Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...
Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ... Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...
Universiteit Antwerpen, STEM Determinanten huishoudelijk energiegebruik niet uitvoeren van een andere (Ritsema, Midden, van der Heijden, 1982). Bijgevolg zullen in de focusgroepen ‘energiegedrag’ in diverse categorieën ter sprake komen. Zo zijn er de belangrijkste eindgebruikscategoriën van energie: ruimteverwarming, gebruik van warm water, elektrische toestellen en verlichting. Deze kunnen op hun beurt worden opgesplitst in aankoop- en gebruiksgedragingen. Via de discussies in de focusgroepen kunnen we voor al deze gedragingen meer te weten komen of mensen zich bewust zijn van het bestaan van energiezuinige gedragsalternatieven en van de gevolgen die deze kunnen hebben voor hun energiegebruik. Daarnaast zullen de factoren die een rol spelen (determinanten) bij de keuze en de uitvoering van energiegerelateerde handelingen in de gesprekken naar voren treden. Bovendien kan via ‘doorvragen’ of het stellen van bijkomende vragen worden achterhaald welke factoren motiverend werken om zuiniger met energie om te springen, en welke belemmerend. Het lijkt ons aangewezen hierbij telkens te vertrekken van concreet gedrag, en daarna verder op te klimmen naar houdingen, belemmeringen en motivaties. We geven hierna een beknopt overzicht van aandachtspunten en tips zoals deze in de literatuur worden opgesomd omtrent energiezuinig gedrag binnen huishoudens. Energie-efficiëntie van de woning Met investeren in de energie-efficiëntie van de woning bedoelen we vooral het zorgvuldig isoleren van de woning (dakisolatie, muurisolatie, vloerisolatie, het plaatsen van superisolerende beglazing, ...), in combinatie met een gecontroleerde en efficiënte ventilatie (bij voorkeur mechanische aan- en afvoer van lucht met warmteterugwinning 8 ). Isolatie van het dak en het plaatsen van hoogrendementsbeglazing is in de meeste bestaande woningen het makkelijkst toepasbaar zonder dat een grondige renovatie noodzakelijk is. Het is erg belangrijk de isolatie correct te plaatsen, zoniet gaan de voordelen ervan grotendeels verloren. In een goed geïsoleerde woning kan tot bijna de helft bespaard worden op verwarmingskosten. Bovendien is dan ook een kleinere en dus goedkopere verwarmingsinstallatie nodig. 9 Voor nieuwe woningen is het belangrijk de verliesoppervlakte te beperken (rijwoning i.p.v. alleenstaande woning kiezen, of een woning met een zo compact mogelijke vormgeving). Eveneens voor nieuwbouw zijn van belang de oriëntatie [meeste glas aan de 8 De warmte wordt teruggewonnen en gebruikt om de verse lucht die naar binnen stroomt te verwarmen. 9 http://www.energiesparen.be 35
Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM zuid(west)kant met goede buitenzonwering] en een verstandige indeling van de leefruimten. Ook door middel van kleine en goedkope maatregelen kan energie worden bespaard. We denken aan het vermijden van koudebruggen: het sluiten van deuren en ramen, tochtgaten zoals spleten en kieren dichten (afsluiten van de bouwschil), enz. (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, s.a., Ideeën voor energiezuinig bouwen en verbouwen 10 ) Verwarming In een woning wordt het meeste energie gebruikt door verwarming (50 tot 75%). Mogelijke energiebronnen zijn gas, stookolie, steenkool, elektriciteit of hout. Ze belasten allemaal het milieu. Wanneer men kiest voor centrale verwarming, kiest men best voor een hoogrendemenstketel (stookolie: Optimaz label, gas: HR+ label). Nog energiezuiniger is een condensatieketel op stookolie of aardgas (HR Top label). Een condensatieketel benut immers de latente warmte van water in de gassen die ontstaan na verbranding. Men moet de temperatuur van het ketelwater zo laag mogelijk houden. De condensatieketel werkt optimaal bij 70° C voor het cv-water naar de radiatoren en 50° C voor het retourwater van de radiatoren naar de ketel. Bij vervanging of nieuwbouw moet men een verwarmingsinstallatie kiezen aangepast aan de behoefte van de woning (een te zware installatie verbruikt te veel en zorgt voor rendementsverlies) Ook wat betreft decentrale installaties, kiest men best voor hoogrendementsinstallaties. De klassieke individuele gas-, kolen-, stookolie- en houtkachels hebben een laag rendement (50 à 70%) en ze halen hun zuurstof uit de woonruimte. Elektrische verwarming haalt eveneens een zeer laag omzettingsrendement (40%). Gesloten gevelkachels, die dwars door een buitenwand rechtstreeks met de buitenlucht worden verbonden en hun verbrandingslucht van buiten halen, hebben een hoger rendement (>85%). 11 Eenvoudige maatregelen zijn o.a. het isoleren van verwarmingsleidingen in niet verwarmde ruimtes (zoals kelder, zolder, garage, ...), een buitenvoeler plaatsen zodat de temperatuur van de ketel automatisch wordt aangepast aan de weersomstandigheden, de waakvlam van de cv-ketel uitdoen in de zomer, en bij voorkeur net na de zomer de verwarmingsinstallatie het nodige onderhoud en de nodige controle laten krijgen. Nog een eenvoudig middeltje is het plaatsen van reflecterende radiatorfolie tegen de buitenmuur achter de 10 , on-line beschikbaar op http://193.190.148.16/ned/sites/economie/energiesparen/documenten/brochure_bouwen.pdf 11 http://www.energiesparen.be 36
- Page 1 and 2: viWTA Determinanten Huishoudelijk E
- Page 3 and 4: Determinanten Huishoudelijk Energie
