Determinanten huishoudelijk energiegebruik - Instituut Samenleving ...

Determinanten huishoudelijk energiegebruik Universiteit Antwerpen, STEM
VI
3. Welke energiebesparende maatregelen passen de vijf type huishoudens
reeds toe, welke maatregelen behoren tot het potentieel ‘nog toe te passen’
en welke maatregelen zijn voor deze huishoudens ‘een stap te ver’?
4. Wat zijn de afwegingen die de vijf type huishoudens maken omtrent het al
dan niet energiezuinig handelen? Wat speelt er, naast meer
voordehandliggende elementen zoals prijs- en comfortoverwegingen, nog
mee op een meer dieperliggende argumentatieniveau?
Centrale bevinding uit de analyse van de discussies in de focusgroepen is,
dat velen niet wakker liggen van energie. De aanlevering van energie wordt
als een dienst ervaren, iets dat er in de ogen van mensen altijd zal zijn, iets
waar men recht op heeft. Comfort op dat vlak is een verworven iets. In
relatie tot al dan niet energiezuinig handelen, spelen een aantal
overwegingen een rol. Zo werken financiële overwegingen in beide
richtingen. Enerzijds is bij de minder kapitaalkrachtigen de zorg om de
factuur niet te hoog laten oplopen nu reeds een stimulans om op energie te
besparen. Anderzijds is er bij kapitaalkrachtigen de overweging: ik kan het
betalen waarom zou ik dan besparen. In huishoudens waar men bewust
energiegebruik tracht te beperken kunnen milieuoverwegingen een zorg zijn.
Relationele factoren en voorbeeldgedrag helpen ook om energie te willen
besparen. Verder kan de interesse in techniek in die afweging een rol spelen.
Uit de discussies binnen de vijf focusgroepen blijkt bovendien dat de vraag
naar welke stimulerende maatregelen een overheid kan treffen niet
éénduidig voor alle Vlaamse huishoudens te bepalen zijn. De vijf
onderscheiden focusgroepen zijn mogelijk vijf verschillende doelgroepen
die op een specifieke manier gestimuleerd kunnen worden. Op de
‘overtuigden’ en ‘jonge bouwers’ na, worden alle andere huishoudens
hierbij best met andere argumenten dan het ‘louter energieverhaal’ worden
aangesproken.
‘Jonge bouwers’ en ‘Overtuigden’ hebben nood aan toegankelijke en
correcte informatie. Premies zijn een belangrijke stimulans om te kiezen
voor een energiezuinige woning en de hiermee verbonden initiële meerkost.
Voor ‘huurders van een sociale woning’ moet energie in de eerste plaats
betaalbaar blijven. Deze groep kan zelf geen aanpassingen doen aan de
woning. Beheerders/bouwers van sociale woningen zullen dit in hun plaats
moeten doen. Deelnemers van deze groep spraken met enige ergenis over de
plaatsing van de lichtschakelaars en de keuze van de fittings in hun sociale
woning. Ook de beperkte inval van zonlicht in sommige scoiale woningen
werkt energiegebruik in de hand.
De groep ’55 plussers’, die we in het kader van dit onderzoek spraken,
waren het minst met energie bezig. Tien van de veertien deelnemers gaf aan
daar ‘niet wakker van te liggen’. Het is de generatie die de welvaart en het