07.09.2013 Views

'Lopen op je nagels' - Park de hoge veluwe

'Lopen op je nagels' - Park de hoge veluwe

'Lopen op je nagels' - Park de hoge veluwe

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Antwoor<strong>de</strong>n bij L<strong>op</strong>en <strong>op</strong> <strong>je</strong> nagels (3)<br />

Er kunnen bij ons mensen veel oorzaken zijn die ons gedrag of leven bepalen. Ik ga<br />

ze niet allemaal noemen maar <strong>de</strong> mensen in jouw directe omgeving (ou<strong>de</strong>rs,<br />

vrien<strong>de</strong>n of vriendinnen) hebben een grote invloed <strong>op</strong> jouw gedrag. Ver<strong>de</strong>r is <strong>de</strong> plek<br />

waar <strong>je</strong> woont bepalend voor <strong>je</strong> leven. Want <strong>je</strong> begrijpt vast wel dat het verschil<br />

maakt of <strong>je</strong> in een grote stad of in het bos woont en in een rijk of arm land.<br />

Het voor<strong>de</strong>el van verschillend voedsel is dat er géén concurrentie hoeft te zijn, er is<br />

dus voor ie<strong>de</strong>re soort genoeg te eten.<br />

Wanneer verschillen<strong>de</strong> soorten wel hetzelf<strong>de</strong> voedsel eten hebben dieren zich<br />

aangepast door bijvoorbeeld een an<strong>de</strong>re lichaamsbouw. Een mooi voorbeeld is <strong>de</strong><br />

giraf en girafantil<strong>op</strong>e die met hun lange nek bij blaad<strong>je</strong>s kunnen komen waar an<strong>de</strong>ren<br />

niet bij kunnen. Soms eten dieren het zelf<strong>de</strong> voedsel maar is er géén concurrentie,<br />

sterker nog, ze profiteren van <strong>de</strong> an<strong>de</strong>r. Bijvoorbeeld <strong>de</strong> konijnen bij het Bos<strong>je</strong> van<br />

Staf profiteren van het feit dat <strong>de</strong> vele e<strong>de</strong>lherten en moeflons het gras goed kort<br />

hou<strong>de</strong>n.<br />

Voorbeel<strong>de</strong>n van territorium afbakening bij mensen zijn bijvoorbeeld; grenzen van<br />

een land en het hek om <strong>de</strong> tuin maar ook <strong>de</strong> tas of jas die <strong>je</strong> al <strong>op</strong> een stoel legt om<br />

er later te gaan zitten.<br />

De meeste mensen hou<strong>de</strong>n van gezelligheid en zoeken elkaar <strong>op</strong>, we lijken in<br />

gedrag dus wel meer <strong>op</strong> e<strong>de</strong>lherten dan reeën. Maar ja, zoals <strong>je</strong> in <strong>de</strong> vorige zin kunt<br />

lezen hou<strong>de</strong>n wij ook van onze privacy.<br />

Een grotere veiligheid is an<strong>de</strong>re re<strong>de</strong>n waarom reeën in <strong>de</strong> winter vaak in groep<strong>je</strong>s<br />

leven.<br />

Antwoor<strong>de</strong>n bij L<strong>op</strong>en <strong>op</strong> <strong>je</strong> nagels (4)<br />

Enkele an<strong>de</strong>re gedomesticeer<strong>de</strong> dieren zijn: paard, koe, schaap maar ook<br />

bijvoorbeeld <strong>de</strong> kameel en olifant die in verre lan<strong>de</strong>n als rij of trekdier wor<strong>de</strong>n<br />

gebruikt.<br />

De re<strong>de</strong>n van het vele wroeten langs wegen/fietspa<strong>de</strong>n is omdat daar meestal meer<br />

bo<strong>de</strong>mdiert<strong>je</strong>s in <strong>de</strong> grond zitten. Tij<strong>de</strong>ns regen spoelt het water van <strong>de</strong> weg naar <strong>de</strong><br />

bermen, hierdoor zijn zij altijd wat natter en groeien hier wat meer planten. Tussen <strong>de</strong><br />

wortels van al <strong>de</strong>ze planten kunnen weer meer diert<strong>je</strong>s leven. Zo zie <strong>je</strong> maar, alles<br />

heeft met elkaar te maken.<br />

Een matriarch is een meest ou<strong>de</strong>re vrouw die leiding heeft over een groep, vaak<br />

van haar afstammen<strong>de</strong> personen. Een dier waar <strong>je</strong> dit heel sterk kunt zien is <strong>de</strong><br />

olifant.<br />

Bij ons mensen lijkt dit veel min<strong>de</strong>r het geval, immers <strong>de</strong> meest machtige functies<br />

wor<strong>de</strong>n vaak door mannen gedaan. Toch heeft <strong>de</strong> vrouw als moe<strong>de</strong>r of oma vaak<br />

achter <strong>de</strong> schermen een behoorlijke invloed.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!