- Page 5 and 6: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 7 and 8: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 9 and 10: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 12 and 13: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 14: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 20: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 23 and 24: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 25 and 26: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 27 and 28: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 29 and 30: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 31 and 32: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 33 and 34: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 35 and 36: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 37 and 38: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 39 and 40: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 41: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 45 and 46: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 47 and 48: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 49 and 50: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 51 and 52: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 53 and 54: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 55 and 56: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 57 and 58: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 59 and 60: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 61 and 62: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 63 and 64: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 65 and 66: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 67 and 68: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 69 and 70: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 71 and 72: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 73 and 74: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 75 and 76: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 77 and 78: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 79 and 80: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 81 and 82: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 83 and 84: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 85 and 86: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 87 and 88: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 89 and 90: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 91 and 92: Determinanten huishoudelijk energie
<strong>Determinanten</strong> <strong>huishoudelijk</strong> <strong>energiegebruik</strong> Universiteit Antwerpen, STEM<br />
zuid(west)kant met goede buitenzonwering] en een verstandige indeling van<br />
de leefruimten.<br />
Ook door middel van kleine en goedkope maatregelen kan energie worden<br />
bespaard. We denken aan het vermijden van koudebruggen: het sluiten van<br />
deuren en ramen, tochtgaten zoals spleten en kieren dichten (afsluiten van<br />
de bouwschil), enz. (Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, s.a., Ideeën<br />
voor energiezuinig bouwen en verbouwen 10 )<br />
Verwarming<br />
In een woning wordt het meeste energie gebruikt door verwarming (50 tot<br />
75%). Mogelijke energiebronnen zijn gas, stookolie, steenkool, elektriciteit<br />
of hout. Ze belasten allemaal het milieu. Wanneer men kiest voor centrale<br />
verwarming, kiest men best voor een hoogrendemenstketel (stookolie:<br />
Optimaz label, gas: HR+ label). Nog energiezuiniger is een condensatieketel<br />
op stookolie of aardgas (HR Top label). Een condensatieketel benut immers<br />
de latente warmte van water in de gassen die ontstaan na verbranding. Men<br />
moet de temperatuur van het ketelwater zo laag mogelijk houden. De<br />
condensatieketel werkt optimaal bij 70° C voor het cv-water naar de<br />
radiatoren en 50° C voor het retourwater van de radiatoren naar de ketel. Bij<br />
vervanging of nieuwbouw moet men een verwarmingsinstallatie kiezen<br />
aangepast aan de behoefte van de woning (een te zware installatie verbruikt<br />
te veel en zorgt voor rendementsverlies) Ook wat betreft decentrale<br />
installaties, kiest men best voor hoogrendementsinstallaties. De klassieke<br />
individuele gas-, kolen-, stookolie- en houtkachels hebben een laag<br />
rendement (50 à 70%) en ze halen hun zuurstof uit de woonruimte.<br />
Elektrische verwarming haalt eveneens een zeer laag omzettingsrendement<br />
(40%). Gesloten gevelkachels, die dwars door een buitenwand rechtstreeks<br />
met de buitenlucht worden verbonden en hun verbrandingslucht van buiten<br />
halen, hebben een hoger rendement (>85%). 11<br />
Eenvoudige maatregelen zijn o.a. het isoleren van verwarmingsleidingen in<br />
niet verwarmde ruimtes (zoals kelder, zolder, garage, ...), een buitenvoeler<br />
plaatsen zodat de temperatuur van de ketel automatisch wordt aangepast aan<br />
de weersomstandigheden, de waakvlam van de cv-ketel uitdoen in de zomer,<br />
en bij voorkeur net na de zomer de verwarmingsinstallatie het nodige<br />
onderhoud en de nodige controle laten krijgen. Nog een eenvoudig middeltje<br />
is het plaatsen van reflecterende radiatorfolie tegen de buitenmuur achter de<br />
10 , on-line beschikbaar op<br />
http://193.190.148.16/ned/sites/economie/energiesparen/documenten/brochure_bouwen.pdf<br />
11 http://www.energiesparen.be<br />
36