Statuten en reglementen* - PvdA

Het verkiezingsprogramma wordt vastgesteld door de gewestelijke vergadering en dient als houvast voor de fractie
die gaat optreden in het waterschapsbestuur.
Als kandidaten voor een positie op de kandidatenlijst bij één of meer onderdelen een voorbehoud maken (lees:
een ander standpunt hebben en daarnaar willen handelen), dan moeten zij dit (schriftelijk) bekend maken aan
de gewestelijke vergadering voordat deze de ontwerpkandidatenlijst gaat behandelen. Als in een zelfde vergadering
eerst het verkiezingsprogramma wordt vastgesteld en vervolgens de ontwerpkandidatenlijst in behandeling
wordt genomen, kan het lastig zijn om een voorbehoud schriftelijk bekend te maken. In dat geval dient een kandidaat
het voorbehoud in elk geval helder aan de gewestelijke vergadering mondeling toe te lichten en dient
daarvan in de notulen melding te worden gemaakt.
Bij de eerste verkiezingen met lijsten in 2008, heeft de partij ervoor gekozen om een "waterschapsmanifest" te
maken en in veel gewesten is dat benut als verkiezingsprogramma voor de afzonderlijke waterschapsverkiezingen.
Die mogelijkheid bestaat ook in de toekomst, dat via een gemeenschappelijk waterschapsmanifest, eventueel
aangevuld per waterschap met enkele specifieke punten, een verkiezingsprogramma wordt gepresenteerd.
De inhoud van dit artikel komt overeen met de bestaande praktijk.
Artikel 7.5. Profielschets en kandidaatstelling
In dit artikel wordt bepaald dat de gewestelijke vergadering een profielschets moet vaststellen voordat de kandidaatstelling
begint. Die profielschets biedt inzicht aan geïnteresseerde kandidaten, maar biedt ook het houvast
voor het gewestelijk bestuur of de onafhankelijke kandidaatstellingscommissie en de gewestelijke vergadering
bij het vaststellen van de (ontwerp)kandidatenlijst.
Gedurende een bepaalde periode wordt geïnteresseerden de gelegenheid gegeven zich kandidaat te stellen.
Die kandidatuur kan niet eerder in behandeling worden genomen dan nadat een kandidaat voor een bepaalde
datum een bereidverklaring en de verklaring op basis van de erecode heeft ondertekend.
Het bepaalde in dit artikel komt inhoudelijk vrijwel overeen met de huidige reglementen.
De in de huidige reglementen opgenomen bezwarencommissie is vervangen door de beroepscommissie, conform artikel 12
van de nieuwe statuten. Daarmee wordt de bezwarencommissie opgeheven.
Artikel 7.6. De ledenraadpleging over de lijsttrekker
Als een gewestelijke vergadering besloten heeft een ledenraadpleging te houden over het vervullen van de positie
van lijsttrekker, dan geeft dit artikel de bepalingen die daarbij in acht genomen moeten worden. Overigens
dient men ook goed kennis te nemen van de bepalingen die hierover zijn opgenomen in deel 1 van de reglementen.
Als er geen beslissing of niet op tijd een beslissing is genomen over een dergelijke ledenraadpleging, dan wordt
deze niet gehouden. Ook als zich kandidaten melden voor die positie, ook als ze zelfs al voldoende handtekeningen
blijken te hebben verzameld, dan is er geen sprake van. Hiervoor geldt dat spelregels niet kunnen veranderen
tijdens de rit.
Het is wel mogelijk dat een voorgenomen ledenraadpleging moet worden afgeblazen, omdat er niet minstens
twee kandidaten zijn die aan de vereisten voldoen en ook voldoende handtekeningen hebben verzameld.
Als er een ledenraadpleging is over de positie van lijsttrekker, dan dienen de bepalingen in acht genomen te worden
die bij elke keuze over personen bestaan. Het kan soms heel gevoelig liggen om een kandidaat te moeten
weigeren wegens onvoldoende geschiktheid om die positie te bekleden, maar het accepteren van een ongeschikte
kandidaat die wel wordt verkozen kan op een later moment tot een hoop ellende leiden.
De inhoud van dit artikel komt overeen met de bestaande praktijk.
Artikel 7.7. Het voorbereiden en opstellen van de ontwerpkandidatenlijst
Het gewestelijk bestuur of de onafhankelijke kandidaatstellingscommissie begint de werkzaamheden die moeten
leiden tot een ontwerpkandidatenlijst met een verzameling kandidaten die de bereidverklaring en de verklaring
op basis van de erecode hebben ondertekend en met een profielschets. Het kan zijn dat na de aanmelding
of op enig moment daarna blijkt dat er onvoldoende kandidaten beschikbaar zijn of dat het gewenste evenwicht
op de kandidatenlijst onvoldoende bereikt kan worden. Het gewestelijk bestuur of de onafhankelijke kandidaatstellingscommissie
is dan in de gelegenheid actief op zoek te gaan naar geschikte kandidaten.
