouw ? einde !<br />

6♠ ja ??<br />

6SA ook goed einde !!<br />

De door oost gegeven uitleg was systematisch<br />

juist, west was vergeten dat 2♣ ruiten aangaf<br />

en daardoor kreeg het biedverloop een heel<br />

andere betekenis aan beide kanten van het<br />

scherm.<br />

Zuid moest uitkomen en had door de uitleg<br />

een ander beeld van het spel dan zijn partner<br />

noord. Bovendien had oost nog gezegd dat hij<br />

het 5♣-bod "teleurstellend" vond. Zuid vond de<br />

hartenstart waarmee 6SA normaal gesproken<br />

down gaat, maar signaleerde vervolgens in de<br />

tweede slag, toen de leider klaveren speelde,<br />

geen odd-ball. Dat is (kort gezegd) een signaal<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 7


waarmee je je eigen start aan kunt signaleren<br />

als het er op lijkt dat dat de kleur is waarin<br />

slagen te halen zijn. Toen noord aan slag<br />

kwam met ♣A dacht hij, door het ontbreken<br />

van odd-ball én de opmerking van oost dat er<br />

haast was met het meenemen van ♠A en<br />

speelde schoppen na zodat het contract werd<br />

gemaakt.<br />

Uiteraard werd de WL gevraagd een oordeel<br />

te geven over één en ander. Die vond dat NZ<br />

waren benadeeld en wijzigde de score naar<br />

6SA -4, zodat OW in protest moesten om te<br />

proberen hun goede score terug te krijgen.<br />

De PK overwoog:<br />

dat ondanks de verkeerde uitleg van het<br />

bieden van OW zuid toch één van de starts<br />

vond waarmee het contract kon worden<br />

down gespeeld;<br />

dat, nu het voor NZ blijkbaar van zo groot<br />

belang is of partner al dan niet een odd-ball<br />

signaal geeft, er voor zuid geen reden is<br />

om niet een dergelijk signaal te geven<br />

omdat het immers aannemelijk is dat zijn<br />

partner tijdig aan slag zal komen om het<br />

contract nog down te kunnen spelen;<br />

dat het slechte resultaat voor NZ daarom<br />

geweten moet worden aan hun eigen<br />

minder juiste tegenspel en niet aan de door<br />

west gegeven verkeerde uitleg of het door<br />

oost tijdens het bieden gegeven<br />

commentaar;<br />

dat echter oost en west, gezien de ernst<br />

van hun respectievelijke overtredingen, wel<br />

voor aparte bestraffing in aanmerking<br />

komen.<br />

en de beslissing was dus niet verrassend<br />

de beslissing van de wedstrijdleider niet in<br />

stand te houden;<br />

de score op spel 30 vast te stellen op 6SA<br />

door oost precies gemaakt, NZ -990;<br />

aan het team van OW een straf op te<br />

leggen van 1 WP wegens het door west<br />

herhaaldelijk geven van verkeerde uitleg<br />

van de gedane biedingen en wegens het<br />

door oost tijdens het spelen commentaar<br />

leveren op het bieden;<br />

het protestgeld te retourneren.<br />

Commentaar<br />

Een boeiend geval. OW maakten een potje<br />

van het biedverloop. West was vergeten wat<br />

het antwoord van 2♣ op 1♦ betekende!<br />

Vervolgens ontspon zich een zes biedronden<br />

durende communicatiestoornis die in een ietwat<br />

vreemdsoortig 6SA-contract eindigde. Na<br />

8<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

een hartenstart gaat dat vier down zou je denken,<br />

maar zie er wat er gebeurde. NZ spelen<br />

een heel gedisciplineerd signaleringssysteem<br />

en daar maakt de odd-ballconventie deel van<br />

uit. Dat komt er op neer dat als je een SAcontract<br />

tegenspeelt en de leider neemt de<br />

uitkomst en speelt zijn werkkleur aan, je van<br />

een aantal kleintjes de hoogste bijspeelt om<br />

aan te geven dat de uitkomst een doorslaand<br />

succes is geweest. De partner die dat mogelijk<br />

niet kan zien, weet dan dat ie de uitgekomen<br />

kleur moet naspelen. Zuid had dus in dit geval<br />

na de succesvolle hartenstart zijn hoogste klaveren<br />

(de 5) bij moeten spelen om aan te geven<br />

dat zijn partner harten na moest spelen na<br />

♣A. Hij verzuimde dat echter, waarschijnlijk<br />

een slordigheid omdat hij zich niet gerealiseerd<br />

had dat partner een probleem kon hebben.<br />

Noord dacht nu dat zuid ♠A had i.p.v. ♥H<br />

en speelde schoppen na zodat 6SA gemaakt<br />

werd.<br />

De PK vond dat daarom NZ deze ramp aan<br />

zichzelf te wijten hadden en niet aan het<br />

gerommel van OW.<br />

Protest 04-30<br />

Eerste Divisie viertallencompetitie<br />

Spel 6 ♠ VB743<br />

O / OW ♥ 98<br />

♦ A6<br />

♣ 10842<br />

♠ H6<br />

♥ HV53<br />

♦ HV1092<br />

♣ V6<br />

W<br />

N<br />

Z<br />

O<br />

♠ A95<br />

♥ AB64<br />

♦ 87<br />

♣ AH53<br />

♠ 1082<br />

♥ 1072<br />

♦ B543<br />

♣ B<strong>97</strong><br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — 1SA pas<br />

2♣ pas 2♥ pas<br />

4♦ * doublet 4♠ pas<br />

4SA pas 5♦ pas<br />

6♥ allen passen


4♦ is door oost uitgelegd als splinter (kort in<br />

ruiten met hartenfit). Noord doubleert en<br />

vraagt daarmee om een start in de kleur boven<br />

de splinter (dus schoppen). West legt 4♦ uit<br />

als cue en dan vraagt het doublet om een start<br />

in die kleur. Zuid start ♦B en het contract<br />

wordt eenvoudig gehaald. Na afloop blijkt wat<br />

er aan de hand is en NZ vragen de WL om<br />

een oordeel. Deze vindt het erg onwaarschijnlijk<br />

dat 6♥ met een andere start down zou<br />

gaan en laat daarom de score staan.<br />

NZ zijn niet tevreden en gaan in protest. Bij de<br />

PK geen gehoor, want die overweegt:<br />

dat door oost en west aan beide kanten<br />

van het scherm een verschillende uitleg is<br />

gegeven van het 4♦-bod, hetgeen een<br />

overtreding is;<br />

dat de start met ♦B als vreemd aangemerkt<br />

moet worden en de belangrijkste<br />

oorzaak is van het slechte resultaat van NZ<br />

omdat het de leider erg makkelijk maakt<br />

zijn contract te halen;<br />

dat de leider ook na een andere start zeer<br />

waarschijnlijk twaalf slagen had gemaakt<br />

en er dus geen sprake is van nadeel voor<br />

NZ dat veroorzaakt is door de verschillende<br />

uitleg van oost en west.<br />

en het besluit is daarom:<br />

de beslissing van de wedstrijdleider in<br />

stand te houden;<br />

het protestgeld niet te retourneren.<br />

Commentaar<br />

Een foutieve uitleg bracht zuid er toe om ruiten<br />

in plaats van schoppen te starten. “Nou en?”<br />

zei de PK. Er is geen reden dat het contract<br />

met ruitenstart eerder gemaakt zou worden<br />

dan met schoppenstart. Tenzij natuurlijk zuid<br />

het in zijn hoofd haalt om van B543 met de<br />

boer te starten.<br />

Protest 04-31<br />

Eerste Divisie viertallencompetitie<br />

Spel 21 ♠ 107<br />

N / NZ ♥ AV9<br />

♦ A8652<br />

♣ AV7<br />

♠ VB9843<br />

♥ 10<br />

♦ 109<br />

♣ 9842<br />

W<br />

N<br />

Z<br />

O<br />

♠ 2<br />

♥ B7653<br />

♦ HVB73<br />

♣ B5<br />

♠ AH65<br />

♥ H842<br />

♦ 4<br />

♣ H1063<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— 1♣ * 1♦ doublet<br />

1♠ pas pas 5♣<br />

5♠ doublet allen passen<br />

Een merkwaardig biedverloop, te verklaren<br />

door de betekenis van het 1♣-bod. Dat kan<br />

verschillende soorten handen bevatten en<br />

wordt door zuid aan west uitgelegd als een<br />

minimum, ongebalanceerd met echte klaveren<br />

(want met 15-17 SA-verdeling zou 1SA geboden<br />

zijn na 1♠). West concludeert dat oost wel<br />

een schoppenfit(je) moet hebben en biedt nog<br />

5♠ wat door NZ wordt gedoubleerd; het tafelresultaat<br />

is een treurige -1700 (zeven down).<br />

De WL ziet geen overtreding en laat de score<br />

staan zodat OW in protest gaan. Daar voeren<br />

ze aan dat oost nu vrijwel zeker een renonce<br />

klaveren moet hebben en na 1♠ niet gepast<br />

zou hebben met twee lange rode kleuren.<br />

De protestcommissie heeft voor de OWargumenten<br />

geen begrip en overweegt:<br />

dat de uitleg door zuid van noords eerste<br />

pas niet zozeer foutief als wel onvolledig is<br />

geweest;<br />

dat dat op zich een overtreding is;<br />

dat het slechte resultaat van OW echter<br />

volledig toe te schrijven is aan wests wilde<br />

en ongediscplineerde 5♠-bod aangezien<br />

oost met enige schoppenfit ongetwijfeld die<br />

kleur bij eerste gelegenheid zou hebben<br />

gesteund.<br />

en daarom wordt als volgt besloten:<br />

de beslissing van de wedstrijdleider in<br />

stand te houden;<br />

NZ te verzoeken in het vervolg een meer<br />

volledige uitleg van het door hen gehanteerde<br />

biedsysteem te geven;<br />

het protestgeld niet te retourneren.<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 9


