juni-juli - Meet- en Regeltechniek
juni-juli - Meet- en Regeltechniek
juni-juli - Meet- en Regeltechniek
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MAANDBLAD VAN DE VLAAMSE INGENIEURSKAMER<br />
06/07-2010<br />
INGENIEURSMAGAZINE<br />
Ing. Willy Versluys<br />
wil gezonk<strong>en</strong><br />
Belgica licht<strong>en</strong><br />
Ing. Jan Smet<br />
leidt B<strong>en</strong>vitec nv<br />
Apparaat meet kwaliteit<br />
Vlaamse fietspad<strong>en</strong><br />
Ing. Dirk De Waele,<br />
e<strong>en</strong> carrière bij Aquafin VIK, Her<strong>en</strong>talsebaan 643,<br />
2160 Wommelgem<br />
jaargang 48, nummer 06,<br />
<strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
maandelijks tijdschrift,<br />
verschijnt niet in <strong>juli</strong> <strong>en</strong> augustus<br />
afgiftekantoor<br />
ANTWERPEN X- P2A8632
Vorming voor u!<br />
VIK Vorming wil als opleidingsinstituut van<br />
de VIK in de eerste plaats e<strong>en</strong> invulling bied<strong>en</strong><br />
aan de nood aan perman<strong>en</strong>te vorming van<br />
al haar led<strong>en</strong>. U bepaalt daartoe mee het<br />
opleidingsaanbod!<br />
Heeft u bepaalde leernod<strong>en</strong> die u niet<br />
terugvindt in het vormingsaanbod? Ziet u<br />
bepaalde leemtes in de opleidingskal<strong>en</strong>der?<br />
Neem dan contact op met uw vormingsinstituut<br />
<strong>en</strong> geef uw idee verder vorm.<br />
Vorming door u!<br />
VIK Vorming heeft ge<strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> in vast<br />
di<strong>en</strong>stverband. Dat laat ons toe om voor elke<br />
opleiding e<strong>en</strong> beroep te do<strong>en</strong> op m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> uit<br />
de field. Praktijkervaring uit de eerste hand is<br />
<strong>en</strong> blijft immers van onschatbare waarde voor<br />
onze cursist<strong>en</strong>.<br />
Misschi<strong>en</strong> voelt u de kriebel om zelf als doc<strong>en</strong>t<br />
of spreker op te tred<strong>en</strong>? B<strong>en</strong>t u beslag<strong>en</strong> in e<strong>en</strong><br />
of meerdere domein<strong>en</strong>? Hebt u e<strong>en</strong> boei<strong>en</strong>de<br />
case of e<strong>en</strong> uitgebreide praktijkk<strong>en</strong>nis?<br />
Wilt u over uw ervaring<strong>en</strong> getuig<strong>en</strong> of e<strong>en</strong><br />
diepgaande cursus docer<strong>en</strong>? Neem dan<br />
contact op voor e<strong>en</strong><br />
verk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>d gesprek.<br />
Uw contactpersoon:<br />
Lic. Diane Luyt<strong>en</strong><br />
Manager VIK Vorming<br />
diane.luyt<strong>en</strong>@vik.be of 03 259 11 10
I-mag Ing<strong>en</strong>ieursmagazine is e<strong>en</strong> uitgave<br />
van de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer vzw<br />
Lid van World Federation of Engineering<br />
Organisations (WFEO) van de UNESCO.<br />
Lid van de Unie van de Uitgevers van<br />
de Periodieke Pers (U.P.P.)<br />
VERANTWOORDELIJKE UITGEVER<br />
Ing. Bart Demol MSc,<br />
Her<strong>en</strong>talsebaan 643, 2160 Wommelgem<br />
HOOFDREDACTEUR<br />
Ing. Noël Lagast MSc<br />
EINDREDACTIE<br />
Luc Vander Elst<br />
REDACTIERAAD<br />
Ing. I. Born MSc - Ing. B. Demol MSc<br />
Ing. H. Derycke MSc - Ing. K. De Wever MSc<br />
Ing. N. Lagast MSc - Ing. G. Roymans MSc<br />
Ing. W. Samyn MSc - Ing. L. Wez<strong>en</strong>beek MSc<br />
REDACTIESECRETARIAAT<br />
Francine Demaret<br />
SECRETARIAAT VIK<br />
Her<strong>en</strong>talsebaan 643, 2160 Wommelgem<br />
Tel. +32 3 259 11 00 - Fax +32 3 259 11 01<br />
Website: www.vik.be - e-mail: ing@vik.be<br />
Doorlop<strong>en</strong>d op<strong>en</strong> van 08.30 uur tot 17.00 uur<br />
Voor advert<strong>en</strong>tieruimte of redactionele bijdrag<strong>en</strong>:<br />
mail naar redactie@vik.be.<br />
LIDMAATSCHAPSBIJDRAGEN<br />
rek.nr.: 406-0098501-56<br />
€ 61,00<br />
voor technisch <strong>en</strong> industrieel ing<strong>en</strong>ieurs,<br />
die meer dan drie jaar gediplomeerd zijn;<br />
voor geassocieerde led<strong>en</strong><br />
€ 34,00<br />
voor h<strong>en</strong>, die 3 jaar of minder dan<br />
drie jaar gediplomeerd zijn;<br />
voor e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>won<strong>en</strong>d lid;<br />
voor gep<strong>en</strong>sioneerd<strong>en</strong><br />
€ 17,00<br />
voor stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>-industrieel ing<strong>en</strong>ieur<br />
€ 78,00<br />
voor led<strong>en</strong> woonachtig in het buit<strong>en</strong>land<br />
€ 580,00<br />
voor bedrijv<strong>en</strong>, schol<strong>en</strong>, instelling<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.<br />
met meer dan 250 werknemers<br />
€ 280,00<br />
voor bedrijv<strong>en</strong>, schol<strong>en</strong>, instelling<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.<br />
met minder dan 250 werknemers<br />
DRUKKERIJ & LAY-OUT<br />
Drukkerij SLEURS nv, Overpelt<br />
Tel. +32 11 80 90 90 - Fax +32 11 80 90 95<br />
Voor de ondertek<strong>en</strong>de artikels zijn alle<strong>en</strong><br />
de auteurs aansprakelijk.<br />
COVER<br />
Lichting Belgica © Belgica-G<strong>en</strong>ootschap vzw<br />
Comm<strong>en</strong>taar<br />
Maatschappij in transitie<br />
De maatschappij evolueert voortdur<strong>en</strong>d. M<strong>en</strong> zegt wele<strong>en</strong>s dat de <strong>en</strong>ige constante in<br />
de verandering, de verandering zelf is. Die evolutie speelt zich niet alle<strong>en</strong> af op technologisch<br />
vlak. Ook op maatschappelijk <strong>en</strong> sociologisch vlak evoluer<strong>en</strong> wij voortdur<strong>en</strong>d.<br />
De uitdaging<strong>en</strong> waarmee we de volg<strong>en</strong>de dec<strong>en</strong>nia word<strong>en</strong> geconfronteerd, zijn<br />
gigantisch.<br />
De vergrijzing <strong>en</strong> ook de ’verwitting’ – de fase na de vergrijzing, waartoe de 80+’ers<br />
word<strong>en</strong> gerek<strong>en</strong>d – heeft voor gevolg dat steeds minder jonger<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong><br />
voor steeds meer bejaard<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoogbejaard<strong>en</strong>. Voeg daaraan toe dat de beschikbare<br />
primaire bronn<strong>en</strong> eindig zijn, zowel material<strong>en</strong> als <strong>en</strong>ergie, <strong>en</strong> je hebt voldo<strong>en</strong>de<br />
argum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de onzekerheid over de welvaartsverwachting<strong>en</strong> van<br />
de jongere g<strong>en</strong>eraties.<br />
Wij staan dus voor belangrijke maatschappelijke verandering<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> gradueel continu<br />
proces van evoluties waarbij de maatschappij – of e<strong>en</strong> complex deelsysteem ervan<br />
– structureel van karakter verandert. De geld<strong>en</strong>de economische modell<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> bijgesteld. ‘C2C: cradle to cradle’ <strong>en</strong> ‘cleantech’ zijn bijvoorbeeld nieuwe<br />
term<strong>en</strong> die in ons begripp<strong>en</strong>kader zijn binn<strong>en</strong>geslop<strong>en</strong>, net als MVO: maatschappelijk<br />
verantwoord ondernem<strong>en</strong>.<br />
Het welvaartspeil voor de kom<strong>en</strong>de g<strong>en</strong>eraties in onze regio staat onder druk. Het zal<br />
wellicht afnem<strong>en</strong>, maar dat betek<strong>en</strong>t niet noodzakelijk dat we daarom minder gelukkig<br />
zull<strong>en</strong> zijn. Het zal anders zijn.<br />
Ook de VIK zal moet<strong>en</strong> inspel<strong>en</strong> op die tr<strong>en</strong>ds door haar aanbod voortdur<strong>en</strong>d af te<br />
stemm<strong>en</strong> op de verwachting<strong>en</strong> <strong>en</strong> nod<strong>en</strong> van de jonge g<strong>en</strong>eraties <strong>en</strong> h<strong>en</strong> e<strong>en</strong> reële<br />
toegevoegde waarde te bied<strong>en</strong>.<br />
Ing<strong>en</strong>ieurs zijn altijd al de motor van de verandering<strong>en</strong> geweest <strong>en</strong> dat moet zo blijv<strong>en</strong>.<br />
De nieuwe lichting ing<strong>en</strong>ieurs die straks hun intrede doet op de arbeidsmarkt,<br />
bruist van <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> zelfvertrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> zal ook die maatschappelijke uitdaging<strong>en</strong><br />
aanpakk<strong>en</strong>.<br />
Het is onze opdracht om de schat aan ervaring <strong>en</strong> wijsheid uit ons ing<strong>en</strong>ieursnetwerk<br />
voortdur<strong>en</strong>d aan die jonge collega’s over te drag<strong>en</strong>, zodat zij voort kunn<strong>en</strong> innover<strong>en</strong><br />
om methodes <strong>en</strong> techniek<strong>en</strong> in lijn te houd<strong>en</strong> met de uitdaging<strong>en</strong> die onze complexe<br />
sam<strong>en</strong>leving zal blijv<strong>en</strong> eis<strong>en</strong>. Zo zull<strong>en</strong> die jonge ing<strong>en</strong>ieurs de antwoord<strong>en</strong> vind<strong>en</strong><br />
op de maatschappelijke uitdaging<strong>en</strong> van morg<strong>en</strong>. Daarin wil de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurs -<br />
kamer niet alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> katalysator, maar met uw inbr<strong>en</strong>g ook e<strong>en</strong> initiator zijn.<br />
Ing. Paul BERTELS MSc<br />
Gedelegeerd bestuurder<br />
De respons op de online salaris<strong>en</strong>quête<br />
is e<strong>en</strong> onverhoopt groot succes.<br />
Dat sterkt ons om de ‘online-aanpak’ bij de VIK<br />
nog beter uit te bouw<strong>en</strong>.<br />
Bedankt voor jullie bijdrage!<br />
3 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
Inhoud<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Comm<strong>en</strong>taar<br />
Maatschappij in transitie ........................ 03<br />
Inhoudstafel<br />
......................................... 04<br />
VIK aanwezig in ‘Commissie ad hoc Hoger Onderwijs’<br />
Brandpunt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 05<br />
Ing. Willy Versluys wil gezonk<strong>en</strong> Belgica licht<strong>en</strong><br />
Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 06<br />
Ing. Jan Smet MSc is voorzitter van B<strong>en</strong>vitec nv<br />
Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10<br />
E<strong>en</strong> tredradkraan op de Werf in Antwerp<strong>en</strong><br />
Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13<br />
Energiebesparing met beter licht<br />
Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16<br />
Modern Times<br />
Technologie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19<br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s meet de kwaliteit van fietspad<strong>en</strong><br />
Sam<strong>en</strong>leving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20<br />
In de kijker: 20ste fiets- <strong>en</strong> wandeldag<br />
Afdeling Limburg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22<br />
Nieuws van de afdeling<strong>en</strong><br />
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23<br />
Ing. Dirk De Waele leidt de directie infrastructuur bij Aquafin<br />
C<strong>en</strong>trum Op<strong>en</strong>bare di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30<br />
Ing<strong>en</strong>ieurs: overheid versus privé?<br />
C<strong>en</strong>trum Op<strong>en</strong>bare di<strong>en</strong>st<strong>en</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34<br />
In memoriam: Ing. Jan Wauters MSc<br />
Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35<br />
Ing<strong>en</strong>ieursopleiding met twee snelhed<strong>en</strong><br />
Netwerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36<br />
Activiteit<strong>en</strong> van de studiegroep<strong>en</strong><br />
Studiegroep<strong>en</strong> . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37<br />
Fellow in gerechtelijke expertise / Medewerkers coach<strong>en</strong><br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40<br />
Symposium - Betrouwbare machinebesturing<strong>en</strong><br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42<br />
Fellow bouwmanager succesvol afgerond<br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43<br />
Duurzaam bouw<strong>en</strong> / Cursusag<strong>en</strong>da<br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44<br />
Nieuwe opleiding<strong>en</strong> najaar 2010<br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45<br />
Fellow bouwmanager<br />
Vik Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48<br />
4
andpunt<br />
VIK promin<strong>en</strong>t aanwezig in<br />
‘Commissie ad hoc Hoger Onderwijs’<br />
Voorziter Jaek<strong>en</strong> heeft VIK-standpunt<strong>en</strong> krachtig toegelicht<br />
BRUSSEL. Op wo<strong>en</strong>sdag 19 mei luisterde de Commissie ad hoc Hoger<br />
Onderwijs onder leiding van haar voorzitter, mevrouw Fi<strong>en</strong>tje Moerman, naar<br />
het afnem<strong>en</strong>d veld. Naast de VIK <strong>en</strong> KVIV kwam de VDAB, Voka, Unizo <strong>en</strong><br />
één sectororganisatie, met name Agoria, aan het woord.<br />
De VIK behartigt de belang<strong>en</strong> van alle<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieurs in Vlaander<strong>en</strong>. Er<br />
zijn in Vlaander<strong>en</strong> 54.000 afgestudeerde<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieurs actief. Met haar<br />
netwerk bereikt de VIK meer dan 20.000<br />
ing<strong>en</strong>ieurs. Wij zijn begaan met de ing<strong>en</strong>ieur<br />
zelf, maar ook met zijn rol in de maatschappij.<br />
Academisch onderwijs<br />
hoort thuis aan universiteit<br />
Dat is e<strong>en</strong> internationaal algeme<strong>en</strong> aanvaarde<br />
norm <strong>en</strong> hij is noodzakelijk voor de<br />
herk<strong>en</strong>baarheid <strong>en</strong> de erk<strong>en</strong>ning van de<br />
opleiding in het buit<strong>en</strong>land. Maar zeker zo<br />
belangrijk is dat hogeschol<strong>en</strong> <strong>en</strong> universiteit<strong>en</strong><br />
door de integratie niet meer in concurr<strong>en</strong>tie<br />
moet<strong>en</strong> gaan om ing<strong>en</strong>ieursstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
aan te trekk<strong>en</strong>. Heldere informatie<br />
over de eig<strong>en</strong>heid van de twee complem<strong>en</strong>taire<br />
ing<strong>en</strong>ieursprofiel<strong>en</strong> die de<br />
instelling aanbiedt <strong>en</strong> ev<strong>en</strong>tueel e<strong>en</strong> goed<br />
opgezette oriëntatieproef – voor alle duidelijkheid<br />
ge<strong>en</strong> toelatingsexam<strong>en</strong> – kan<br />
die studiekeuze nog beter begeleid<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> bijkom<strong>en</strong>d voordeel van de integratie<br />
is dat er compet<strong>en</strong>tiepol<strong>en</strong> ontstaan die<br />
het hele continuüm van fundam<strong>en</strong>teel<br />
naar toepassingsgericht onderzoek tot<br />
adequate maatschappelijke di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing<br />
kunn<strong>en</strong> aanbied<strong>en</strong> aan de (kmo-)<br />
onderneming<strong>en</strong>. Dat zal de efficiëntie <strong>en</strong><br />
de effectiviteit zeker t<strong>en</strong> goede kom<strong>en</strong>.<br />
Van 4 naar 5 jaar moet:<br />
master 120 ECTS<br />
Nag<strong>en</strong>oeg overal in Europa beslaat e<strong>en</strong><br />
opleiding drie bachelorjar<strong>en</strong> <strong>en</strong> twee mas-<br />
terjar<strong>en</strong>, in opvolging van de Bolognaakkoord<strong>en</strong>.<br />
Enkel Vlaander<strong>en</strong> trekt voor<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieurs in spe slechts vier<br />
jaar uit. Dat stelt Vlaamse afgestudeerd<strong>en</strong><br />
achterop t<strong>en</strong> opzichte van afgestudeerde<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieurs uit andere<br />
Europese land<strong>en</strong>. Ook Wallonië werkt overig<strong>en</strong>s<br />
met e<strong>en</strong> cyclus van vijf jaar.<br />
De VIK b<strong>en</strong>adrukt dat het niet louter om<br />
e<strong>en</strong> verl<strong>en</strong>ging van de studieduur kan<br />
gaan. Mee op vraag van de bedrijv<strong>en</strong> moet<br />
er e<strong>en</strong> extra praktijkgerichte stage kom<strong>en</strong>,<br />
zowel in de bachelor- als in de masteropleiding.<br />
Dat zorgt ervoor dat jonger<strong>en</strong> al<br />
tijd<strong>en</strong>s de opleiding de juiste arbeidsattitude<br />
aankwek<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat ze wet<strong>en</strong> wat werk<strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> (kmo-)onderneming inhoudt.<br />
Voor de organisatie van die stages is e<strong>en</strong><br />
onafhankelijke regulator nodig die de toewijzing<br />
<strong>en</strong> de kwaliteit van de stages<br />
bewaakt, zodat e<strong>en</strong> goede match gemaakt<br />
wordt in het belang van de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
Zie ook: www.vik.be/standpunt<strong>en</strong><br />
BRANDPUNT<br />
Tekst: Ing. Paul BERTELS MSc<br />
Foto: Hans ROMAEN<br />
De paneltafel met van links naar rechts: Fons Leroy (gedelegeerd bestuurder VDAB),<br />
Nele Muys (studiedi<strong>en</strong>st Unizo), Peter Leyman (gedelegeerd bestuurder Voka <strong>en</strong><br />
Voorzitter van het maatschappelijk debat), Fi<strong>en</strong>tje Moerman (voorzitster Commissie<br />
ad hoc Hoger Onderwijs), ir. Paul Verstraete (voorzitter KVIV), Wilson De Pril (directeur-g<strong>en</strong>eraal<br />
Agoria) <strong>en</strong> Ing. Rik Baron Jaek<strong>en</strong> (voorzitter VIK vzw).<br />
5 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
technologie<br />
Ing. Willy Versluys wil gezonk<strong>en</strong> Belgica licht<strong>en</strong><br />
“Adri<strong>en</strong> de Gerlaches schip hoe sneller, hoe liever perman<strong>en</strong>t terug naar België”<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
OOSTENDE. Als m<strong>en</strong> u vraagt welk het belangrijkste schip is in de maritieme geschied<strong>en</strong>is<br />
van België, dan d<strong>en</strong>kt u wellicht direct aan de Mercator. K<strong>en</strong>t u nog e<strong>en</strong> ander schip? De<br />
Belgica van Adri<strong>en</strong> de Gerlache was in zijn tijd het summum van de Belgische maritieme<br />
avonturiers. Ing. Willy Versluys uit<br />
Oost<strong>en</strong>de wil met zijn Belgica-<br />
G<strong>en</strong>ootschap de geschied<strong>en</strong>is van dat<br />
schip naar buit<strong>en</strong> br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> d<strong>en</strong>kt daarrond<br />
e<strong>en</strong> educatief, cultureel, maritiem<br />
weefsel te kunn<strong>en</strong> uitbouw<strong>en</strong>. Hij<br />
droomt luidop van schoolbezoek<strong>en</strong>, merchandising,<br />
nieuw wet<strong>en</strong>schapswerk.<br />
Eerste stap: het gezonk<strong>en</strong> wrak van de<br />
Belgica licht<strong>en</strong> uit e<strong>en</strong> baai in het hoge<br />
noord<strong>en</strong> van Noorweg<strong>en</strong>.<br />
6<br />
De Belgica in betere tijd<strong>en</strong>.<br />
Het wrak op de Noorse zeebodem.
