omgaan met ouders - De Algemene Onderwijsbond

omgaan met ouders - De Algemene Onderwijsbond omgaan met ouders - De Algemene Onderwijsbond

07.09.2013 Views

Communiceer Negen tips OMGAAN MET OUDERS Hoe ouder de kinderen worden die je in je klas hebt, hoe minder vaak je hun ouders tegenkomt. Maar elke leraar krijgt hoe dan ook met ze te maken: ouders die vinden dat jij slecht met hun kind omgaat, die zichzelf veel meer deskundigheid toedichten over hun kind dan hun docent of die gewoon erg met hun kind meeleven. Hoe ga je daarmee om? “Wees duidelijk”, zeggen ervaren docenten. “En práát met ze.” Tekst Hanne Obbink 2 1 Praat met ouders. Dat is regel één, zegt iedere ervaren leraar. Natuurlijk is communicatie een zaak van de hele school. Een goede schoolgids die met ouders doorgenomen wordt als ze hun kind aanmelden, is alvast stap één. Een regelmatige nieuwsbrief die ouders op de hoogte houdt van wat er op school aan de hand is en wat er van hen verwacht wordt, kan stap twee zijn. Maar ook als individuele leerkracht kun je veel doen om te zorgen dat ouders weten waar ze aan toe zijn. En dat kan in heel simpele dingen zitten. Houd bijvoorbeeld duidelijk vast aan de regel dat ouders die hun kind de klas in brengen stipt om half negen weg moeten zijn. Maar ook over de prestaties van een kind kan je maar beter duidelijk zijn. “Als je steeds zegt dat Pietje het prima doet en hij moet vervolgens naar het vmbo, dan snappen ouders dat niet”, zegt Jaap Eringa, docent aan een basisschool in de Amsterdamse Bijlmermeer. “Als zo’n mededeling over het vervolgonderwijs als een verrassing komt, dan is er al eerder iets misgegaan in de communicatie met ouders.” 2 Bemoei je niet met de opvoeding Gedrag van kinderen in je klas heeft vaak alles te maken met hoe ouders thuis met hun kinderen omgaan. En soms zul je misschien aandrang voelen om eens een hartig woordje met ouders te spreken, omdat je vindt dat ze meer werk zouden moeten maken van de opvoeding. “Dan begeef je je op glad ijs, daar moet je heel voorzichtig mee zijn”, zegt Eringa. “Natuurlijk ben je in je klas soms ook bezig met opvoeden. Zodra kinderen bij mij over de drempel stappen, moeten ze zich gedragen volgens mijn regels. Maar buiten de klas houdt je invloed op. En je verantwoordelijkheid trouwens ook.” 16 Straksvoordeklas • MEI 2005 1 1 Laat je geen verantwoordelijkheden in de schoenen schuiven 3 2 Ouders willen nogal eens dat jij als leerkracht nu juist voor hun kind speciale aandacht hebt. Dat kan uiteraard maar zeer ten dele. “Ouders vragen me wel eens: belt u ons even als er iets misgaat met ons kind”, zegt Wim Konijnenberg, leraar aan het Christelijk Lyceum in Zeist. “Maar die vraag kaats ik altijd terug. Mijn telefoonnummer staat in de schoolgids, ze kunnen me altijd bellen. Ik wil ook niet buiten mijn leerlingen om met ouders bellen. Dan laat ik ze niet in waarde.” 24