Commentaar<br />

In het systeem van NZ betekent een 1♣-opening<br />

een ongebalanceerde hand met lange<br />

klaveren of een gebalanceerde hand met<br />

vijftien tot zeventien punten. In het algemeen<br />

geeft dan een 1SA-herbieding van de openaar<br />

de evenwichtige variant aan en een ander<br />

rebid de klaverenhand. Volgens dat principe<br />

had noord in dit geval dus 1SA moeten herbieden,<br />

maar met een bescheiden doubleton<br />

schoppen vond hij het maar niks om SA te<br />

bieden over het 1♠-bod rechts van hem. Zuid<br />

interpreteerde noords pas als een (minimale)<br />

ongebalanceerde klaverenhand, legde dat ook<br />

zo uit aan west en bood 5♣. West besloot nu<br />

5♠ te bieden ondanks het feit dat zuid met zijn<br />

doublet wel wat in schoppen gesuggereerd<br />

had. Volgens de PK een dwaze actie die<br />

geheel voor eigen rekening komt.<br />

Protest 04-32<br />

Eerste Divisie viertallencompetitie<br />

Spel 3 ♠ H743<br />

N / OW ♥ <strong>97</strong>64<br />

♦ H964<br />

♣ 6<br />

♠ VB95<br />

♠ 1086<br />

N<br />

♥ 8<br />

♥ AVB2<br />

W O<br />

♦ V2<br />

♦ A1085<br />

Z<br />

♣ HB7543<br />

♣ A8<br />

♠ A2<br />

♥ H1053<br />

♦ B7<br />

♣ V1092<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — — pas<br />

pas pas 1SA pas<br />

2♣ pas 2♥ pas<br />

3SA allen passen<br />

Zuid start met ♣2, hetgeen wordt uitgelegd als<br />

derde of vijfde van boven. Leider oost kiest<br />

daarop een niet-winnende speelwijze en als<br />

blijkt dat zuid niet de derde of vijfde maar de<br />

vierde is gestart, wordt de WL gevraagd te<br />

bekijken of het nadeel dat oost zegt te hebben<br />

voldoende is om de score te wijzigen.<br />

Die is van mening dat zuid een bridgetechnische<br />

reden had om af te wijken en laat de<br />

score staan. OW moeten dus naar de PK en<br />

die overweegt tijdens de behandeling:<br />

10<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

dat volgens de systeemkaart van NZ hun<br />

afspraak is met de derde of vijfde van<br />

boven te starten;<br />

dat zuid op dit spel een bridgetechnische<br />

reden had van die afspraak af te wijken,<br />

maar dat dit waarschijnlijk niet de eerste<br />

keer geweest is dat dat is gebeurd;<br />

dat oost, als hij geweten had dat de<br />

uitkomstkaart de vierde van boven had<br />

kunnen zijn, zijn contract waarschijnlijk<br />

gemaakt zou hebben;<br />

dat hij in de praktijk echter door slecht<br />

afspel en niet door de mogelijk onvolledige<br />

uitleg door zijn tegenstander is down<br />

gegaan;<br />

dat er dus geen direct verband bestaat<br />

tussen het slechte resultaat en de<br />

vermeende overtreding.<br />

en het besluit is daarom:<br />

de beslissing van de wedstrijdleider in<br />

stand te houden;<br />

NZ te gebieden hun systeemkaart terzake<br />

van de gebruikte uitkomsten aan te vullen;<br />

het protestgeld niet te retourneren.<br />

Commentaar<br />

Dit is een zeer interessant geval. Speciaal<br />

voor mij, omdat de protesterenden clubgenoten<br />

van mij zijn die mij sinds de uitspraak<br />

bijna wekelijks vragen hoe de PK nu tot zo’n<br />

(in hun ogen) dwaze uitspraak kon komen. Ik<br />

zal die vraag hierbij proberen te beantwoorden.<br />

Eerst een algemeen, leerzaam punt:<br />

paren die ‘eerste-derde-vijfde’ als uitkomstconventie<br />

spelen, beseffen meestal wel dat er<br />

situaties zijn waarin dat een slag kan kosten.<br />

Een voorbeeld:<br />

V104<br />

65 AB83<br />

H<strong>97</strong>2<br />

Na een start met de 2 heeft de verdediging in<br />

principe drie slagen in de kleur. Na een start<br />

met de 7 zijn er maar twee slagen. Sterker<br />

nog, door slinks afspel kan de leider zelf de 3<br />

hoog spelen (ga dit na!). Kortom met combinaties<br />

als H<strong>97</strong>2 in situaties waarbij de leider of<br />

de dummy best wel eens een vierkaart in de<br />

kleur kan hebben, is de vierde van boven in<br />

het algemeen technisch beter. Verstandige<br />

paren die 1-3-5 spelen, zetten dan op hun<br />

systeemkaart iets als "Uitkomsten: 1e, 3e, 5e<br />

(in uitzonderingsgevallen 4e)".<br />

Het NZ-paar in het onderhavige geval had<br />

verzuimd de uitzonderingssituatie te vermelden.<br />

De leider taxeerde de uitkomer na de


start van de 2 van V 10 9 2 daarom op een<br />

oneven aantal kaarten in de kleur. Gezien het<br />

aantal klaveren in de dummy en het feit dat<br />

noord nog bekende in slag 1, ging de leider<br />

ervan uit dat zuid van een driekaart gestart<br />

was. Als dat zo is, heeft de leider een 100%<br />

speelwijze voor zijn contract, namelijk ♣8<br />

nemen, ♣A incasseren en schoppen spelen.<br />

Dat levert een zekere schoppenentree op naar<br />

de tafel en met de zes zekere klaverenslagen<br />

is de leider binnen. Toen echter noord in de<br />

tweede klaverenslag niet meer bekende, was<br />

Leiden(n=r) in last en ging het contract down.<br />

OW voelden zich misleid door de uitleg en<br />

riepen de WL. Deze gaf hun echter geen<br />

gelijk, dus op naar de PK. De PK overwoog<br />

echter dat de leider had moeten beseffen (het<br />

is tenslotte Eerste Divisie) dat ook als NZ<br />

beweren consequent 1 e -3 e -5 e te starten, ze in<br />

zo’n geval er om technische redenen wel eens<br />

van af kunnen wijken en dat het dus ‘dom’ was<br />

van de leider om er blindelings van uit te gaan<br />

dat de uitkomer een oneven aantal klaveren<br />

had. Dat betekent dus dat OW hun slechte<br />

score behouden. Wat echter met NZ? De PK<br />

overwoog hen te bestraffen voor hun slordigheid,<br />

maar besloot dat toch niet te doen aangezien<br />

het een zeer gebruikelijke situatie betreft.<br />

Er zijn talloze paren in Nederland die<br />

1 e -3 e -5 e spelen en af en toe met de vierde uitkomen<br />

zonder dat ze dat expliciet vermelden.<br />

Niet correct, maar zoals gezegd wel heel gebruikelijk.<br />

Hopelijk lezen een aantal van die<br />

paren dit commentaar en passen hun systeemkaart<br />

(en de uitleg aan tafel) aan.<br />

Protest 04-33<br />

Tweede Divisie viertallencompetitie<br />

Spel 3 ♠ 8432<br />

N / OW ♥ HV2<br />

♦ 875<br />

♣ V84<br />

♠ B1065<br />

♥ 10984<br />

♦ 109632<br />

♣ –<br />

W<br />

N<br />

Z<br />

O<br />

♠ V9<br />

♥ 7653<br />

♦ AV4<br />

♣ B653<br />

♠ AH7<br />

♥ AB<br />

♦ HB<br />

♣ AH10<strong>97</strong>2<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — — 2♣<br />

pas 2♦ * pas 2SA<br />

pas 4SA ? pas 5♣ ?<br />

pas 6SA allen passen<br />

De 2SA-herbieding is uitgelegd als 25-26 HCP<br />

en dat wordt bevestigd door de systeemkaart<br />

van NZ. Desalniettemin vond de WL dat zuid<br />

de gegeven uitleg had moeten corrigeren (hij<br />

heeft 23 punten) en dat OW daardoor benadeeld<br />

waren omdat hun verdediging gebaseerd<br />

was op ♠AHB bij zuid. Hij corrigeert<br />

daarom het tafelresultaat (6SA precies gemaakt)<br />

naar 6SA -1. Daarmee zijn NZ het niet<br />

eens; volgens hen was er geen overtreding en<br />

dus kan de score niet worden gecorrigeerd.<br />

De PK blijkt het daarmee eens te zijn en<br />

overweegt:<br />

dat volgens de door NZ overlegde<br />

systeemkaart de uitleg van het 2♣-bod<br />

systematisch juist is geweest;<br />

dat in art. 75D, waaraan de wedstrijdleider<br />

refereert, is voorgeschreven dat de<br />

gegeven uitleg voor aanvang van het<br />

spelen moet worden gecorrigeerd indien<br />

die verkeerd is geweest;<br />

dat daar in dit geval geen sprake van is<br />

omdat zuid (mogelijk onbewust) van zijn<br />

systeem is afgeweken hetgeen geen<br />

overtreding van de spelregels is.<br />

en de beslising die daaruit volgt is:<br />

de beslissing van de wedstrijdleider niet in<br />

stand te houden;<br />

de score op spel 22 vast te stellen op 6SA<br />

door noord precies gemaakt, NZ +990;<br />

het protestgeld te retourneren.<br />

Commentaar<br />

OW kregen op dit spel correcte uitleg over de<br />

afspraken van NZ. Er was dus absoluut geen<br />

sprake van een overtreding. Zuid had zich<br />

vergist en volgens de WL had hij dat aan de<br />

tegenpartij moeten vertellen. Niet dus. Een<br />

leermoment voor de WL (hopelijk).<br />

Twee technische opmerkingen. Ten eerste is<br />

het op zich helemaal niet zo’n slecht idee om<br />

de zuidhand als een 25-26 SA hand te verkopen.<br />

Met alle controles en een hele goede<br />

zeskaart, zou ik dat persoonlijk doen‌ - zij het<br />

niet ‘per ongeluk’ zoals de onderhavige zuidspeler<br />

beweerde.<br />

De tweede technisch opmerking is dat de<br />

leider 6SA sowieso probleemloos moet<br />

maken. Na de ♣A ziet hij het zitsel en na<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 11