De Belgica?<br />
De Belgica is de driemaster waarmee de Hasseltse marineofficier<br />
Adri<strong>en</strong> de Gerlache in 1897 de Belgische Antarctische<br />
Expeditie ondernam. Het was het eerste schip dat overwinterde<br />
op de Zuidpool. Het was in 1884 gebouwd als de walvisvaarder<br />
‘Patria’. De Gerlache kocht het voor 70.000 oude<br />
Belgische frank<strong>en</strong> <strong>en</strong> herdoopte het tot ‘Belgica’. Eind <strong>juni</strong><br />
1897 vertrok de Belgica-expeditie. Het vaartuig geraakte in<br />
februari 1898 gevang<strong>en</strong> in het zuidpoolijs <strong>en</strong> kwam pas weer<br />
los in februari-maart 1899. Eind van dat jaar meerde de<br />
Belgica weer aan in Antwerp<strong>en</strong>. Bij zijn bemanning bevond<br />
zich ook de Noor Roald Amunds<strong>en</strong>, die op 14 december 1891<br />
als eerste de Zuidpool bereikte.<br />
“Nadat hij het wrak had geïd<strong>en</strong>tificeerd<br />
als de Belgica, legde de Noorse duikerarcheoloog<br />
Kjell-G. Kjaer via via het eerste<br />
contact in <strong>juni</strong> 2006”, zegt Ing. Willy<br />
Versluys. “Ik zag er mete<strong>en</strong> e<strong>en</strong> geweldige<br />
uitdaging in <strong>en</strong> vormde direct e<strong>en</strong> ploeg<br />
rond mij, die uiteindelijk de vzw Belgica-<br />
G<strong>en</strong>ootschap werd. Ons oorspronkelijk<br />
doel was drieërlei: we zoud<strong>en</strong> het wrak<br />
licht<strong>en</strong>, naar hier br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, conserver<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> museum plaats<strong>en</strong>. Daarnaast zoud<strong>en</strong><br />
we de volledige geschied<strong>en</strong>is van het<br />
schip ontrafel<strong>en</strong>, niet alle<strong>en</strong> als Belgica,<br />
maar ook wat ervoor <strong>en</strong> erna gebeurde,<br />
ook wie de bemanning was <strong>en</strong> zo. En tot<br />
slot zoud<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> ‘floating’ replica bouw<strong>en</strong>.”<br />
Voorbereiding<strong>en</strong><br />
“We hebb<strong>en</strong> al meermaals gedok<strong>en</strong> op het<br />
wrak met duikers, bergers <strong>en</strong> experts om<br />
de haalbaarheid van de berging te kunn<strong>en</strong><br />
beoordel<strong>en</strong>. Alle meting<strong>en</strong> zijn gebeurd,<br />
alle mogelijke foto’s <strong>en</strong> filmopnam<strong>en</strong> zijn<br />
afgewerkt, we hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> (dure) multibe-<br />
TECHNOLOGIE<br />
am met sitescan lat<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> van de hele<br />
omgeving; de houtstal<strong>en</strong> zijn onderzocht,<br />
<strong>en</strong>z. We hebb<strong>en</strong> zo goed als alle gegev<strong>en</strong>s<br />
<strong>en</strong> zijn eig<strong>en</strong>lijk klaar om te licht<strong>en</strong>. We<br />
wet<strong>en</strong> ook al hoe we het schip kunn<strong>en</strong><br />
licht<strong>en</strong>: het is technisch gezi<strong>en</strong> ge<strong>en</strong><br />
grote uitdaging. Het is ‘maar’ e<strong>en</strong> wrak<br />
van 35 meter lang <strong>en</strong> 6,5 meter breed dat in<br />
e<strong>en</strong> beschutte baai op e<strong>en</strong> diepte van nauwelijks<br />
20 meter rust op e<strong>en</strong> rotsige<br />
ondergrond <strong>en</strong> niet e<strong>en</strong>s verzonk<strong>en</strong> ligt in<br />
de ondergrond.”<br />
“ Het is e<strong>en</strong> historisch<br />
monum<strong>en</strong>t <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
is het e<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> schip.<br />
Je kunt dus niet zomaar<br />
band<strong>en</strong> bevestig<strong>en</strong> aan de<br />
wrakstukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> te<br />
trekk<strong>en</strong>. Dat houdt risico’s in.<br />
De berging moet historisch<br />
verantwoord zijn.”<br />
“Maar het is e<strong>en</strong> historisch monum<strong>en</strong>t <strong>en</strong><br />
bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is het e<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> schip. Je kunt<br />
dus niet zomaar band<strong>en</strong> bevestig<strong>en</strong> aan<br />
de wrakstukk<strong>en</strong> <strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> te trekk<strong>en</strong>.<br />
Later werd de Belgica ingezet voor walvisvaart, ste<strong>en</strong>kooltransport<br />
<strong>en</strong> visindustrie. Tijd<strong>en</strong>s de Tweede Wereldoorlog<br />
hadd<strong>en</strong> de Engels<strong>en</strong> het schip als munitiedepot aangemeerd<br />
in e<strong>en</strong> baai bij het Noorse stadje Harstad, meer dan 1.500 kilometer<br />
t<strong>en</strong> noord<strong>en</strong> van Oslo. Tijd<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> Duits bombardem<strong>en</strong>t<br />
zonk het schip. Het is niet helemaal duidelijk welke precies<br />
de oorzaak was van het zink<strong>en</strong>. Werd de Belgica getroff<strong>en</strong><br />
door het bombardem<strong>en</strong>t, zonk het schip door de schokgolv<strong>en</strong><br />
of liet<strong>en</strong> de geallieerd<strong>en</strong> het opzettelijk zink<strong>en</strong> om de<br />
munitie niet prijs te gev<strong>en</strong> aan de Duitsers? In 1990 ontdekt<strong>en</strong><br />
duikers het wrak in de baai op nauwelijks twintig meter diepte,<br />
maar pas in 2006 werd duidelijk dat het om het wrak van de<br />
Belgica ging.<br />
DVE<br />
Duikers bemonster<strong>en</strong> het wrak van de Belgica om na te gaan hoe het schip het best kan word<strong>en</strong> gelicht.<br />
Dat houdt risico’s in. De berging moet historisch<br />
verantwoord zijn. Dat is e<strong>en</strong> eis<br />
van de Noorse regering. Het wrak is meer<br />
dan honderd jaar oud <strong>en</strong> wordt internationaal<br />
als e<strong>en</strong> historisch monum<strong>en</strong>t<br />
beschouwd. Daarom moet<strong>en</strong> we voldo<strong>en</strong><br />
aan vijf voorwaard<strong>en</strong>: we moet<strong>en</strong> bewijz<strong>en</strong><br />
dat we alle voorzorgsmaatregel<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>,<br />
dat we het op e<strong>en</strong> verantwoorde wijze<br />
licht<strong>en</strong> zonder dat het in elkaar valt, dat<br />
we het op e<strong>en</strong> correcte manier transporter<strong>en</strong>,<br />
dat we het e<strong>en</strong> goed onderkom<strong>en</strong><br />
gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> dat we de financiën kunn<strong>en</strong><br />
garander<strong>en</strong>.”<br />
“Eén van de hoofdexperts van de<br />
Nederlandse bergingsfirma Smit Salvage<br />
zou naar de baai in Harstad gaan om te<br />
oordel<strong>en</strong> hoe we die berging kunn<strong>en</strong> aanpakk<strong>en</strong><br />
zonder schade toe te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> aan<br />
het wrak. Zij zoud<strong>en</strong> het mete<strong>en</strong> op e<strong>en</strong><br />
vaarponton kunn<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> om het naar<br />
België te slep<strong>en</strong>. De Belgica moet<br />
bewaard blijv<strong>en</strong> in zijn natuurlijke omgeving<br />
- in containers met zout water dus -<br />
om het langzaam te lat<strong>en</strong> ontlog<strong>en</strong>.”<br />
“Er zal waarschijnlijk e<strong>en</strong> metal<strong>en</strong> frame<br />
op maat gebouwd moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> waarin<br />
7 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
Duikers hebb<strong>en</strong> zo goed als alle gegev<strong>en</strong>s verzameld.<br />
Het g<strong>en</strong>ootschap is eig<strong>en</strong>lijk klaar om te licht<strong>en</strong>.<br />
Het Belgica-G<strong>en</strong>ootschap vzw<br />
Ing. Willy Versluys is lang geled<strong>en</strong> afgestudeerd als industrieel<br />
ing<strong>en</strong>ieur bouwkunde, maar heeft in Oost<strong>en</strong>de e<strong>en</strong> lev<strong>en</strong><br />
uitgebouwd als reder ter zeevisserij. Naast zijn professionele<br />
activiteit<strong>en</strong> heeft hij e<strong>en</strong> passie voor het maritiem erfgoed. Zo<br />
redde hij de laatste ijslandvaarder Amandine van de sloop <strong>en</strong><br />
schonk het schip aan de stad Oost<strong>en</strong>de. Versluys is ook de<br />
man achter de lancering van de Belgica-mossel.<br />
Als voorzitter van het Belgica-g<strong>en</strong>ootschap trekt hij het project<br />
rond de lichting <strong>en</strong> berging van het wrak van de Belgica.<br />
Het is de bedoeling om het wrak te berg<strong>en</strong>, het naar België te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, het te conserver<strong>en</strong> (niet te restaurer<strong>en</strong>!) <strong>en</strong> het te<br />
exposer<strong>en</strong> in het kader van e<strong>en</strong> maritiem-educatief <strong>en</strong> cultuurhistorisch<br />
project. Versluys heeft zich omringd met<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke <strong>en</strong> andere experts, zoals de Noorse duikerarcheoloog<br />
Kjell-G. Kjaer, die het wrak id<strong>en</strong>tificeerde als de<br />
Belgica. Ook Jean-Louis de Gerlache, kleinzoon van, is lid<br />
van de vzw.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
8<br />
“ Er is ook e<strong>en</strong> zekere haast bij:<br />
elk mom<strong>en</strong>t kan het schip uit<br />
elkaar geperst word<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan<br />
moet<strong>en</strong> we het als het ware<br />
stuk per stuk opduik<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
reconstruer<strong>en</strong>. In dat geval<br />
moet<strong>en</strong> we ons afvrag<strong>en</strong> of<br />
dat nog wel de moeite is.”<br />
het wrak geplaatst kan word<strong>en</strong>. Het zal<br />
met frame <strong>en</strong> al naar bov<strong>en</strong> getrokk<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> <strong>en</strong> het geheel zal op het ponton<br />
gezet word<strong>en</strong> voor transport.”<br />
Haast<br />
“De cruciale vraag blijft hoe het schip zal<br />
reager<strong>en</strong>. Het is nu al e<strong>en</strong> beetje ‘op<strong>en</strong>gekom<strong>en</strong>’,<br />
beseft Versluys.<br />
“De spant<strong>en</strong> zijn er nog, maar het bov<strong>en</strong>dek<br />
is ingevall<strong>en</strong>. De spant<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> zich<br />
dus e<strong>en</strong> beetje op<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe meer druk<br />
erop komt, hoe meer die spant<strong>en</strong> zich<br />
op<strong>en</strong>zett<strong>en</strong>, met alle risico’s van di<strong>en</strong>.<br />
Daarom is er ook e<strong>en</strong> zekere haast bij: elk<br />
mom<strong>en</strong>t kan het schip uit elkaar geperst<br />
word<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan moet<strong>en</strong> we het als het ware<br />
stuk per stuk opduik<strong>en</strong> <strong>en</strong> reconstruer<strong>en</strong>.<br />
In dat geval moet<strong>en</strong> we ons afvrag<strong>en</strong> of<br />
dat nog wel de moeite is. Dat is ons plan<br />
B: als het wrak uit elkaar valt voor we het<br />
kunn<strong>en</strong> berg<strong>en</strong>, dan duik<strong>en</strong> we de mooiste<br />
stukk<strong>en</strong> op: het roer, de kaapstander (de<br />
lier), e<strong>en</strong> stuk van de kiel, van de voorpiek,<br />
<strong>en</strong>zovoort.”<br />
Ing. Willy Versluys MSc<br />
Het G<strong>en</strong>ootschap is eig<strong>en</strong>aar van het wrak van de Belgica<br />
sinds de kleinzoon van de laatste eig<strong>en</strong>aar de eig<strong>en</strong>dom overdroeg.<br />
De vzw is nog niet sterk uitgebouwd, maar g<strong>en</strong>iet al de<br />
sympathie van e<strong>en</strong> vijftigtal ‘vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> van’: allemaal wet<strong>en</strong>schappers,<br />
duikers, archeolog<strong>en</strong>, … die geïnteresseerd zijn in<br />
het project.<br />
Meer info: www.belgica-g<strong>en</strong>ootschap.be.<br />
DVE
“Het belangrijkste mom<strong>en</strong>tum bij de lichting<br />
van e<strong>en</strong> hout<strong>en</strong> schip is het mom<strong>en</strong>t<br />
waarop je het wrak begint op te trekk<strong>en</strong>.<br />
Hoe zal het houtwerk reager<strong>en</strong>? Ook het<br />
mom<strong>en</strong>t waarop het bov<strong>en</strong> water komt,<br />
houdt gevaar in. We zull<strong>en</strong> wellicht e<strong>en</strong><br />
combinatiepomp moet<strong>en</strong> gebruik<strong>en</strong> die<br />
water wegpompt <strong>en</strong> tegelijk ste<strong>en</strong>gruis<br />
wegzuigt.”<br />
“ We will<strong>en</strong> duidelijke gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />
stell<strong>en</strong> voor dit project: we<br />
will<strong>en</strong> het wrak conserver<strong>en</strong>,<br />
maar zeker niet restaurer<strong>en</strong>.”<br />
“Volg<strong>en</strong>s experts kan het hout van het<br />
schip gerust e<strong>en</strong> dag of ti<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de<br />
