Hart- en vaatziekten in Nederland 2010 - Nederlandse Hartstichting

4
Angst en depressie in patiënten met
hartziekten
67
A.M. Roest 1 , P. de Jonge 1,2
1 CoRPS- Center of Research on Psychology in Somatic Diseases, Afdeling
Medische Psychologie, Universiteit van Tilburg, Tilburg.
2
ICPE- Interdisciplinary Center of Psychiatric Epidemiology, Afdeling
Psychiatrie, Universitair Medisch Centrum Groningen, Groningen.
4.1. Stress en hartziekten
Gedurende de laatste jaren is de interesse in de relatie tussen stress en
hartziekten sterk gegroeid. Het begrip ‘stress’ is echter breed en complex
waarbij onderscheid moet worden gemaakt tussen de oorzaak van de
stressreactie, de stressor, en de reactie op deze stressoren, de stressresponse.
Er zijn verschillende vormen van stress te onderscheiden, bijvoorbeeld
acute stress als reactie op een directe situatie, episodische stress zoals
depressie en angst, en chronische stress zoals Type D persoonlijkheid (een
combinatie van negatieve affectiviteit en sociale inhibitie), die via verschillende
mechanismen kunnen leiden tot hartziekten (figuur 4.1). 1 Stress door
ingrijpende gebeurtenissen en werkstress worden ook vaak onder dezelfde
noemer ‘stress’ geschaard. Het begrip ‘stress’ is dus te weinig specifiek,
hetgeen inperking noodzakelijk maakt. 2 Angst- en stemmingsstoornissen
zijn klinische uitdrukkingen van stress en kunnen gezien worden als uitgekristalliseerde
vormen van stress die met een bevredigende diagnostische
accuraatheid kunnen worden vastgesteld. 3 In dit hoofdstuk zal ingegaan
worden op angst- en stemmingsstoornissen als uitdrukkingsvormen van
stress. Van de stemmingsstoornissen is depressie de meest voorkomende
stoornis. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie behoren hartziekten en
depressie tot de belangrijkste bronnen van de wereldwijde ziektelast over
de periode 2002-2030, vooral in landen met hoge inkomens. 4 Angst is een
tweede veelvoorkomende psychische stoornis. Daarbij is er vaak sprake van
comorbiditeit tussen angst en depressie.
In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de huidige kennis met
betrekking tot de prevalentie van angst- en stemmingsstoornissen in
Nederlandse Hartstichting / Angst en depressie in patiënten met hartziekten