Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM
huishoudtoestellen kan men op vele manieren indelen, bijvoorbeeld
toestellen voor koeling (koelkast, diepvriezer), koken (fornuis, oven,
microgolf), hygiëne (vaatwasser, wasmachine, droogkast),
consumentenelektronica (TV, PC), en vele andere kleine toestellen (van
wafel- tot strijkijzer). Aantal, aard, grootte (vermogen) en gebruiksduur
bepalen het elektriciteitsgebruik van al deze apparaten. De grootste
elektriciteit verslinders zijn koelkasten en diepvriezers – samen ongeveer
een vijfde van het elektriciteitsgebruik.
Nog maar weinig mensen gebruiken hernieuwbare energie om zelf
elektriciteit op te wekken, bijvoorbeeld met behulp van zonnepanelen. Voor
een aantal toestellen (fornuis, oven, droogkast) kan men overigens ook gas
i.p.v. elektriciteit gebruiken.
Om de evolutie van het energiegebruik te beoordelen, moet rekening worden
gehouden met de weersomstandigheden. Een doorsnee gezin gebruikt
immers vooral energie voor het verwarmen van de woning, en de
verwarmingsbehoefte zal sterk afhangen van o.a. de buitentemperaturen.
Zelfs als rekening wordt gehouden met het effect van milde versus strenge
winters, is het energiegebruik van de gezinnen in Vlaanderen van 1990 tot
nu sterk toegenomen. Belangrijke verklarende factoren zijn het toenemend
aantal huishoudens (meer alleenstaanden en één-oudergezinnen) en het
toenemend gebruik van huishoudapparaten.
Delen we in de Europese Unie (EU-15) het totale energiegebruik van de
gezinnen in een land door het aantal inwoners in dat land, dan noteert
Vlaanderen – op Finland na – de hoogste score wat betreft energiegebruik
per inwoner. Een Vlaming gebruikt in gezinsverband bijna anderhalve maal
zoveel energie per hoofd van de bevolking als een Nederlander.
Al deze statistieken wijzen op het grote belang van het energiegebruik van
de Vlaamse huishoudens. We hebben ons in deze studie beperkt tot het
directe energiegebruik in en om de woning. We houden geen rekening met
het gebruik van motorbrandstoffen voor het rijden met de eigen auto of
bromfiets. We houden evenmin rekening met de energie die nodig is om alle
goederen en diensten die wij met zijn allen consumeren te produceren,
hoewel dit indirect energiegebruik voor een modaal gezin waarschijnlijk
groter is dan het direct energiegebruik Vervoer en indirect energiegebruik
komen beter aan bod in afzonderlijke studies. Tot slot hebben we
hernieuwbare energie verder buiten beschouwing gelaten, mede omdat het
aandeel van deze “groene energie” in Vlaanderen nog maar heel beperkt is.
Wanneer we voor alle bovenvermelde energiefuncties (verwarming, warm
water, verlichting, huishoudtoestellen) nagaan welke de meest
energiezuinige mogelijkheden zijn om aan de behoeften te voldoen, zonder
dat de mensen aan comfort moeten inboeten, dan stellen we vast dat het
II