lucht <strong>en</strong> de zon. Het houtwerk zal niet uitgedroogd<br />
zijn in die tijdsspanne. Natuur -<br />
lijk moet<strong>en</strong> we het wrak op het sleepponton<br />
bescherm<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> de volle zon tijd<strong>en</strong>s<br />
het transport <strong>en</strong> zodra het hier is, moet het<br />
wrak in water bewaard word<strong>en</strong>, zodat het<br />
hout niet binn<strong>en</strong>in begint te barst<strong>en</strong>. De<br />
holtes moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgevuld met e<strong>en</strong><br />
hars. E<strong>en</strong> derde van het hout is verweerd,<br />
tweederde is nog in goede staat. Dat heb<br />
je wel vaker met ijslandschep<strong>en</strong>, die<br />
gemaakt war<strong>en</strong> om door het ijs te beuk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> altijd bijzonder sterke constructies<br />
zijn. Het schip was trouw<strong>en</strong>s gemaakt uit<br />
e<strong>en</strong> combinatie van drie houtsoort<strong>en</strong> die<br />
teg<strong>en</strong>woordig niet meer te vind<strong>en</strong> zijn.”<br />
Eyjafjallajökull<br />
Voor ze kunn<strong>en</strong> licht<strong>en</strong>, staan Versluys <strong>en</strong><br />
co nog voor e<strong>en</strong> ander probleem.<br />
“Er is nog munitie aan boord die er eerst<br />
uit moet. Het zijn TNT-blokk<strong>en</strong>, die ge<strong>en</strong><br />
direct ontploffingsgevaar zoud<strong>en</strong> inhoud<strong>en</strong>.<br />
We hebb<strong>en</strong> de goedkeuring van het<br />
ministerie van Def<strong>en</strong>sie dat ontmijnersduikers<br />
van Dovo e<strong>en</strong> inv<strong>en</strong>taris van de<br />
munitie zoud<strong>en</strong> mak<strong>en</strong>. Welke munitie is<br />
dat, welk gevaar is er nog, hoe kunn<strong>en</strong> we<br />
die munitie verwijder<strong>en</strong>, waar kunn<strong>en</strong> we<br />
ermee naartoe? We moet<strong>en</strong> ook nog<br />
afsprak<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> met de Noorse marine<br />
<strong>en</strong> berek<strong>en</strong><strong>en</strong> wat het wegnem<strong>en</strong> van die<br />
munitie ons gaat kost<strong>en</strong>.”<br />
“Maar de hele expeditie van het Belgisch<br />
leger is verkeerd gelop<strong>en</strong> door de aswolk<br />
van de IJslandse vulkaan Eyjafjal lajökull.<br />
Het hele weefsel in elkaar krijg<strong>en</strong>, heeft<br />
bijna e<strong>en</strong> jaar geduurd <strong>en</strong> ik vrees dat we<br />
nu van vor<strong>en</strong> af aan moet<strong>en</strong> herbeginn<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> zo kostbare tijd verliez<strong>en</strong>.”<br />
“De ideale conserveringstechniek moet<br />
nog in detail beoordeeld word<strong>en</strong>. Moet het<br />
wrak in zout water blijv<strong>en</strong>, moet het houtwerk<br />
beschermd word<strong>en</strong> met plexiglas,<br />
moet het in e<strong>en</strong> reusachtig aquarium<br />
gezet word<strong>en</strong>? Al die vrag<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> pas na<br />
de lichting e<strong>en</strong> antwoord krijg<strong>en</strong>. We will<strong>en</strong><br />
duidelijke gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> voor dit project:<br />
we will<strong>en</strong> het wrak conserver<strong>en</strong>, maar<br />
zeker niet restaurer<strong>en</strong>. Het schip heeft<br />
zijn historische waarde, maar is <strong>en</strong> blijft<br />
e<strong>en</strong> walvisvaarder. Het moet niet geïmpregneerd<br />
<strong>en</strong> verwarmd word<strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de<br />
20 jaar om gerestaureerd te word<strong>en</strong>,<br />
want dat is niet te betal<strong>en</strong> <strong>en</strong> zou overdaad<br />
zijn voor dit schip.”<br />
“ In grootteorde sprek<strong>en</strong> we<br />
van anderhalf miljo<strong>en</strong> euro<br />
voor het volledige project,<br />
zonder uiteraard de voorstudie<br />
die het G<strong>en</strong>ootschap erin<br />
gestok<strong>en</strong> heeft.”<br />
Anderhalf miljo<strong>en</strong><br />
“De financiering is nog niet rond”, zegt<br />
Versluys. “We stapp<strong>en</strong> pas naar onze<br />
pot<strong>en</strong>tiële sponsors als ons budgetplan<br />
helemaal afgewerkt is <strong>en</strong> er ook duidelijkheid<br />
is over de munitie <strong>en</strong> als de laatste<br />
op<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> beantwoord zijn.”<br />
“We hop<strong>en</strong> dat <strong>en</strong>kele deelnem<strong>en</strong>de firma’s<br />
e<strong>en</strong> inspanning zull<strong>en</strong> do<strong>en</strong>. Zodra<br />
we met de lichting beginn<strong>en</strong>, zull<strong>en</strong> wij<br />
natuurlijk prober<strong>en</strong> de hele wereld in te<br />
licht<strong>en</strong> <strong>en</strong> zull<strong>en</strong> ook de meewerk<strong>en</strong>de<br />
bedrijv<strong>en</strong> publicitair in het oog spring<strong>en</strong>.<br />
Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> hop<strong>en</strong> wij dat we via de overheid<br />
wat kunn<strong>en</strong> netwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> zo ook in<br />
Noorweg<strong>en</strong> fonds<strong>en</strong> vast krijg<strong>en</strong>. We moet<strong>en</strong><br />
overheid, sponsors <strong>en</strong> publiek bespel<strong>en</strong><br />
om het budget rond te krijg<strong>en</strong>. Wellicht<br />
zull<strong>en</strong> we iemand in de arm nem<strong>en</strong> die<br />
zich daar specifiek op zal toelegg<strong>en</strong>.”<br />
‘New Belgicaproject’ in Boom<br />
“In grootteorde sprek<strong>en</strong> we van anderhalf<br />
miljo<strong>en</strong> euro voor het volledige project,<br />
zonder uiteraard de voorstudie die het<br />
G<strong>en</strong>ootschap erin gestok<strong>en</strong> heeft. Al die<br />
voorbereiding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we zelf bekostigd.<br />
Voor de werkelijke lichting telt iedere<br />
euro mee. Maar al bij al is anderhalf miljo<strong>en</strong><br />
niet onoverkomelijk.”<br />
“Binn<strong>en</strong> de twee jaar moet de berging van<br />
het wrak rond zijn. Liever in 2011 dan in<br />
2012. Ik vrees dat het anders te laat is voor<br />
de structuur van het wrak. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> zijn<br />
we al drie jaar bezig <strong>en</strong> dit soort project<strong>en</strong><br />
mag niet te lang aanslep<strong>en</strong>. Alles moet op<br />
e<strong>en</strong> gegev<strong>en</strong> mom<strong>en</strong>t concreet word<strong>en</strong>.<br />
Maar de politieke impasse van de voorbije<br />
jar<strong>en</strong> heeft er ook ge<strong>en</strong> goed aan gedaan.”<br />
Tekst: Dirk VANDER ELST<br />
Foto’s: BELGICA-GENOOTSCHAP<br />
VZW<br />
Het project van Willy Versluys <strong>en</strong> co rond de lichting <strong>en</strong> berging van de Belgica<br />
mag niet verward word<strong>en</strong> met het ‘New Belgicaproject’ aan de Rupel in Noever<strong>en</strong>,<br />
bij Boom. Daar wordt met zowat 500 werkloz<strong>en</strong> e<strong>en</strong> ‘sailing replica’ gebouwd, e<strong>en</strong><br />
exacte kopie van de Belgica die over vijf of zev<strong>en</strong> jaar te water gelat<strong>en</strong> zal word<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> wereldwijd rondvar<strong>en</strong>d de aandacht zal vestig<strong>en</strong> op het klimaatprobleem<br />
<strong>en</strong> uitlegg<strong>en</strong> wat België eraan doet.<br />
“Zij gaan e<strong>en</strong> stap verder”, beseft Versluys. “Hun replica moet kunn<strong>en</strong> var<strong>en</strong>. Het<br />
is heel moeilijk om e<strong>en</strong> auth<strong>en</strong>tieke kopie van e<strong>en</strong> oud zeilschip te bouw<strong>en</strong> die<br />
tegelijk aangepast is aan de moderne techniek<strong>en</strong>. Wij wild<strong>en</strong> nooit zo ver gaan.<br />
Ons project staat zo goed als los van het ‘New Belgicaproject’, hoewel er natuurlijk<br />
e<strong>en</strong> evid<strong>en</strong>te link is <strong>en</strong> we heel goed sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>. Zo bestaan de oorspronkelijke<br />
plann<strong>en</strong> van het schip niet meer, maar als wij het wrak kunn<strong>en</strong> berg<strong>en</strong>, dan<br />
zou dat voor de New Belgica e<strong>en</strong> grote stap voorwaarts betek<strong>en</strong><strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
lijkt de kans groot dat het wrak van de Belgica geconserveerd <strong>en</strong> t<strong>en</strong>toongesteld<br />
wordt op de bouwwerf van de New Belgica.”<br />
Meer info: www.newbelgica.org.<br />
DVE<br />
9<br />
In welke staat krijg<strong>en</strong> we de Belgica<br />
terug te zi<strong>en</strong>?
technologie<br />
“Ik volg mijn buikgevoel,<br />
maar dan wel op e<strong>en</strong> geord<strong>en</strong>de manier”<br />
Ing. Jan Smet MSc is voorzitter van B<strong>en</strong>vitec nv<br />
Ing. Johan Smet MSc<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
STEENDORP. Als Johan Smet in 1986 afstudeert als industrieel ing<strong>en</strong>ieur<br />
elektromechanica, is het niet meer dan logisch dat hij aan de slag gaat bij<br />
Smet Boring, het befaamde boorbedrijf van zijn vader. Na e<strong>en</strong> periode van<br />
vijfti<strong>en</strong> jaar gaat hij door met B<strong>en</strong>vitec, wat staat voor Belgian Environm<strong>en</strong>tal<br />
Technics. Vandaag bestaat B<strong>en</strong>vitec uit zev<strong>en</strong> subbedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> stelt het meer<br />
dan 160 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> tewerk. Johan Smet heeft zo zijn eig<strong>en</strong> ideeën om zijn bedrijv<strong>en</strong><br />
draai<strong>en</strong>de te houd<strong>en</strong>: “Nee, we hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> personeelsdirecteur nodig”,<br />
stelt hij onomwond<strong>en</strong>. Of nog: “De meeste bedrijv<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> businessplan<br />
<strong>en</strong> zoek<strong>en</strong> dan m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, wij do<strong>en</strong> het omgekeerd.” E<strong>en</strong> portret van de<br />
48-jarige voorzitter van de Group B<strong>en</strong>vitec.<br />
Johan Smet: “Bij ons familiebedrijf Smet<br />
Boring war<strong>en</strong> we met drie patrons. We<br />
hield<strong>en</strong> er alle drie e<strong>en</strong> andere m<strong>en</strong>ing op<br />
na <strong>en</strong> dus b<strong>en</strong> ik voor mezelf begonn<strong>en</strong>. Ik<br />
zie mijn broers nog met Kerstmis <strong>en</strong> op<br />
familiefeest<strong>en</strong> (lacht), maar B<strong>en</strong>vitec<br />
staat volledig los van Smet Boring. Hoe ik<br />
eraan begonn<strong>en</strong> b<strong>en</strong>? Bij Smet Boring<br />
had ik al ervaring opgedaan met het<br />
beheer van operationele e<strong>en</strong>hed<strong>en</strong>, zoals<br />
de afdeling ‘grondwatertechniek<strong>en</strong>’, het<br />
atelier, de administratie, <strong>en</strong>zovoort. Smet<br />
was bezig met de inrichting van stortterrein<strong>en</strong>,<br />
voornamelijk door polyethyle<strong>en</strong>folie<br />
te gebruik<strong>en</strong> om te verhinder<strong>en</strong> dat vervuild<br />
water in de bodem zou dring<strong>en</strong>. En<br />
wat bleek? Ook de Kempische Ste<strong>en</strong>kool -<br />
mijn<strong>en</strong> (KS) war<strong>en</strong> daarmee bezig. Dan<br />
kun je twee ding<strong>en</strong> do<strong>en</strong>: concurrer<strong>en</strong> of<br />
sam<strong>en</strong>werk<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> voor het tweede<br />
gekoz<strong>en</strong>. Maar dan zijn rond 1993 de<br />
10<br />
perikel<strong>en</strong> bij de KS begonn<strong>en</strong>, de schandal<strong>en</strong><br />
raakt<strong>en</strong> bek<strong>en</strong>d, staking<strong>en</strong> brak<strong>en</strong><br />
uit. Ik herinner me nog dat we op e<strong>en</strong><br />
bepaald mom<strong>en</strong>t moeite hadd<strong>en</strong> om de<br />
boel op<strong>en</strong> te houd<strong>en</strong>.”<br />
“We hebb<strong>en</strong> ons losgekocht van KS,<br />
waardoor Smet Boring 100% aandeelhouder<br />
werd.<br />
En sinds 2004 b<strong>en</strong> ik volledig aandeelhouder<br />
van B<strong>en</strong>vitec. In 2005 heb ik dan mijn<br />
directeur tot partner gemaakt, zodat ik nu<br />
in e<strong>en</strong> luxepositie zit: mijn belang<strong>en</strong> lop<strong>en</strong><br />
gelijk met die van mijn directeur.”<br />
Intuss<strong>en</strong> hebt u ook al e<strong>en</strong> flink aantal<br />
bedrijv<strong>en</strong> overg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>?<br />
“De inrichting van die stortterrein<strong>en</strong> met<br />
polyethyle<strong>en</strong>folie is afgelop<strong>en</strong> in Vlaan -<br />
der<strong>en</strong>. In Wallonië is het ook stilaan<br />
gedaan. In Frankrijk plaats<strong>en</strong> we er nog af<br />
B<strong>en</strong>vitec nv heeft onder ander profielwikkelbuiz<strong>en</strong> in zijn gamma.
