Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...
Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ... Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...
Universiteit Antwerpen, STEM Determinanten huishoudelijk energiegebruik van de vijf focusgroepen kunnen aanwijzingen geven omtrent het relatieve belang van verschillende eigenschappen en het hiermee verbonden gedrag. Darley en Beniger (1981) zoeken naar redenen waarom individuen een bepaalde (energiebesparings)technologie wel of niet aanvaarden. 1. Investeringskosten van de innovatie: bijvoorbeeld aankoop van isolatie, maar ook kosten voor het openbreken van de muren om de isolatie te kunnen plaatsen in bestaande woningen; 2. Gepercipieerde besparingen: de mate waarin de consument denkt genoeg energie te zullen besparen om de aankoop te kunnen verantwoorden; 3. Zekerheid van de besparingen: de besparing door aankoop van energiezuinige toestellen is vrij zeker, maar van isolatie niet omdat deze sterk afhangt van hoe goed deze geplaatst is (en aannemers worden niet altijd als erg betrouwbaar beschouwd); 4. Compatibiliteit met waarden, attitudes en stijl: aankopers met ‘ecologische waarden’ zullen eerder zonnepanelen installeren omdat ze de beperkte energievoorraden niet willen uitputten, en / of omdat ze de gemeenschap willen tonen dat ze een bepaalde levensstijl aanhangen; 5. Innovatie en interacties met het levenspatroon: sommige innovaties vragen geen gedragsaanpassingen, andere wel (bv thermostaat graadje lager zettten); 6. Probeerbaarheid van de innovatie: een toestel kan men eventueel gedurende een bepaalde tijd ‘op proef’ gebruiken, maar muurisolatie niet; 7. Ontevredenheid over de huidige situatie: mensen zijn meer bereid te veranderen als ze niet tevreden zijn over de huidige situatie; 8. Moeite en vaardigheid om de innovatie te installeren: de aanwezigheid van een ‘handige Harry’ in de woning kan een belangrijke rol spelen. We geven ook een overzicht van eigenschappen die voor meerdere gedragingen belangrijk kunnen zijn (ANRE, 2003; Northwest Energy Efficiency Alliance, 1998; U.S. Department of Energy, Office of Energy Efficiency & Renewable Energy, 2000; Hoevenagel et al, 1996): • De prijs, zowel absoluut als relatief 3 ; • Eenvoudige, eenduidige, betrouwbare èn gemakkelijk beschikbare informatie; • Beschikbaarheid; • Comfort – gemak; • Kwaliteit; 3 De prijs van een bepaald gedrag is zowel van belang bij investeringen als bij dagdagelijkse handelingen. Met absolute prijs bedoelen we hier de grootte van de uitgave die een bepaalde aankoop, investering of handeling met zich meebrengt. Met de relatieve prijs bedoelen we het prijsverschil dat bestaat tussen verschillende gedragsalternatieven, vb. een energiezuinige verwarmingsketel is doorgaans duurder in aankoop dan eenminder zuinige. Zowel absolute als relatieve prijzen beïvloeden de keuze voor een bepaald gedrag. 25
Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM 26 • Levensduur; • Capaciteit; • Uiterlijk; • Veiligheid; • ... Motivatie De motivationele determinanten uit het SCP model verwijzen naar de bovenvermelde wil om een bepaald gedrag te vertonen. Ze vinden hun oorspong in sociaal psychologische attitude-gedragsmodellen (Hoevenagel et al, 1996, blz. 13, 72). Attitudetheorieën bestuderen beredeneerd gedrag. Uitgangspunt is de veronderstelling dat er een wisselwerking bestaat tussen opvattingen/houdingen die men heeft en het gedrag dat men vertoont. Het attitude-gedragsmodel van Fishbein en Ajzen neemt een prominente plaats in en geldt doorgaans als referentiemodel (‘Theory of Reasonned Action’ (TRA: Fishbein and Ajzen, 1975) en de latere ‘Theory of Planned Behaviour’ (TPB: Ajzen, 1985; Ajzen, 1991). Figuur I.3: Basic construct van de Theory of Reasoned Action (Fishbein en Ajzen, 1975) en Theory of Planned Behavior (Ajzen, 1985, 1991) Verwachte utikomst van gedrag Evaluatie van uitkomst Normatieve Verwachtingen Motivaties om te conformeren Verwachte controle Ingeschat belang van controle Attitude Subjectieve norm Percieved action control Intentie Gedraging TRA bepaalt dat bewust keuzegedrag (beredeneerd gedrag) hoofdzakelijk gestuurd wordt door de gedragsintentie. Deze gedragsintentie wordt op zijn beurt beïnvloed door twee onafhankelijke determinanten, nl. de attitude tegenover dat gedrag en de subjectieve norm. De specifieke attitude is het resultaat van enerzijds verwachtingen omtrent de gevolgen van het gedrag TRA TPB