klaveren naar de vrouw moet hij niet de<br />

gemarkeerde snit op ♣B nemen, maar eerst<br />

ruiten spelen om in de hand de goede te<br />

leggen. Aangezien ♦A en ♦V voor ♦HB zit,<br />

kan hij het niet fout doen. Daarna zijn twaalf<br />

slagen 100%.<br />

Protest 04-34<br />

Tweede Divisie viertallencompetitie<br />

Spel 23 ♠ VB84<br />

Z / Allen ♥ 1073<br />

♦ B3<br />

♣ 9543<br />

♠ H76<br />

♠ A102<br />

N<br />

♥ 9<br />

♥ 8652<br />

W O<br />

♦ H94<br />

♦ V63<br />

Z<br />

♣ AVB1062<br />

♣ H87<br />

♠ 953<br />

♥ AHVB4<br />

♦ A8752<br />

♣ –<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — — 1♥<br />

2♣ pas 3♣ 3♦<br />

pas stop 4♥ pas * pas<br />

pas<br />

Ondanks dat noord de stopkaart gebruikt<br />

voordat hij 4♥ biedt, neemt oost niet de<br />

reglementaire tien seconden en biedt vrijwel<br />

onmiddellijk. Ook het ontbreken van een<br />

pauze kan een ongeoorloofde inlichting zijn en<br />

NZ menen dat daarvan op dit spel sprake is en<br />

zelfs dat west daarvan bij zijn besluit geen 5♣<br />

te bieden gebruik heeft gemaakt. Ze vragen<br />

daarom de WL om een oordeel, maar die<br />

meent dat de westhand geen 5♣-bod waard is<br />

en laat daarom de score staan.<br />

Daarmee zijn NZ het niet eens, ze vinden 5♣<br />

een redelijk alternatief en dus mag in hun<br />

opinie niet worden gepast.<br />

12<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

De PK is het uiteraard eens met het feit dat er<br />

een ongeoorloofde inlichting is maar overweegt<br />

ook:<br />

dat het ontbreken van de voorgeschreven<br />

pauze van ongeveer tien seconden voor de<br />

pas van oost na de door noord getoonde<br />

stopkaart een ongeoorloofde inlichting kan<br />

bevatten waarvan west in het verdere<br />

bieden (en evt. spelen) geen gebruik mag<br />

maken;<br />

dat een 5♣-bod door west geen redelijk<br />

alternatief is gezien de defensieve waarden<br />

van zijn hand;<br />

dat door west dus geen gebruik is gemaakt<br />

van de ongeoorloofde inlichting.<br />

Het besluit is dus duidelijk:<br />

de beslissing van de wedstrijdleider in<br />

stand te houden;<br />

de spelers te verzoeken hun biedingen<br />

voortaan te doen volgens de geldende<br />

regels en niet "in de geest van de wedstrijd";<br />

het protestgeld te retourneren wegens het<br />

principiële karakter van het protest.<br />

Commentaar<br />

Ondanks het feit dat er met een spel kaarten<br />

werd gespeeld dat niet aan de vereisten van<br />

art. 1 voldoet (volgens het protestformulier<br />

heeft geen enkele speler ♦10 en zit er twee<br />

keer ♦3 in het spel) behandelde de PK dit<br />

protest.<br />

In een biedverloop als<br />

pas 1SA pas 2♣<br />

pas 2♦ pas stop 3SA<br />

neemt in Nederland bijna niemand de formeel<br />

verplichte ‘denk’pauze van tien seconden in<br />

acht en daar heeft eigenlijk nooit iemand<br />

moeite mee. In een competitief biedverloop<br />

echter is het niet in acht nemen van een stoppauze<br />

een gevaarlijke overtreding die partner<br />

beperkt in zijn biedmogelijkheden. Gelukkig<br />

voor oost had west volgens zowel de WL als<br />

de PK een ‘opgelegde’ pas op 4♥, dus geen<br />

reden om het tafelresultaat niet te laten staan.


