Jaargang 8 nummer 3 - Beit Ha'Chidush

ijvoorbeeld lang over de vraag of we
God met het eerbiedige 'U' of met het
intiemere 'Jij' zouden aanspreken. We
kozen voor het laatste. Hetzelfde geldt
voor de naam van God. We zagen af
van omschrijvingen zoals 'de Heer',
'de Barmhartige', 'de Schepper', 'de
Almachtige' etc. en keerden terug naar
de naam die er staat: YHVH, Jud Heh
Wav Heh. We hadden er graag nog een
paar jaar over door willen praten en
zullen dat hoogst waarschijnlijk ook wel
doen…
Het is een project met lef geworden: lef
= lev, vanuit het hart. Aan iedereen die
heeft meegewerkt onze hartelijke dank!
Dankbetuiging
Onze dank gaat allereerst uit naar Kine
Sittig, die de oorspronkelijke Sidur Shir
Chadash voor de Erev Shabbatdienst
van Beit Ha'Chidush samenstelde. Deze
diende als uitgangspunt. Grote dank
zijn wij verschuldigd aan de rabbijnen
David Lilienthal, Shai Gluskin en Marcia
Prager, die ons toestemming gaven de
vertalingen van Seder Tov Lehodot (van
het progressief-liberaal jodendom in
Nederland), Kol Haneshamah (van de
Reconstructionisten) en de Sidur van
de gemeente P'nai Or (van de Renewalbeweging)
in Philadelphia als basis te
gebruiken.
Veel vertalingen zijn verder geïnspireerd
door de allereerste Sidur van
Beit Ha'Chidush, een kopie van B’chol
L’vavcha van de Congregation Beth
Simchat Torah (New York’s Gay and
Lesbian Synagogue).
We bedanken de stichting Maror, de
Maatschappij tot Nut der Israëlieten
in Nederland, Ryan Palecek en andere
leden van de BHC-gemeenschap. Hun
donaties maakten deze Sidur mogelijk.
Toda raba aan alle medewerkers!
Het redactionele team onder leiding
van rabbijn Elisa Klapheck (samenstelling
en eindredactie) bestond uit:
Chaim Bultsma (eindredactie Engels),
Renée Citroen (Nederlandse vertalingen
en eindredactie Nederlands), Anneloes
ter Horst (muziek en noten), Marcella
Levie (keuze van extra gebeden en gedichten),
Mathieu Daniël Polak (digitaal
verwerken van de liturgische teksten),
Anna de Voogt (keuze van extra gebeden
en gedichten).
En ten slotte een groot compliment
aan vormgever Chiel Veffer, die de op
de Talmud geïnspireerde lay-out heeft
ontworpen, zich niet door de overvloed
aan teksten liet ontmoedigen en met
hulp van 'de Almachtige' van rechts
naar links leerde denken.
Uilenburgersynagoge, 23 mei 2007
Co-voorzitter Simone Meilof IJben:
‘Wie om vergeving durft te vragen,
kan ook waarlijk vergeving schenken’
Iedereen weet dat het erkennen van eigen fouten niet eenvoudig is. Maar juist dit
aspect is van groot belang tijdens de Hoge Feestdagen. ‘Want’, zegt co-voorzitter
Simone IJben, ‘om vergeving vragen is niet alleen helend voor jezelf, maar ook
voor de ander.’
