Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform
Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform
Welbevinden en betrokkenheid - Pedagogenplatform
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Werk<strong>en</strong> aan kwaliteit in de<br />
kinderopvang<br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid<br />
als richtsnoer<strong>en</strong><br />
Prof. Ferre Laevers<br />
Expertisec<strong>en</strong>trum Ervaringsgericht Onderwijs -<br />
KULeuv<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
Kwaliteit zit in de Aanpak, het<br />
Proces <strong>en</strong> het Effect<br />
© Copyright CEGO - 2013
Aanpak<br />
praktijk-<br />
principes<br />
Kijk<strong>en</strong> naar kwaliteit<br />
<br />
WELBEVINDEN<br />
PROCES<br />
<br />
EFFECT<br />
doel<strong>en</strong><br />
resultaat<br />
BETROKKENHEID<br />
© Copyright CEGO - 2013
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong>:<br />
Wat <strong>en</strong> waarom?<br />
© Copyright CEGO - 2013
© Copyright CEGO - 2013
Als kinder<strong>en</strong>...<br />
zich thuis voel<strong>en</strong><br />
spontaan zijn<br />
op<strong>en</strong> staan voor de wereld<br />
innerlijk rustig <strong>en</strong> ontspann<strong>en</strong> zijn<br />
zelfvertrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> vitaliteit uitstral<strong>en</strong><br />
met volle teug<strong>en</strong> g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong><br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong><br />
...dan wet<strong>en</strong> we dat ze zich<br />
emotioneel goed ontwikkel<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
Niveau 5<br />
Gave emotionele ontwikkeling<br />
© Copyright CEGO - 2013
Betrokk<strong>en</strong>heid:<br />
Wat <strong>en</strong> waarom?<br />
© Copyright CEGO - 2013
De schaal voor betrokk<strong>en</strong>heid<br />
[LBS-P]<br />
5 niveaus<br />
>1 Ge<strong>en</strong> activiteit<br />
>2 Onderbrok<strong>en</strong> activiteit<br />
>3 Activiteit zonder int<strong>en</strong>siteit<br />
>4 Activiteit met int<strong>en</strong>se mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
>5 Ononderbrok<strong>en</strong> int<strong>en</strong>se activiteit<br />
© Copyright CEGO - 2013
Betrokk<strong>en</strong>heid: Niveau 5<br />
Opgaan in de activiteit:<br />
- ononderbrok<strong>en</strong> conc<strong>en</strong>tratie, opgeslorpt, tijdverget<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> niet af te leid<strong>en</strong><br />
- heel gemotiveerd, sterk aangesprok<strong>en</strong>, gefascineerd<br />
- alerte waarneming, aandacht voor details, precisie<br />
- spreekt voortdur<strong>en</strong>d al zijn capaciteit<strong>en</strong> aan<br />
- int<strong>en</strong>se m<strong>en</strong>tale activiteit: verbeelding <strong>en</strong><br />
d<strong>en</strong>kvermog<strong>en</strong> op volle toer<strong>en</strong><br />
- doet diepgaande nieuwe ervaring<strong>en</strong> op<br />
- voldo<strong>en</strong>ing door vervulling van exploratiedrang<br />
© Copyright CEGO - 2013
Rolling Stones<br />
© Copyright CEGO - 2013
Betrokk<strong>en</strong>heid<br />
Waarvoor is<br />
‘betrokk<strong>en</strong>heid’<br />
nodig?<br />
© Copyright CEGO - 2013
The ‘state of flow’ - Csicks<strong>en</strong>tmihalyi<br />
Moeilijkheid vd taak<br />
De zone van naaste ontwikkeling<br />
[Vygotsky]<br />
Compet<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>iveau<br />
© Copyright CEGO - 2013
The ‟10.000 Hour Rule‟ from<br />
Gladwell<br />
The Beatles<br />
Bill Gates<br />
Hard<br />
work =<br />
Passion<br />
“For excell<strong>en</strong>ce in whatever domain one needs 10.000 hrs<br />
of hard work combined with tal<strong>en</strong>t = weekly 20 hrs<br />