Beroep 04-05<br />

Beroep tegen de beslissing van een verenigingsbestuur<br />

waarbij het protest tegen de<br />

klassering van een deelnemend paar in het<br />

jaarklassement is afgewezen.<br />

Samenvatting<br />

In de A-lijn van de vereniging zijn gedurende<br />

het seizoen 2003/2004 vijf series van zes sessies<br />

gespeeld. Het paar heeft aan vier series<br />

deelgenomen. Gedurende één serie heeft een<br />

van de spelers met een andere partner gespeeld.<br />

De uitslag van dat paar is toegerekend<br />

aan het oorspronkelijke paar. Afwezigheid<br />

gedurende een hele serie leidt tot degradatie<br />

volgens het interne competitiereglement.<br />

(CR). Het paar heeft het partnership verbroken<br />

voor die serie en heeft dit na afloop weer<br />

hersteld. Appellant meent dat dit een reden is<br />

om de klassering van het paar in het jaarklassement<br />

niet te erkennen.<br />

De CvB ontleent haar bevoegdheid aan datgene<br />

wat bepaald is in het reglement van de<br />

Commissie. Dit bepaalt voorzover van belang,<br />

dat beroep kan worden ingesteld tegen een<br />

beslissing ven enig orgaan van de NBB op<br />

grond van een aan dat orgaan krachtens enig<br />

reglement of gewoonterecht toekomende bevoegdheid.<br />

Een intern reglement van een<br />

bridgeclub is geen reglement als hier bedoeld.<br />

De Commissie is derhalve onbevoegd om van<br />

de zaak kennis te nemen.<br />

Inhoud beroep en bestreden beslissing<br />

Het beroep richt zich tegen de beslissing van<br />

het verenigingsbestuur om het paar op te nemen<br />

in (de A-lijn van) het jaarklassement.<br />

Feitelijke gegevens<br />

Verwezen wordt naar hetgeen hiervoor is opgemerkt.<br />

Appellant heeft een aantal stukken<br />

overlegd bij het beroepsschrift, waaronder het<br />

CR van de club. Het clubbestuur heeft verweer<br />

gevoerd.<br />

Het paar heeft aan één van de vijf jaarlijkse<br />

series niet meegedaan. In plaats daarvan<br />

heeft het paar met een (vaste) invaller gespeeld.<br />

Na afloop van de wedstrijden van de<br />

serie waarin de invaller meespeelde is het<br />

oorspronkelijke paar weer gaan samenspelen.<br />

Art. 13 van het CR van de club bepaalt dat<br />

een paar dat één of meer series afwezig is<br />

geweest bij terugkeer een groep lager zal<br />

Uitspraken van de Commissie van Beroep<br />

worden ingedeeld. Art. 15 geeft regels voor<br />

het beëindigen van de combinatie.<br />

Standpunt partijen<br />

Appellant stelt dat het paar ingevolge art. 13<br />

van het CR door afwezigheid bij één serie niet<br />

meer kon worden geklasseerd in het jaarklassement.<br />

Dat het paar in feite niet uit elkaar is<br />

gegaan blijkt eruit dat ze na afloop van de<br />

serie weer samen zijn gaan spelen.<br />

Het bestuur voert aan dat het wel spelende lid<br />

de centrale figuur is omdat hij altijd heeft gespeeld<br />

en de regels over het verbreken van<br />

een combinatie zulks toelaten.<br />

Overwegingen van de CvB<br />

De Commissie ontleent haar bevoegdheid<br />

aan art. 2 lid 2 van het reglement op de CvB.<br />

Dit bepaalt in art. 2 lid 2 dat voorzover in de<br />

Statuten niet in een beroepsmogelijkheid is<br />

voorzien, beroep mogelijk is tegen een beslissing<br />

van enig orgaan van de NBB op grond<br />

van een aan dat orgaan krachtens enig reglement<br />

of gewoonterecht toekomende bevoegdheid.<br />

De statuten voorzien niet in een beroepsmogelijkheid<br />

voor een geval als het onderhavige.<br />

Ook in het gewoonterecht is geen aanknopingspunt<br />

voor bevoegdheid van de Commissie<br />

te vinden. Over blijft de vraag of het interne<br />

CR van de club een reglement is als bedoeld<br />

in het artikel.<br />

Naar het oordeel van de Commissie vallen<br />

hier alleen onder reglementen vastgesteld of<br />

namens de NBB en dit is hier niet het geval.<br />

De Commissie is derhalve niet bevoegd kennis<br />

te nemen van het geschil.<br />

Een eenparig verzoek van alle partijen aan de<br />

Commissie om een advies te geven over het<br />

geschil en de toezegging van beide partijen<br />

zich aan dat advies te houden zal door de<br />

Commissie in overweging worden genomen<br />

mits dit verzoek binnen 18 dagen na ontvangst<br />

van de beslissing wordt ingediend.<br />

Uitspraak CvB<br />

De Commissie van Beroep verklaart zich onbevoegd<br />

van het geschil kennis te nemen.<br />

Bepaalt dat het protestgeld niet dient te worden<br />

terugbetaald.<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 13


Beroep 04-06 en 04-07<br />

Beroep tegen de beslissing van de AKL om in<br />

de Tweede Divisie Parencompetitie de behaalde<br />

scores tegen een na het eerste weekend<br />

uitgevallen paar te annuleren.<br />

Samenvatting<br />

Tijdens het tweede weekend van de Tweede<br />

Divisie paren komt een paar niet opdagen.<br />

Omdat dit paar tegen sommige tegenstanders<br />

drie spellen heeft gespeeld en tegen andere<br />

vier, en er daarmee volgens de AKL geen<br />

sprake is van een afgerond geheel, annuleert<br />

de AKL alle scores die tijdens het eerste<br />

weekend tegen dit paar zijn behaald. Hij baseert<br />

zich hierbij op artikel 12, 1 e lid, van de<br />

Aanvullende Bepalingen, dat stelt dat een<br />

score alleen gehandhaafd kan blijven als er<br />

sprake is van een afgerond geheel. Na protest<br />

handhaaft de Weko het besluit van de<br />

AKL. Hiertegen wordt door twee deelnemers<br />

aan de Tweede Divisie separaat beroep ingesteld.<br />

Hun belangrijkste argument is dat er<br />

wel sprake is van een afgerond geheel.<br />

De Commissie van Beroep verklaart de beroepen<br />

gegrond. Zij deelt de mening van de<br />

Weko dat er pas sprake is van een afgerond<br />

geheel als alle paren evenveel spellen tegen<br />

elkaar hebben gespeeld. Omdat het paar in<br />

kwestie tegen sommige paren drie en tegen<br />

andere paren vier spellen heeft gespeeld, is<br />

er dus inderdaad geen sprake van een afgerond<br />

deel. Derhalve is evenwel het 2 e lid van<br />

artikel 12 relevant en gaat het er in hoofdzaak<br />

om of dit paar meer dan 75% van het niet afgeronde<br />

deel heeft voltooid. Een afgerond<br />

geheel kan in dit geval beschouwd worden als<br />

vier spellen. Vaststaat dat dit paar tegen alle<br />

paren drie van de vier spellen heeft gespeeld<br />

en tegen minimaal de helft minus 1 van het<br />

deelnemersveld vier spellen. Derhalve heeft<br />

het uitvallende paar ruim meer dan 75% van<br />

het niet afgeronde deel voltooid. In zo’n geval<br />

moet volgens het 2 e lid van artikel 12 de score<br />

alsnog gehandhaafd blijven en moeten alle<br />

paren die in het eerste weekend tegen het<br />

paar in kwestie drie spellen hebben gespeeld<br />

een gemiddeld-plus score krijgen voor het<br />

vierde spel. De CvB bepaalt dat zulks alsnog<br />

dient te geschieden en dat de spellen tijdens<br />

het eerste weekend gespeeld tegen het paar<br />

in kwestie alsnog dienen mee te tellen voor<br />

de behaalde scores.<br />

14<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

Feitelijke gegevens<br />

In een weekend in september wordt het eerste<br />

van twee weekenden gespeeld van de<br />

Tweede Divisie paren. Over de twee weekenden<br />

heen ontmoeten alle paren elkaar tweemaal<br />

om zeven spellen te spelen; de paren<br />

die het ene weekend drie spellen tegen elkaar<br />

spelen, spelen het andere weekend vier<br />

spellen tegen elkaar en andersom. Tijdens<br />

het tweede weekend komt een paar niet opdagen.<br />

Dit is voor de AKL reden om alle scores<br />

die tijdens het eerste weekend tegen dit<br />

paar zijn behaald, te annuleren op grond van<br />

artikel 12, lid 1, van de Aanvullende Bepalingen<br />

(er is geen sprake van een afgerond geheel).<br />

Tegen dit besluit protesteert een deelnemer<br />

per e-mail en een andere mondeling.<br />

Het bestreden besluit<br />

De Weko besluit de beslissing van de AKL te<br />

handhaven. Tegen dit besluit tekent de eerste<br />

deelnemer beroep aan en de andere doet dat<br />

mede namens zijn partner. Alle appellanten<br />

nemen deel aan de Tweede Divisie paren.<br />

Motivering Weko<br />

De Weko toont begrip voor de protesten van<br />

beide deelnemers, maar stelt dat er pas<br />

sprake is van een afgerond geheel van de<br />

competitie als alle paren elkaar hebben ontmoet<br />

en ze evenveel spellen tegen elkaar<br />

hebben gespeeld (cursivering CvB). Dit is<br />

volgens de Weko niet het geval nu sommige<br />

paren drie en andere paren vier spellen hebben<br />

gespeeld tegen dit paar. Zij geeft toe dat<br />

dit in het 1 e lid van artikel 12 van de vigerende<br />

Aanvullende Bepalingen (juni 2004) onvoldoende<br />

duidelijk verwoord staat en zegt toe<br />

de tekst aan te passen. Verder overweegt zij<br />

dit op te nemen in het CR (waarin voor de<br />

viertallencompetitie een vergelijkbare regeling<br />

is opgenomen).<br />

De Weko vindt het niet nodig te reageren op<br />

de beroepen die beide deelnemers hebben<br />

ingesteld, en verwijst hiervoor naar haar brief<br />

waarin ze antwoord geeft op het protest van<br />

appellanten.<br />

Motivering appellanten<br />

In beroep handhaaft de eerste deelnemer de<br />

argumenten die hij ook in zijn protest heeft<br />

aangevoerd. Zijns inziens is er wel degelijk<br />

sprake van een afgerond geheel van de competitie,<br />

zodat op dit weekend het 1 e lid van<br />

artikel 12 van de Aanvullende Bepalingen van<br />

toepassing is. Dit lid stelt dat “resultaten behaald<br />

in een afgerond deel van de competitie


waarbinnen elk ander paar dit paar heeft ontmoet<br />

blijven gehandhaafd.” Dat er sprake is<br />

van een afgerond geheel, leidt hij af uit het feit<br />

dat ieder paar ieder ander paar heeft ontmoet.<br />

Verder voert hij onder meer aan dat artikel 12<br />

sowieso in het leven lijkt te zijn geroepen om<br />

een verschil te maken tussen competities<br />

waarin een paar elk weekend de helft van de<br />

tegenstanders ontmoet en een competitie<br />

waarin elk weekend tegen alle tegenstanders<br />

wordt gespeeld.<br />

De tweede deelnemer geeft in zijn beroepschrift<br />

aan zich te voegen aan het protest dat<br />

de eerste deelnemer eerder heeft ingediend.<br />

Hij voegt hieraan toe dat de Weko begrip<br />

heeft voor het ingenomen standpunt van beide<br />

spelers en bovendien zelf concludeert dat<br />

artikel 12 onduidelijk is en zal worden aangepast.<br />

Hij stelt dat hij en zijn partner het meest<br />

gedupeerd zijn omdat zij door deze beslissing<br />

de promotie naar de Eerste Divisie hebben<br />

gemist. Hij meent dat deelnemers aan de<br />

competitie niet het slachtoffer mogen worden<br />

van - erkende – onzorgvuldigheden van de<br />

NBB.<br />

Overwegingen CvB<br />

De CvB verklaart beide deelnemers ontvankelijk<br />

in hun beroep. Er is voldaan aan de vereisten<br />

van tijdigheid en belang. De beslissing<br />

heeft immers grote invloed op het eindklassement.<br />

Omdat de beroepen dezelfde beslissing<br />

betreffen en grotendeels een identieke motivering,<br />

behandelt de Commissie beide beroepen<br />

in één uitspraak.<br />

De Commissie stelt vast dat op de Tweede<br />

Divisie paren – naast het CR – de Aanvullende<br />

Bepalingen van toepassing zijn, zoals<br />

vastgelegd in ‘Open <strong>Bond</strong>sparen Competitie<br />

2004-2005 van de <strong>Nederlandse</strong> <strong>Bridge</strong>bond’<br />

van juni 2004. Het bestreden artikel 12 van<br />

deze bepalingen luidt als volgt:<br />

“Voor scores behaald tegen teruggetrokken of<br />

verwijderde paren geldt het volgende:<br />

o resultaten behaald in een afgerond deel<br />

van de competitie waarbinnen elk ander<br />

paar dit paar heeft ontmoet blijven gehandhaafd.<br />

o resultaten behaald in een niet afgerond<br />

deel van de competitie vervallen tenzij het<br />

uitvallend paar meer dan 75% van dit niet<br />

afgeronde deel heeft voltooid. In dit laatste<br />

geval blijven de scores gehandhaafd en<br />

krijgen de paren die niet tegen het uitvallend<br />

paar kunnen spelen op die spellen<br />

gemiddeld-plus.”<br />

De eerste vraag die rijst is of er sprake is van<br />

een afgerond deel van de competitie. In dat<br />

geval moet immers het 1 e lid van dit artikel 12<br />

van toepassing worden verklaard omdat dan<br />

ten aanzien van het uitvallende paar met<br />

recht kan worden gesteld dat ‘elk ander paar<br />

dit paar heeft ontmoet’. Zij is echter met de<br />

Weko van mening dat de interpretatie van het<br />

eerste lid behelst dat er een gelijk aantal spellen<br />

moet zijn gespeeld en maakt daarmee dit<br />

Weko-oordeel tot het hare. Zij leidt dit niet zozeer<br />

af uit de formulering van het 1 e lid zelf<br />

(met appellanten en Weko is de CvB van<br />

mening dat de formulering dient te worden<br />

aangescherpt) maar veeleer uit het 2 e lid:<br />

indirect valt immers uit de zinsnede ‘meer dan<br />

75% van het niet afgeronde deel’ te destilleren<br />

dat het 1 e lid betrekking heeft op ‘een gelijk<br />

aantal spellen’ (c.q. 100%).<br />

Omdat het uitvallende paar tegen sommige<br />

paren drie en tegen andere paren vier spellen<br />

heeft gespeeld, is er aldus geen sprake van<br />

een afgerond deel. Derhalve is het 2 e lid van<br />

artikel 12 relevant. De tweede vraag die dan<br />

rijst is of het uitvallende paar meer dan 75%<br />

van het niet afgeronde deel heeft voltooid.<br />

De redenering van de Weko volgend, is de<br />

CvB van mening dat een afgerond geheel in<br />

dit geval beschouwd kan worden als vier<br />

spellen. Vaststaat dat dit paar in ieder geval<br />

tegen alle paren drie van de vier spellen heeft<br />

gespeeld en tegen minimaal de helft minus 1<br />

van het deelnemersveld vier spellen. Derhalve<br />

heeft het uitvallende paar volgens de<br />

Commissie ruim meer dan 75% van het niet<br />

afgeronde deel voltooid. Echter, in dat geval<br />

moet volgens het 2 e lid van artikel 12 de score<br />

alsnog gehandhaafd blijven en moeten alle<br />

paren die in het eerste weekend tegen het<br />

uitvallende paar drie spellen hebben gespeeld<br />

een gemiddeld-plus score krijgen voor het<br />

vierde spel.<br />

Beslissing CvB<br />

De CvB verklaart beide beroepen gegrond.<br />

De scores van de Tweede Divisie parencompetitie<br />

2004 dienen opnieuw te worden berekend.<br />

De spellen tijdens het eerste weekend<br />

gespeeld tegen het uitvallende paar dienen<br />

alsnog mee te tellen voor de behaalde scores.<br />

Alle paren die in het eerste weekend drie in<br />

plaats van vier spellen hebben gespeeld<br />

tegen dit paar, dienen een gemiddeld-plus<br />

score te krijgen voor een vierde spel.<br />

De protestgelden worden gerestitueerd.<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 15