<strong>en</strong> toe. Ook al heb je e<strong>en</strong> goede techniek<br />
in huis: je weet dat het e<strong>en</strong> aflop<strong>en</strong>de zaak<br />
is. Dan probeer je andere techniek<strong>en</strong> te<br />
vind<strong>en</strong>. Zo zijn we bij linings terechtgekom<strong>en</strong>.<br />
We br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> die aan op betonn<strong>en</strong> kuip<strong>en</strong>,<br />
waardoor die chemisch resist<strong>en</strong>t<br />
word<strong>en</strong>. We hebb<strong>en</strong> er dan de polyurea<br />
hotspray bijg<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> ter plaatse<br />
gevormde zelfhecht<strong>en</strong>de folie die di<strong>en</strong>t<br />
als afdichting of bescherming van beton,<br />
metselwerk, <strong>en</strong> zo meer. Door de overname<br />
van PCT nv werd<strong>en</strong> we actief in waterbeheersing<br />
met bijvoorbeeld terugslagklepp<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> kanaalafsluiters. Met PCT<br />
bouw<strong>en</strong> we ook opslagstanks <strong>en</strong> constructies<br />
in kunststof.”<br />
Rolt u automatsich van de <strong>en</strong>e activiteit<br />
in de andere of staat u ’s morg<strong>en</strong>s op <strong>en</strong><br />
zegt u: We gaan tanks bouw<strong>en</strong>?<br />
“We krijg<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> van klant<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan<br />
bed<strong>en</strong>k je daar e<strong>en</strong> oplossing voor. Of we<br />
lop<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> interessant bedrijf aan.<br />
We zijn altijd passief op zoek naar opportuniteit<strong>en</strong>.<br />
Zo hebb<strong>en</strong> we vorig jaar nog<br />
B.a.g. gekocht, e<strong>en</strong> kunststofverwerk<strong>en</strong>d<br />
bedrijf uit Bering<strong>en</strong>. Ook de overname van<br />
B.a.g. paste in onze strategie: e<strong>en</strong> mooi<br />
bedrijf, dat heel veel kleine opdracht<strong>en</strong><br />
krijgt, met e<strong>en</strong> continu goed bedrijfsresultaat.<br />
Uiteraard hanter<strong>en</strong> we <strong>en</strong>kele vaste<br />
principes. To<strong>en</strong> bodembescherming nog<br />
onze kernactiviteit was, war<strong>en</strong> we <strong>en</strong>orm<br />
weersafhankelijk. Eén week slecht weer,<br />
dus ge<strong>en</strong> werk? Ge<strong>en</strong> probleem. Maar na<br />
twee maand<strong>en</strong> slecht weer, geef je je<br />
winst van e<strong>en</strong> heel jaar weg. Daarom hebb<strong>en</strong><br />
we onze weersafhankelijke activiteit<strong>en</strong><br />
systematisch tot e<strong>en</strong> minimum<br />
beperkt. Vijf, zes jaar geled<strong>en</strong> stapt<strong>en</strong> we<br />
ook bewust af van op<strong>en</strong>bare aanbesteding<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> koz<strong>en</strong> we resoluut voor de industrie.<br />
We wierv<strong>en</strong> speciaal iemand aan die<br />
erop kickt, als de deur van e<strong>en</strong> bepaald<br />
bedrijf voor hem op<strong>en</strong>gaat. Ge<strong>en</strong> verkoper,<br />
maar iemand die de bedrijv<strong>en</strong> geïnteresseerd<br />
krijgt in onze activiteit<strong>en</strong>. Neem e<strong>en</strong><br />
TECHNOLOGIE<br />
groot bedrijf als BASF: die zitt<strong>en</strong> echt niet<br />
op onze tanks te wacht<strong>en</strong>, want die hebb<strong>en</strong><br />
al talloze leveranciers. Welnu, we<br />
hebb<strong>en</strong> iemand in di<strong>en</strong>st die die bedrijv<strong>en</strong><br />
toch in ons geïnteresseerd krijgt.”<br />
Rec<strong>en</strong>t hebt u ook Metis, Kimre <strong>en</strong><br />
Soval aan Group B<strong>en</strong>vitec toegevoegd?<br />
“Het is in feite altijd hetzelfde verhaal. We<br />
stoott<strong>en</strong> op Metis in Bering<strong>en</strong>, actief in de<br />
water- <strong>en</strong> luchtzuivering. Dat paste to<strong>en</strong><br />
in ons plaatje. Kimre is e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamd<br />
demisterbedrijf, het haalt vocht – water of<br />
chemicaliën – uit de lucht met e<strong>en</strong> speciaal<br />
soort filter van Amerikaanse makelij,<br />
waarvoor wij de Europese lic<strong>en</strong>tie hebb<strong>en</strong>.<br />
Dat is dan mete<strong>en</strong> onze <strong>en</strong>ige Europese<br />
activiteit, want al de rest conc<strong>en</strong>treert<br />
zich in feite op de hav<strong>en</strong>as Antwerp<strong>en</strong>-<br />
G<strong>en</strong>t-Luik.”<br />
“ We krijg<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong> van klant<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dan bed<strong>en</strong>k je daar e<strong>en</strong><br />
oplossing voor. Of we lop<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> e<strong>en</strong> interessant bedrijf<br />
aan. We zijn altijd passief op<br />
zoek naar opportuniteit<strong>en</strong>.”<br />
“In 2005 kwam<strong>en</strong> we bij Soval uit. Via PTC<br />
legd<strong>en</strong> we al leiding<strong>en</strong> in kunststof. We<br />
wild<strong>en</strong> dat ook in metaal kunn<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>.<br />
Soval is e<strong>en</strong> pijpfitterij met acht m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
in di<strong>en</strong>st, e<strong>en</strong> beperkt clubje van twee<br />
ploeg<strong>en</strong> van vier m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die onder gasbescherming<br />
allerlei soort<strong>en</strong> metaal ter<br />
plekke aan elkaar lass<strong>en</strong>. Interessant in<br />
de petrochemie. En wat bleek bij de<br />
onderhandeling<strong>en</strong> met Soval? ‘We do<strong>en</strong><br />
ook in sprinklers’, zei de verkoper. ‘Ok,<br />
dan nem<strong>en</strong> we dat er wel bij’, was ons antwoord.<br />
Inmiddels hebb<strong>en</strong> we meer dan<br />
veertig man in di<strong>en</strong>st <strong>en</strong> Soval geeft ons<br />
de mogelijkheid om qua omzet goed te<br />
mak<strong>en</strong> wat we door onze activiteit<strong>en</strong> in de<br />
stortterrein<strong>en</strong> aan het verliez<strong>en</strong> zijn. Ook<br />
interessant aan die overname is dat het<br />
bedrijf, naast de ISO/VCA-norm, ook de<br />
Bosec-norm moet hal<strong>en</strong>. Dat is e<strong>en</strong> zeer<br />
str<strong>en</strong>ge norm, opgelegd door de verzekeraars.<br />
Wie e<strong>en</strong> goede brandverzekering<br />
wil krijg<strong>en</strong>, moet e<strong>en</strong> installateur inhur<strong>en</strong><br />
die werkt volg<strong>en</strong>s die procedures: niet<br />
alle<strong>en</strong> het ontwerp moet word<strong>en</strong> goedgekeurd,<br />
maar ook de oplevering én het<br />
onderhoud. Alles gebeurt met door Bosec<br />
gecertificeerde installateurs.”<br />
U hebt 160 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> in di<strong>en</strong>st, verspreid<br />
over verschill<strong>en</strong>de bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
vestiging<strong>en</strong>. Bij elke overname krijgt<br />
u te mak<strong>en</strong> met nieuwe techniek<strong>en</strong>,<br />
maar ook met e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> bedrijfscultuur.<br />
Hoe beheersbaar is dat allemaal?<br />
“De sleutel is: m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>.<br />
Ik b<strong>en</strong> nogal e<strong>en</strong> fan van de businessplantheorie<br />
van het pakket ‘Business Plan’<br />
van Luc Lamm<strong>en</strong>s. Hij stelt zich vier vrag<strong>en</strong>:<br />
wat heb ik, wat wil ik, hoe ga ik dat<br />
do<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe volg ik dat op? Met mijn zes<br />
divisiedirecteurs <strong>en</strong> projectleiders of projectleiders-in-wording<br />
gaan we daar elk<br />
jaar e<strong>en</strong>s door. Van het eerste deel, de<br />
geschied<strong>en</strong>is van het bedrijf, waarop de<br />
meest<strong>en</strong> zich nogal e<strong>en</strong>s conc<strong>en</strong>trer<strong>en</strong>,<br />
zeg ik: sla dat maar over. Interessanter is:<br />
wat kan ik als bedrijf, wat kan de concurr<strong>en</strong>t,<br />
wat will<strong>en</strong> we? E<strong>en</strong> organische groei<br />
van vijf tot zev<strong>en</strong> proc<strong>en</strong>t. Ok. E<strong>en</strong> aang<strong>en</strong>ame<br />
werkomgeving voor iedere<strong>en</strong>? Ok.<br />
Dat levert e<strong>en</strong> interessante SWOT-analyse<br />
op. Dan komt het derde deel: hoe ga ik<br />
dat do<strong>en</strong>? Mijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> gaan erover<br />
nad<strong>en</strong>k<strong>en</strong> <strong>en</strong> ler<strong>en</strong> zo hun eig<strong>en</strong> werk <strong>en</strong><br />
hun eig<strong>en</strong> opdracht k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Want laat mij<br />
duidelijk zijn: de oef<strong>en</strong>ing do<strong>en</strong> is belangrijker<br />
dan de pres<strong>en</strong>tatie achteraf. Ik zal<br />
dan ook nooit veel comm<strong>en</strong>taar gev<strong>en</strong> op<br />
“ De sleutel is: m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
vertrouw<strong>en</strong> gev<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong><br />
nogal e<strong>en</strong> fan van de<br />
businessplantheorie van het<br />
pakket ‘Business Plan’ van<br />
Luc Lamm<strong>en</strong>s.”<br />
Piping <strong>en</strong> constructie Waterzuiveringstechniek<strong>en</strong> Bodembescherming <strong>en</strong> vloeistofopslag<br />
11 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
hun pres<strong>en</strong>tatie. T<strong>en</strong>slotte kom ik één keer<br />
luister<strong>en</strong>, maar zij ler<strong>en</strong> wel naar zichzelf<br />
te luister<strong>en</strong>. Ik b<strong>en</strong> ook e<strong>en</strong> fan van ‘Good<br />
to great – Why some companies make the<br />
leap and others don’t’ van Jim Collins. Hij<br />
legt uit waarom sommige Amerikaanse<br />
bedrijv<strong>en</strong> er bov<strong>en</strong>uit stek<strong>en</strong>. Hij doet het<br />
teg<strong>en</strong>overgestelde van sommige Vlerickboys:<br />
maak e<strong>en</strong> goed businessplan <strong>en</strong><br />
dan zoek<strong>en</strong> we m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Maar de vraag is<br />
natuurlijk: gaan die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> daarmee<br />
akkoord? Collins zegt: zoek eerst goed<br />
volk, maak dan e<strong>en</strong> plan. Ik b<strong>en</strong> het daar<br />
helemaal mee e<strong>en</strong>s.”<br />
Soms wekt u de indruk: ik laat alles<br />
op me afkom<strong>en</strong> <strong>en</strong> we zi<strong>en</strong> dan wel.<br />
Andere bedrijfsleiders zwer<strong>en</strong> bij de<br />
<strong>en</strong>e marktstudie na de andere?<br />
“Ik volg eerder mijn buikgevoel, dat klopt,<br />
maar dan wel op e<strong>en</strong> geord<strong>en</strong>de manier.<br />
Je weet de bedreiging<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> als je je<br />
SWOT-analyse hebt gemaakt. We wet<strong>en</strong><br />
dat het verhaal van de bodembescherming<br />
geschrev<strong>en</strong> is.”<br />
Staat er nog iets op korte termijn op<br />
uw verlanglijstje?<br />
“Er ontbreekt nog e<strong>en</strong> bedrijf in de elektromechanische<br />
sector. We hebb<strong>en</strong> met<br />
Soval sprinklers in huis, maar onze concurr<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
bied<strong>en</strong> meestal ook HVAC-activiteit<strong>en</strong><br />
(Heating, v<strong>en</strong>tilation, airco and<br />
cooling) aan. In september 2008 stond<strong>en</strong><br />
we, midd<strong>en</strong> de losgebarst<strong>en</strong> crisis, kort bij<br />
e<strong>en</strong> overname. Maar wij wild<strong>en</strong> de correcte<br />
prijz<strong>en</strong> van 2008 gev<strong>en</strong>, uiteindelijk was<br />
Group B<strong>en</strong>vitec in e<strong>en</strong> not<strong>en</strong>dop<br />
Ing. Johan Smet MSc studeert in 1986 af als industrieel ing<strong>en</strong>ieur elektromechanica<br />
aan het to<strong>en</strong>malige KIHA Don Bosco in Hobok<strong>en</strong>, nu de Karel De<br />
Grote-hogeschool. Hij loopt stage bij Dredging International, meer bepaald bij<br />
SDI (Société de Dragage International), waar hij betrokk<strong>en</strong> is bij project<strong>en</strong> in<br />
Parijs, Le Havre <strong>en</strong> Brindisi.<br />
Vanaf 1989 doet hij calculatie bij Smet Tunnelling, beheer van Smet<br />
Groundwater Technics, de administratieve afdeling van Smet Boring, het<br />
onderhoudsatelier van Smet Boring, de opvolging B<strong>en</strong>vitec bij Smet Boring,<br />
<strong>en</strong>zovoort. In 2004 verlaat hij Smet Boring <strong>en</strong> koopt hij B<strong>en</strong>vitec uit de groep.<br />
B<strong>en</strong>vitec nv, in 1991 opgericht door Smet Boring, is e<strong>en</strong> bedrijf dat zich voornamelijk<br />
op bodem- <strong>en</strong> betonbescherming richt. Nadi<strong>en</strong> neemt B<strong>en</strong>vitec nog<br />
verschill<strong>en</strong>de andere bedrijv<strong>en</strong> over: PCT nv, Metis nv, Kimre nv, Soval nv <strong>en</strong><br />
rec<strong>en</strong>t B.a.g. nv.<br />
Group B<strong>en</strong>vitec telt meer dan 160 werknemers, verspreid over de vestiging<strong>en</strong><br />
in Bering<strong>en</strong>, Fleurus <strong>en</strong> Ste<strong>en</strong>dorp.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Opslagtanks in kunststof<br />
er e<strong>en</strong> overnemer die nog teg<strong>en</strong> de prijz<strong>en</strong><br />
van 2007 bood. Sorry, maar we kunn<strong>en</strong> het<br />
ons niet permitter<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bedrijf over te<br />
nem<strong>en</strong> dat pas over ti<strong>en</strong> jaar zichzelf<br />
terugverdi<strong>en</strong>t. Vijf jaar is daarbij onze<br />
norm.”<br />
Maar u blijft actief op zoek naar<br />
mogelijke opportuniteit<strong>en</strong>?<br />
“Uiteraard, maar ik probeer ook iets<br />
anders in mijn bedrijv<strong>en</strong> te krijg<strong>en</strong>. Ik vind<br />
me terug in de theorieën van Steph<strong>en</strong> R.<br />
Covey, in zijn ‘De zev<strong>en</strong> eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
van effectief leiderschap’. Het nadeel van<br />
e<strong>en</strong> ing<strong>en</strong>ieur is dat hij d<strong>en</strong>kt in technie-<br />
“ Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> in techniek<strong>en</strong>, wij<br />
ing<strong>en</strong>ieurs will<strong>en</strong> problem<strong>en</strong><br />
oploss<strong>en</strong> met onze technische<br />
kaart. Bij B<strong>en</strong>vitec hebb<strong>en</strong> we<br />
zonder meer g<strong>en</strong>oeg techniek<br />
in huis. Maar ik werk er hard<br />
aan om ook andere disciplines<br />
in de t<strong>en</strong>t te krijg<strong>en</strong>, zonder<br />
dat dat extra geld kost.”<br />
12<br />
WVB<br />
k<strong>en</strong>. Covey stelt dat iedere<strong>en</strong> van thuis uit<br />
e<strong>en</strong> kaart meekrijgt, waarmee hij zijn weg<br />
in het lev<strong>en</strong> bewandelt. Wij d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> in<br />
techniek<strong>en</strong>, wij ing<strong>en</strong>ieurs will<strong>en</strong> problem<strong>en</strong><br />
oploss<strong>en</strong> met onze technische kaart.<br />
Bij B<strong>en</strong>vitec hebb<strong>en</strong> we zonder meer<br />
g<strong>en</strong>oeg techniek in huis. Maar ik werk er<br />
hard aan om ook andere disciplines in de<br />
t<strong>en</strong>t te krijg<strong>en</strong>, zonder dat dat extra geld<br />
kost. Ik d<strong>en</strong>k daarbij aan marketing, maar<br />
ook aan vorming van tal<strong>en</strong>t. Zo zull<strong>en</strong> we<br />
ge<strong>en</strong> personeelsdirecteur aanwerv<strong>en</strong>. Hij<br />
komt als vreemde het bedrijf binn<strong>en</strong>. Hij<br />
heeft er ge<strong>en</strong> gelijke <strong>en</strong> is moeilijk aan te<br />
stur<strong>en</strong> door de patron. Hij is veroordeeld<br />
tot vastroest<strong>en</strong>, want hij heeft nooit e<strong>en</strong><br />
klankbord in mijn bedrijf. Dus ne<strong>en</strong>, ge<strong>en</strong><br />
personeelsdi<strong>en</strong>st, wat niet wil zegg<strong>en</strong> dat<br />
we ge<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aanwerv<strong>en</strong>. We nem<strong>en</strong><br />
interims in di<strong>en</strong>st <strong>en</strong> wie goed is, mag blijv<strong>en</strong>.<br />
En ik heb ook e<strong>en</strong> bedrijfje opgericht,<br />
Beel & co, dat als titel voert: ‘Actief met<br />
tal<strong>en</strong>t’. Welnu, van zaakvoerder Marijke<br />
Beel staat op de website dat ze de rol vervult<br />
van de stafmedewerker op inhuurbasis.<br />
Dus moet zij op de markt gevraagd<br />
word<strong>en</strong> <strong>en</strong> zelfbedruip<strong>en</strong>d zijn. Tegelijk<br />
staat zij ter beschikking van B<strong>en</strong>vitec. Zij<br />
moet zich zi<strong>en</strong> waar te mak<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
B<strong>en</strong>vitec waar ze zal bewijz<strong>en</strong> dat tal<strong>en</strong>t,<br />
inderdaad, ge<strong>en</strong> toeval is <strong>en</strong> er allicht voor<br />
kan zorg<strong>en</strong> dat tal<strong>en</strong>t blijft. Voor B<strong>en</strong>vitec<br />
is het kost<strong>en</strong>plaatje interessant. E<strong>en</strong> personeelsdirecteur<br />
zou veel duurder uitkom<strong>en</strong>.”<br />
Tot slot: lonkt B<strong>en</strong>vitec ook naar het<br />
buit<strong>en</strong>land?<br />
“Ik heb al gezegd dat we vooral actief zijn<br />
op de as van de Belgische hav<strong>en</strong>s <strong>en</strong> hun<br />
