Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Universiteit Antwerpen, STEM Determinanten huishoudelijk energiegebruik
milieuvriendelijk gedragsalternatief kiezen wanneer ze dat willen (houding)
én kunnen (aanbod en persoonlijke mogelijkheden).
Met diverse beleidsstrategieën tracht een overheid op dit ‘willen’ en
‘kunnen’ in te spelen. Structurele strategieën zijn eerder gericht op het
beïnvloeden van het ‘kunnen’ of van de determinanten ‘aanbod’ en
‘persoonlijke mogelijkheden’ (zoals prijs), terwijl cognitief-motivationele
strategieën inspelen op het ‘willen’ of op ‘houding ’ en ‘persoonlijke
mogelijkheden’ (zoals het verhogen van kennis).
We hebben in het eerste deel van deze studie de veronderstelling dat er een
directe wisselwerking zou bestaan tussen opvattingen/houdingen en bewust
keuzegedrag of beredeneerd energiegedrag, in vraag gesteld. Sociaal
psychologische attitude-gedragsmodellen zoals dat van Fishbein-Ajzen
blijken slechte voorspellers te zijn van energiebesparend gedrag. Om
energiegedrag te kunnen begrijpen, zo bleek uit de literatuurstudie, moet een
ruimer palet aan factoren mee bekeken worden zoals ondermeer iemands
visie op milieu of natuur of toekomst, iemands kennis en ervaring, sociodemografische
kenmerken, de situatie waarin iemand verkeert,
gewoontegedrag.
De methode van focusgroepen leent zich goed om precies een breder scala
aan gedragsdeterminanten te bekijken. In feite is het werken met
focusgroepen een methode die ons in staat stelt om de grenzen van het
huidige denken over energiehoudingen en gedragingen af te tasten en
bestaande theoretische modellen te nuanceren. In groepsdiscussies met
specifieke groepen kan men graven naar dieperliggende argumenten en
afwegingen achter typische houdingen en potentiële gedragingen. Men
tracht op die manier de black box die houdingen en potentiële gedragingen
toch veelal zijn, te openen.
49