Hart- en vaatziekten in Nederland 2010 - Nederlandse Hartstichting

75
nieuwe cardiovasculaire events 12 en angst is gerelateerd aan een 40% ver-
hoogd risico op een verslechterde prognose. 11 Verschillende meta-analyses
hebben bovendien aangetoond dat angst 13 en depressie 14,15 kunnen leiden
tot hartziekten in personen die bij de start van de studie geen hartaandoe-
ning hadden. Kortom, een hartaandoening kan aanleiding geven tot angsten
stemmingsstoornissen, maar angst- en stemmingsstoornissen zijn ook
risicofactoren voor het ontwikkelen van hartziekten.
Er zijn verschillende mechanismen waardoor angst- en stemmingsstoornissen
kunnen leiden tot hartziekten (figuur 4.1). Zo kunnen gedragsmechanismen
een rol spelen, bijvoorbeeld via roken, alcoholgebruik en weinig
lichaamsbeweging. Het stressmechanisme is een fysiologisch mechanisme
dat mogelijk betrokken is bij de ontwikkeling van hartziekten. Een betrokken
systeem is het autonome zenuwstelsel. Het autonome zenuwstelsel
bestaat uit twee delen, het sympathische deel dat zorgt voor activering van
het lichaam en het parasympathische deel dat zorgt voor rust en herstel.
Overactivatie van het sympathische deel zou schadelijk kunnen zijn voor
hart- en bloedvaten. Een tweede betrokken stresssysteem is de hypothalamus-hypofyse-bijnier-as
(HPA-as). Bij een stressreactie wordt de HPA-as
geactiveerd en wordt cortisol aangemaakt. Overactiviteit van de HPA-as en
hoge cortisolwaarden kunnen schadelijk zijn voor het lichaam. 16
Geconcludeerd kan worden dat angst- en stemmingsstoornissen veelvuldig
voorkomen in hartpatiënten. Meer aandacht voor deze patiëntengroep is
nodig, ten eerste met betrekking tot hun emotioneel welbevinden, maar
tevens voor hun lichamelijke gezondheid, aangezien angst en depressie
risicofactoren zijn voor een minder gunstige cardiovasculaire prognose.
4.6 Samenvatting
Met behulp van de uitkomsten van de NEMESIS-2 studie wordt geschat dat op
basis van de bevolking op 1-1-2009 in Nederland er in de voorgaande 12 maanden:
- 643.800 personen tussen 18 en 64 jaar waren met een stemmingstoornis
l waarvan 546.500 personen met een depressieve stoornis
- 1.057.800 personen tussen 18 en 64 jaar waren met een angststoornis
Met behulp van de uitkomsten van de NEMESIS-2 studie en de NESDA
studie wordt geschat dat:
- van de 643.800 personen tussen 18 en 64 jaar met een stemmingstoornis
37.340 personen een hartziekte hebben
Nederlandse Hartstichting / Angst en depressie in patiënten met hartziekten