114 Congresvoorstellen
De gewestelijke vergadering bepaalt, binnen de wettelijke normen, hoeveel kandidaten daadwerkelijk op de kandidatenlijst
geplaatst worden. Als er meer kandidaten beschikbaar zijn dan er plaatsen zijn op de ontwerpkandidatenlijst,
dan komen de overige kandidaten op de (alfabetische) lijst van niet geplaatste kandidaten. De gewestelijke
vergadering kan bij het vaststellen van de kandidatenlijst gebruik maken van alle nog beschikbare kandidaten.
Kandidaten kunnen zich terugtrekken totdat ze op de lijst geplaatst zijn. Het komt vaak voor dat kandidaten die
niet op de ontwerpkandidatenlijst geplaatst zijn of in hun ogen niet hoog genoeg op de ontwerpkandidatenlijst
zijn geplaatst terstond niet meer beschikbaar willen zijn. Dat dient gerespecteerd te worden, al beperkt het wel
de keuze van de gewestelijke vergadering. Mede in verband hiermee is in het reglement opgenomen dat de ontwerpkandidatenlijst
gewijzigd kan worden tot aan het moment dat deze aan de afdelingen en de afgevaardigden
wordt gezonden.
Het is niet verstandig een kandidatenlijst zo lang mogelijk te maken. Het verdient aanbeveling op de kandidatenlijst
(en dus om te beginnen op de ontwerpkandidatenlijst) alleen kandidaten te vermelden waarvan het vertrouwen
bestaat dat zij voldoende geschikt zijn om deel te nemen aan het waterschapsbestuur. Zowel door opvolging
als de lage voorkeursdrempel dient er immers rekening mee gehouden te worden dat elke kandidaat in aanmerking
kan komen om een zetel in het waterschapsbestuur te bezetten.
Wie kandidaat is of nauwe betrekkingen met een kandidaat onderhoudt, kan niet zitting nemen in het gewestelijk
bestuur of de onafhankelijke kandidaatstellingscommissie die een ontwerpkandidatenlijst voorbereidt en
vaststelt. Als het de bedoeling is dat het gewestelijk bestuur deze werkzaamheden op zich neemt, maar het aantal
beschikbare bestuursleden zakt beneden 3, dan dient alsnog een onafhankelijke kandidaatstellingscommissie
te worden gekozen door de gewestelijke vergadering. (Artikel 7.2.) Het is overigens geen bezwaar als
bestuursleden deel uitmaken van een dergelijke onafhankelijke kandidaatstellingscommissie.
De inhoud van dit artikel komt overeen met de bestaande praktijk.
Artikel 7.8. De besluitvorming over de ontwerpkandidatenlijst
In dit artikel staan de bepalingen over de wijze waarop de kandidatenlijst vastgesteld moet worden in de gewestelijke
vergadering. Dit artikel kan niet worden losgezien van de bepalingen over dergelijke besluitvorming die
zijn opgenomen in deel 1 van de reglementen, met name hetgeen in de artikelen 1.10. en 1.12. daarvan is geregeld.
Bijna altijd verdient het aanbeveling dat een vergadering waarin een kandidatenlijst wordt vastgesteld, geleid
wordt door een ervaren partijgenoot die op geen enkele manier betrokken is geweest bij de kandidaatstelling.
Als de voorzitter zelf betrokken is bij de kandidaatstelling, is het ook beter een ander de vergadering te laten leiden
waarop de kandidatenlijst wordt vastgesteld.
Als de kandidatenlijst is vastgesteld, zorgt het gewestelijk bestuur voor de verdere afwerking, zoals het indienen
van de kandidatenlijst.
De inhoud van dit artikel komt overeen met de bestaande praktijk.
Artikel 7.9. De lijstverbinding
Het kan wenselijk zijn om een lijstverbinding aan te gaan met één of meer andere partijen die deelnemen aan
de verkiezingen voor het waterschapsbestuur. De belangrijkste overweging is dat dit voor de partijen die deelnemen
aan de lijstverbinding mogelijk een extra zetel kan opleveren op grond van de uitslag.
Een dergelijke beslissing, of een lijstverbinding wordt aangegaan, is aan de gewestelijke vergadering.
De gewestelijke vergadering kan ook de opdracht meegeven aan het gewestelijk bestuur om met andere partijen
het gesprek aan te gaan over een lijstverbinding.
De inhoud van dit artikel komt overeen met de bestaande bepalingen.
Artikel 7.10. De positie van de lijsttrekker
Indien een gewestelijke vergadering heeft besloten tot het houden van een ledenraadpleging over de verkiezing
van de lijsttrekker, dan levert de uitslag een "beoogd lijsttrekker" op. In dit artikel zijn bepalingen opgenomen
welke rechten een beoogd lijsttrekker heeft.
Congres 21 en 22 januari 2012 115