‘Tijdens de Hoge Feestdagen maken we
de balans op; terugblikken om vooruit
te kunnen kijken. Dat kan heel diep
gaan. We worden immers uitgenodigd
om vergeving te vragen en vergeving
te schenken. We moeten dus in alle
eerlijkheid naar onszelf kijken: wat
heb ik goed en verkeerd gedaan? Het
erkennen van eigen fouten is niet
eenvoudig. Ieder van ons is immers
ervan overtuigd dat hij/zij oprecht het
beste doet voor de wereld, de ander
en zichzelf, al kan de ander daar heel
anders tegenaan kijken. Dan speelt níet
de vraag: Wie heeft gelijk? Maar moet
je vanuit de ander (leren) kijken. Nog
minder eenvoudig is het om vergeving
te vragen. Dat vereist nederigheid
zonder dat je weet of je kunt rekenen
op barmhartigheid. Je geeft jezelf
zonder voorwaarden bloot. Vergeving
vragen is helend voor jezelf en voor de
ander. Wie dat kan, kan ook waarlijk
vergeving schenken. Wie geen vergeving
kan schenken, loopt het gevaar te
verzuren.’
BHC in balans
‘Niet alleen als persoon, maar ook
als organisatie moeten we de balans
opmaken. Wat hebben we als Huis van
Vernieuwing dit jaar goed en minder
goed gedaan? We hebben naar mijn
mening onszelf fantastisch neergezet.
Onze bijzondere Sidur, de viering van
shabbat op het water, de Seider, het
Nieuwjaarsfeest van de bomen, het
Pirke Avot tijdens
de Sukkotviering
waren bijzondere
hoogtepunten.
We hebben ook
aan ‘gemeenschapsvorming’
gedaan. Denk aan de
discussies in de Algemene Ledenvergadering
over een inclusief toelatingsbeleid,
de intekenlijst voor Shamashim,
de medewerking van zo veel leden aan
de Seider en de enthousiaste bereidheid
van velen om mee te doen aan
shiurim en te leren een onderdeel van
de dienst uit te voeren.
Er waren echter ook pijnlijke
momenten, waaronder het besluit van
drie bestuursleden om af te treden,
‘Iedereen begreep dat het Huis
overeind moest blijven en dat is
geen geringe prestatie’
16 17
bestuursleden die Beit Ha’Chidush
hebben opgericht danwel aan de wieg
ervan hebben gestaan,. In het belang
van BHC heeft iedereen hierop terughoudend
en waardig gereageerd. Velen
voelden zich onveilig. Maar iedereen
begreep dat het Huis overeind moest
blijven en heeft vanuit dit besef
gehandeld. Dat is geen geringe prestatie,
noch van de betrokkenen, noch
van alle overige leden. Het heeft onze
gemeenschap nog krachtiger gemaakt
en nog meer elan gegeven.’
Verschillen koesteren
‘Wat betekent dit voor de toekomst?
Het heeft ons, als nieuw bestuur,
geleerd dat wij aan de basis moeten
werken, vooral op het niveau van
gemeenschapsvorming. Voor mij geeft
het Seiderverhaal over de vier verschillende
soorten kinderen hieraan
richting. Die vier kinderen vertegenwoordigen
elk een deel van de mens,
die zonder een van hen niet compleet
is. Zij zijn dus allemaal nodig en horen
er alle vier bij. Zo is het ook in BHC.
Wie zich daarvan bewust is, kan de
ander met respect behandelen, ook
al is die nog zo verschillend. Iedereen
heeft eigen bijzondere kwaliteiten, het
gaat erom die te ontdekken.
Een bijzonder kenmerk van onze
gemeenschap is het Talmudische
pluralisme: aansluitend op vorige
generaties doen en denken we op onze
eigen manier. We hoeven niet eens te
proberen om tot
een compromis te
komen. We laten,
als het enigszins
mogelijk is, net
als in onze nieuwe
Sidur, de verschillende wegen naast
elkaar bestaan. ‘Hoe vorm je dan een
gemeenschap?’ vroeg Leo Mock zich af
in zijn recensie van onze Sidur in het
NIW. ‘Door alle ruimte te geven aan
het individu’, is ons antwoord, ‘natuurlijk
begrensd door onze waarden en
normen’. Die normen zijn: inclusiviteit,
openheid, gelijkwaardigheid, creativiteit
en samenwerking. Het betekent het
nieuwe toelaten, de ander steunen en
respecteren.’