hinterland. Laat ik het zo zegg<strong>en</strong>: t<strong>en</strong><br />
noord<strong>en</strong> <strong>en</strong> t<strong>en</strong> zuid<strong>en</strong> daarvan zijn er nog<br />
twee land<strong>en</strong> waar we wat kunn<strong>en</strong> realiser<strong>en</strong>:<br />
Frankrijk <strong>en</strong> Nederland dus.”<br />
www.group-b<strong>en</strong>vitec.be<br />
Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE<br />
Foto’s: BENVITEC <strong>en</strong><br />
Wilfried VANDEN BOSSCHE
technologie<br />
E<strong>en</strong> tredradkraan<br />
op de Werf in Antwerp<strong>en</strong><br />
Middeleeuws hout<strong>en</strong> hijstoestel produceerde grote kracht<strong>en</strong><br />
WOMMELGEM. De tredradkraan: niet te vind<strong>en</strong> in Van Dale <strong>en</strong><br />
dus wellicht niet uit te legg<strong>en</strong> voor welke leek ook. Maar al in de<br />
vroege middeleeuw<strong>en</strong> stond er e<strong>en</strong> tredradkraan op de Werf in<br />
Antwerp<strong>en</strong>.<br />
Meer bepaald in 1263 vind<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> eerste<br />
vermelding van e<strong>en</strong> kraan op de Werf<br />
in Antwerp<strong>en</strong>. Het ging om e<strong>en</strong> groot hout<strong>en</strong><br />
hijstoestel, dat er vermoedelijk al e<strong>en</strong><br />
tijdje stond. Mann<strong>en</strong> - zog<strong>en</strong>aamde kraankinder<strong>en</strong><br />
- die in e<strong>en</strong> tredrad liep<strong>en</strong>, drev<strong>en</strong><br />
het aan. Hoe de kraan er to<strong>en</strong> uitzag,<br />
is niet met zekerheid gewet<strong>en</strong>, want de<br />
allereerste afbeelding<strong>en</strong> van zo’n kraan<br />
dater<strong>en</strong> uit de tweede helft van de 15de<br />
eeuw.<br />
Het tredrad is ge<strong>en</strong> uitvinding van de middeleeuw<strong>en</strong>.<br />
Wie naar de vroegste spor<strong>en</strong><br />
van zo’n toestel zoekt, komt uit bij de<br />
Griekse tijd. Volg<strong>en</strong>s F.M. Feldhaus heeft<br />
Philon van Byzantium (260-180 v.C.) het<br />
tredrad bedacht <strong>en</strong> beschrev<strong>en</strong>, maar in<br />
de praktijk heeft het niet gedi<strong>en</strong>d. Uit de<br />
reconstructie die Feldhaus naar die<br />
beschrijving maakte, blijkt dat het tredrad<br />
al dezelfde algem<strong>en</strong>e vorm had die we<br />
nadi<strong>en</strong> altijd terugvind<strong>en</strong>.<br />
Aan de Romein<strong>en</strong> komt de<br />
verdi<strong>en</strong>ste toe dat zij dit<br />
merkwaardig hijstoestel<br />
voort hebb<strong>en</strong> ontwikkeld<br />
<strong>en</strong> het hebb<strong>en</strong> ingezet bij<br />
grote bouwwerk<strong>en</strong>. Wan -<br />
neer aan e<strong>en</strong> ‘polypastos’<br />
e<strong>en</strong> tredrad wordt gekoppeld,<br />
wordt het hijsvermog<strong>en</strong><br />
opgedrev<strong>en</strong> tot 6.000<br />
kg met slechts twee person<strong>en</strong><br />
in het rad. De<br />
Romeinse ing<strong>en</strong>ieur Vitru -<br />
vius (80-15 v.C.) heeft het<br />
erover in zijn ‘De re architectura’<br />
(37 v.C.). Opval -<br />
l<strong>en</strong>d is het gebruik van het Griekse woord<br />
‘tympanum’ in die Latijnse tekst.<br />
Inzake <strong>en</strong>ergieoverdracht hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
tred rad <strong>en</strong> e<strong>en</strong> watermol<strong>en</strong> e<strong>en</strong> vergelijkbare<br />
werking. De watermol<strong>en</strong> verspreidde<br />
zich vanaf de eerste eeuw<strong>en</strong> van onze tijd-<br />
TECHNOLOGIE<br />
rek<strong>en</strong>ing over heel Europa. Na de val van<br />
het West-Romeinse rijk geraakte de tredmol<strong>en</strong>kraan<br />
ev<strong>en</strong>wel buit<strong>en</strong> gebruik.<br />
De terugkeer van de tredkraan op de middeleeuwse<br />
bouwplaats<strong>en</strong> moet zonder<br />
twijfel in nauwe sam<strong>en</strong>hang met de komst<br />
van de gotiek word<strong>en</strong> gezi<strong>en</strong>.<br />
De tredkraan kon e<strong>en</strong> verdere ontwikkeling<br />
van de windas zijn of van de<br />
Romeinse kraan, zoals die door Vitruvius<br />
in ‘De re architectura’ werd beschrev<strong>en</strong>.<br />
Maar ze kon ook van het waterrad afgeleid<br />
zijn, waarmee de vroegste tredradconstructies<br />
veel gelijk<strong>en</strong>is vertoond<strong>en</strong>. In<br />
teg<strong>en</strong>stelling tot de moderne kran<strong>en</strong><br />
bewog<strong>en</strong> de middeleeuwse kran<strong>en</strong> op precies<br />
dezelfde wijze als hun antieke voorgangers.<br />
13 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Zw<strong>en</strong>kkran<strong>en</strong>, die e<strong>en</strong> rotatie van de lading mogelijk maakt<strong>en</strong>, werd<strong>en</strong><br />
slechts later afgebeeld op miniatur<strong>en</strong>. Dat systeem le<strong>en</strong>de zich<br />
veel beter voor het loss<strong>en</strong> <strong>en</strong> lad<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> hav<strong>en</strong>kade.<br />
Door de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de handel versch<strong>en</strong><strong>en</strong> vanaf de 13de eeuw hav<strong>en</strong><strong>en</strong><br />
scheepskran<strong>en</strong>, die niet zeld<strong>en</strong> met tredrader<strong>en</strong> uitgerust war<strong>en</strong>.<br />
Het war<strong>en</strong> de grootste machines van hun tijd!<br />
Omdat de constructie zeer zwaar was, moest de kade ook sterk<br />
g<strong>en</strong>oeg zijn. Vanaf 1200 sprak m<strong>en</strong> van st<strong>en</strong><strong>en</strong> kademur<strong>en</strong> <strong>en</strong> kon de<br />
verspreiding van de tredmol<strong>en</strong>kran<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>. De vroegste vermelding<br />
vind<strong>en</strong> we in Utrecht in 1244. Daarna volg<strong>en</strong> Antwerp<strong>en</strong><br />
(1263), Damme (1269), Brugge (1288) <strong>en</strong> Hamburg (1291). De stationaire<br />
hav<strong>en</strong>kraan, die in de middeleeuw<strong>en</strong> werd uitgevond<strong>en</strong>, was in<br />
de oudheid onbek<strong>en</strong>d! Die ing<strong>en</strong>ieuze mechanische constructies<br />
speeld<strong>en</strong> e<strong>en</strong> belangrijke rol in de economische <strong>en</strong> sociale ontwikkeling<br />
van de middeleeuwse sted<strong>en</strong>. Kran<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> dikwijls afgebeeld<br />
in ets<strong>en</strong> <strong>en</strong> schilderij<strong>en</strong>, in manuscript<strong>en</strong> <strong>en</strong> stadsplann<strong>en</strong>.<br />
Stadsplan Antwerp<strong>en</strong> uit ‘Descrittione di tutti i Paese Bassi’, L.<br />
Guicciardini, 1567.<br />
Er word<strong>en</strong> 2 types hav<strong>en</strong>kran<strong>en</strong> onderscheid<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de<br />
geografische zwaartepunt<strong>en</strong>:<br />
e<strong>en</strong> bokkraan, waarbij de hele constructie om e<strong>en</strong> verticale,<br />
c<strong>en</strong>trale as kon draai<strong>en</strong> <strong>en</strong> die voornamelijk bij de Vlaamse <strong>en</strong><br />
14
Nederlandse kust<strong>en</strong> te vind<strong>en</strong> was<br />
(vanaf de 13de eeuw);<br />
e<strong>en</strong> tor<strong>en</strong>kraan, waarbij de lier <strong>en</strong> de<br />
tred rader<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> vaste tor<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
alle<strong>en</strong> de giek <strong>en</strong> het dak kond<strong>en</strong> draai<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> die in de Duitse zee- <strong>en</strong> binn<strong>en</strong>hav<strong>en</strong>s<br />
aangetroff<strong>en</strong> werd (vanaf de 14de<br />
eeuw).<br />
In teg<strong>en</strong>stelling tot de bouwkran<strong>en</strong>, waarbij<br />
de hijssnelheid bepaald werd door het<br />
arbeidsritme van de metselaars, hadd<strong>en</strong><br />
de hav<strong>en</strong>kran<strong>en</strong> gewoonlijk twee tredrader<strong>en</strong><br />
om het lad<strong>en</strong> <strong>en</strong> loss<strong>en</strong> sneller te<br />
lat<strong>en</strong> verlop<strong>en</strong>. De twee tredrader<strong>en</strong>,<br />
waarvan de diameter op vier meter of<br />
meer werd geschat, zat<strong>en</strong> aan beide zijd<strong>en</strong><br />
van de kraanas <strong>en</strong> draaid<strong>en</strong> in dezelfde<br />
richting.<br />
Het is noem<strong>en</strong>swaardig dat de middeleeuwse<br />
kraan zeld<strong>en</strong> e<strong>en</strong> teruglooppal of<br />
e<strong>en</strong> rem had om te voorkom<strong>en</strong> dat de<br />
Bachelorproef<br />
TECHNOLOGIE<br />
lading naar b<strong>en</strong>ed<strong>en</strong> viel. Waarschijnlijk<br />
was dat ook niet nodig, doordat het rad<br />
e<strong>en</strong> grote wrijvingsweerstand had <strong>en</strong> de<br />
bedi<strong>en</strong>ers ervan in het rad e<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>gewicht<br />
kond<strong>en</strong> lever<strong>en</strong>.<br />
Naast de stationaire kran<strong>en</strong><br />
kwam<strong>en</strong> er in de 14de eeuw ook<br />
drijv<strong>en</strong>de kran<strong>en</strong> (kraanschep<strong>en</strong>)<br />
voor, die in het hele hav<strong>en</strong>gebied<br />
flexibel kond<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
ingezet.<br />
Interessante lectuur:<br />
Frieda van Tyghem: ‘Op <strong>en</strong> om<br />
de middeleeuwse bouwwerf’,<br />
Brussel, Paleis der Academiën,<br />
1966;<br />
R. Degryse: ‘De oudste hout<strong>en</strong><br />
kran<strong>en</strong> in de Vlaamse <strong>en</strong> andere<br />
hav<strong>en</strong>s (13de -16de eeuw)’,<br />
Handeling<strong>en</strong> van het G<strong>en</strong>ootschap<br />
voor Geschied<strong>en</strong>is, 1991;<br />
Karel Broes: ‘De tredmol<strong>en</strong>. De onderbelichte<br />
mol<strong>en</strong>soort’, Mol<strong>en</strong>echo’s, themanummer<br />
10, 2002.<br />
Tekst: Dirk ANTHIERENS<br />
Kevin Van Hees maakte in 2008 aan de Artesis Hogeschool e<strong>en</strong> bachelorproef<br />
over ‘De tredmol<strong>en</strong>kraan’. Opdrachtgever was Dirk Anthier<strong>en</strong>s, in sam<strong>en</strong>werking<br />
met Gustaaf Asaert, historicus, ir. Karel Broes <strong>en</strong> Jef Vrelust (MAS).<br />
In de bachelorproef wordt e<strong>en</strong> 3D-CAD model uitgewerkt, gebaseerd op <strong>en</strong>kele<br />
afbeelding<strong>en</strong> van de Antwerpse tredmol<strong>en</strong>kraan uit de 15de <strong>en</strong> 16de eeuw die het<br />
meest realistisch lek<strong>en</strong>.<br />
De bedoeling is om ons e<strong>en</strong> beeld te kunn<strong>en</strong> vorm<strong>en</strong> hoe de tredmol<strong>en</strong>kraan er<br />
uitzag. Er is ook e<strong>en</strong> studie gemaakt van de volledige constructie met als resultaat<br />
e<strong>en</strong> gedetailleerd plan met afmeting<strong>en</strong> <strong>en</strong> materiaalkeuze.<br />
DA<br />
15 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
technologie<br />
Energiebesparing met beter licht<br />
Perfecte symbiose tuss<strong>en</strong> Laboratorium voor Lichttechnologie<br />
<strong>en</strong> Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong><br />
GENT. Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong> (GLV) <strong>en</strong> het Laboratorium voor Licht -<br />
technologie vorm<strong>en</strong> zowat e<strong>en</strong> perfecte symbiose. Beide ressorter<strong>en</strong> onder<br />
het Departem<strong>en</strong>t Industrieel Ing<strong>en</strong>ieur van de Katholieke Hogeschool Sint-<br />
Liev<strong>en</strong> in G<strong>en</strong>t. Simpel gezegd: het lab doet aan toegepast onderzoek <strong>en</strong> zonder<br />
commercieel te zijn br<strong>en</strong>gt GLV de verworv<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis van het lab over naar<br />
zijn doelgroep: geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, architect<strong>en</strong>, lichtinstallateurs, <strong>en</strong> zo meer. Leuk<br />
surplus: stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> industrieel ing<strong>en</strong>ieur elektrotechniek <strong>en</strong> bouwkunde kunn<strong>en</strong><br />
het vak ‘verlichting’ tijd<strong>en</strong>s hun opleiding volg<strong>en</strong>. Catherine Loot<strong>en</strong>s<br />
(GLV) <strong>en</strong> Wouter Ryckaert (Laboratorium voor Lichttechnologie) gev<strong>en</strong> tekst<br />
<strong>en</strong> uitleg.<br />
Hoe verhoud<strong>en</strong> het Laboratorium voor<br />
Lichttechnologie <strong>en</strong> Gro<strong>en</strong> Licht<br />
Vlaander<strong>en</strong> zich tot elkaar?<br />
Wouter Ryckaert: “KaHo Sint-Liev<strong>en</strong><br />
heeft binn<strong>en</strong> het Departem<strong>en</strong>t Industrieel<br />
Ing<strong>en</strong>ieur verschill<strong>en</strong>de onderzoeksgroep<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> van die groep<strong>en</strong> is het Labora -<br />
torium voor Lichttechnologie, waar we<br />
onderzoek <strong>en</strong> di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing verricht<strong>en</strong><br />
rond verlichting, uitzicht van material<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> fotovoltaïsche <strong>en</strong>ergie. E<strong>en</strong> van de<br />
lop<strong>en</strong>de project<strong>en</strong> daarbij is Gro<strong>en</strong> Licht<br />
Vlaander<strong>en</strong>.”<br />
Catherine Loot<strong>en</strong>s: “In 1997 is Peter<br />
Hanselaer, zelf fysicus van opleiding met<br />
e<strong>en</strong> voorliefde voor alles wat te mak<strong>en</strong><br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
heeft met zonnecell<strong>en</strong>, hier met zijn eig<strong>en</strong><br />
onderzoek in het huidige Laboratorium<br />
begonn<strong>en</strong>.”<br />
“ De aanvraag is in 2003<br />
ingedi<strong>en</strong>d door toedo<strong>en</strong><br />
van het Passiefhuisplatform,<br />
dat de noodzaak inzag om<br />
meer k<strong>en</strong>nis te verspreid<strong>en</strong><br />
over <strong>en</strong>ergie-efficiënte<br />
verlichting.”<br />
Ryckaert: “Peter ging mete<strong>en</strong> in op de<br />
eerste oproep – to<strong>en</strong> nog van het HOBU,<br />
het hoger onderwijs buit<strong>en</strong> de universi-<br />
16<br />
Catherine<br />
Loot<strong>en</strong>s,<br />
Gro<strong>en</strong> Licht<br />
Vlaander<strong>en</strong><br />
teit, nu Tetra-fonds – om toegepast onderzoek<br />
ook aan de hogeschol<strong>en</strong> te initiër<strong>en</strong>.<br />
Zo heeft hij e<strong>en</strong> aantal project<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>gehaald.<br />
Het laboratorium heeft er steeds<br />
meer project<strong>en</strong> bij gekreg<strong>en</strong>, met telk<strong>en</strong>s<br />
e<strong>en</strong> uitbreiding van onze meetinfrastructuur,<br />
zodat we nu over e<strong>en</strong> heel assortim<strong>en</strong>t<br />
meetfaciliteit<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong>. Tegelijk<br />
werd de di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing aan de verlichtingssector<br />
steeds verder uitgebouwd.<br />
Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong> kadert in dat<br />
soort project<strong>en</strong>.”<br />
Loot<strong>en</strong>s: “Eig<strong>en</strong>lijk is de aanvraag in 2003<br />
ingedi<strong>en</strong>d door toedo<strong>en</strong> van het Passief -<br />
huisplatform, dat de noodzaak inzag om<br />
meer k<strong>en</strong>nis te verspreid<strong>en</strong> over <strong>en</strong>ergieefficiënte<br />
verlichting. Het verhaal van<br />
passief bouw<strong>en</strong> was to<strong>en</strong> nog beperkt tot<br />
woning<strong>en</strong>. Maar elektrische installaties<br />
kunn<strong>en</strong> als zodanig veel meer bijdrag<strong>en</strong><br />
tot het efficiënt <strong>en</strong>ergiegebruik van alle<br />
soort<strong>en</strong> gebouw<strong>en</strong>. Het Platform is to<strong>en</strong><br />
naar het Ag<strong>en</strong>tschap voor Innovatie door<br />
Wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> Technologie (IWT)<br />
gestapt <strong>en</strong> het IWT heeft doorverwez<strong>en</strong><br />
naar het Laboratorium voor Lichttech -<br />
nologie. Nadat het project werd goedgekeurd,<br />
b<strong>en</strong> ik dan half december 2004 aangeworv<strong>en</strong>.<br />
Dit type IWT-project<strong>en</strong> loopt<br />
over e<strong>en</strong> periode van vier jaar. Het thema<br />
bij Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong> is ‘Energie -<br />
besparing met beter licht’. IWT eist daarbij<br />
dat er e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werkingsverband<br />
wordt opgericht, waarbij er partners binn<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de bedrijfswereld moet<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> gezocht die het project voor twintig<br />
proc<strong>en</strong>t financieel mee drag<strong>en</strong>.<br />
Ondertuss<strong>en</strong> is het aantal partners opgelop<strong>en</strong><br />
tot meer dan dertig: grote fabrikant<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> distributeurs van lamp<strong>en</strong> <strong>en</strong> armatur<strong>en</strong>,<br />
zowel op resid<strong>en</strong>tieel als architecturaal<br />
<strong>en</strong> functioneel vlak, studiebureaus,<br />
federaties <strong>en</strong> k<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>tra.”<br />
“ We zijn ‘<strong>en</strong>ergiezuinige<br />
verlichting’ meer holistisch<br />
gaan bekijk<strong>en</strong>, waarbij naast<br />
kunstlicht ook automatisatie<br />
<strong>en</strong> daglicht de nodige<br />
aandacht krijg<strong>en</strong>.”
