Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie

16
negentig werd een monument op de
oude begraafplaats aan de Soerenseweg
gerealiseerd.” Dat de tijd is veranderd,
blijkt uit de jaarlijkse herdenking bij het
monument, waarbij de burgemeester
aanwezig is. Ook de VOA participeert
in de herdenking, zegt Van der Zande.
“Ook wij eren hier de gesneuvelde
Apeldoornse mannen. We zijn overigens
bij meer officiële herdenkingen betrokken.
Onder auspiciën van de VOA is een
herdenkingsplaats gerealiseerd bij de Sluis
aan het Apeldoorns Kanaal. Hier wordt
elk jaar op 17 april de bevrijding van
Apeldoorn herdacht.”
koninklijke wAChtkAMer Nu de
cultuurhistorische belangstelling voor het
verleden groeit, blijkt hoeveel waardevols
in Apeldoorn is verdwenen. “Er is
veel roofbouw gepleegd”, zegt Van der
Zande. “Er is veel verdwenen, want de
gemeente sprong slordig om met het
verleden. Als iets in de weg stond, werd
het gesloopt. Gelukkig is die tijd voorbij.
Het huidige gemeentebestuur kan ook
luisteren.” Een verschil met vroeger is
ook dat de gemeente nauwlettend op de
vingers wordt gekeken. Vooral Stichting
Apeldoornse Monumenten (SAM) houdt
volgens Van der Zande het cultuurhistorische
belang in de gaten. “Als het mis
dreigt te gaan, zit SAM er direct bovenop.
Ze functioneert als waakhond.” Als
voorbeeld noemt ze het stationsgebouw.
“Het zou gesloopt worden, maar SAM
trok meteen aan de bel. Terecht, want
vanwege paleis Het Loo heeft het station
een koninklijke wachtkamer. Wij zijn
meegegaan in die gedachte en hebben
ons bij SAM aangesloten. Dit monument
mocht niet gesloopt worden!” Kneefel
ziet nog een reden waarom het station
behouden moest blijven. “Het is ook van
cultuurhistorisch belang vanuit Indischkoloniaal
oogpunt. Om de verlofgangers
in staat te stellen om regelmatig naar
Den Haag te reizen, werd de spoorlijn
van Apeldoorn naar Den Haag aangelegd.
In 1876 werd het station Apeldoorn gebouwd.
De aanleg van een spoorlijn naar
het Westen illustreerde de grote economische
waarde van de verlofgangers.”
Mooie toekoMst De Vereniging
Oud Apeldoorn en de Werkgroep Indisch
Erfgoed zouden zonder vrijwilligers een
kort leven beschoren zijn. “Wij drijven
op vrijwilligers”, zegt Van der Zande.
“We hebben vrijwilligers die materiaal
archiveren. Ze sorteren het per wijk en
zelfs per straat. Het zorgt ervoor dat
het materiaal toegankelijk is, zodat het
maken van exposities een fluitje van een
cent wordt. Vorig jaar reisden we in de
erfgoedweek (een meerdaags cultuurhistorisch
evenement, red.) met een
tentoonstelling over religie langs verzorgingstehuizen.
Een andere groep vrijwilligers
houdt zich bezig met verhalen. Ze
halen oude verhalen boven water, die we
een keer in de twee á drie jaar publiceren
in een boekje. Binnenkort komt
deel drie uit. Weer anderen houden zich
bezig met ons verenigingsblad. Een harde
kern vrijwilligers is dagelijks bezig. Ze
hebben recent het fotoarchief van het
regionale dagblad de Stentor op orde
gebracht. Daar profiteert De Stentor van,
maar ook wij, want wij mogen gebruik
maken het archief.”
Ook Kneefel prijst de vrijwilligers, zonder
wie de Werkgroep Indisch Erfgoed
niet zou kunnen bestaan. “Zonder vrijwilligers
krijg ik het niet voor elkaar.”
Ook buiten de Werkgroep bewijzen
sommigen hun diensten, zoals bij de
recente overeenkomst tussen Apeldoorn
en Banda Atjeh. Kneefel: “Een van onze
vrijwilligers heeft de samenwerkingsovereenkomst
vertaald.” De VOA en de
Werkgroep Indisch Erfgoed gaan een
mooie toekomst tegemoet, al is bij de
Werkgroep nog onduidelijk in welke
vorm. Kneefel: “De werkgroep wil
geen aparte vereniging voor Indische
Apeldoorners. Ze wil bijdragen aan de
algehele ontwikkeling van het cultuurhistorische
besef in Apeldoorn. De Indische
identiteit is daarvan een onderdeel. We
gaan in de nabije toekomst zeker nauwer
samenwerken met de VOA.”
De vraag kan niet uitblijven: wat vinden
Van der Zande en Kneefel de mooiste
plek in Apeldoorn? Van der Zande:
“De statige Loolaan. Het is de mooiste
laan van Nederland, mooier dan de lanen
in Den Haag.” Kneefel: “Het Oranjepark.
Als ik kijk naar de prachtige huizen met
veranda’s proef ik Indië. Het is net of ik
daar in Bandoeng loop.” «
erfgoedplAtforM Apeldoorn
Vereniging Oud Apeldoorn
Werkgroep Indisch Erfgoed
Archeologische Werkgroep Apeldoorn
Historische Vereniging Felua
Stichting Apeldoornse Monumenten
CODA
Stichting Bouwhuis
Stichting Koninklijk Apeldoorn
Paleis Het Loo
Oudheidkundige Vereniging De Marke
Stichting Oudheidkamer Uddel
Gemeentelijk team Cultuurhistorie