Een drieluik over driehonderdvijftig jaar proeflokaal De Drie Fleschjes

34
Vanaf het midden van de negentiende eeuw
zijn er in heel Nederland likeurstokerijen die
vooral voor de eigen regio produceren.
Daaronder bevinden zich veel eenmansbedrijfjes
of stokerijtjes met twee of drie man personeel.
Amsterdam kent enkele grotere likeurstokerijen
waar ook jenever wordt gefabriceerd en
die zich ontwikkelen tot belangrijke exporteurs.
Naast de bekende bedrijven van H.
Bootz, de Erven Lucas Bols en Wynand Fockink
noemen we de likeurstokerijen 't Schipblok van
H.P. van Dijk in de Oude Hoogstraat, de firma
Haages en Levert jr. in de Kerkstraat, De
Wildeman voorheen Levert & Co. op de
Nieuwendijk en Van Zuylekom, Levert & Co. in
de Westerstraat.
Op een onstuimige avond in februari 1896
stapt de heer N. van Harpen, hoofdredacteur
van de Amsterdamsche Courant - 'het Geeltje'
in de volksmond - proeflokaal De Drie
Fleschjes binnen en merkt daar een onooglijk
mannetje op dat zich op gulzige wijze tegoed
doet aan lauwe kwast en een zelf meegenomen
boterham met komijnekaas. De hoofdredacteur
wordt getroffen door de bekende verschijnselen
van geeuwhonger in het derde stadium. Hij
stuurt het mannetje naar Albert Greiner, hoffotograaf
op de Nieuwendijk, om daar een foto te
laten maken van zijn magere verschijning.
"Kom dan naar mij", zo spreekt de hoofdredacteur,
"opdat gij terugschrikt van uw eigen beeltenis.
Opdat ik u dan in de gelegenheid stelle u
te voeden en te laven, teneinde gij den omvang
van een normalen mens bereikt!"
Het vreemdsoortige mannetje antwoordt: "Ik
dank u voor uw menslievendheid, meneer Van
Harpen, ik heet Jantje van Leyden. Ik zal volgaarne
uw raad opvolgen en van uw vriendelijk
aanbod gebruik maken en als contra-beleefdheid
beloof ik u een trouw verslag uit te brengen
over alle Amsterdamse eet- en drinkgelegenheden,
waar ik mij op uw kosten zal drenken
en spijzigen."
Zo verschijnt gedurende acht en twintig weken
in de Amsterdamsche Courant het relaas over
het 'Eten en Drinken in Amsterdam'. De stukjes
worden door familieleden van Jantje van
Leyden geschreven, zodat Jantje zelf
de eer te beurt valt naamgever te zijn
van een bekend gezegde.
Mr. J. Messchert van Vollenhoven
Burgemeester 1858-1866.
35