TECHNOLOGIE<br />
“Vanuit het onderzoeksgebied van het<br />
laboratorium hebb<strong>en</strong> we vooral op binn<strong>en</strong>verlichting<br />
gefocust. Ons project is inmiddels<br />
met vier jaar verl<strong>en</strong>gd. We zijn ‘<strong>en</strong>ergiezuinige<br />
verlichting’ meer holistisch<br />
gaan bekijk<strong>en</strong>, waarbij naast kunstlicht<br />
ook automatisatie <strong>en</strong> daglicht de nodige<br />
aandacht krijg<strong>en</strong>. Het IWT verkiest bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
bij e<strong>en</strong> verl<strong>en</strong>ging, naast differ<strong>en</strong>tiatie<br />
van het onderwerp, ook e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking<br />
met andere k<strong>en</strong>nisc<strong>en</strong>tra. Vandaar dat<br />
we nu e<strong>en</strong> partnership hebb<strong>en</strong> met het<br />
Wet<strong>en</strong>schappelijk <strong>en</strong> Technisch C<strong>en</strong>trum<br />
voor het Bouwbedrijf (WTCB), dat heel<br />
wat k<strong>en</strong>nis heeft over automatisatie <strong>en</strong><br />
daglicht. Onze k<strong>en</strong>nis met betrekking tot<br />
lamp<strong>en</strong> <strong>en</strong> armatur<strong>en</strong> is dus erg complem<strong>en</strong>tair.”<br />
Innovatie<br />
Welke zijn de doelstelling<strong>en</strong> van GLV?<br />
Loot<strong>en</strong>s: “We zijn er om k<strong>en</strong>nis bij te<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> <strong>en</strong> innovatie binn<strong>en</strong> de bedrijv<strong>en</strong><br />
te stimuler<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> ons lab hebb<strong>en</strong> we<br />
heel wat onderzoek lop<strong>en</strong>. Het is dan ook<br />
de bedoeling dat we met de resultat<strong>en</strong><br />
naar buit<strong>en</strong> kom<strong>en</strong> bij de verlichtingswereld<br />
zelf, want die moet gaan innover<strong>en</strong>.<br />
Verder will<strong>en</strong> we alle eindgebruikers <strong>en</strong><br />
voorschrijvers die met verlichting te<br />
mak<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>, bereik<strong>en</strong>. Niet zozeer particulier<strong>en</strong>,<br />
maar de tertiaire sector: ge -<br />
me<strong>en</strong> tes <strong>en</strong> hun technische di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>,<br />
architect<strong>en</strong>, installateurs, gebouw<strong>en</strong>beheerders,<br />
studiebureaus, facility managers,<br />
noem maar op. Al die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zijn<br />
dikwijls industrieel ing<strong>en</strong>ieur van opleiding<br />
<strong>en</strong> h<strong>en</strong> tracht<strong>en</strong> we bij te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> wat<br />
<strong>en</strong>ergiezuinige verlichting precies in -<br />
houdt, wat het opbr<strong>en</strong>gt, waarop je moet<br />
lett<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook dat we steeds rek<strong>en</strong>ing moet<strong>en</strong><br />
houd<strong>en</strong> met het visueel comfort van de<br />
gebruikers. Voorts gev<strong>en</strong> we zelf veel infosessies<br />
<strong>en</strong> opleiding<strong>en</strong>. We staan op beurz<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> in april hebb<strong>en</strong> we voor de vierde<br />
keer onze studiedag georganiseerd: de<br />
promotiedag duurzame verlichting 2010.<br />
Die studiedag, in sam<strong>en</strong>werking met<br />
Energik vzw, had dit jaar opnieuw e<strong>en</strong><br />
goedgevuld programma met e<strong>en</strong><strong>en</strong>twintig<br />
lezing<strong>en</strong> in drie zal<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> minibeurs<br />
met vier<strong>en</strong>twintig standhouders. Er war<strong>en</strong><br />
meer dan tweehonderd aanwezig<strong>en</strong>.”<br />
GVL is ge<strong>en</strong> commerciële onderneming?<br />
Loot<strong>en</strong>s: “Wij mak<strong>en</strong> zelf ge<strong>en</strong> verlichtingsontwerp<strong>en</strong>,<br />
lees lichtstudies, we will<strong>en</strong><br />
ge<strong>en</strong> competitie met studie- <strong>en</strong><br />
relightingbureaus of fabrikant<strong>en</strong>, kortom<br />
met niemand die iets met het verkop<strong>en</strong><br />
van verlichting te mak<strong>en</strong> heeft. We gev<strong>en</strong><br />
wel advies. Zo hebb<strong>en</strong> we in het verled<strong>en</strong><br />
alle Vlaamse geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> aangeschrev<strong>en</strong><br />
met de mededeling dat ze, als ze offertes<br />
binn<strong>en</strong>krijg<strong>en</strong>, ons om advies kunn<strong>en</strong> vrag<strong>en</strong>.<br />
Dat is voor ons e<strong>en</strong> manier om onze<br />
k<strong>en</strong>nis over te drag<strong>en</strong>.”<br />
Ryckaert: “Voor activiteit<strong>en</strong> als cursuss<strong>en</strong><br />
of lezing<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> we wel extra middel<strong>en</strong><br />
binn<strong>en</strong>, waarmee we dan weer<br />
andere project<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> initiër<strong>en</strong> bij het<br />
IWT.”<br />
Kunt u e<strong>en</strong> concreet voorbeeld gev<strong>en</strong><br />
van wat jullie al verwez<strong>en</strong>lijkt hebb<strong>en</strong>?<br />
Ryckaert: “Dankzij onze activiteit<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
GLV heeft het Laboratorium voor<br />
Lichttechnologie, in sam<strong>en</strong>werking met<br />
het WTCB, <strong>en</strong>kele opdracht<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong><br />
van het Vlaams Energieag<strong>en</strong>tschap<br />
(VEA). We hebb<strong>en</strong> voor h<strong>en</strong> het aspect<br />
Wouter Ryckaert,<br />
Laboratorium<br />
voor Lichttechnologie<br />
17 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
verlichting voor de website www.<strong>en</strong>ergiespar<strong>en</strong>.be uitgewerkt. We publicer<strong>en</strong><br />
brochures voor particulier<strong>en</strong> over verlichting, <strong>en</strong> zo meer. Ook<br />
vanuit het VEA kwam de vraag om de subsidieregeling rond verlichting<br />
te herbekijk<strong>en</strong>. De vroegere regeling was zeer e<strong>en</strong>voudig, maar had als<br />
nadeel dat het nag<strong>en</strong>oeg onmogelijk was om subsidie te krijg<strong>en</strong> voor<br />
bepaalde toepassing<strong>en</strong>, zoals opslagruimtes <strong>en</strong> winkels. Uit de contact<strong>en</strong><br />
met onze GLV-partners was immers geblek<strong>en</strong> dat daar in de sector<br />
nogal wat onvrede over bestond. Uit nieuwsgierigheid <strong>en</strong> ook uit interesse<br />
hebb<strong>en</strong> we ons de vraag gesteld: kunn<strong>en</strong> we niet op zoek gaan<br />
naar e<strong>en</strong> betere formule die algeme<strong>en</strong> geldig is <strong>en</strong> van toepassing kan<br />
zijn voor elk type ruimte? Na <strong>en</strong>ig onderzoek <strong>en</strong> talrijke publicaties vond<strong>en</strong><br />
we dat we iets hadd<strong>en</strong> dat in onze og<strong>en</strong> werkte. We hebb<strong>en</strong> onze<br />
oplossing aan het VEA voorgelegd <strong>en</strong> sinds januari van dit jaar is de<br />
subsidieregeling voor relighting <strong>en</strong> newlighting van kracht in het Vlaams<br />
gewest. Dat is dan ook mete<strong>en</strong> leerstof voor mijn stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die het vak<br />
‘verlichting 1’ volg<strong>en</strong>. En zo is de cirkel onderzoek – onderwijs – industrieel<br />
ing<strong>en</strong>ieur – di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing mooi rond. GLV heeft als opdracht<br />
k<strong>en</strong>nis te verspreid<strong>en</strong> <strong>en</strong> innovatie te stimuler<strong>en</strong>. Het project is ingebed<br />
in ons Laboratorium voor Licht technologie. Je kan weliswaar k<strong>en</strong>nis<br />
over lichttechnologie ‘googel<strong>en</strong>’, maar het is veel geloofwaardiger, als<br />
je uit eig<strong>en</strong> onderzoek kunt putt<strong>en</strong>.”<br />
Keuzevakk<strong>en</strong><br />
Hoe groot is het aandeel van het vak ‘verlichting’ in de<br />
ing<strong>en</strong>ieursopleiding?<br />
Ryckaert: “Bij ons zit het zo: als stud<strong>en</strong>t elektrotechniek b<strong>en</strong> je verplicht<br />
om het vak ‘verlichting 1’ te kiez<strong>en</strong> <strong>en</strong> heb je de mogelijkheid om het vak<br />
‘verlichting 2’ te volg<strong>en</strong> als keuzevak. En de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> bouwkunde kunn<strong>en</strong><br />
‘verlichting 1’ volg<strong>en</strong> als keuzevak. Bij die twee vakk<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> ze<br />
k<strong>en</strong>nis met het laboratorium, volg<strong>en</strong> ze practica <strong>en</strong> ler<strong>en</strong> ze onze meetinfrastructuur<br />
k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. Eindwerkstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong> hier begeleiding van<br />
doctoraatsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> zijn aanwezig tijd<strong>en</strong>s de promotiedag.<br />
Ik vraag ook altijd minst<strong>en</strong>s één gastdoc<strong>en</strong>t industrieel ing<strong>en</strong>ieur<br />
uit e<strong>en</strong> verlichtingsbedrijf. Zo hebb<strong>en</strong> we twee vlieg<strong>en</strong> in één klap: ons<br />
onderzoek zit in onze less<strong>en</strong> verwev<strong>en</strong> én de stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mak<strong>en</strong> k<strong>en</strong>nis<br />
met de praktijk. Over hoeveel stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> het hier gaat? Zo’n vijfti<strong>en</strong> stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
volg<strong>en</strong> de twee vakk<strong>en</strong> in het derde <strong>en</strong> vierde jaar.”<br />
Tot slot: eind 2012 loopt de tweede termijn van het IWT-project af.<br />
Komt er iets in de plaats?<br />
Loot<strong>en</strong>s: “E<strong>en</strong> automatische verl<strong>en</strong>ging van TIS-project<strong>en</strong> is niet direct<br />
mogelijk. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> gaat het IWT <strong>en</strong>kele hervorming<strong>en</strong> doorvoer<strong>en</strong>.<br />
Wat dat betreft wordt het nog ev<strong>en</strong> afwacht<strong>en</strong> <strong>en</strong> is het niet duidelijk<br />
wat er met GLV gaat gebeur<strong>en</strong>. Niet dat ik me zorg<strong>en</strong> maak over de toekomst.<br />
We zull<strong>en</strong> alle mogelijkhed<strong>en</strong> bekijk<strong>en</strong>. Het Laboratorium voor<br />
Lichttechnologie is volop aan het verbouw<strong>en</strong>. Via de steun van de<br />
Herculesstichting <strong>en</strong> de Asso ciatie Leuv<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> we nieuwe meetapparatuur<br />
aangekocht die mom<strong>en</strong>teel wordt opgebouwd <strong>en</strong> uitgetest.<br />
Naar meetcapaciteit van licht zull<strong>en</strong> we ons <strong>en</strong>orm verbeter<strong>en</strong>.”<br />
Ryckaert: “We zitt<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> trein die maar blijft lop<strong>en</strong>, het einde is nog<br />
lang niet in zicht (lacht).”<br />
www.gro<strong>en</strong>lichtvlaander<strong>en</strong>.be<br />
www.lichttechnologie.be<br />
Tekst: Wilfried VANDEN BOSSCHE<br />
Foto’s: GROEN LICHT VLAANDEREN<br />
<strong>en</strong> Wilfried VANDEN BOSSCHE<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
18<br />
TECHNOLOGIE<br />
Liefde voor het licht:<br />
wie is wie?<br />
Catherine Loot<strong>en</strong>s (46) studeerde<br />
chemie (UG<strong>en</strong>t, 1987) <strong>en</strong> is<br />
sinds 2004 projectuitvoerder van<br />
Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong>.<br />
Voordi<strong>en</strong> was ze werkzaam bij<br />
Thermo Electron. GLV heeft<br />
anderhalve fulltimer in di<strong>en</strong>st.<br />
Wouter Ryckaert (33) studeerde<br />
in 1998 af als industrieel ing<strong>en</strong>ieur<br />
elektrotechniek aan KaHo<br />
Sint-Liev<strong>en</strong>. In 2001 werd hij burgerlijk<br />
ing<strong>en</strong>ieur <strong>en</strong> in 2006<br />
behaalde hij zijn doctoraat in de<br />
elektrische <strong>en</strong>ergietechniek<br />
(UG<strong>en</strong>t).<br />
“To<strong>en</strong> ik op de bank<strong>en</strong> van KaHo<br />
Sint-Liev<strong>en</strong> zat, heb ik mezelf<br />
altijd ingepraat: hier wil ik terugkom<strong>en</strong><br />
om les te gev<strong>en</strong>”, zegt<br />
Ryckaert. “Het was to<strong>en</strong> al duidelijk<br />
dat je daarvoor e<strong>en</strong> doctoraat<br />
moest hebb<strong>en</strong>. Welnu, drie<br />
maand<strong>en</strong> nadat ik mijn doctoraat had<br />
behaald, kreeg ik de geleg<strong>en</strong>heid om<br />
doc<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> aan KaHo Sint-Liev<strong>en</strong>.”<br />
Ryckaert is medeverantwoordelijk voor<br />
het aspect binn<strong>en</strong>verlichting van het<br />
Laboratorium voor Lichttechnologie <strong>en</strong><br />
doceert de vakk<strong>en</strong> statistiek, elektrische<br />
meet- <strong>en</strong> installatietechniek <strong>en</strong> verlichting<br />
1 aan KaHo Sint-Liev<strong>en</strong>.<br />
Het Laboratorium voor Lichttechnologie<br />
telt 7 industrieel ing<strong>en</strong>ieurs, van wie er<br />
twee burgerlijk ing<strong>en</strong>ieur werd<strong>en</strong>, 7 masters<br />
in de fysica, 1 bachelor in de elektronica-ICT<br />
<strong>en</strong> 1 lic<strong>en</strong>tiate chemie (Cathe -<br />
rine Loot<strong>en</strong>s).<br />
“ E<strong>en</strong> aparte opleiding<br />
‘verlichtingstechnologie’<br />
bestaat in Vlaander<strong>en</strong> niet.”<br />
WVB
technologie<br />
MODERN TIMES<br />
MODERN TIMES<br />
MODERN TIMES<br />
Courier is dood, lang leve de WeTab<br />
Zowat op het mom<strong>en</strong>t dat uw vorige I-mag in de<br />
bus moet zijn gevall<strong>en</strong>, meldd<strong>en</strong> de media dat<br />
Microsoft de ontwikkeling van zijn computertablet<br />
Courier zou stopzett<strong>en</strong>. En dat terwijl wij het<br />
nog glorieus aankondigd<strong>en</strong> in de vorige Modern<br />
Times. Schrapp<strong>en</strong> dus van die lijst met mogelijke<br />
cadeautjes. En we zull<strong>en</strong> ook nooit wet<strong>en</strong> wat het<br />
hebbedingetje zou gaan gekost hebb<strong>en</strong>.<br />
Maar we hebb<strong>en</strong> al e<strong>en</strong> alternatief voor uw verlanglijstje, want met de Duitse<br />
WePad lijkt het wel de goede kant op te gaan. WePad? WeTab, zull<strong>en</strong> we<br />
bedoel<strong>en</strong>, want Neofonie, e<strong>en</strong> kleine Duitse fabrikant, heeft het toestel inmiddels<br />
al omgedoopt om alle gelijk<strong>en</strong>iss<strong>en</strong> met andere spelers op de markt te<br />
voorkom<strong>en</strong>. Of de naamsverandering al te nadrukkelijk werd ‘gestimuleerd’<br />
door Apple zelf, kond<strong>en</strong> we niet achterhal<strong>en</strong>, maar feit is dat de WeTab in principe<br />
in <strong>juni</strong> op de markt komt in twee modell<strong>en</strong>. E<strong>en</strong>tje van 16 gigabyte <strong>en</strong> e<strong>en</strong>tje<br />
van 32 gigabyte. De eerste moet 449 euro gaan kost<strong>en</strong>, de tweede 569 euro.<br />
Daarvoor krijgt u e<strong>en</strong> groter scherm dan dat van de iPad, e<strong>en</strong> webcam <strong>en</strong> 2<br />
