Turbo handboek - Turbo's Hoet

22
7. TUrbOscHades
Hoe goed een turbo ook is ontworpen, wordt
behandeld en onderhouden, schade blijft natuurlijk
altijd mogelijk. En omdat de ene schade de
andere niet is, is er voor vrijwel elk probleem een
andere oplossing. Dit hoofdstuk gaat in op de
diverse mogelijkheden, waarbij het achterhalen
van de klachtenoorzaak centraal staat.
Een turbo wordt door de meeste garages als een complex onderdeel
ervaren. Op zich is dat niet zo verwonderlijk, omdat de turbo in de
loop der jaren steeds compacter is geworden. Verder zijn de toerentallen
gestegen tot meer dan 200.000 toeren per minuut en maakt de
turbo steeds meer deel uit van het motormanagement. Hoewel de
complexiteit meevalt, is en blijft een turbo een gevoelig onderdeel.
Gelukkig komen turboschades veroorzaakt door de turbo zelf
vandaag de dag niet meer zo vaak voor als in de beginjaren.
De schades die wel ontstaan, vallen vaak onder de categorie gevolgschades.
De oorzaak is niet direct bekend, maar het gevolg – een
kapotte turbo – wel.
Wel of niet vervangen?
Het eenvoudigweg vervangen van de kapotte turbo door een nieuw
of gereviseerd exemplaar is dan slechts een oplossing voor de korte
termijn. Aan te raden is om eerst na te gaan of de turbo wel de
oorzaak is van de ontstane klacht en of het de enige oorzaak is. Zodra
alle mogelijke opties in een werkplaats zijn doorgenomen en zeker
is dat de turbo defect is, dan zal deze moeten worden vervangen.
Achterhalen van de klachtenoorzaak
Bij een goed werkende en goed onderhouden motor zal een turbo
jarenlang betrouwbaar blijven functioneren. Het komt nog steeds voor
dat veel turbo’s onnodig worden vervangen omdat niet de juiste
diagnose is gesteld. Als eenmaal besloten is de turbo te vervangen,
dan is het nog steeds belangrijk om te achterhalen waardoor het
defect is veroorzaakt, zodat vergelijkbare problemen in de toekomst
kunnen worden voorkomen.We beschrijven hier welke defecten aan
een turbo kunnen ontstaan en waardoor dit wordt veroorzaakt.
Onvoldoende smering
Bij onvoldoende smering ontstaat directe overdracht van warmte van
het turbinewiel, waarbij de resterende smeerolie verbrandt of verkoolt
en er een verkleuring van de as te zien is (foto 7.1).
De lagers lopen dan vast en beschadigen (foto 7.2). Hierdoor kan
verdere schade ontstaan, waaronder het aanlopen van de wielen
(foto 7.3), het begeven van de olie-afdichtingen en het breken van
de turbine-as (foto 7.4).
Wist u dat…
...de lucht die in een turbocompressor
wordt gezogen bijna de geluidssnelheid
bereikt?
Turbo handboek
7.1 Verkleuring op turbine-as 7.3 Aangelopen turbinewiel
7.2 Beschadigd lager naast nieuw lager 7.4 Gebroken turbine-as
23