Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie

Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie

vakbladvitruvius.nl
from vakbladvitruvius.nl More from this publisher
07.09.2013 Views

56 Cultuurhistorie geeft locaties meerwaarde ADC Heritage maakt onbekend verleden zichtbaar door Mark Loderichs Elk stukje nederlandse grond is cultuurhistorisch waar- devol. ons land is immers oud en heeft een rijk verleden. Maar veel geschiedenis zit verstopt in de bodem en om dat zichtbaar te maken helpt aDC heritage ondernemers en overheden bij het in kaart brengen van ons nationale bezit. ook in apeldoorn. Een verhaal over eigenheid, enthousiasme en erfgoed. De cultuurhistorie heeft in Nederland de wind in de zeilen. De belangstelling voor alles wat met het verleden te maken heeft, leeft enorm. De boeken van Geert Mak, televisieprogramma’s als Andere tijden en niet te vergeten de De ‘tijdkijker’ laat verdwenen borg Nittersum weer herleven uit ‘Schetsontwerp inrichting borgstee Nittersum’ (ADC Heritage 2005) Stadsmagazine Apeldoorn | maart 2006 discussie over een canon – wat iedere Nederlander moet weten over de Vaderlandse geschiedenis. Het zijn allemaal symptomen van een oplevende belangstelling voor ons verleden. De herwaardering komt voor Marc Kocken niet uit de lucht vallen. ‘Ik denk dat cultuurhistorie ons een bepaald gevoel van geborgenheid en eigenheid geeft. Mensen zoeken juist in onze tijd iets eigens. Neem nou het succes van de ‘nostalgische’ wijk Brandevoort in Helmond. Mensen zoeken naar hun roots, naar hun identiteit. Aandacht voor cultuurhistorie hoort daarbij. Ik weet het, het zijn grote woorden - en cultuurhistorie is een containerbegrip, er valt van alles en nog wat onder - maar ze staan wel ergens voor. ‘We merken dat geschiedenis, en ook locale geschiedenis, meer in de belangstelling staat. De globalisering stimuleert dat. Nederlanders nemen via de televisie en het Internet kennis van andere culturen en bovendien reizen ze veel. Mensen krijgen daardoor, denk ik, meer oog voor de historische waarde van hun eigen omgeving. Er is dus een ideale voedingsbodem om meer met archeologie en cultuurhistorie te doen.’ Marc Kocken is directeur van ADC Heritage, een bureau voor erfgoedplanning. Het bedrijf helpt overheden en terreinbeherende instanties bij het ontwikkelen en uitvoeren van hun eigen erfgoedbeleid. ADC Heritage inventariseert, adviseert en initieert en geeft praktische ondersteuning bij de planvorming rond cultureel erfgoed. Maar alles begint met enthousiasme, De ‘tijdkijker’ laat verdwenen borg Nittersum weer herleven uit ‘Schetsontwerp inrichting

want zonder bevlogenheid kom je niet ver, meent Kocken. Passie voor je vak, voor wat je doet is onontbeerlijk en dat wil ADC Heritage op alle mogelijke manieren uitdragen. Zelf groeide Kocken op in Nijmegen en was hij als kleine jongen al getuige van de opgravingen die in de stad vlak voor zijn neus plaatsvonden. In Nijmegen struikel je als het ware over het verleden. Die fascinatie is blijven hangen. Maar archeologie is niet alleen maar leuk, zo luidt de boodschap. Het is niet alleen maar een hobby. Archeologie en cultuurhistorie geven een meerwaarde aan een locatie en ze leveren veel op: namelijk kennis, aandacht en geld. Voorwaarde is wel dat je het erfgoed zorgvuldig - en efficiënt, zo voegt hij eraan toe - in kaart brengt en op een toegankelijke manier ontsluit voor een groot publiek, want onbekend maakt onbemind. Nog te vaak loopt hij tegen het vooroordeel aan dat archeologie vooral iets is dat geld kost. ‘Niets is minder waar,’ zegt Kocken, ‘archeologie biedt juist kansen. Elk stukje Nederlandse grond is waardevol.’ duBBele stiMulAns De overheid heeft de cultuurhistorie een flinke duw in de rug gegeven met de Nota Belvedere uit 1999. Doelstelling van deze nota is dat cultuurhistorie - en daaronder vallen historische bouwkunde, historische geografie én archeologie – richtinggevend moeten zijn bij bouwprojecten. Behoud door ontwikkeling is het credo. Dankzij de Nota Belvedere is de manier waarop in Nederland het landschap wordt ingericht ingrijpend veranderd. Het is een omslagpunt geweest voor het Rijk, de provincies en de gemeenten. Voor het eerst werd de meerwaarde van cultuurhistorie in een beleidsdocument verankerd. Kocken: ‘Door de Nota Belvedere kon aandacht voor de cultuurhistorie ook worden ingebed in de andere beleidsterreinen. De gemeenten liepen wat achter op die ontwikkeling. Dat kun je ze nauwelijks kwalijk nemen want het ontbrak ze eenvoudigweg aan het geld en aan de mensen. Het was voor hen, kortom, een lastig verhaal. De gemeenten worden door de nota geprikkeld om de cultuurhistorie verder te ontwikkelen. Dat heeft nu een grote vlucht genomen.’ De tweede peiler onder de omslag is het Verdrag van Valletta geweest uit 1992, ook bekend als het Verdrag van Malta: het Europees Verdrag inzake de bescherming van het archeologisch erfgoed. Dit internationale verdrag wordt momenteel geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving en wordt onderdeel van de Wet op de archeologische monumentenzorg. Malta kent drie uitgangspunten. Bij opgravingen “Ik denk dat cultuurhistorie ons een bepaald gevoel van geborgenheid en eigenheid geeft. Mensen zoe- ken juist in onze tijd iets eigens.” geldt het principe behoud op locatie (in het jargon: in situ). Daarnaast moet archeologie zo vroeg mogelijk worden meegenomen in de planvorming. En ten slotte bepaalt Malta dat de verstoorder betaalt. Dat wil zeggen: wie de bodem wil verstoren, zal op eigen kosten eerst onderzoek moeten laten doen. Kocken: ‘Er wordt in Nederland al veel in de geest van Malta gewerkt. In mijn tijd bij de ROB (Rijksdienst voor Oudheidkundig Bodemonderzoek) heb ik als borgstee Nittersum’ (ADC Heritage 2005) Carnuntum (Oostenrijk): een ‘tijdvenster’ om de ruïne te begrijpen (Marc Kocken) een missionaris door het land gereisd om het bedrijfsleven en de provinciale en gemeentelijke overheden voor te bereiden op alle veranderingen. Zodat ze vast konden wennen aan het idee. De ROB heeft al aan het einde van de jaren negentig met een aantal partijen convenanten gesloten om in de geest van Malta te gaan werken. Met bijvoorbeeld de Nederlandse Spoorwegen, de Gasunie, het ministerie van Defensie, Staatsbosbeheer, de Dienst Landelijk Gebied en met de Vereniging Natuurmonumenten. Gemeenten en provincies zijn begonnen te handelen. De archeologie wordt nu op tijd in kaart gebracht en weegt ook zwaarder in de plannen. Belangrijk is dat de gemeenten zelf de uitvoerders zijn want zo wordt de bescherming van archeologie op het niveau van de bestemmingsplannen vastgelegd. Archeologie is een integraal onderdeel geworden van het planproces binnen de gemeente. En dat is goed nieuws. Archeologie zou eigenlijk in de genen van de gemeenteambtenaren moeten zitten.’ historisChe pAreltjes De gemeente Apeldoorn heeft al jaren terug een belangrijke stap gezet om haar erfgoed in kaart te brengen. De gemeentearcheoloog nam zelf het initiatief om 57

