Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM
Deze beperkingen hebben mede tot de bovenvermelde keuze voor een meer
globaal en pragmatisch model geleid, waarin attitude gerelateerde
determinanten slechts een onderdeel uitmaken van een ruimer scala aan
gedragsdeterminanten. Bovendien worden de attitudefactoren in dit model
niet uitgesplitst in meerdere dimensies, maar hebben ze slechts één
dimensie. De opgenomen factoren zijn afgeleid uit een studie van het
energie centrum Nederland (Ritsema, Midden, van der Heijden, 1982, blz.
11) die zich baseerde op een groot aantal (inter)nationale onderzoeken en uit
het onderzoek van Van Raaij en Verhallen (1983, p. 39-63). De
belangrijkste attitudefactoren die het energiegedrag beïnvloeden zijn:
28
• Comfort in huis en gezondheid;
• Kosten-baten afweging zowel op materieel als op immaterieel vlak;
• Ervaren legitimiteit van de energiecrisis: jaren 80;
• Verantwoordelijkheidsbesef.
Andere aspecten van attitude waarvan de invloed op het energiegedrag vaak
wordt aangehaald zijn:
• Verwachte effectiviteit van het handelen;
• Zorg voor de toekomst en milieuoverwegingen;
• Angst voor teruggang in materiële welvaart;
• Sociale normen.
De (iets recentere) constructie van De Young and Kaplan (1986) betreffende
energie-interacties in het dagelijkse leven omvat dominante en secundaire
‘satisfaction themes’:
Dominante ‘satisfaction themes’:
1. Energiebesparingsethiek;
2. Geld;
3. Comfort en gemak.
Secundaire ‘satisfaction themes’:
1. Moderne levensstijl (onafhankelijkheid, sensuele kwaliteit van de
ervaringen 4 , beeld);
2. Sociale bezorgdheid (anderen helpen, sociale verandering, betrokkenheid
bij het gemeenschapsleven en contacten met de anderen);
3. Uitdaging.
4 Bijvoorbeeld ‘stilte’.