- Page 1 and 2: viWTA Determinanten Huishoudelijk E
- Page 3 and 4: Determinanten Huishoudelijk Energie
- Page 5 and 6: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 7 and 8: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 9 and 10: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 12 and 13: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 14: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 20: Universiteit Antwerpen, STEM Determ
- Page 23 and 24: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 25 and 26: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 27 and 28: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 29 and 30: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 31: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 35 and 36: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 37 and 38: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 39 and 40: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 41 and 42: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 43 and 44: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 45 and 46: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 47 and 48: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 49 and 50: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 51 and 52: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 53 and 54: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 55 and 56: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 57 and 58: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 59 and 60: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 61 and 62: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 63 and 64: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 65 and 66: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 67 and 68: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 69 and 70: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 71 and 72: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 73 and 74: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 75 and 76: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 77 and 78: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 79 and 80: Determinanten huishoudelijk energie
- Page 81 and 82: Determinanten huishoudelijk energie
<strong>Determinanten</strong> <strong>huishoudelijk</strong> <strong>energiegebruik</strong> Universiteit Antwerpen, STEM<br />
26<br />
• Levensduur;<br />
• Capaciteit;<br />
• Uiterlijk;<br />
• Veiligheid;<br />
• ...<br />
Motivatie<br />
De motivationele determinanten uit het SCP model verwijzen naar de<br />
bovenvermelde wil om een bepaald gedrag te vertonen. Ze vinden hun<br />
oorspong in sociaal psychologische attitude-gedragsmodellen (Hoevenagel<br />
et al, 1996, blz. 13, 72). Attitudetheorieën bestuderen beredeneerd gedrag.<br />
Uitgangspunt is de veronderstelling dat er een wisselwerking bestaat tussen<br />
opvattingen/houdingen die men heeft en het gedrag dat men vertoont. Het<br />
attitude-gedragsmodel van Fishbein en Ajzen neemt een prominente plaats<br />
in en geldt doorgaans als referentiemodel (‘Theory of Reasonned Action’<br />
(TRA: Fishbein and Ajzen, 1975) en de latere ‘Theory of Planned<br />
Behaviour’ (TPB: Ajzen, 1985; Ajzen, 1991).<br />
Figuur I.3: Basic construct van de Theory of Reasoned Action (Fishbein en<br />
Ajzen, 1975) en Theory of Planned Behavior (Ajzen, 1985, 1991)<br />
Verwachte utikomst<br />
van gedrag<br />
Evaluatie<br />
van uitkomst<br />
Normatieve<br />
Verwachtingen<br />
Motivaties om te<br />
conformeren<br />
Verwachte controle<br />
Ingeschat belang<br />
van controle<br />
Attitude<br />
Subjectieve<br />
norm<br />
Percieved<br />
action<br />
control<br />
Intentie Gedraging<br />
TRA bepaalt dat bewust keuzegedrag (beredeneerd gedrag) hoofdzakelijk<br />
gestuurd wordt door de gedragsintentie. Deze gedragsintentie wordt op zijn<br />
beurt beïnvloed door twee onafhankelijke determinanten, nl. de attitude<br />
tegenover dat gedrag en de subjectieve norm. De specifieke attitude is het<br />
resultaat van enerzijds verwachtingen omtrent de gevolgen van het gedrag<br />
TRA<br />
TPB