during 10 jaar”<br />
© Copyright CEGO - 2013
Als kinder<strong>en</strong>...<br />
geconc<strong>en</strong>treerd zijn <strong>en</strong> opgeslorpt<br />
geboeid, gemotiveerd, gefascineerd<br />
int<strong>en</strong>s m<strong>en</strong>taal actief<br />
Betrokk<strong>en</strong>heid<br />
gewaarwording<strong>en</strong> <strong>en</strong> gedacht<strong>en</strong> t<strong>en</strong> volle ervar<strong>en</strong><br />
gedrev<strong>en</strong> door de drang om te explorer<strong>en</strong><br />
zich aan de gr<strong>en</strong>s van hun mogelijkhed<strong>en</strong> beweg<strong>en</strong><br />
...dan wet<strong>en</strong> we dat ze<br />
in ontwikkeling zijn<br />
© Copyright CEGO - 2013
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong>heid:<br />
WAARTOE?<br />
© Copyright CEGO - 2013
AANPAK<br />
(hoe)<br />
Kijk<strong>en</strong> naar kwaliteit<br />
<br />
PROCES<br />
(wat)<br />
<br />
EFFECT<br />
(waartoe)<br />
• E<strong>en</strong> gave emotionele ontwikkeling<br />
• E<strong>en</strong> sterke exploratiedrang<br />
• Ontwikkeling van basiscompet<strong>en</strong>ties<br />
• Verbond<strong>en</strong>heid (begaan zijn met ander<strong>en</strong>)<br />
© Copyright CEGO - 2013
Grote motoriek<br />
Kleine motoriek<br />
Beeld<strong>en</strong>de expressie<br />
Taalvaardigheid<br />
Begrijp<strong>en</strong> van de fysische wereld<br />
m.i.v. technologie<br />
Begrijp<strong>en</strong> van de sociale wereld<br />
m.i.v. sociale compet<strong>en</strong>tie<br />
Wiskundig <strong>en</strong> logisch d<strong>en</strong>k<strong>en</strong><br />
Zelfsturing <strong>en</strong> ondernemingszin<br />
Ontwikkelingsdomein<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
Klei<br />
© Copyright CEGO - 2013
Ontwikkeling = deep-level-learning<br />
Hoe ontwikkeling<br />
met<strong>en</strong>?<br />
© Copyright CEGO - 2013
Grote motoriek<br />
Niveau 5<br />
[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem -<br />
CEGO]<br />
© Copyright CEGO - 2013
Deep-level-learning<br />
Ge<strong>en</strong> opsomming van elem<strong>en</strong>taire „skills‟ [fragm<strong>en</strong>tatie]<br />
In wez<strong>en</strong> „holistisch‟<br />
De ess<strong>en</strong>tie grijp<strong>en</strong>d<br />
Zichtbaar in e<strong>en</strong> waaier van situaties<br />
Bruikbaar voor alle leeftijd<strong>en</strong><br />
Tot de verbeelding sprek<strong>en</strong>d van begeleiders<br />
De basis voor de uitbouw van e<strong>en</strong> rijk milieu<br />
E<strong>en</strong> kader om tal<strong>en</strong>t te spott<strong>en</strong><br />
Past in het nieuwe paradigma rond compet<strong>en</strong>ties<br />
© Copyright CEGO - 2013
© Copyright CEGO - 2013
Niveau 5<br />
Zelfsturing & ondernemingszin<br />
[Uit: Procesgericht Kindvolgsysteem -<br />
CEGO]<br />
© Copyright CEGO - 2013
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid<br />
HOE?<br />
© Copyright CEGO - 2013
CONTEXT<br />
means<br />
principles<br />
Kwaliteit op het niveau<br />
<br />
van de aanpak<br />
<br />
Ingrediënt<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> krachtige leef- & leeromgeving<br />
© Copyright CEGO - 2013
De aanpakfactor<strong>en</strong><br />
Het aanbod<br />
Hoe rijk is de omgeving?<br />
© Copyright CEGO - 2013
Elk ontwikkelingsdomein<br />
Op e<strong>en</strong> krachtige wijze aanwezig<br />
Voor elk kind<br />
INHOUD<br />
+<br />
BETROKKENHEID<br />
© Copyright CEGO - 2013
Sfeer <strong>en</strong> hoek<strong>en</strong>: ook bij baby’s Dia 3<br />
© Copyright CEGO - 2013
© Copyright CEGO - 2013
De aanpakfactor<strong>en</strong><br />
Het aanbod<br />
Hoe rijk is de omgeving?<br />
De sfeer<br />
Heerst er e<strong>en</strong> positief groepsklimaat?<br />
De ruimte voor initiatief<br />