1 Trek je niets aan van geklets in de wandelgangen Veel ouders houden er waarschijnlijk een mening op na over de leerkracht van hun kind. En daar praten ze onderling vast ook over, bijvoorbeeld als ze op het schoolplein staan te wachten bij het uitgaan van de school. Trek je daar niets van aan. “Er is altijd wel een ouder met het een of ander oordeel over je, en er zijn altijd wel andere ouders die bereid zijn daarin mee te gaan”, zegt Eringa. “Daar moet je een beetje bovenstaan. Je hebt er pas mee te maken als ze naar je toekomen.” 15 2 Serieuze problemen? Zorg dat je goed beslagen ten ijs komt Heb je te maken met een kind met bijvoorbeeld dyslexie of iets anders wat speciale zorg vereist, zorg dan dat je goed beslagen ten ijs komt in het gesprek dat je daarover met ouders voert. Zorg bijvoorbeeld dat je weet wat de intern begeleider ervan vindt en wat een remedial teacher te bieden heeft. “Het scheelt veel als je goed weet wat je met een leerling van plan bent,” zegt Evelien Kroon, basisschooldocente in Putten. Belangrijk is ook dat de school in de loop van de tijd goed bijhoudt wat er met elke leerling aan de hand is. “Je hoort ouders wel zeggen: had de school daar niet allang iets aan moeten doen!?”, zegt Kroon. “Dan is het belangrijk dat je weet wat de school in het verleden al met een leerling heeft gedaan.” 26 1 Geef ouders ook de ruimte om te praten over hun kind Zeker als je slecht nieuws te melden hebt over een kind, is het verstandig er rekening mee te houden dat ouders daarvan zullen schrikken. Geef ze dus ook ruimte voor die gevoelens, zegt Kroon. “De mededeling dat een kind blijft zitten, kan hard aankomen. Ouders hebben vaak even tijd nodig om dat te verwerken en te accepteren.” Neem dan ruim de tijd om met ouders over hun kind te praten. En kom niet te snel aanzetten met de oplossingen die je zelf al bedacht hebt. “Dan sla je dat acceptatieproces over.” Sta open voor ouders, zegt ook Wim Konijnenberg. Heel veel ouders ziet hij nooit. Maar áls ze komen om te praten, is daar een reden voor. “Ik begin dus nooit te vertellen, ik begin altijd met een heleboel vragen.” 17 2 Boze ouders? Ga nooit in de tegenaanval Ouders zien zichzelf vaak ook als de grootste deskundigen als het om hun kind gaat. Niet ten onrechte, uiteraard. Het komt voor dat ze daarom met enige verontwaardiging reageren op wat jij hen over hun kind te vertellen hebt. “Hoe haal je het in je hoofd!? Dat krijg ik wel eens te horen, ja”, zegt Eringa. “Dat moet je niet persoonlijk opvatten. Gewoon rustig blijven. Blijf hoe dan ook on speaking terms.” Ouders zijn soms gewoon hartstikke boos, weet ook Thera van der Vooren van Buro van der Vooren, dat trainingen geeft aan leraren die met agressie te maken krijgen. “Maar ga nooit in de tegenaanval. Zeg dus niet: wij doen toch ook ons best, of iets dergelijks”, zegt zij. “Geef ouders de ruimte om hun woede te luchten. Spiegel, herhaal wat ouders zeggen, laat merken dat je hun woede ziet. En houd dat vol tot de spanning eraf is. Daarna valt er meestal wel weer te praten.” Straksvoordeklas • MEI 2005 2 2 8 Agressieve ouders? Trek je grenzen Soms gaan ouders een stap verder. Ze worden grof en beledigend of zelfs fysiek bedreigend. Dan werkt het niet langer om ouders de ruimte te geven, zegt Van der Vooren, dan moet je een grens trekken. “Zeg dan: u beledigt mij, ik wil níet dat u dat doet”, zegt zij. “Daarna kan je misschien zeggen: ik zie wél dat u daar en daar boos over bent.” Helpt dat niet, herhaal dan je boodschap. En geef uiteindelijk ook aan welke consequentie je trekt. “Zeg dan bijvoorbeeld: als u niet stopt, beëindig ik dit gesprek.” Voor ouders die zich zo gedragen is de stap naar fysiek geweld dan nog maar klein. Ga dus weg zonder zo iemand je rug toe te keren, raadt Van der Vooren aan en haal er een collega bij. 19 2 Ben je onzeker? Haal er iemand bij Dat kan je trouwens ook al doen voor het gesprek begint. Je zult als beginnende leraar te maken krijgen met ouders die soms een jaar of twintig ouder zijn dan jij. Als zich dan problemen voordoen met een kind in je klas en het is nodig daarover met de ouders een gesprek te voeren, dan kan het best zijn dat je je onzeker voelt. Schaam je er dan niet voor om een collega te vragen bij zo’n gesprek aanwezig te zijn. “Dat kan soms heel verstandig zijn”, zegt Eringa. “Of voer dat gesprek in de kamer van de directie. Dat straalt meteen wat meer gezag uit.” 17