Beroep 04-08<br />

Beroep tegen de beslissing van de AKL om<br />

een viertal in de Eerste Divisie Viertallencompetitie<br />

een straf op te leggen van 10 WP en<br />

een geldboete van € 50,- voor het 40 minuten<br />

te laat komen bij een wedstrijd.<br />

Samenvatting<br />

Een van de spelers van het team arriveerde<br />

meer dan 30 minuten te laat voor het spelen<br />

van een eerstedivisiewedstrijd. De WL legde<br />

daarvoor een straf op van 10 WP. Die straf is<br />

door de AKL gehandhaafd. Gelet op de normale<br />

reistijd, vermeerderd met 2 x 20 minuten<br />

voor de aangekondigde wegwerkzaamheden<br />

en 30 minuten voor onvoorzien, had 110 minuten<br />

voor de reis uitgetrokken moeten worden.<br />

Er wordt van uitgegaan dat betrokkene<br />

120 minuten voor aanvang van de wedstrijd is<br />

vertrokken. Het desondanks te laat komen is<br />

dus een gevolg van overmacht, zodat de<br />

strafoplegging wordt vernietigd.<br />

Feitelijke gegevens<br />

In november 2004 werd te Utrecht een speelronde<br />

afgewerkt in de eerste divisie viertallen.<br />

Een van de spelers van het team arriveerde<br />

volgens de WL om 11.40 – volgens appellant<br />

zelf om 11.37 uur – dus in ieder geval meer<br />

dan 30 minuten na de aanvang van de wedstrijd<br />

(11.00 uur). De WL legde hiervoor conform<br />

art. 11 lid 2 CR een straf op van 10 WP.<br />

De AKL handhaafde de beslissing, nadat appellant<br />

daartegen bezwaar had gemaakt, en<br />

voegde een geldboete van € 50,- toe.<br />

Appellant stelt om ongeveer 09.00 uur zijn<br />

dochter op het hockeyveld te hebben afgezet,<br />

zodat hij voor de reis 120 minuten heeft uitgetrokken.<br />

Er waren aangekondigde werkzaamheden.<br />

De Commissie acht appellant dan ook ontvankelijk<br />

in zijn beroep.<br />

Bevoegdheid van de Commissie<br />

In de uitspraak d.d. 26 april 2003 in de zaak<br />

03-02 heeft de Commissie geoordeeld dat de<br />

Protestcommissie bevoegd is kennis te nemen<br />

van protesten tegen beslissingen van de<br />

WL, ongeacht of die feitelijk aan de tafel zijn<br />

genomen.<br />

In de thans voorliggende zaak gaat het echter<br />

niet om een beroep tegen een beslissing van<br />

de WL, maar om een beroep tegen de in de<br />

aanvullende regels voor deze wedstrijd voorgeschreven<br />

heroverweging daarvan door de<br />

AKL. Daardoor is het beroep geen protest in<br />

de zin van Hoofdstuk XI van de Spelregels.<br />

De Commissie is dus bevoegd van het beroep<br />

kennis te nemen.<br />

Inhoudelijke overwegingen<br />

De normale reistijd tussen woonplaats van<br />

appellant en Utrecht beloopt 40 minuten. Vanwege<br />

de op teletekst aangekondigde wegwerkzaamheden<br />

in het bewuste weekeinde,<br />

had appellant naast de gebruikelijke 30 minuten<br />

voor onvoorziene omstandigheden nog<br />

twee maal extra tijd voor de aangekondigde<br />

wegwerkzaamheden moeten uittrekken. De<br />

Commissie acht het redelijk daarbij uit te gaan<br />

van 20 minuten per mogelijke file (naar verluidt<br />

redelijk voor een file van 4 kilometer op<br />

een zaterdagochtend). De totale uit te trekken<br />

reistijd beliep dus 110 minuten.<br />

Door 120 minuten voor aanvang te vertrekken,<br />

heeft appellant dus een genoegzame<br />

inspanning geleverd om op tijd te komen. Het<br />

desondanks fors te laat komen is derhalve toe<br />

te schrijven aan overmacht, zodat de strafoplegging<br />

niet in stand kan blijven.<br />

Het bestreden besluit<br />

Bij brief heeft de NBB laten weten dat de heroverweging<br />

door de AKL – conform de regeling<br />

terzake in het boekje “Viertallencompetitie<br />

Meesterklasse en Eerste Divisie 2004-2005” –<br />

niet heeft geleid tot een aanpassing van de<br />

Uitspraak CvB<br />

De CvB vernietigt het besluit waarbij aan dit<br />

viertal een straf van 10 WP en een boete van<br />

€ 50,- is opgelegd.<br />

Het beroepsgeld wordt gerestitueerd.<br />

door de WL opgelegde straf.<br />

Beroep 04-11<br />

Ontvankelijkheid<br />

Beroep tegen de beslissing van de AKL om<br />

Bezwaren van andere strekking dan de in<br />

een viertal in de Eerste Divisie Viertallencom-<br />

hoofdstuk XI van de Spelregels bedoelde propetitie een straf op te leggen van 2 WP voor<br />

testen moeten – wanneer de Commissie be- het 14 minuten te laat komen bij een wedvoegd<br />

is – op straffe van niet-ontvankelijkheid strijd.<br />

worden ingediend binnen een maand na de Dit beroep richt zich tegen opgelegde straffen<br />

aangevallen beslissing, zo schrijft art. 5 lid 2 wegens dezelfde files als beroep 04-08 en<br />

RCvB voor. Het beroep is tijdig is ingesteld. wordt daarom niet apart opgenomen.<br />

16<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong>


Beroep 04-09 en 04-10<br />

Beroep tegen de beslissing van de RKL om in<br />

een Tweede Divisie Viertallencompetitie twee<br />

teams een straf van 10 WP op te leggen.<br />

Samenvatting<br />

Team X verzoekt team Y de gedecentraliseerde<br />

competitiewedstrijd, die officieel staat<br />

gepland op 27 november 2004, te verplaatsen<br />

naar 5 december. Voor deze gang van zaken<br />

wordt geen toestemming gevraagd aan de<br />

RKL. De RKL besluit hierop beide teams een<br />

straf van 10 WP op te leggen vanwege overtreding<br />

van de vigerende Aanvullende Bepalingen<br />

van de NBB: ‘achteraf spelen’ en ‘niet<br />

tijdig toestemming vragen’. Voor de strafoplegging<br />

baseert hij zich op artikel 11, lid 2, van<br />

het CR. Tegen dit besluit tekenen beide<br />

teams beroep aan. Het beroep van team X<br />

betreft niet de straf zelf, maar de onevenredige<br />

hoogte van de opgelegde straf. Team Y<br />

meent dat haar geen enkele blaam treft en<br />

dat dus geen enkele strafoplegging opportuun<br />

is. Beiden zijn onder meer van mening dat de<br />

RKL zich ten onrechte beroept op artikel 11,<br />

lid 2 van het CR.<br />

De CvB verklaart beide beroepen gegrond.<br />

Met de RKL is zij van mening dat er sprake is<br />

van een strafwaardige overtreding. Straf kan<br />

echter alleen worden opgelegd wanneer in de<br />

vigerende NBB-reglementen de mogelijkheid<br />

daartoe is opgenomen. Dit is echter niet het<br />

geval. Met appellanten meent de Commissie<br />

dat het niet mogelijk is de overtreding te brengen<br />

onder de werking van artikel 11, lid 2, van<br />

het CR. Dit artikel heeft namelijk geen betrekking<br />

op een situatie waarin een wedstrijd<br />

zonder toestemming van een RKL wordt<br />

uitgesteld. Het afgesproken aanvangstijdstip<br />

lag immers ergens op 5 december en niet op<br />

27 november. Derhalve worden de beslissingen<br />

van de RKL vernietigd.<br />

Feitelijke gegevens<br />

Volgens het Competitieboekje Viertallencompetitie<br />

Tweede Divisie 2004-2005 (CBV) van<br />

september 2004 staat de gedecentraliseerde<br />

competitiewedstrijd tussen beide teams gepland<br />

op zaterdag 27 november 2004. Team<br />

X verzoekt Team Y echter deze wedstrijd te<br />

verplaatsen naar zondag 5 december, omdat<br />

de speeldag van Team X niet op zaterdag valt<br />

maar op dinsdag. Team Y stemt hiermee in.<br />

Voor deze gang van zaken is geen toestemming<br />

gevraagd aan de RKL.<br />

Het bestreden besluit<br />

De RKL besluit hierop beide teams een straf<br />

van 10 winstpunten (WP) op te leggen. Tegen<br />

dit besluit tekenen beide teams beroep aan.<br />

Het beroep van Team X betreft niet de straf<br />

zelf, maar uitsluitend de hoogte van de opgelegde<br />

straf. Team Y meent dat haar geen enkele<br />

blaam treft en dat dus geen enkele strafoplegging<br />

opportuun is.<br />

Motivering Team X<br />

Team X meent dat de overtreding onevenredig<br />

zwaar gestraft is, te meer nu er tussen de<br />

oorspronkelijke en de uiteindelijke speeldatum<br />

geen enkele wedstrijd is gespeeld. Op grond<br />

van redelijkheid en billijkheid acht zij 10 WP<br />

een te zware straf voor een lichte overtreding.<br />

Zij voegt hieraan toe dat de RKL ten onrechte<br />

refereert aan CR-artikel 11, lid 2. Dit artikel<br />

heeft volgens appellant uitsluitend betrekking<br />

op te laat aan tafel verschijnen. In de reglementen<br />

zelf is geen enkele strafmaat opgenomen.<br />

Bovendien moet volgens haar op<br />

grond van artikel 4 van het CR een dergelijke<br />

maatregel worden getroffen door de AKL en<br />

niet door de RKL. Ook Weko-bepalingen terzake<br />

ontbreken. Precedenten zijn er volgens<br />

appellant niet. Andere groepen leggen geen<br />

straf op in een dergelijke situatie.<br />

Aanvullende motivering Team Y<br />

Dit team herhaalt in zijn beroep alle door team<br />

X aangedragen argumenten. Zij voegt hieraan<br />

toe dat zij in de veronderstelling verkeerde dat<br />

de tegenstander als verzoekende partij een<br />

en ander op tijd had doorgegeven aan de<br />

RKL, maar dat dit niet juist in het boekje stond<br />

vermeld. Zij nam derhalve aan dat de RKL<br />

erin had toegestemd de wedstrijd te verplaatsen.<br />

Bovendien had het team op de eerder<br />

afgesproken speeldatum gewoon kunnen<br />

spelen. Om die reden meent zij dat zij als niet<br />

overtredende partij ten onrechte is bestraft.<br />

Motivering RKL<br />

De RKL geeft in zijn verweer aan dat er<br />

sprake is van twee overtredingen van de<br />

CBV-regels: ‘achteraf spelen’ en ‘niet tijdig<br />

toestemming vragen’ en dat team X zelf ook<br />

toegeeft de regels te hebben overtreden. Hij<br />

vermag niet in te zien waarom artikel 11, lid 2,<br />

van het CR niet toepasselijk kan worden verklaard.<br />

Er is immers geen ander artikel dat<br />

slaat op het ‘juiste aanvangstijdstip’ van een<br />

volgens rooster vastgelegde wedstrijd. Over<br />

de toepasselijkheid van artikel 4 van het CR<br />

merkt hij op dat de AKL volledig achter zijn<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 17


