Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM
Een belangrijke opmerking vanuit de begeleidingscommissie was dat men
niet duidelijk het verband zag tussen de operationalisering van het
conceptueel model en deze lijst met thema’s. Het is inderdaad zo dat we niet
strict het schema van het conceptueel model hebben gevolgd, maar eerder
voor een pragmatische aanpak hebben gekozen, waardoor de verschillende
elementen van het model verspreid zijn geraakt over de verschillende
thema’s. Het leek ons immers weinig zinvol om de deelnemers aan de
focusgroepen rechtstreeks te confronteren met wat per slot van rekening nog
altijd een zeer abstract (‘top-down’) denkschema is. De voorstellen naar
aanleiding van de operationalisering van het conceptueel model zijn wel op
een meer indirecte en verspreide manier in de discussienota terechtgekomen:
46
• Het energiegerelateerd gedrag in het conceptueel model heeft betrekking
op zowel aankoop/investeringsgedrag als gebruiksgedrag. Vragen i.v.m. dit
gedrag vinden we vooral terug in thema’s drie en vier, bijvoorbeeld ‘brandt
de verwarming ’s nachts als niemand thuis is?” (thema 3: verwarming –
huishoudtoestellen – verlichting) of “welke zaken vindt u het belangrijkst bij
de aankoop van een woning? (thema 4: energie-efficiëntie bij keuze
woning);
• ‘Aanbod’ in het conceptueel model heeft betrekking op de
gedragsalternatieven waaruit men kan kiezen, die op hun beurt worden
gekarakteriseerd door combinaties van eigenschappen die ze bezitten,
zoals prijs, beschikbare informatie, comfort-gemak, enz. Vragen i.v.m. deze
karakteristieken vinden we terug in verschillende thema’s, o.a. “Zou u
bereid zijn meer te betalen voor een energiezuinig toestel?” (thema 3),
“Krijgt u voldoende informatie rond energie-efficiëntie?” (thema 5), “Wat zijn
de belangrijkste voordelen van energie-efficiëntie, bv comfort?” (thema 2),
enz;
• Het element ‘Motivatie‘ in het model vinden we zeer duidelijk terug in
thema’s een en twee, en behoeft volgens ons geen nadere uitleg;
• Persoonlijke mogelijkheden heeft o.a. betrekking op kenmerken van woning
en toestellen, kennisniveau, ... Vooral in thema 3 en ook in thema 4 peilen
we naar deze kenmerken en kennisniveau, bijvoorbeeld “Weet u in welke
mate A-label toestellen efficiënter zijn dan gewone toestellen?” (thema 3),
of “Hoe kan men zien dat een woning efficiënt is qua ruimteverwarming?”
(thema 4);
• Socio-culturele kenmerken. Dit element van het model is vooral gebruikt
voor het samenstellen van de focusgroepen, en werd reeds uitgebreid
toegelicht.
De leden van het begeleidingscomité waren het erover eens dat meer
aandacht moet gaan naar de invulling van het begrip comfort, zoals die door
deelnemers aan de focusgroepen zelf wordt omschreven. Bezorgdheid om
comfort moet eerst breder worden bekeken dan het energiegebruik in de
woning.
Alhoewel focusgroepen zeker niet mogen vervallen tot een soort van
‘examen’ of ‘kennistest’, was het begeleidingscomité er grosso modo over