Hoeveel vrijheid is er <strong>en</strong> is die goed ondersteund?<br />
© Copyright CEGO - 2013
Het op<strong>en</strong> framework<br />
model (High Scope)<br />
Initiatief van de<br />
leerkracht<br />
Schools<br />
Bewar<strong>en</strong>d<br />
Op<strong>en</strong><br />
Framework<br />
Kindgericht<br />
Initiatief van de kinder<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
De aanpakfactor<strong>en</strong><br />
Het aanbod<br />
Hoe rijk is de omgeving?<br />
De sfeer<br />
Heerst er e<strong>en</strong> positief groepsklimaat?<br />
De ruimte voor initiatief<br />
Hoeveel vrijheid is er <strong>en</strong> is die goed ondersteund?<br />
De organisatie<br />
Is de organisatie afgestemd op het kind?<br />
De begeleiderstijl<br />
Hoeveel inlevingsvermog<strong>en</strong> is er in de omgang met<br />
kinder<strong>en</strong>?<br />
© Copyright CEGO - 2013
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong><br />
betrokk<strong>en</strong>heid zegg<strong>en</strong><br />
(bijna) alles<br />
© Copyright CEGO - 2013
Met<br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> Betrokk<strong>en</strong>heid<br />
gaan we voor<br />
kinder<strong>en</strong> die goed in hun vel zitt<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong><br />
hun tal<strong>en</strong>t<strong>en</strong> t<strong>en</strong> volle ontwikkel<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
Gebruik van de schal<strong>en</strong><br />
WELBEVINDEN & BETROKKENHEID<br />
SCANNING<br />
Score gebaseerd op 2<br />
minut<strong>en</strong> observatie<br />
per kind<br />
SCREENING<br />
Score gebaseerd op<br />
observaties over de<br />
voorbije 3 wek<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
ZiKo<br />
Zelf-evaluatie Instrum<strong>en</strong>t voor de Kinderopvang<br />
VRIJ TE DOWNLOADEN VAN Kind<strong>en</strong>gezin.be<br />
© Copyright CEGO - 2013
aanbod begeleidersstijl organisatie<br />
sfeer <strong>en</strong><br />
relatie<br />
Factor<strong>en</strong><br />
in het kind<br />
AANPAKVARIABELEN<br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong><br />
Betrokk<strong>en</strong>heid<br />
© Copyright CEGO - 2013<br />
ruimte voor<br />
initiatief<br />
Bijzondere<br />
omstandighed<strong>en</strong>
Resultat<strong>en</strong> [1]<br />
hoeveel welbevind<strong>en</strong>?<br />
Gemiddelde<br />
3.61<br />
Laag<br />
Matig<br />
Hoog<br />
SCORE<br />
1<br />
1+<br />
2<br />
2+<br />
3<br />
3+<br />
4<br />
4+<br />
5<br />
AANTAL<br />
KINDEREN<br />
82<br />
56<br />
368<br />
404<br />
1568<br />
1535<br />
2800<br />
506<br />
692<br />
%<br />
1.02<br />
0.70<br />
4.59<br />
5.04<br />
19.57<br />
19.16<br />
34.95<br />
6.32<br />
8.64<br />
%<br />
L M H<br />
6.31<br />
43.77<br />
49.91<br />
© Copyright CEGO - 2013
Welke norm?<br />
50 % van de<br />
kinder<strong>en</strong><br />
Score<br />
3<br />
Gemiddelde =<br />
3.5<br />
50 % van de<br />
kinder<strong>en</strong><br />
Score<br />
4<br />
© Copyright CEGO - 2013
Resultat<strong>en</strong> [2]<br />
hoeveel betrokk<strong>en</strong>heid?<br />
Gemiddelde<br />
3.29<br />
Laag<br />
Matig<br />
Hoog<br />
SCORE<br />
1<br />
1+<br />
2<br />
2+<br />
3<br />
3+<br />
4<br />
4+<br />
5<br />
AANTAL<br />
KINDEREN<br />
290<br />
337<br />
1016<br />
464<br />
1382<br />
1343<br />
2170<br />
379<br />
624<br />
%<br />
3.62<br />
4.21<br />
12.69<br />
5.80<br />
17.26<br />
16.78<br />
27.11<br />
4.73<br />
7.80<br />
%<br />
L M H<br />
20.52<br />
39.84<br />
39.64<br />
© Copyright CEGO - 2013
Het profiel van groep 7a : 2,7<br />
Materiaal schaars: blokk<strong>en</strong>/beertjes/fietsjes<br />
Kinder<strong>en</strong> lijk<strong>en</strong> zich te vervel<strong>en</strong><br />