eslissing stond; in feite was er dus sprake<br />

van een beslissing van de AKL. Tot slot ziet<br />

hij niet in waarom de dinsdag/zaterdag-speeldagproblematiek<br />

van Team X ertoe moest<br />

leiden dat de wedstrijd werd uitgesteld naar<br />

een zondag, in plaats van werd vervroegd<br />

naar bijvoorbeeld een dinsdag.<br />

Wat de strafmaat betreft is hij met appellanten<br />

eens dat een andere strafmaat mogelijk zou<br />

zijn. Het huidige CR biedt hiervoor echter onvoldoende<br />

aanknopingspunten. Hij zou het<br />

waarderen als de CvB terzake een suggestie<br />

zou kunnen doen. Hij herhaalt nogmaals dat<br />

achteraf spelen alleen mogelijk is in een<br />

situatie van overmacht en dat hiervoor te allen<br />

tijde vooraf toestemming moet worden<br />

gevraagd aan de RKL, zodat de nieuw<br />

gekozen datum voor beide partijen vaststaat<br />

en er dus geen rechten meer kunnen worden<br />

ontleend aan de oude speeldatum, ook niet bij<br />

ziekte of onverwachte afwezigheid.<br />

Tot slot bestrijdt de RKL de visie van Team Y<br />

dat Team X vooraf toestemming zou hebben<br />

gevraagd. Mogelijk is Team Y echter op het<br />

verkeerde been gezet door een uitlating van<br />

de captain van Team X. Niettemin is ook de<br />

‘niet om uitstel vragende partij’ zijns inziens<br />

verplicht vooraf toestemming te vragen.<br />

Overwegingen CvB<br />

De CvB verklaart beide appellanten ontvankelijk<br />

in hun beroep. Er is voldaan aan de<br />

vereisten van tijdigheid en belang. Omdat de<br />

beroepen dezelfde beslissing betreffen en<br />

grotendeels een identieke motivering, behandelt<br />

de Commissie beide beroepen in één<br />

uitspraak.<br />

De Commissie stelt vast dat op de Tweede<br />

Divisie viertallen – naast het CR – de<br />

Aanvullende Bepalingen van toepassing zijn,<br />

zoals vastgelegd in Competitieboekje<br />

Viertallencompetitie Tweede Divisie 2004-<br />

2005 van de <strong>Nederlandse</strong> <strong>Bridge</strong>bond’ van<br />

september 2004. Bepaling 1 ( laatste alinea)<br />

luidt als volgt: Wijziging van de speeldag is<br />

uitsluitend mogelijk voor de gedecentraliseerde<br />

wedstrijden indien vooraf wordt gespeeld.<br />

Hiervoor is toestemming van de RKL<br />

nodig. Voor de laatste wedstrijd zal de RKL<br />

deze toestemming slechts in zeer uitzonderlijke<br />

gevallen mogen verlenen en slechts met<br />

toestemming van de AKL.<br />

Uit het voorgaande blijkt dat er sprake is van<br />

een overtreding van de Aanvullende Bepalingen.<br />

Met de RKL is de CvB van mening dat<br />

een dergelijke overtreding strafwaardig is.<br />

18<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

Straf kan echter alleen worden opgelegd wanneer<br />

in de vigerende NBB-reglementen de<br />

mogelijkheid daartoe is opgenomen. Dit is<br />

echter niet het geval: noch over strafoplegging<br />

noch over de strafmaat wordt iets gezegd.<br />

Wellicht ook mede om die reden poogt de<br />

RKL de overtreding te brengen onder de werking<br />

van artikel 11, lid 2, van het CR. Met<br />

appellanten stelt de CvB echter vast dat dit<br />

artikel geen betrekking heeft op een situatie<br />

als de onderhavige, waarin een wedstrijd<br />

zonder toestemming van een RKL wordt<br />

uitgesteld. Het door beide teams afgesproken<br />

aanvangstijdstip lag immers ergens op 5<br />

december en niet op 27 november.<br />

Bovendien wordt in artikel 11, lid 1,<br />

gerefereerd aan artikel 22 van het Wedstrijdreglement,<br />

dat op zijn beurt verwijst naar<br />

artikel 26, lid 1. Daarin is te lezen dat de<br />

strafoplegging gaat in tijdspannes van<br />

10 minuten of gedeeltes daarvan. Toepassing<br />

hiervan op een situatie als onderhavige is alleen<br />

al om die reden onmogelijk.<br />

Derhalve acht de CvB beide beroepen gegrond.<br />

Het argument van Team X dat artikel 4<br />

van het CR wordt overtreden nu de straf opgelegd<br />

door de RKL in plaats van door de<br />

AKL, is niet meer relevant. De Commissie kan<br />

niet ingaan op het verzoek van de RKL terzake<br />

een suggestie voor de strafmaat te<br />

doen: dit is geen zaak voor de CvB. Zij stelt<br />

slechts vast dat de huidige reglementen van<br />

de NBB een leemte vertonen die zij niet kan<br />

negeren.<br />

Beslissing CvB<br />

De commissie verklaart beide beroepen gegrond.<br />

De beslissingen van de RKL worden<br />

vernietigd. De protestgelden worden gerestitueerd.<br />

Beroep 04-12<br />

Beroep tegen de beslissing van de AKL om<br />

een team een straf op te leggen van 10 WP<br />

en een boete van € 50,- voor het 60 minuten<br />

te laat komen bij een wedstrijd in de Tweede<br />

Divisie te Apeldoorn.<br />

Samenvatting<br />

Het team arriveerde 60 minuten te laat voor<br />

het spelen van een tweededivisiewedstrijd.<br />

De WL legde daarvoor een straf op van 11<br />

WP, door de AKL na gemaakt bezwaar teruggebracht<br />

tot 10 WP en een boete van € 50,-.<br />

Gelet op de normale reistijd van de woon-


plaats van betrokken speler naar Apeldoorn,<br />

vermeerderd met 3 x 20 minuten voor de<br />

aangekondigde wegwerkzaamheden en 30<br />

minuten voor onvoorzien, had 173 minuten<br />

voor de reis uitgetrokken moeten worden. Er<br />

wordt van uitgegaan dat betrokkene 150 minuten<br />

voor aanvang van de wedstrijd is vertrokken.<br />

Het te laat komen is dus grotendeels<br />

een gevolg van overmacht, zodat de strafoplegging<br />

moet worden beperkt als ware appellant<br />

23 minuten te laat gearriveerd.<br />

Feitelijke gegevens<br />

Op 13 november 2004 werd te Apeldoorn een<br />

speelronde afgewerkt in de tweede divisie<br />

viertallen. Het team arriveerde volgens de WL<br />

om 12.00, dus in ieder geval meer dan 30<br />

minuten na de aanvang van de wedstrijd<br />

(11.00 uur). De WL legde hiervoor een straf<br />

op van 11 WP, welke straf door de AKL conform<br />

art. 11 lid 2 CR werd gecorrigeerd tot<br />

10 WP en een geldboete van € 50,- nadat<br />

appellant tegen de beslissing van de WL bezwaar<br />

had gemaakt.<br />

Appellant stelt om ongeveer 08.30 van Rotterdam<br />

CS te zijn vertrokken (waar een om<br />

7.35 uur uit zijn woonplaats vertrokken teamgenoot<br />

werd opgehaald), zodat hij voor de<br />

reis 150 minuten heeft uitgetrokken. Er waren<br />

aangekondigde wegwerkzaamheden op de<br />

A20, de A12 en de A1.<br />

Het bestreden besluit<br />

Bij brief heeft de NBB laten weten dat de heroverweging<br />

door de AKL – conform de regeling<br />

terzake in het boekje “Viertallencompetitie<br />

Meesterklasse en Eerste Divisie 2004-2005” –<br />

heeft geleid tot aanpassing van de door de<br />

WL opgelegde straf als hiervoor beschreven.<br />

Ontvankelijkheid<br />

Bezwaren van andere strekking dan de in<br />

hoofdstuk XI van de Spelregels bedoelde<br />

protesten moeten – wanneer de Commissie<br />

bevoegd is – op straffe van niet-ontvankelijkheid<br />

worden ingediend binnen een maand na<br />

de aangevallen beslissing, zo schrijft art. 5 lid<br />

2 RCvB voor. Het beroep is ontvangen op 17<br />

december 2004. Nu niet vaststaat op welke<br />

dag de brief van 16 november 2004 is verzonden,<br />

en nu in die brief is vermeld dat een<br />

beroep kan worden ingesteld binnen een<br />

maand na ontvangst van de brief, houdt de<br />

Commissie het ervoor dat het beroep tijdig is<br />

ingesteld.<br />

De Commissie acht appellant dan ook ont-<br />

vankelijk in zijn beroep.<br />

Bevoegdheid van de Commissie<br />

In de uitspraak d.d. 26 april 2003 in de zaak<br />

03-02 heeft de CvB geoordeeld dat de PK<br />

bevoegd is kennis te nemen van protesten<br />

tegen beslissingen van de WL, ongeacht of<br />

die feitelijk aan de tafel zijn genomen.<br />

In de thans voorliggende zaak gaat het echter<br />

niet om een beroep tegen een beslissing van<br />

de WL, maar om een beroep tegen de in de<br />

aanvullende regels voor deze wedstrijd voorgeschreven<br />

heroverweging daarvan door de<br />

AKL. Daardoor is het beroep geen protest in<br />

de zin van Hoofdstuk XI van de Spelregels.<br />

De Commissie is dus bevoegd van het beroep<br />

kennis te nemen.<br />

Inhoudelijke overwegingen<br />

De normale reistijd tussen Rotterdam en<br />

Apeldoorn beloopt 83 minuten. Vanwege de<br />

op teletekst aangekondigde wegwerkzaamheden<br />

in het bewuste weekeinde, had appellant<br />

naast de gebruikelijke 30 minuten voor<br />

onvoorziene omstandigheden nog drie maal<br />

extra tijd voor de aangekondigde wegwerkzaamheden<br />

moeten uittrekken. De Commissie<br />

acht het redelijk daarbij uit te gaan van 20<br />

minuten per mogelijke file (naar verluidt redelijk<br />

voor een file van 4 kilometer op een zaterdagochtend).<br />

De totale uit te trekken reistijd<br />

beliep dus 173 minuten.<br />

Door 150 minuten voor aanvang te vertrekken,<br />

heeft appellant dus weliswaar een grote<br />

extra inspanning geleverd om op tijd te komen,<br />

maar niet voldoende. Het fors te laat<br />

komen is slechts deels toe te schrijven aan<br />

overmacht, ook omdat appellant er gelet op<br />

de aangekondigde werkzaamheden beter aan<br />

had gedaan een andere route te kiezen.<br />

De Commissie oordeelt dat de strafoplegging<br />

niet in stand kan blijven. De straf wordt teruggebracht<br />

tot een niveau dat zou zijn toegepast<br />

als appellant 23 minuten te laat zou zijn gekomen<br />

(4 WP).<br />

Hoewel ook in het geval van toepassing van<br />

art. 22 lid 3 WR een geldboete kan worden<br />

opgelegd, oordeelt de Commissie dat de<br />

wegwerkzaamheden in het bewuste weekeinde<br />

zo veel hinder opleverden, dat met het<br />

handhaven van de geldboete geen redelijk<br />

doel wordt gediend.<br />

Uitspraak CvB<br />

De CvB vernietigt het besluit waarbij aan dit<br />

team een straf van 10 WP en een boete van<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 19


