Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Universiteit Antwerpen, STEM Determinanten huishoudelijk energiegebruik
van de vijf focusgroepen kunnen aanwijzingen geven omtrent het relatieve
belang van verschillende eigenschappen en het hiermee verbonden gedrag.
Darley en Beniger (1981) zoeken naar redenen waarom individuen een
bepaalde (energiebesparings)technologie wel of niet aanvaarden.
1. Investeringskosten van de innovatie: bijvoorbeeld aankoop van isolatie,
maar ook kosten voor het openbreken van de muren om de isolatie te
kunnen plaatsen in bestaande woningen;
2. Gepercipieerde besparingen: de mate waarin de consument denkt genoeg
energie te zullen besparen om de aankoop te kunnen verantwoorden;
3. Zekerheid van de besparingen: de besparing door aankoop van
energiezuinige toestellen is vrij zeker, maar van isolatie niet omdat deze
sterk afhangt van hoe goed deze geplaatst is (en aannemers worden niet
altijd als erg betrouwbaar beschouwd);
4. Compatibiliteit met waarden, attitudes en stijl: aankopers met ‘ecologische
waarden’ zullen eerder zonnepanelen installeren omdat ze de beperkte
energievoorraden niet willen uitputten, en / of omdat ze de gemeenschap
willen tonen dat ze een bepaalde levensstijl aanhangen;
5. Innovatie en interacties met het levenspatroon: sommige innovaties vragen
geen gedragsaanpassingen, andere wel (bv thermostaat graadje lager
zettten);
6. Probeerbaarheid van de innovatie: een toestel kan men eventueel
gedurende een bepaalde tijd ‘op proef’ gebruiken, maar muurisolatie niet;
7. Ontevredenheid over de huidige situatie: mensen zijn meer bereid te
veranderen als ze niet tevreden zijn over de huidige situatie;
8. Moeite en vaardigheid om de innovatie te installeren: de aanwezigheid van
een ‘handige Harry’ in de woning kan een belangrijke rol spelen.
We geven ook een overzicht van eigenschappen die voor meerdere
gedragingen belangrijk kunnen zijn (ANRE, 2003; Northwest Energy
Efficiency Alliance, 1998; U.S. Department of Energy, Office of Energy
Efficiency & Renewable Energy, 2000; Hoevenagel et al, 1996):
• De prijs, zowel absoluut als relatief 3 ;
• Eenvoudige, eenduidige, betrouwbare èn gemakkelijk beschikbare
informatie;
• Beschikbaarheid;
• Comfort – gemak;
• Kwaliteit;
3 De prijs van een bepaald gedrag is zowel van belang bij investeringen als bij dagdagelijkse
handelingen. Met absolute prijs bedoelen we hier de grootte van de uitgave die een bepaalde
aankoop, investering of handeling met zich meebrengt. Met de relatieve prijs bedoelen we het
prijsverschil dat bestaat tussen verschillende gedragsalternatieven, vb. een energiezuinige
verwarmingsketel is doorgaans duurder in aankoop dan eenminder zuinige. Zowel absolute
als relatieve prijzen beïvloeden de keuze voor een bepaald gedrag.
25