Communiceer<br />

Negen tips<br />

OMGAAN MET OUDERS<br />

Hoe ouder de kinderen worden die je in je klas hebt, hoe minder vaak je hun <strong>ouders</strong> tegenkomt.<br />

Maar elke leraar krijgt hoe dan ook <strong>met</strong> ze te maken: <strong>ouders</strong> die vinden dat jij slecht <strong>met</strong> hun kind<br />

omgaat, die zichzelf veel meer deskundigheid toedichten over hun kind dan hun docent of die<br />

gewoon erg <strong>met</strong> hun kind meeleven. Hoe ga je daarmee om? “Wees duidelijk”, zeggen ervaren<br />

docenten. “En práát <strong>met</strong> ze.” Tekst Hanne Obbink<br />

2<br />

1<br />

Praat <strong>met</strong> <strong>ouders</strong>. Dat is regel één, zegt iedere<br />

ervaren leraar. Natuurlijk is communicatie een<br />

zaak van de hele school. Een goede schoolgids<br />

die <strong>met</strong> <strong>ouders</strong> doorgenomen wordt als ze hun<br />

kind aanmelden, is alvast stap één. Een regelmatige<br />

nieuwsbrief die <strong>ouders</strong> op de hoogte houdt<br />

van wat er op school aan de hand is en wat er van<br />

hen verwacht wordt, kan stap twee zijn. Maar ook<br />

als individuele leerkracht kun je veel doen om te<br />

zorgen dat <strong>ouders</strong> weten waar ze aan toe zijn. En<br />

dat kan in heel simpele dingen zitten. Houd bijvoorbeeld<br />

duidelijk vast aan de regel dat <strong>ouders</strong><br />

die hun kind de klas in brengen stipt om half<br />

negen weg moeten zijn. Maar ook over de prestaties<br />

van een kind kan je maar beter duidelijk<br />

zijn. “Als je steeds zegt dat Pietje het prima doet<br />

en hij moet vervolgens naar het vmbo, dan snappen<br />

<strong>ouders</strong> dat niet”, zegt Jaap Eringa, docent<br />

aan een basisschool in de Amsterdamse<br />

Bijlmermeer. “Als zo’n mededeling over het vervolgonderwijs<br />

als een verrassing komt, dan is er<br />

al eerder iets misgegaan in de communicatie<br />

<strong>met</strong> <strong>ouders</strong>.”<br />

2<br />

Bemoei je niet <strong>met</strong> de<br />

opvoeding<br />

Gedrag van kinderen in je klas heeft vaak alles te<br />

maken <strong>met</strong> hoe <strong>ouders</strong> thuis <strong>met</strong> hun kinderen<br />

<strong>omgaan</strong>. En soms zul je misschien aandrang voelen<br />

om eens een hartig woordje <strong>met</strong> <strong>ouders</strong> te<br />

spreken, omdat je vindt dat ze meer werk zouden<br />

moeten maken van de opvoeding. “Dan begeef je<br />

je op glad ijs, daar moet je heel voorzichtig mee<br />

zijn”, zegt Eringa. “Natuurlijk ben je in je klas<br />

soms ook bezig <strong>met</strong> opvoeden. Zodra kinderen<br />

bij mij over de drempel stappen, moeten ze zich<br />

gedragen volgens mijn regels. Maar buiten de<br />

klas houdt je invloed op. En je verantwoordelijkheid<br />

trouwens ook.”<br />

16 Straksvoordeklas • MEI 2005<br />

1<br />

1 Laat je geen verantwoordelijkheden<br />

in de schoenen<br />

schuiven<br />

3<br />

2<br />

Ouders willen nogal eens dat jij als leerkracht nu<br />

juist voor hun kind speciale aandacht hebt. Dat<br />

kan uiteraard maar zeer ten dele. “Ouders vragen<br />

me wel eens: belt u ons even als er iets misgaat<br />

<strong>met</strong> ons kind”, zegt Wim Konijnenberg, leraar<br />

aan het Christelijk Lyceum in Zeist. “Maar die<br />

vraag kaats ik altijd terug. Mijn telefoonnummer<br />

staat in de schoolgids, ze kunnen me altijd bellen.<br />

Ik wil ook niet buiten mijn leerlingen om<br />

<strong>met</strong> <strong>ouders</strong> bellen. Dan laat ik ze niet in waarde.”<br />

24

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!