€ 50,- is opgelegd. Zij legt appellant in plaats<br />

daarvan een straf op van 4 WP.<br />

Het beroepsgeld wordt gerestitueerd.<br />

20<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong>


Na een aantal malen voor de EBL te hebben<br />

gearbitreerd heb ik dit jaar eens gewisseld<br />

met Marc van Beijsterveldt om voor de WBF<br />

aan de slag te gaan. Op de Olympiade waren<br />

een twaalftal arbiters aanwezig vanuit de<br />

“vaste groep”. Twee uit Italië en Nederland,<br />

en één uit Engeland, Frankrijk, Israël, Canada,<br />

Mexico, Australië, Hongkong en Pakistan.<br />

Deze werden aangevuld met een achttal arbiters<br />

uit Turkije. Dit jaar was er nog sprake van<br />

een structuur waarbij er slechts één hoofdarbiter<br />

is (Max Bavin) en verder zijn allen op<br />

papier gelijk, maar vanaf nu is net als bij de<br />

EBL de rang van assistent-hoofdarbiter in het<br />

leven geroepen. Tot ons plezier is Jeanne van<br />

den Meiracker net als binnen de EBL nu ook<br />

assistent-hoofdarbiter binnen de WBF.<br />

Er lijken daarmee op papier veel arbiters te<br />

zijn, maar van de Turkse arbiters had er<br />

slechts één het vereiste niveau om zelfstandig<br />

te kunnen optreden op dit toneel. Er waren er<br />

nog twee redelijk, maar de andere vijf zouden<br />

bij ons niet tot de groep bondsarbiters worden<br />

toegelaten. Bovendien waren zij zeer nauw<br />

betrokken bij de Turkse organisatie waardoor<br />

zij vooral in de eerste week vaak buiten de<br />

speelzalen actief waren. In de tweede week<br />

van het toernooi is dankbaar van hun kennis<br />

van het Turks gebruik gemaakt. De transnational<br />

mixed teams is een nevenevenement<br />

waaraan vele lokale “sterspelers” deelnemen<br />

die vaak de Engelse taal niet of nauwelijks<br />

machtig zijn.<br />

Er waren in totaal slechts tien protesten tegen<br />

arbitrale beslissingen; zeker geen slecht resultaat<br />

voor het verzamelde arbitercorps. In<br />

het volgende protest zat toch een arbitraal<br />

schoonheidsfoutje.<br />

Arbitreren op de Olympiade<br />

door Henk van Tent<br />

Open teams kwartfinale, zitting 6.<br />

Spel 1<br />

N / -<br />

♠ AV10743<br />

♥ V10432<br />

♦ 5<br />

♣ 2<br />

♠ B5<br />

♥ A75<br />

♦ VB62<br />

♣ V863<br />

N<br />

W O<br />

Z<br />

♠ 9<br />

♥ B98<br />

♦ 874<br />

♣ A10<strong>97</strong>54<br />

♠ H862<br />

♥ H6<br />

♦ AH1093<br />

♣ HB<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

Szalay Gromov Macskasy Doubinine<br />

— pas pas 1♣ 1<br />

2♦ 2<br />

2SA 3<br />

3♦ 4<br />

doublet<br />

3♠ 5<br />

pas pas doublet<br />

allen passen<br />

1) sterk, kunstmatig<br />

2) uitleg west aan zuid: zwak spel met beide<br />

hoge kleuren (de echte afspraak);<br />

uitleg oost aan noord: natuurlijk<br />

3) uitleg noord aan oost: 8+ punten, mancheforcing<br />

met ruitenstopper;<br />

uitleg zuid aan west: geen afspraak,<br />

mogelijk ruitens<br />

4) uitleg oost aan noord: geen afspraak;<br />

uitleg west aan zuid: betere of langere<br />

schoppens<br />

Extra commentaar:<br />

Het 2♦-bod van west is echt een zwak twee<br />

kleurenspel. Hij had 2♣ kunnen bieden om óf<br />

ruitens óf een sterk spel met beide hoge<br />

kleuren aan te geven.<br />

Het eindcontract is dus 3♠! door west met uitkomst<br />

♦V. Het resultaat is acht slagen voor<br />

OW d.w.z. NZ +100 na een niet bijzonder<br />

slechte verdediging van NZ.<br />

NZ roepen nu de wedstrijdleider en claimen<br />

dat als noord de goede uitleg van het 2♦-bod<br />

ontvangen zou hebben hij nu via 2♠ een hartenstop<br />

kan aangeven en om een schoppenstop<br />

kan vragen, waarna NZ in het goede<br />

3SA- contract terecht zouden komen.<br />

De wedstrijdleider stelde via het systeemboek<br />

van NZ vast dat hun verklaring aangaande<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 21