56<br />

Cultuurhistorie geeft locaties meerwaarde<br />

ADC Heritage maakt onbekend verleden zichtbaar<br />

door Mark Loderichs<br />

Elk stukje nederlandse grond is cultuurhistorisch waar-<br />

devol. ons land is immers oud en heeft een rijk verleden.<br />

Maar veel geschiedenis zit verstopt in de bodem en om<br />

dat zichtbaar te maken helpt aDC heritage ondernemers<br />

en overheden bij het in kaart brengen van ons nationale<br />

bezit. ook in apeldoorn. Een verhaal over eigenheid,<br />

enthousiasme en erfgoed.<br />

De cultuurhistorie heeft in Nederland<br />

de wind in de zeilen. De belangstelling<br />

voor alles wat met het verleden te<br />

maken heeft, leeft enorm. De boeken<br />

van Geert Mak, televisieprogramma’s<br />

als Andere tijden en niet te vergeten de<br />

De ‘tijdkijker’ laat verdwenen borg Nittersum weer herleven uit ‘Schetsontwerp inrichting borgstee Nittersum’ (ADC Heritage 2005)<br />

Stadsmagazine <strong>Apeldoorn</strong> | maart 2006<br />

discussie over een canon – wat iedere<br />

Nederlander moet weten over de Vaderlandse<br />

geschiedenis. Het zijn allemaal<br />

symptomen van een oplevende belangstelling<br />

voor ons verleden. De herwaardering<br />

komt voor Marc Kocken niet uit<br />

de lucht vallen. ‘Ik denk dat cultuurhistorie<br />

ons een bepaald gevoel van geborgenheid<br />

en eigenheid geeft. Mensen<br />

zoeken juist in onze tijd iets eigens.<br />

Neem nou het succes van de ‘nostalgische’<br />

wijk Brandevoort in Helmond.<br />

Mensen zoeken naar hun roots, naar<br />

hun identiteit. Aandacht voor cultuurhistorie<br />

hoort daarbij. Ik weet het, het<br />

zijn grote woorden - en cultuurhistorie<br />

is een containerbegrip, er valt van alles<br />

en nog wat onder - maar ze staan wel<br />

ergens voor. ‘We merken dat geschiedenis,<br />

en ook locale geschiedenis, meer in<br />

de belangstelling staat. De globalisering<br />

stimuleert dat. Nederlanders nemen via<br />

de televisie en het Internet kennis van<br />

andere culturen en bovendien reizen ze<br />

veel. Mensen krijgen daardoor, denk ik,<br />

meer oog voor de historische waarde<br />

van hun eigen omgeving. Er is dus een<br />

ideale voedingsbodem om meer met<br />

archeologie en cultuurhistorie te doen.’<br />

Marc Kocken is directeur van ADC<br />

Heritage, een bureau voor erfgoedplanning.<br />

Het bedrijf helpt overheden<br />

en terreinbeherende instanties bij het<br />

ontwikkelen en uitvoeren van hun<br />

eigen erfgoedbeleid. ADC Heritage<br />

inventariseert, adviseert en initieert en<br />

geeft praktische ondersteuning bij de<br />

planvorming rond cultureel erfgoed.<br />

Maar alles begint met enthousiasme,<br />

De ‘tijdkijker’ laat verdwenen borg Nittersum weer herleven uit ‘Schetsontwerp inrichting

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!