Apeldoorn - #1 (16.46 MB) - Educom Communicatie

ij het opstellen van de gebiedscriteria in
de welstandsnota, oftewel de criteria van de
vormgeving van gebouwen in een bepaald
gebied, de CHA als onderlegger gebruikt.
Ook voor het opstellen van bestemmingsplannen
voor bestaand stedelijk gebied
wordt de CHA als een belangrijk uitgangspunt
genomen.
De gemeente Apeldoorn is sinds 2001
bezig met het actualiseren van een groot
aantal bestemmingsplannen voor het stedelijk
gebied. AmerAdviseurs heeft in dat
kader, in opdracht van de gemeente, voor
40% van het stedelijk gebied inmiddels
actuele bestemmingsplannen opgesteld.
Het aspect cultuurhistorie speelt daarin
steeds een belangrijke rol.
In de volgende kaders worden een paar
voorbeelden besproken.
Berg en Bos
De wijk Berg en Bos is een van de
fraaiste wijken van Apeldoorn. De wijk
is ontstaan door geleidelijk woningen te
bouwen in een bosrijke omgeving.
Het bos was er dus eerst en daarna
kwamen de woningen. Het bos is daar-
bij behoorlijk gespaard gebleven.
Er is duidelijk sprake van een wijk in
het groen of wonen in het bos. Ook in
de straatprofielen is dat zichtbaar. Veel
straten hebben grasbermen waarin de
bomen een min of meer willekeurige
plaats hebben. Geen strakke patronen
van lanen of bomenrijen ter onder-
steuning van het stedenbouwkundig
ontwerp, maar een verloop van straten
en bermen die schijnbaar willekeurig in
de omgeving liggen en die bevestigen
dat het hier om een bos gaat waarin
gewoond wordt. De grote kavels met
vrijstaande huizen en ruime groene
tuinen doen de rest.
De architectuur volgt dit patroon.
Een informele variatie aan woningen in
kleur, materiaal, hoofdmassa, kapvorm
en uitstraling. Niet een projectmatige
aaneenschakeling van woningen met
eenzelfde architectuur bepalen de sfeer,
maar juist de ongelijkheid van woningen
in een mozaïek van bebouwd en onbe-
bouwd, van rode en groene ruimte.
In de cultuurhistorische analyse voor
Berg en Bos hebben we allereerst de
Waarderingskaart cultuurhistorische analyse, bron: CHA Apeldoorn Noordwest.
oorspronkelijke stedenbouwkundige
plannen op tafel gelegd. In 1919 pre-
senteerde de Apeldoornse landschaps-
architect Karel van Nes zijn stedenbouw-
kundige plannen voor het landgoed
Berg en Bosch. Van Nes stond een grote
tuinstad voor ogen. In deze tuinstad
moest het mogelijk zijn om in harmonie
met de natuur te wonen: grote kavels
met ruime woningen aan meanderende
lanen moesten ervoor zorgen dat iedere
straat een eigen karakter kreeg, waar
men met een maximum aan privacy
temidden van de natuur kon wonen.
De uitgangspunten voor het gebied in
de plannen van Van Nes zijn ook nu nog
in Berg en Bos herkenbaar.
11