het biedverloop vermoedelijk correct was. Het<br />

2SA-bod dat nu gedaan was belooft dan beide<br />

hoge kleuren gestopt. Hij veranderde de<br />

score in 3SA voor NZ met tien slagen na een<br />

schoppenstart, +630 NZ (art. 40 en 12; de<br />

WL's moesten de toegepaste artikelen vermelden).<br />

OW gingen in beroep waarbij west aanvoerde<br />

dat zuid aan tafel best had kunnen beredeneren<br />

wat er nu aan de hand was. Het eerst<br />

laten spelen van het actuele contract en dan<br />

later de arbiter roepen, was eten van twee<br />

walletjes. Ook zou zuid hem tijdens het bieden<br />

hebben verteld dat 2SA een ruitenstop<br />

aangeeft, maar dat wordt door zuid ontkend.<br />

Zuid verweerde zich met het feit dat hij in het<br />

bieden vooral was afgegaan op het bieden<br />

van zijn partner. Als 2SA beide hogekleurenstoppers<br />

aangeeft dan moet 3♠ wel veel<br />

down gaan.<br />

Het protestcomité legde de opmerking dat<br />

2SA een ruitenstop aan zou geven naast zich<br />

neer. Dit druist in tegen zowel bridgelogica als<br />

het systeem van NZ. Ook zijn zij het eens met<br />

het feit dat NZ onjuiste informatie hebben<br />

ontvangen (de overtreding). De waarschijnlijkheid<br />

van het bereiken van het goede 3SAcontract<br />

met als resultaat tien slagen achten<br />

zij hoog bij het verkrijgen van de juiste informatie<br />

(het oorzakelijk nadeel). Zij komen dan<br />

ook tot dezelfde conclusie als de wedstrijdleider<br />

en laten diens beslissing staan met dien<br />

verstande dat de schoonheidsfout van 630<br />

wordt gecorrigeerd naar 430. Bovendien<br />

merkt zij nog op dat er hier zeker geen sprake<br />

is van van twee walletjes eten daar NZ na de<br />

overtreding slechts redelijke bridgebeslissingen<br />

hebben genomen. Het protestgeld werd<br />

niet terugbetaald.<br />

22<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

En dan nog een gevalletje muggenziften bij<br />

de dames over doubletten:<br />

Vrouwenteams, ronde 7.<br />

Spel 11<br />

Z / -<br />

♠ H74<br />

♥ 10732<br />

♦ 1054<br />

♣ VB3<br />

♠ V93<br />

♥ V86<br />

♦ 86<br />

♣ 108654<br />

N<br />

W O<br />

Z<br />

♠ A105<br />

♥ 94<br />

♦ AHV93<br />

♣ 862<br />

♠ <strong>97</strong>2<br />

♥ AHB5<br />

♦ B72<br />

♣ AH<br />

Biedverloop:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

Vriend Brewiak Arnolds Sarniak<br />

— — — 1SA<br />

pas pas doublet pas<br />

pas 2♣ pas pas<br />

doublet allen passen<br />

De 1SA-opening was gebalanceerd 15-17.<br />

Het eerste doublet werd door oost aan noord<br />

uitgelegd als 11+ elke verdeling en door west<br />

aan zuid als straf.<br />

Het eindcontract was 2♣! met als resultaat<br />

zes slagen voor NZ, score NZ -300.<br />

Na het spelen wordt de wedstrijdleider ontboden.<br />

Noord zegt dat zij het doublet van west<br />

interpreteerde als een lange klaverkleur daar<br />

oost minimaal elf punten beloofde en west<br />

dus meestal te zwak zal zijn voor een dubbel<br />

op waarden. Had zij geweten dat het doublet<br />

van oost gewoon straf was dan had zij west<br />

eerder op waarden ingeschat. Ze had dan de<br />

klaveren op 3-3 verdeling gespeeld en haar<br />

contract gemaakt. Ze had nu wel de boer zien<br />

verschijnen in de tweede ronde, maar gedacht<br />

dat dit een truc was om haar troef te<br />

laten doorspelen.<br />

De wedstrijdleider oordeelde dat er slechts<br />

een marginaal uitlegverschil was. In essentie<br />

had noord een correcte uitleg van het doublet<br />

ontvangen en was er dus geen overtreding.<br />

De score wordt dus gehandhaafd (art. 75).<br />

Bij het verweer voor het comité merkt noord<br />

nog een keer op dat de uitleg van oost duidt<br />

op takeout en niet op een strafdoublet.<br />

Het comité stelde nogmaals vast dat het doublet<br />

aan beide zijden niet was gealerteerd. Er<br />

waren daarna inderdaad aan beide zijden van<br />

het scherm andere bewoordingen gebruikt,


maar het verschil is niet zodanig dat er hier<br />

van een onjuiste informatie sprake kan zijn.<br />

Gezien het bridgeniveau van alle betrokkenen<br />

moet het duidelijk zijn wat de doubletten<br />

volgens de bridgelogica betekenen. Er is dus<br />

geen overtreding en het resultaat dient te worden<br />

gehandhaafd. Ook hier werd het geld niet<br />

geretourneerd. Het comité gaf de betrokken<br />

speelsters en coach zelfs een soort berisping<br />

voor het indienen van een dergelijk protest.<br />

Natuurlijk gebeurden er best veel dingen die<br />

gewoon naar ieders tevredenheid werden<br />

afgehandeld. Het volgende was een schermprobleem<br />

dat zich gelukkig in de praktijk verder<br />

niet al te vaak voordoet. Zuid is deler en<br />

neemt zijn kaarten uit het bord evenals zijn<br />

schermmaat. Het bord wordt naar de andere<br />

kant geschoven met het luik reeds gesloten<br />

(zoals het hoort, red.). Tot zuids verbazing<br />

komt de tray terug met niet alleen het lege<br />

spel, maar er liggen ook twee biedingen: 1♠<br />

en pas. Arbiter!! Wat moeten we nu?? De<br />

regels van het schermreglement zijn duidelijk,<br />

het voor de beurt bieden kan niet geaccepteerd<br />

worden en aangezien beide partijen<br />

schuldig zijn, beginnen we met een schone lei<br />

1) Van Henk Baron (de vraag is door mij<br />

enigszins bewerkt):<br />

Op een clubavond gebeurt het volgende:<br />

Ik word naar de tafel van de vorige ronde<br />

geroepen. Ik had oost gezeten en die had nu<br />

veertien kaarten. Even eentje terug naar<br />

noord want die had er twaalf. Geen probleem<br />

zou je denken maar hoe ik ook keek en terugdacht,<br />

ik kon geen kaart missen. Ergo ..... ik<br />

had met veertien kaarten gespeeld (en noord<br />

dus met twaalf!) en moest dat met het<br />

schaamrood op de kaken eerlijk bekennen.<br />

Het is duidelijk wat er moet gebeuren: volgens<br />

artikel 13C vervalt het resultaat en beide paren<br />

zijn schuldig, dus beide krijgen gemiddelde<br />

min. Maar de WL, die bondsarbiter is,<br />

geeft ook nog een procedurele straf van 25%<br />

op het bord en dat vindt Henk eigenlijk te veel<br />

van het goede. Wat vind ik daarvan?<br />

Ik heb wel begrip voor de verontwaardiging<br />

van Henk, maar de vraag of deze ‘extra’ straf<br />

gegeven kon worden is niet met een overtuigend<br />

‘nee’ te beantwoorden. De kunstmatige<br />

Van de groene tafel<br />

door Ton Kooijman<br />

bij zuid. Alle informatie is ongeoorloofd en<br />

mag dus door niemand worden gebruikt.<br />

Het bieden ging nu verder met:<br />

West Noord Oost Zuid<br />

— — — pas<br />

pas 1♠ pas 1SA<br />

pas 2♠ allen passen<br />

Zo op het oog niets aan de hand. Maar was<br />

dit echt zo? Zuid had een twijfelachtige zwakke<br />

twee in harten en zijn beslissing om geen<br />

multi te openen is misschien ingegeven door<br />

de wetenschap dat noord een 1♠-opening<br />

heeft, je wilt niet preëmpten tegen je maat …..<br />

Gelukkig hoefde ik dat niet verder te beoordelen<br />

want het beste contract is 4♥ dat je waarschijnlijk<br />

bereikt na zo’n aangetrokken multi,<br />

dus is er hier zeker geen nadeel voor de<br />

tegenpartij.<br />

Tot slot nog een woord van dank voor de<br />

uitermate goede ontvangst door onze Turkse<br />

collega’s. Niet alleen de arbiters maar alle<br />

medewerkers waren zeer vriendelijk en<br />

behulpzaam. Het hoogtepunt was een door<br />

onze vriend Rahmi georganiseerd diner<br />

annex boottocht op de Bosporus.<br />

score wordt gegeven omdat het spel (aan die<br />

tafel) onspeelbaar is geworden, inderdaad<br />

volgens artikel 13C en 12C1. Maar die score<br />

beschouwen we niet als een procedurele straf<br />

en artikel 13C verwijst expliciet naar de mogelijkheid<br />

wel zo’n straf te geven. Dus de bondsarbiter<br />

is niet buiten zijn boekje gegaan. Blijft<br />

over de vraag of ik vind dat die straf redelijk<br />

is.<br />

Laten we even aannemen dat Henk bij het<br />

inzien en sorteren van zijn kaarten de vreemde<br />

distributie had ontdekt en de WL had<br />

geroepen en dat was besloten het spel na<br />

herstel te laten spelen (het betrof ♣2). Had de<br />

WL dan ook een straf van 25% gegeven?<br />

Alleen als het antwoord op die vraag bevestigend<br />

is kan ik instemmen met deze beslissing<br />

want de overtreding is in beide gevallen dezelfde:<br />

het niet tellen van de kaarten voor<br />

deze in te zien. Omdat ik betwijfel of die straf<br />

dan gegeven zou zijn, denk ik dat de WL te<br />

streng is geweest. Ik kan daar nog aan toevoegen<br />

dat de consistentie in het arbitreren<br />

vraagt om het vastleggen van dergelijke pro-<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 23


cedurele straffen in aanvullende bepalingen.<br />

Want anders doet de ene arbiter het wel en<br />

de andere niet. Of nog erger: doet de arbiter<br />

het wel in week 3 maar niet in week 5. Of echt<br />

verschrikkelijk: wel bij paar 7, maar niet bij<br />

paar 9. Onze bondsarbiter staat dus wat mij<br />

betreft alleen maar volledig in zijn recht als hij<br />

Henk deze zwart-op-wit-bepaling kan overleggen.<br />

Overigens treft ook de Weko enige<br />

blaam, want wij zijn al jaren van plan om dit<br />

soort straffen te expliciteren maar deinzen<br />

terug voor die klus. Trouwens: als ik me dat<br />

goed herinner, heeft er in het verleden in aanvullende<br />

bepalingen voor bondscompetities<br />

wel een straf voor deze overtreding gestaan.<br />

(Dat is nog steeds zo; in de bondsparencompetities<br />

wordt een straf van 25% van een top<br />

gegeven "Wanneer een speler zijn hand<br />

inziet en het aantal kaarten meer dan dertien<br />

blijkt te zijn". Ook het onklaar maken<br />

van een bord wordt met 25% van een top<br />

bestraft, red.)<br />

2) Van Dirk Pieters een reactie op een<br />

eerder antwoord<br />

Ik las in Weko-wijzer 96 met interesse het<br />

stukje dat handelde over de interpretatie van<br />

artikel 40A en D. Praktisch wordt in Nederland<br />

het afwijken van de verdeling van Muiderberg<br />

(tweede kleur is slechts een driekaart)<br />

zondermeer bestraft (als ongeoorloofde inlichting<br />

beschouwd). Ik vroeg mij af of daar<br />

internationaal hetzelfde over wordt gedacht<br />

als in Nederland, mede naar aanleiding van<br />

het in de Weko-wijzer genoemde voorval<br />

met Helgemo.<br />

In Israel op het Red Sea International <strong>Bridge</strong><br />

Festival in Eilat heb ik na een dergelijk<br />

voorval de (Italiaanse top-)arbiter ontboden.<br />

Door hem en in Israel over het algemeen<br />

wordt zo'n afwijking gewoon geaccepteerd,<br />

ofwel dit "psychen" mag daar gewoon naar<br />

hartelust (tenzij men het regelmatig doet, dan<br />

moet men er weer melding van maken in de<br />

uitleg). Enige bescherming voor de nietovertredende<br />

partij daartegen lijkt daarmee<br />

uitgesloten.<br />

Het is altijd leuk te merken dat je ‘gelezen’<br />

wordt. Je neemt pas maatregelen als zaken<br />

uit de hand gaan lopen en dat was in Nederland<br />

met de 5-3-3-2 versie van Muiderberg<br />

het geval. De beschrijving over Eilat suggereert<br />

dat daar die grens ook in de buurt komt:<br />

naar hartelust psychen lijkt een contradictio in<br />

24<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong><br />

terminis. Er is enige dapperheid nodig om<br />

maatregelen te nemen en daar ontbreekt het<br />

vaak aan.<br />

Overigens geloof ik niet dat de omschrijving<br />

‘ongeoorloofde inlichting’ die Dirk gebruikt de<br />

kwestie goed omschrijft. Het gaat vooral om<br />

een ‘undisclosed partnership understanding’,<br />

een geheime afspraak met de partner.<br />

3) Uit het buitenland kwam de volgende<br />

vraag:<br />

Zijn er afspraken over het gebruik van<br />

kaarthouders door spelers die moeite hebben<br />

de kaarten in hun hand te houden?<br />

Ik ben ze nooit tegengekomen. En ik denk<br />

ook dat dergelijke afspraken pas gemaakt<br />

worden als een bestuur met een dergelijk<br />

verschijnsel te maken krijgt. Overigens weet<br />

ik uit ervaring dat dit een lastige kwestie is,<br />

want mijn eigen partner gebruikt een dergelijke<br />

kaarthouder. Een goed reglement zou<br />

moeten stellen dat dit gebruik alleen acceptabel<br />

is als de kaarten er random in worden<br />

gestopt, het liefst dus op volgorde van oppakken.<br />

Ik vermijd zelf zorgvuldig om in de richting<br />

van mijn partner te kijken, maar je kunt<br />

niet voortdurend op de grond staren. Overigens<br />

kun je natuurlijk niet van tegenstanders<br />

vragen om recht voor zich uit te blijven kijken<br />

en voor ‘parentijgers’ is zo’n handicap van<br />

een tegenstander een leuke informatiebron.<br />

Het lijkt me belangrijk om vast te stellen dat<br />

we spelers die met aanpassingen moeten<br />

bridgen natuurlijk zoveel mogelijk behulpzaam<br />

moeten zijn. Zo heb ik de grootste bewondering<br />

voor spelers die een beperkt gezichtsvermogen<br />

hebben of zelfs helemaal blind zijn en<br />

de gespeelde kaarten van de tegenspelers en<br />

van de dummy genoemd krijgen om het spel<br />

te kunnen spelen. Dat zou míjn geheugen niet<br />

aankunnen.<br />

4) Ben Schelen heeft artikel 67 nog eens<br />

goed doorgenomen en schrijft me:<br />

Een speler die te veel kaarten heeft, heeft<br />

meer keus bij het verder spelen. Ik begrijp dat<br />

dit mogelijke voordeel wordt gecompenseerd<br />

door de strafbepaling in B dat hij wordt geacht<br />

te hebben verzaakt maar waarom er verschil<br />

wordt gemaakt als hij alsnog kan bekennen,<br />

ontgaat mij. Kan hij alsnog bekennen geen<br />

straf; als hij niet kan bekennen wel straf.<br />

Wat te doen als de niet-bijgespeelde kaart


weggaat op een volgende slag en pas later<br />

blijkt dat die speler een kaart te veel heeft?<br />

Aannemend dat de spelers of de WL dit<br />

ontdekken.<br />

In 67B1 staat inderdaad te lezen dat bij alsnog<br />

bekennen geen straf wordt gegeven en<br />

bij niet meer bekennen sprake is van een verzaking.<br />

Terwijl toch duidelijk is dat in het eerste<br />

geval voor 100% zeker is dat er feitelijk<br />

verzaakt is, terwijl in het tweede geval die verzaking<br />

niet hoeft te hebben plaats gehad (wel<br />

kán hebben plaats gehad, als in een slag na<br />

de verkeerde een dergelijke kaart alsnog is<br />

bijgespeeld; daar gaat de laatste vraag van<br />

Ben over).<br />

Volgens dit artikel is deze verzaking straffeloos.<br />

Overigens blijft wel artikel 64C van<br />

kracht: als de verzaking de andere zijde benadeeld<br />

heeft, moet er een arbitrale score worden<br />

gegeven.<br />

Ik heb dat onderscheid nooit begrepen en ook<br />

‘internationale’ vragen hebben geen antwoord<br />

opgeleverd. Dat moeten we maar veranderen<br />

bij de komende nieuwe editie.<br />

5) Uit een internetdiscussiegroep over de<br />

spelregels<br />

Daarin is enige tijd geleden de vraag gesteld<br />

wat de meest verbreide misverstanden of<br />

foute aannames en bepalingen in bridge zijn.<br />

Ik som ze hier op, zonder er verder op in te<br />

gaan. Het is voldoende als je ze als een misverstand<br />

herkent, zo niet dan is een vraag op<br />

zijn plaats.<br />

• een partnership mag maar één keer<br />

psychen;<br />

• je mag per wedstrijd maar één keer<br />

psychen;<br />

• per zitting mag er twee keer gepsycht<br />

worden;<br />

• per twaalf borden mag een paar één keer<br />

psychen;<br />

• als er een onvoldoende bod is, hoeft de WL<br />

niet geroepen te worden als je het zo laag<br />

mogelijk voldoende maakt in dezelfde<br />

speelsoort;<br />

• de dummy kan niet verzaken;<br />

• elke speler kan altijd om een gemiddelde<br />

(arbitrale score) vragen;<br />

• als je een foute beslissing in het spel<br />

neemt na een overtreding van de tegenstanders<br />

heb je geen recht meer op een<br />

arbitrale score;<br />

• de dummy mag de WL niet roepen;<br />

• je hebt geen recht meer op een arbitrale<br />

score als je de WL niet direct roept;<br />

• nadat de partner heeft geaarzeld, moet je<br />

(uit ethische overwegingen) passen;<br />

• als je partner heeft geaarzeld, moet je<br />

bieden alsof je partner niet geaarzeld heeft.<br />

• noord is verantwoordelijk voor de gang van<br />

zaken aan tafel.<br />

In al deze uitspraken heeft de klok geluid<br />

maar is de klepel gestolen (dit is bij uitstek<br />

een uitdrukking die verkeerd gebruikt moet<br />

worden om de betekenis ervan te illustreren).<br />

Mag ik je vragen om deze stellingen zo aan te<br />

passen dat ze wel kloppen?<br />

Vragen voor de groene tafel kunt u (per<br />

e-mail) sturen aan Ton Kooijman:<br />

t.kooyman@worldonline.nl.<br />

Prettige Paasdagen !<br />

Weko-wijzer <strong>97</strong> 25

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!