usb-poort<strong>en</strong> om het ding te verbind<strong>en</strong> met bijvoorbeeld externe toets<strong>en</strong>bord<strong>en</strong><br />
of andere apparat<strong>en</strong>. De duurdere versie heeft naast e<strong>en</strong> wifi-verbinding ook<br />
e<strong>en</strong> 3G-verbinding. De prijs voor de WeTab ligt hoger, maar dat zou ligg<strong>en</strong> aan<br />
de ‘technologische superioriteit’ <strong>en</strong> de op<strong>en</strong> software van Linux. De batterij<br />
zingt het wel maar zes uur uit <strong>en</strong> bij iTunes hebt u er uiteraard niets mee te<br />
zoek<strong>en</strong>. Op de WeTab vindt u erg<strong>en</strong>s in e<strong>en</strong> klein hoekje e<strong>en</strong> etiketje waarop<br />
staat: ‘made in China’, maar laat dat vooral niet aan uw hart kom<strong>en</strong>.<br />
www.neofonie.de<br />
Blind oog<br />
ziet opnieuw<br />
dankzij<br />
stamcell<strong>en</strong><br />
Britse wet<strong>en</strong>schappers van de universiteit van Newcastle forceerd<strong>en</strong><br />
mogelijk e<strong>en</strong> doorbraak met stamceltherapie. Zij hersteld<strong>en</strong> het zicht<br />
van e<strong>en</strong> 38-jarige man die in 1995 bij e<strong>en</strong> straatgevecht het zicht uit één<br />
oog verloor, to<strong>en</strong> hij ammoniak in het aangezicht kreeg. Vandaag kan<br />
Russell Turnbull uit dat oog opnieuw zi<strong>en</strong>. Hij beweert dat het zicht in<br />
zijn beschadigde oog is verbeterd van 10 naar 90%. Door de behandeling<br />
zijn ook de pijn <strong>en</strong> de voortdur<strong>en</strong>de lichtirritatie verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>. Uit het<br />
goede oog van de patiënt haalt m<strong>en</strong> e<strong>en</strong> kleine hoeveelheid stamcell<strong>en</strong>.<br />
Die word<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> labo-omgeving ontwikkeld <strong>en</strong> daarna ingeplant in<br />
het beschadigde hoornvlies van het andere oog. Het North East<br />
England Stem Cell Institute behandelde totnogtoe acht patiënt<strong>en</strong> met<br />
succes dankzij deze techniek.<br />
www.express.co.uk<br />
Tekst: Luc VANDER ELST<br />
Bioplastic uit<br />
plant<strong>en</strong> <strong>en</strong> bom<strong>en</strong><br />
Wet<strong>en</strong>schappers van de UG<strong>en</strong>t zijn erin<br />
geslaagd om plastic te producer<strong>en</strong> uit plant<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bom<strong>en</strong>. Het gebruik van niet-eetbare plant<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bom<strong>en</strong> breidt het aantal inzetbare<br />
grondstoff<strong>en</strong> gevoelig uit. Biopolymer<strong>en</strong> in het<br />
algeme<strong>en</strong> <strong>en</strong> polymelkzuur- <strong>en</strong> zetmeelgebaseerde<br />
biopolymer<strong>en</strong> in het bijzonder bied<strong>en</strong><br />
veel technologische, ecologische <strong>en</strong> economische<br />
voordel<strong>en</strong>. Natuurlijke biopolymer<strong>en</strong>,<br />
zoals cellulose of zetmeel, zijn al langer op de<br />
markt. Zetmeelgebaseerde bioplastics hebb<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> veelbelov<strong>en</strong>de toekomst, want ze zijn makkelijk<br />
beschikbaar <strong>en</strong> kost<strong>en</strong> relatief weinig.<br />
Plant<strong>en</strong> zijn per definitie leveranciers van hernieuwbare<br />
bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> geschikt om traditionele<br />
material<strong>en</strong>, vervaardigd met petrochemische<br />
bestanddel<strong>en</strong>, te vervang<strong>en</strong>. De omzetting<br />
van die bouwst<strong>en</strong><strong>en</strong> tot plastic gebeurt<br />
door micro-organism<strong>en</strong>. Het gevolg is e<strong>en</strong> lagere<br />
ecologische voetafdruk, want de productie<br />
ervan vergt minder <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong> het afvalprobleem<br />
is kleiner. De wet<strong>en</strong>schappers van de<br />
UG<strong>en</strong>t ontdekt<strong>en</strong> dat ook bom<strong>en</strong> plastic kunn<strong>en</strong><br />
lever<strong>en</strong>, als ze gemakkelijk afbreekbaar<br />
word<strong>en</strong> gemaakt. De lignine in de bom<strong>en</strong><br />
bemoeilijkt het om cellulose uit het hout te winn<strong>en</strong>,<br />
maar g<strong>en</strong>etische manipulatie kan nu de<br />
hoeveelheid lignine do<strong>en</strong> verminder<strong>en</strong>. Dat<br />
aspect werkte de UG<strong>en</strong>t uit in sam<strong>en</strong>werking<br />
met het Vlaams Instituut voor Biotechnologie<br />
<strong>en</strong> ze zorgd<strong>en</strong> er mete<strong>en</strong> ook voor dat de bom<strong>en</strong><br />
snel groei<strong>en</strong>. Bom<strong>en</strong> die vorig jaar werd<strong>en</strong><br />
geplant, zijn nu al meer dan drie meter hoog.<br />
Om de twee jaar word<strong>en</strong> er takk<strong>en</strong> afgesned<strong>en</strong>.<br />
Er moet dus niet word<strong>en</strong> heraangeplant <strong>en</strong> de<br />
opbr<strong>en</strong>gst per hectare is dubbel zo groot als bij<br />
bijvoorbeeld mais. Daarom is het alternatief<br />
ook minder duur dan plastic product<strong>en</strong> uit<br />
aardolie.<br />
Bioplastics op<strong>en</strong><strong>en</strong> heel wat perspectiev<strong>en</strong><br />
voor bedrijfstakk<strong>en</strong> zoals de verpakkingsindustrie,<br />
de medische sector, de meubelindustrie,<br />
de bouwsector, de automobielsector, de landbouw,<br />
...<br />
Rond deze tijd wil de UG<strong>en</strong>t met e<strong>en</strong> proefinstallatie<br />
in de G<strong>en</strong>tse hav<strong>en</strong>zone bewijz<strong>en</strong> dat<br />
productie van bioplastic ook op grote schaal<br />
mogelijk is.<br />
www.ug<strong>en</strong>t.be<br />
19<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
sam<strong>en</strong>leving<br />
Vlaander<strong>en</strong> kan zijn fietspad<strong>en</strong> verbeter<strong>en</strong><br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s ontwikkelde toestel om kwaliteit fietspad<strong>en</strong> te met<strong>en</strong><br />
LEUVEN. E<strong>en</strong> ludieke jaarlijkse actie van de Fietsersbond lag aan de<br />
basis van e<strong>en</strong> project om de kwaliteit van fietspad<strong>en</strong> te met<strong>en</strong> in<br />
Vlaander<strong>en</strong>. Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s van de Faculteit Bewegings- <strong>en</strong><br />
Revalidatiewet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> van de K.U.Leuv<strong>en</strong>, legde zich toe op de<br />
ontwikkeling van e<strong>en</strong> fiets waarmee je vrij nauwkeurig kunt met<strong>en</strong> hoe<br />
eff<strong>en</strong> of oneff<strong>en</strong> e<strong>en</strong> fietspad wel is. We zocht<strong>en</strong> hem op in zijn ‘biotoop’,<br />
diep verschol<strong>en</strong> in het Leuv<strong>en</strong>se ‘sportkot’.<br />
De Fietsersbond br<strong>en</strong>gt jaarlijks slechte<br />
fietspad<strong>en</strong> in de aandacht op e<strong>en</strong> ludieke<br />
manier. Iemand verkleedt zich als paashaas<br />
<strong>en</strong> fietst met e<strong>en</strong> karton eier<strong>en</strong> op de<br />
bagagedrager e<strong>en</strong> traject op e<strong>en</strong> slecht<br />
fietspad. Hoe meer eier<strong>en</strong> er van het karton<br />
vall<strong>en</strong>, hoe slechter het fietspad.<br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s: “Dat aantal eier<strong>en</strong> is<br />
natuurlijk ge<strong>en</strong> echte maat voor de kwaliteit<br />
van fietspad<strong>en</strong>, want de eier<strong>en</strong> aan de<br />
zijkant <strong>en</strong> in de hoek<strong>en</strong> van het karton vall<strong>en</strong><br />
uiteraard makkelijker <strong>en</strong> sneller dan<br />
die in het midd<strong>en</strong>. Er is dus ge<strong>en</strong> lineair<br />
verband tuss<strong>en</strong> de oneff<strong>en</strong>heid van e<strong>en</strong><br />
fietspad <strong>en</strong> het aantal eier<strong>en</strong> dat er af valt.<br />
Maar de actie is in de eerste plaats ludiek<br />
bedoeld <strong>en</strong> spreekt tot de verbeelding. Het<br />
bracht onze faculteit wel op het idee om<br />
e<strong>en</strong> betere meetmethode te ontwikkel<strong>en</strong>.”<br />
Comfortmeter<br />
Professor Jan Pauwels staat aan de<br />
Faculteit Bewegings- <strong>en</strong> Revalidatie -<br />
wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> in voor het verkeersonderzoek<br />
in verband met veiligheid. In het<br />
kader van dat project ontwikkelde Ing.<br />
Paul Meug<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> toestel om het rijcomfort<br />
te met<strong>en</strong> op fietspad<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de<br />
wegbedekking<strong>en</strong>.<br />
“Ik ging eerst e<strong>en</strong>s rondkijk<strong>en</strong> op internet<br />
<strong>en</strong> vond wel wat onderzoeksinstitut<strong>en</strong> die<br />
zich daarop toelegg<strong>en</strong>. Zo bestaat er e<strong>en</strong><br />
fietscomfortmeter: e<strong>en</strong> kleine auto trekt<br />
twee fietswiel<strong>en</strong> voort <strong>en</strong> simuleert zo<br />
twee naast elkaar rijd<strong>en</strong>de fietsers. Op<br />
die wiel<strong>en</strong> staat e<strong>en</strong> accelerometer <strong>en</strong> de<br />
computers in het autootje registrer<strong>en</strong><br />
teg<strong>en</strong> 25 meting<strong>en</strong> per seconde de versnellingscompon<strong>en</strong>t.<br />
Het was e<strong>en</strong> vrij<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
dure oplossing, die bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> niet bruikbaar<br />
was voor elk fietspad. Daarom heb ik<br />
e<strong>en</strong> eig<strong>en</strong> versie ontwikkeld.”<br />
Met e<strong>en</strong> microcontroller <strong>en</strong> e<strong>en</strong> microchip<br />
met e<strong>en</strong> accelerometer haalde Ing.<br />
Meug<strong>en</strong>s honderd meting<strong>en</strong> per seconde<br />
om de verticale versnellingscompon<strong>en</strong>t<br />
op te met<strong>en</strong>. Hij maakt daarbij gebruik van<br />
e<strong>en</strong> tweeassige versnellingsmeter die van<br />
+18 tot -18 keer de aardversnelling gaat.<br />
“ Als je hetzelfde fietspad twee<br />
keer opmeet, kun je twee<br />
verschill<strong>en</strong>de meting<strong>en</strong><br />
krijg<strong>en</strong>, maar je krijgt wel<br />
e<strong>en</strong> vrij constante waarde,<br />
als je dat over e<strong>en</strong> kilometer<br />
berek<strong>en</strong>t.”<br />
“Dat ligt al goed in de range van de trilling<strong>en</strong><br />
die je kunt verwacht<strong>en</strong> op de voorvork<br />
van e<strong>en</strong> fiets, maar het is e<strong>en</strong> moeilijke<br />
meting. E<strong>en</strong> hard opgepompte of e<strong>en</strong> platte<br />
band zull<strong>en</strong> andere resultat<strong>en</strong> oplever<strong>en</strong>.<br />
Je moet dus standaardiser<strong>en</strong>. Het<br />
gewicht van de fiets is ongeveer 80 kilogram,<br />
het aantal bar op de voorband moet<br />
op drie bar word<strong>en</strong> gehoud<strong>en</strong> <strong>en</strong> je moet<br />
met e<strong>en</strong> constante snelheid van 20 kilometer<br />
per uur fiets<strong>en</strong>. Alle<strong>en</strong> dan kun je<br />
de meting<strong>en</strong> herhal<strong>en</strong>. De DIN ISO 2631norm<br />
heeft betrekking op het trillingseffect<br />
op de m<strong>en</strong>s. Die norm berek<strong>en</strong>t of de<br />
m<strong>en</strong>s teg<strong>en</strong> die trilling<strong>en</strong> kan. Zo ver gaan<br />
wij niet. Wij hebb<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> belangstelling<br />
voor de kwaliteit van de fietspad<strong>en</strong>. De<br />
DIN-norm slaat bijvoorbeeld ook op het<br />
comfort dat de m<strong>en</strong>s ervaart met e<strong>en</strong><br />
slechte weg. Wij met<strong>en</strong> teg<strong>en</strong> honderd<br />
meting<strong>en</strong> per seconde de verticale ver-<br />
20<br />
snellingscompon<strong>en</strong>t van de<br />
fiets. De standaardafwijking<br />
levert e<strong>en</strong> getal op tuss<strong>en</strong> 0<br />
<strong>en</strong> 10 <strong>en</strong> zo kun je e<strong>en</strong> uitspraak<br />
do<strong>en</strong> over de kwaliteit<br />
van de fietspad<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong><br />
bepaald traject.”<br />
De meting registreert alle<strong>en</strong><br />
wat er onder de fietswiel<strong>en</strong><br />
komt, niet het volledige fietspad.<br />
“Dat is e<strong>en</strong> van de problem<strong>en</strong>. Als je hetzelfde<br />
fietspad twee keer opmeet, kun je<br />
twee verschill<strong>en</strong>de meting<strong>en</strong> krijg<strong>en</strong>,<br />
maar je krijgt wel e<strong>en</strong> vrij constante waarde,<br />
als je dat over e<strong>en</strong> kilometer berek<strong>en</strong>t.<br />
Het is e<strong>en</strong> poging tot numerisatie van de<br />
kwaliteit van e<strong>en</strong> fietspad.”<br />
De Fietsersbond was zo tevred<strong>en</strong> over het<br />
meettoestel dat ze minister Crevits er<br />
hebb<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> van overtuig<strong>en</strong> om per<br />
provincie één fiets te lat<strong>en</strong> uitrust<strong>en</strong> met<br />
het toestel.<br />
“To<strong>en</strong> heb ik de elektronica volledig<br />
opnieuw ontwikkeld. Bij de eerste versie<br />
trilde de elektronica, omdat ze volledig op<br />
de vooras zat. Nu zit de accelerometer in<br />
e<strong>en</strong> klein doosje op de vooras <strong>en</strong> de elektronica<br />
is volledig opnieuw ontwikkeld<br />
met twee snelle 16-bit-microcontrollers<br />
van de Amerikaanse fabrikant Microchip<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> gps-ontvangertje. Je kunt de gegev<strong>en</strong>s<br />
nu ook wegschrijv<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> SDkaartje<br />
<strong>en</strong> je kunt de vertrek- <strong>en</strong> gps-positie<br />
opslaan.”<br />
Geluidssignal<strong>en</strong><br />
Wie te traag fietst voor e<strong>en</strong> correcte<br />
meting, krijgt e<strong>en</strong> lage toon te hor<strong>en</strong>. Wie<br />
te snel fietst, e<strong>en</strong> hoge toon. Tuss<strong>en</strong> beide<br />
is e<strong>en</strong> marge ingebouwd van vier kilometer<br />
per uur. Als je teg<strong>en</strong> de juiste snelheid<br />
fietst, hoor je ge<strong>en</strong> toon.<br />
“Je krijgt dus auditieve feedback zonder<br />
voortdur<strong>en</strong>d de display in het oog te moet<strong>en</strong><br />
houd<strong>en</strong>. Door de speciale vorm van<br />
het gps-ant<strong>en</strong>netje achteraan bereik je<br />
meer satelliet<strong>en</strong>. Ik heb er ook nog wat<br />
spielerei in gestopt. Als je het toestel<br />
aanzet, krijg je de tune van Star Wars te
hor<strong>en</strong>. Ik vond dat de fiets er<br />
zo gek uitzag dat ik daar iets<br />
wou mee do<strong>en</strong>. Bij wijze van<br />
grap g<strong>en</strong>ereert e<strong>en</strong> kleine<br />
microcontroller dat mu -<br />
ziekje. Wie dat niet apprecieert,<br />
kan dat gewoon<br />
afzett<strong>en</strong>, natuurlijk. De software<br />
ontwikkel<strong>en</strong> heeft ongeveer acht<br />
maand<strong>en</strong> tijd gevraagd.”<br />