Graag in zandbak, maar mag niet<br />
Vaak gewe<strong>en</strong> te hor<strong>en</strong><br />
Weinig interacties tuss<strong>en</strong> de kinder<strong>en</strong><br />
Nog minder tuss<strong>en</strong> volwass<strong>en</strong>e <strong>en</strong> kinder<strong>en</strong><br />
Tijd<strong>en</strong>s verzorging beide begeleidsters bezig<br />
Kinder<strong>en</strong> aan hun lot overgelat<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
Het profiel van groep 4a : 3,5<br />
Organisatie efficiënt<br />
Verzorging door één begeleidster tegelijk<br />
Wachtmom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> met activiteit<strong>en</strong> gevuld<br />
Veel bewegingsruimte voor de kinder<strong>en</strong><br />
Aang<strong>en</strong>aam groepsklimaat<br />
Aandacht voor onthaal van kind <strong>en</strong> ouder<br />
Kinder<strong>en</strong> vaak aangesprok<strong>en</strong><br />
Spel <strong>en</strong> initiatief van kind belangrijk geacht<br />
© Copyright CEGO - 2013
Milton Keynes Project Results<br />
4,5<br />
4<br />
3,5<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
3,34<br />
2,94<br />
[Gebaseerd op 50 groep<strong>en</strong>, 1400 kdrn van 0 to 5 jr]<br />
3,72<br />
3,47<br />
Nov 2009 Maart 2010 Sept 2010<br />
WELLB<br />
INVOL<br />
© Copyright CEGO - 2013
Gebruik van de schal<strong>en</strong><br />
WELBEVINDEN & BETROKKENHEID<br />
SCANNING<br />
Score gebaseerd op 2<br />
minut<strong>en</strong> observatie<br />
per kind<br />
SCREENING<br />
Score gebaseerd op<br />
observaties over de<br />
voorbije 3 wek<strong>en</strong><br />
© Copyright CEGO - 2013
VOLGSYSTEMEN<br />
ZiKo-Vo [0-3 jr]<br />
MijnPortret [2-5 jr]<br />
E<strong>en</strong> tool voor<br />
communicatie met<br />
ouders met hun kind in<br />
het midd<strong>en</strong>…<br />
© Copyright CEGO - 2013
Het verhaal van Dries<br />
[van 2,5 tot 8 jaar]<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
2,5 j 6 j. 8 j.<br />
WB<br />
BH<br />
© Copyright CEGO - 2013
Met<br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> Betrokk<strong>en</strong>heid<br />
gaan we voor<br />
begeleiders die sam<strong>en</strong> gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> verlegg<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong><br />
g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong> van kinder<strong>en</strong> ‘zi<strong>en</strong> op<strong>en</strong>bloei<strong>en</strong>’<br />
© Copyright CEGO - 2013
PUBLICATIES rond ERVARINGSGERICHT ONDERWIJS voor<br />
DE KINDEROPVANG<br />
<strong>Welbevind<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> betrokk<strong>en</strong>heid observer<strong>en</strong> bij baby's <strong>en</strong> peuters (Hl. + DVD)<br />
CEGO ontwikkelde e<strong>en</strong> trainingsmodule met 40 clips om de beleving van kinder<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 0 <strong>en</strong> 3 jaar te<br />
ler<strong>en</strong> inschatt<strong>en</strong> op basis van twee 5-punt<strong>en</strong>schal<strong>en</strong>. De handleiding bevat e<strong>en</strong> beschrijving van elk<br />
fragm<strong>en</strong>t, de toegek<strong>en</strong>de score <strong>en</strong> e<strong>en</strong> verantwoording ervan. Ideaal als trainingsmodule voor peuterteams<br />
<strong>en</strong> de basis om in de eig<strong>en</strong> setting door middel van scanning de kwaliteit in kaart te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Betrokk<strong>en</strong>heid observer<strong>en</strong> bij kinder<strong>en</strong> van 0 t 6 jaar (DVD Engelstalig)<br />
E<strong>en</strong> trainingsmodule met 24 videoclips waarin baby’s, peuters <strong>en</strong> kleuters word<strong>en</strong> geobserveerd. De focus<br />
