Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie

De werkgroep kreeg de beschikking
over prachtig materiaal, zoals bijzondere
foto’s, documenten en diploma’s.
Gedurende de tentoonstelling waren er
workshops en lezingen van kunstenaars
van Indische afkomst. De expositie in
het stadhuis werd een groot succes.
Hij zou een maand duren, maar werd
met een maand verlengd. “De expositie
stond juist niet in het teken van Tempo
Doeloe”, zegt Kneefel. “Het draaide om
de dynamiek in de culturele erfenis. Er
waren bijvoorbeeld twee kunstenaressen,
die onder invloed van de Nederlandse
cultuur een nieuwe vorm hadden gevonden
voor het wajangspel. Dat vindt de
werkgroep interessant, want we zijn niet
geïnteresseerd in nostalgie. Het gaat ons
om de cultuurontwikkeling - wat is de
invloed van de Europese cultuur op de
Indische culturele erfenis? - en niet om
behoud. De werkgroep zal daarom nooit
een Pasar malam organiseren.”
Ook Van der Zande zoekt het niet in
nostalgie. Net als Kneefel pleit ze voor
een dynamische omgang met het verleden.
“Onze achterban vindt het belangrijk
om het culturele erfgoed verder
te ontwikkelen. We ondersteunen het
Belvedere-beleid, dat uitgaat van
“behoud door ontwikkeling”.
Daarin willen wij niet langs de kant
staan, maar meedenken en participeren.
Daarbij past ook meer aandacht voor
jongeren. Wij moeten ons meer richten
op de jonge generatie en hen bewust
maken van de waarde van het culturele
erfgoed.”
indisChe identiteit Terug naar
het Apeldoornse Indische verleden. Dat
de stad een favoriete vestigingsplaats
was voor verlofgangers uit Nederlands
Indië had meerdere redenen, zegt Kneefel.
“Het vele groen en schone water
- Apeldoorn heeft nog steeds het beste
drinkwater – speelde een grote rol. Het
was voor die mensen van essentieel
belang, want men wilde gezond blijven
tijdens de verlofperiode. Een ander punt
was het hoge niveau van de scholen. En
last but not least, de koningin woonde
hier.” Na de oorlog kwam met de onafhankelijkheid
van Indonesië een nieuwe
toestroom van Nederlanders en Indische
Nederlanders op gang. Ze integreerden
snel in de Nederlandse samenleving,
stelt Kneefel vast. “Het was de tijd van
de wederopbouw. Iedereen moest hard
werken. Indische Nederlanders van de
eerste generatie wilden dat hun kinderen
vooruit kwamen. Ze moesten het hoogste
halen. Terugkijkend is het jammer dat
de fantastische integratie uitmondde in
assimilatie. Het is ten koste gegaan van
een stuk identiteit. Nu mensen ouder
zijn en meer tijd hebben, ontstaat weer
belangstelling voor de Indische identiteit.”
De uitstekende integratie betekende
overigens niet dat er geen problemen
waren. Kneefel: “Het Nederlandse koloniale
verleden was zeker tot het eind van
de jaren tachtig een moeilijk bespreekbaar
onderwerp. Apeldoornse jongens
die tussen 1945 en 1950 in Indonesië
hadden gevochten, hebben lang op erkenning
moeten wachten. Pas in de jaren
15