omgaan met ouders - De Algemene Onderwijsbond

Lukt het een beetje?
Coaches moeten beginnende
docenten binnenboord houden
Beginnende docenten krijgen vaak de moeilijkste klassen en worden vervolgens aan hun lot overgelaten.
“Ik had maar veertien leerlingen, maar had er mijn handen aan vol. Een aantal leerlingen
had adhd en pdd-nos, maar dat was me niet verteld.” Een kwart van de starters haakt binnen vijf
jaar teleurgesteld af. Gelukkig beginnen scholen in te zien dat jonge docenten steun en begeleiding
nodig hebben. “Het scheelt al zo veel als iemand eens vraagt of het een beetje lukt.”
Tekst Els Heuts Beeld Typetank
“Ook al gingen mijn lessen soms voor geen
meter, ik wist dat de school achter me stond en
dat geeft zoveel steun”, vertelt Ciska Pouw (24).
In 2001 ging ze aan de slag op een groene
vmbo-opleiding als docent biologie. “In het
begin had ik iedere week een gesprek met mijn
coach, een collega die ook biologie gaf. Later
werd dat een keer in de twee weken. Dat was precies
goed voor mij. Als ik ergens mee zat, kon ik
bij haar terecht.”
Vijf tot 23 procent van de jonge leraren keert het
onderwijs binnen vijf jaar de rug toe. In het basisonderwijs
is de uitval het kleinst; zo’n zes procent
van de leerkrachten onder de dertig houdt het
binnen een paar jaar voor gezien. In het voortgezet
onderwijs haakt ongeveer één op de tien
beginners af. In de bve-sector is de uitval schrikbarend
hoog, daar houdt zestien tot 23 procent
van de jonge docenten op voor z’n dertigste.
De hoge werkdruk en te weinig ondersteuning en
begeleiding op de werkplek zijn de belangrijkste
redenen voor vertrek, weet Ciska Pouw. Ze werkt,
naast haar 0,8 baan in het onderwijs, een dag
per week als beginnersconsulent bij de
Algemene Onderwijsbond en heeft regelmatig
contact met jonge docenten. “Ons beroep is heel
complex. Je hebt nauwelijks tijd om je in te werken.
Vanaf de eerste dag moet je het goed doen,
anders heb je een bak met herrie. Bijna iedere
docent heeft in het begin ordeproblemen. Als het
niet lekker loopt en je krijgt geen steun van
school, denk je al snel: geef mijn portie maar aan
Fikkie. Het scheelt heel veel als je in die beginperiode
goed wordt opgevangen.”
Maar ondersteuning en begeleiding van jonge
docenten is nog lang niet vanzelfsprekend. Tanja
van de Camp (25) heeft dat aan den lijve ervaren.
Tijdens haar studie kon ze voor drie maan-
Straksvoordeklas • MEI 2005
den aan de slag als docent biologie op een vmboschool.
“Het was daar een rommeltje”, vertelt ze.
“Ik moest het allemaal zelf uitzoeken en kon bij
niemand terecht. Ik had maar veertien leerlingen
in mijn klas, maar had er mijn handen aan vol.
Een aantal leerlingen had adhd en pdd-nos.
Maar dat was me niet verteld, daar kwam ik pas
later achter. De school wilde graag dat ik bij hen
mijn lio-stage zou doen, maar dat zag ik helemaal
niet zitten.”
Uitwisselen
Sinds afgelopen september werkt Tanja van de
Camp bij het Zwijsencollege in Veghel en wordt
ze intensief begeleid. “Ik heb een coach op mijn
vakgebied en een coach bij wie ik voor andere
zaken terecht kan. Zij komen regelmatig in mijn
lessen kijken. Verder zijn er bijeenkomsten met
de andere nieuwe docenten waar we ervaringenn
13