is hier <strong>en</strong>kel op betrokk<strong>en</strong>heid. Overig<strong>en</strong>s hetzelfde doel als bov<strong>en</strong>staande module, met bredere<br />
leeftijdsrange <strong>en</strong> in sam<strong>en</strong>werking met K<strong>en</strong>t (U.K.) ontwikkeld.<br />
© Copyright CEGO - 2013
Ziko-Vo [0 tot 3 jr.] <strong>en</strong> MijnPortret [2 tot 5 jaar] [volgsystem<strong>en</strong>]<br />
Beide, nauw verwante volgsystem<strong>en</strong>, gev<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> speelse manier <strong>en</strong> in één oogopslag e<strong>en</strong> volledig <strong>en</strong><br />
positief beeld van e<strong>en</strong> kind op e<strong>en</strong> bepaald mom<strong>en</strong>t. Het welbevind<strong>en</strong>, de betrokk<strong>en</strong>heid én de<br />
ontwikkeling (in acht domein<strong>en</strong>) word<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> leuke manier in kaart gebracht <strong>en</strong> opgevolgd. Deze<br />
instrum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zijn speciaal ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> geschikt gemaakt voor communicatie met ouders. Zij kunn<strong>en</strong> zo<br />
actief betrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong> bij het opmak<strong>en</strong> van het kindportret <strong>en</strong> bij het zoek<strong>en</strong> naar manier<strong>en</strong> om sam<strong>en</strong><br />
tot het welbevind<strong>en</strong>, de betrokk<strong>en</strong>heid <strong>en</strong> de ontwikkeling van hun kind bij te drag<strong>en</strong>.<br />
Doelgroep van ZiKo-VO: onthaalouders <strong>en</strong> begeleiders in de opvang van kinder<strong>en</strong> van 0 tot 3 jaar.<br />
Doelgroep MijnPortret: begeleiders <strong>en</strong> leerkracht<strong>en</strong> in de opvang/onderwijs van kinder<strong>en</strong> van 2 tot 5 jaar.<br />
Hopla, voel je goed… <strong>en</strong> E<strong>en</strong> doos vol gevoel<strong>en</strong>s [educatieve koffers]<br />
Beide sets zijn ontworp<strong>en</strong> om de sociaal-emotionele ontwikkeling van jonge kinder<strong>en</strong> te bevorder<strong>en</strong>. Op e<strong>en</strong><br />
speelse manier ler<strong>en</strong> kinder<strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s (h)erk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, begrijp<strong>en</strong> <strong>en</strong> uit<strong>en</strong>. Het ars<strong>en</strong>aal aan middel<strong>en</strong><br />
gec<strong>en</strong>treerd rond 4 basisgevoel<strong>en</strong>s (blij, bang, boos, verdrietig) omvat vertelplat<strong>en</strong>, maskertjes,<br />
kartonn<strong>en</strong> popjes, doe-plaatjes, situatieplaatjes, e<strong>en</strong> dominospel, e<strong>en</strong> bingospel <strong>en</strong> e<strong>en</strong> draaischijf. De<br />
impact beperkt zich niet tot e<strong>en</strong> beter contact met eig<strong>en</strong> gevoel<strong>en</strong>s, zich in ander<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> verplaats<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
over emoties communicer<strong>en</strong>. Er is ook e<strong>en</strong> positief effect op het klimaat in de groep.<br />
Bij-de-handjes<br />
Bij-de-handjes is e<strong>en</strong> nieuwe reeks CEGO-ideeënboekjes met activiteit<strong>en</strong> voor peuters <strong>en</strong> kleuters. 6 titels<br />
(elke bundel van 40 tot 48 pagina’s), telk<strong>en</strong>s rond e<strong>en</strong> ander thema. Naast de activiteit<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
ondersteun<strong>en</strong>de illustraties bevat elk boekje ook e<strong>en</strong> overzicht van de betrokk<strong>en</strong> ontwikkelingsdoel<strong>en</strong>.<br />
© Copyright CEGO - 2013
© Copyright CEGO - 2013