Op dit og<strong>en</strong>blik is het nog niet duidelijk<br />
wie de meetfiets<strong>en</strong> effectief gaat gebruik<strong>en</strong>,<br />
er zou e<strong>en</strong> proefproject moet<strong>en</strong> be -<br />
ginn<strong>en</strong> te lop<strong>en</strong> in zowat twintig geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
“ Dit geeft ook wel wat<br />
voldo<strong>en</strong>ing, want meestal<br />
verlat<strong>en</strong> de toestell<strong>en</strong> die<br />
wij ontwikkel<strong>en</strong> onze<br />
labo-omgeving niet.”<br />
“Uiteindelijk is het de bedoeling dat e<strong>en</strong><br />
informaticus bij de Fietsersbond alle<br />
gegev<strong>en</strong>s c<strong>en</strong>traliseert <strong>en</strong> ze op e<strong>en</strong> fietskaart<br />
van Vlaander<strong>en</strong> in beeld br<strong>en</strong>gt. Als<br />
je dan op e<strong>en</strong> bepaald fietspad klikt, dan<br />
krijg je op e<strong>en</strong> schaal van 0 tot 10 aangegev<strong>en</strong><br />
of het fietspad in goede of in slechte<br />
staat is. Het is de bedoeling dat in heel<br />
Vlaander<strong>en</strong> de fietspad<strong>en</strong> wordt geïnv<strong>en</strong>tariseerd<br />
met behulp van dit toestel.”<br />
Nichemarkt<br />
Met het eerste toestel heeft de Fietsers -<br />
bond al meer dan 10.000 kilometer ge -<br />
fietst. Zo hebb<strong>en</strong> ze het prototype wat uitgetest.<br />
Commercialisatie van het toestel<br />
zit er niet echt in, omdat de markt te klein<br />
is.<br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s: “Maar ik wil mijn toestel<br />
wel nog verfijn<strong>en</strong>. Nu zit versie 1.0 op<br />
de fiets<strong>en</strong>, maar in de kerstvakantie, als<br />
het wat slechter weer is <strong>en</strong> als de fiets<strong>en</strong><br />
terug binn<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>, schrijf ik e<strong>en</strong> andere<br />
versie met wat meer functionaliteit<strong>en</strong>. Dit<br />
geeft ook wel wat voldo<strong>en</strong>ing, want meestal<br />
verlat<strong>en</strong> de toestell<strong>en</strong> die wij ontwikkel<strong>en</strong><br />
onze labo-omgeving niet. Dit is toch<br />
e<strong>en</strong> ‘specialleke’. En de fiets<strong>en</strong> zijn ook<br />
SAMENLEVING<br />
Radioamateur<br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s studeerde af als industrieel ing<strong>en</strong>ieur elektronica, optie<br />
telecom, aan wat nu de Xios-hogeschool in Hasselt is. Al sinds zijn jeugd<br />
is hij ook e<strong>en</strong> ferv<strong>en</strong>t radioamateur. “Daarom heb ik gekoz<strong>en</strong> voor studies<br />
elektronica. Ik werk nu al zowat dertig jaar voor de K.U.Leuv<strong>en</strong>, altijd in de<br />
onderzoekssfeer: doctorat<strong>en</strong> begeleid<strong>en</strong>, vooral elektronische meettoestell<strong>en</strong><br />
ontwerp<strong>en</strong>, maar ook andere ding<strong>en</strong>. Alles wat je niet kunt kop<strong>en</strong>, mak<strong>en</strong><br />
we hier zelf.”<br />
LVE<br />
‘zelfbedruip<strong>en</strong>d’. De naafdynamo van drie<br />
volt kun je gebruik<strong>en</strong> om de accu opnieuw<br />
op te lad<strong>en</strong>. Als de batterij leeg is, laad je<br />
die makkelijk terug op door e<strong>en</strong> kwartiertje<br />
te fiets<strong>en</strong>.”<br />
Als we voor de foto’s buit<strong>en</strong> het gebouw<br />
De Naeyer van de Faculteit Bewegings- <strong>en</strong><br />
Revalidatiewet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> kom<strong>en</strong>, kijk<strong>en</strong><br />
Ing. Paul Meug<strong>en</strong>s<br />
met zijn ‘gekke’<br />
maar erg nuttige<br />
fiets.<br />
sommige stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> al snel raar op. Paul<br />
Meug<strong>en</strong>s d<strong>en</strong>kt dat het zijn witte jas is die<br />
de aandacht trekt, maar ik dacht eerder<br />
aan de rare toestelletjes op de fiets…<br />
Tekst <strong>en</strong> foto’s: Luc VANDER ELST<br />
21 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
afdeling<strong>en</strong><br />
Al voor de twintigste keer organiseert de VIK-afdeling<br />
Limburg haar jaarlijkse actie: 'Fiets<strong>en</strong> <strong>en</strong> wandel<strong>en</strong> teg<strong>en</strong><br />
kanker'. Dat b<strong>en</strong>efietev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<br />
wil organisaties geldelijk steun<strong>en</strong>,<br />
die m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> help<strong>en</strong>, die met<br />
kanker geconfronteerd word<strong>en</strong>.<br />
De vorige neg<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> edities van<br />
ons ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t bracht<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
zo maar ev<strong>en</strong>tjes 376.143 euro op!<br />
De vzw Kleine Prins (kinderkankerfonds)<br />
kreeg vorige jar<strong>en</strong> het grootse<br />
deel van de opbr<strong>en</strong>gst. Ook in 2010<br />
zal de vzw Kleine Prins het hoofddoel<br />
van de actie zijn, omdat die<br />
organisatie hulp biedt aan (meestal jonge) gezinn<strong>en</strong> die<br />
geconfronteerd word<strong>en</strong> met zowat het ergste dat je als ouder<br />
kan overkom<strong>en</strong>, namelijk het bericht dat je kind kanker heeft.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
20STE FIETS- EN WANDELDAG<br />
22<br />
ACTIVITEIT IN DE KIJKER > LIMBURG<br />
zondag 27 <strong>juni</strong> 2010<br />
E<strong>en</strong> deel van de opbr<strong>en</strong>gst wordt geschonk<strong>en</strong> aan 'E<strong>en</strong> hart<br />
voor Limburg', e<strong>en</strong> organisatie die e<strong>en</strong> grote waaier aan initiatiev<strong>en</strong><br />
geldelijk steunt, o.a. t<strong>en</strong> voordele<br />
van minderbedeeld<strong>en</strong> in<br />
Limburg.<br />
Zoals steeds, zijn er twee vertrekplaats<strong>en</strong>:<br />
e<strong>en</strong> op de universitaire<br />
campus van Diep<strong>en</strong>beek, KHLim <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> aan de parochiezaal van Rijkel<br />
(Borgloon).<br />
De organisatie rek<strong>en</strong>t op uw steun<br />
<strong>en</strong> aanwezigheid.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Katholieke Hogeschool Limburg, universitaire<br />
campus Diep<strong>en</strong>beek <strong>en</strong> Parochiezaal Rijkel (Borgloon),<br />
Dionysius Van Leeuw<strong>en</strong>straat<br />
Datum: zondag 27 <strong>juni</strong> 2010. Vertrek vanaf 07.30 uur tot 16 uur.<br />
Aankomst tot 19 uur.<br />
Wat: fiets<strong>en</strong> Diep<strong>en</strong>beek: 25 - 50 - 65 <strong>en</strong> 100 km; Rijkel: 35 - 65<br />
<strong>en</strong> 100 km. Wandel<strong>en</strong>: Diep<strong>en</strong>beek: 5, 9 <strong>en</strong> 13 km; Rijkel: 6 km.<br />
Kostprijs: tot 7 jaar gratis; van 7 tot 18 jaar: 2 euro; vanaf 18<br />
jaar: 4 euro. Ter plaatse te betal<strong>en</strong>.<br />
Tombola: 1 euro per lotje, 5 euro voor 7 lotjes.<br />
Prijz<strong>en</strong>: 2 fiets<strong>en</strong>, talrijke andere prijz<strong>en</strong>, …<br />
Allerlei: bewegwijzerde routes; controlepost<strong>en</strong>.<br />
Werk<strong>en</strong> mee: de geme<strong>en</strong>te Diep<strong>en</strong>beek, Conc<strong>en</strong>tra Media nv,<br />
KHLim, Bloso, WTC de Tuiltertrappers, DVV Verzekering<strong>en</strong>.<br />
Inschrijving: ter plaatse (ge<strong>en</strong> voorinschrijving<strong>en</strong>).<br />
Referte: SALBG10610.
afdeling<strong>en</strong><br />
ANTWERPEN<br />
11-jun-10 Regionale led<strong>en</strong>vergadering<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
KEMPEN<br />
16-jun-10 Bezoek r<strong>en</strong>ovatie <strong>en</strong> nieuwbouw St.Elisabethziek<strong>en</strong>huis,<br />
Turnhout, 14 uur<br />
20-okt-10 Regionale led<strong>en</strong>vergadering +<br />
bezoek Royal Agio Cigars, Westerlo, 14 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Werk<strong>en</strong> Sint-Elisabethziek<strong>en</strong>huis<br />
wo<strong>en</strong>sdag 16 <strong>juni</strong> 2010<br />
De VIK-afdeling Kemp<strong>en</strong> br<strong>en</strong>gt e<strong>en</strong> bezoek aan de vernieuwingswerk<strong>en</strong><br />
aan het Sint-Elisabethziek<strong>en</strong>huis in Turnhout.<br />
Het Sint-Elisabethziek<strong>en</strong>huis dateert al van midd<strong>en</strong> de jar<strong>en</strong><br />
vijftig <strong>en</strong> wordt grondig ger<strong>en</strong>oveerd <strong>en</strong> uitgebreid om als<br />
e<strong>en</strong> hypermodern ziek<strong>en</strong>huis met tal van nieuwe ‘snufjes’ te<br />
kunn<strong>en</strong> functioner<strong>en</strong> als vol <strong>en</strong> hoogwaardig academisch ziek<strong>en</strong>huis,<br />
de Kemp<strong>en</strong> waardig!<br />
De firma Vanhout uit Geel biedt ons de geleg<strong>en</strong>heid om de<br />
verschill<strong>en</strong>de fas<strong>en</strong> van de modernisering te bezoek<strong>en</strong>: van<br />
ruwbouw tot de diverse afwerkingfas<strong>en</strong>.<br />
PROGRAMMA<br />
Voorstelling Vanhout nv.<br />
Voorstelling project Sint-Elisabethziek<strong>en</strong>huis:<br />
r<strong>en</strong>ovatie <strong>en</strong> uitbreiding.<br />
Bezoek diverse fas<strong>en</strong> – ruwbouw t/m afwerking.<br />
Afsluiting met nabespreking met e<strong>en</strong> natje <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
droogje.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Sint-Elisabethziek<strong>en</strong>huis, normaal Rub<strong>en</strong>sstraat<br />
166, Turnhout, maar nu de pijl<strong>en</strong> volg<strong>en</strong> naar werf Vanhout.<br />
Datum: wo<strong>en</strong>sdag 16 <strong>juni</strong> 2010 om 14 uur.<br />
Kostprijs: gratis voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner; niet-led<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 5 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: BBKPN10610.<br />
Royal Agio Cigars<br />
wo<strong>en</strong>sdag 20 oktober 2010<br />
Royal Agio Cigars is e<strong>en</strong> van de toonaangev<strong>en</strong>de sigar<strong>en</strong>produc<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
in Europa met bek<strong>en</strong>de merk<strong>en</strong> als Mehari’s,<br />
Panter, Balmoral <strong>en</strong> De Huifkar. De Nederlandse onderneming<br />
staat al meer dan honderd jaar garant voor bijzondere<br />
introducties van nieuwe smak<strong>en</strong> <strong>en</strong> innovaties. Circa 2.400<br />
medewerkers producer<strong>en</strong> jaarlijks op ambachtelijke wijze<br />
ruim 800 miljo<strong>en</strong> sigar<strong>en</strong>. Ter geleg<strong>en</strong>heid van het honderdja-<br />
ACTIVITEITEN<br />
rige bestaan ontving het bedrijf in 2004 het predicaat<br />
‘Koninklijk’. Royal Agio Cigars heeft naast het hoofdkantoor<br />
in het Nederlandse Duizel <strong>en</strong> haar grootste fabriek in<br />
Westerlo, vestiging<strong>en</strong> in de Dominicaanse Republiek <strong>en</strong> Sri<br />
Lanka. In Nederland vindt de afwerking <strong>en</strong> de wereldwijde<br />
distributie van sigar<strong>en</strong> plaats. De tabaksvoorbereiding<br />
geschiedt vanwege het arbeidsint<strong>en</strong>sieve karakter in Sri<br />
Lanka. Op de Dominicaanse Republiek vindt de deels handmatige<br />
productie van Balmoral-sigar<strong>en</strong> plaats.<br />
Agio Cigars is mom<strong>en</strong>teel in Nederland nog het <strong>en</strong>ige zelfstandige<br />
<strong>en</strong> wereldwijd operer<strong>en</strong>de familiebedrijf dat sigar<strong>en</strong><br />
produceert. Naast eig<strong>en</strong> verkooporganisaties in Nederland,<br />
België, Frankrijk, Duitsland,<br />
Singapore <strong>en</strong> Italië heeft Royal<br />
Agio Cigars int<strong>en</strong>sieve handelsrelaties<br />
in zo’n honderd land<strong>en</strong><br />
over de hele wereld.<br />
Wereldwijd bezet Royal Agio<br />
Cigars e<strong>en</strong> vierde plaats.<br />
In 2002 werd in het Belgische Westerlo e<strong>en</strong> nieuwe binn<strong>en</strong>goedfabriek<br />
geop<strong>en</strong>d, e<strong>en</strong> zeer moderne <strong>en</strong> voor de sigar<strong>en</strong>industrie<br />
unieke fabriek. Op het onbebouwde deel van het<br />
bedrijfsterrein werd in 2008 e<strong>en</strong> uitbreiding gerealiseerd van<br />
ruim 18.000 m². Met e<strong>en</strong> oppervlakte van 30.000 m² is zo de<br />
grootste sigar<strong>en</strong>fabriek van Europa ontstaan. De fabriek<br />
biedt werkgeleg<strong>en</strong>heid aan 275 werknemers. De toepassing<br />
van de nieuwste techniek<strong>en</strong> zorgt ervoor dat er geproduceerd<br />
wordt op e<strong>en</strong> milieu- <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergievri<strong>en</strong>delijke manier.<br />
Uniek aan de fabriek is de aanwezigheid van de ‘Agio<br />
Experi<strong>en</strong>ce’: e<strong>en</strong> interactieve <strong>en</strong> boei<strong>en</strong>de rondleiding door<br />
de wereld van sigar<strong>en</strong>. De Agio Experi<strong>en</strong>ce laat niet alle<strong>en</strong> de<br />
nieuwe fabriek <strong>en</strong> haar productieprocess<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> heldere<br />
<strong>en</strong> educatieve manier zi<strong>en</strong>, ook de geschied<strong>en</strong>is van Royal<br />
Agio Cigars <strong>en</strong> de herkomst van haar tabaksoort<strong>en</strong> kom<strong>en</strong><br />
aan bod.<br />
PROGRAMMA<br />
14.00 uur: Ontvangst met koffie; bedrijfsfilm<br />
<strong>en</strong> korte bedrijfsinformatie.<br />
14.30 uur: Rondleiding in 2 of maximum 3 groep<strong>en</strong>.<br />
16.00 uur: Afronding rondleiding in de ontvangstruimte.<br />
17.00 uur: Regionale led<strong>en</strong>vergadering VIK:<br />
- welkomstwoord door de voorzitter<br />
- verslag van de p<strong>en</strong>ningmeester<br />
- overzicht van de activiteit<strong>en</strong> door de secretaris<br />
- verkiezing voorzitter<br />
- verkiezing p<strong>en</strong>ningmeester<br />
- aanduiding van de stemgerechtigde led<strong>en</strong><br />
- voorstelling van het jaarprogramma 2010-2011<br />
Kandidatur<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> van de functies kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ingedi<strong>en</strong>d<br />
bij Ing. Guido H<strong>en</strong>drikx MSc, voorzitter van de VIKafdeling<br />
Kemp<strong>en</strong>, GuidoH<strong>en</strong>drikx@tel<strong>en</strong>et.be<br />
17.30 à 17.45 uur: Einde.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Royal Agio Cigars, Bell Telephonelaan 29, Westerlo.<br />
Datum: wo<strong>en</strong>sdag 20 oktober 2010 om 14 uur (rondleiding);<br />
17 uur regionale led<strong>en</strong>vergadering.<br />
23 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
Kostprijs: gratis voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner; niet-led<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 5 euro op rek<strong>en</strong>ingnr. 418-9082131-70 van de<br />
VIK-afdeling Kemp<strong>en</strong>.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: LEKPN11010.<br />
Maximum 60 deelnemers.<br />
LIMBURG<br />
27-jun-10 20° editie fiets- <strong>en</strong> wandeldag, Diep<strong>en</strong>beek, 7 uur<br />
22-aug-10 Zev<strong>en</strong>jaarlijkse Virga Jessefeest<strong>en</strong>, Hasselt,<br />
14.30 uur<br />
15-sep-10 3-daagse uitstap naar Nederland <strong>en</strong> Duitsland<br />
(tot <strong>en</strong> met 17 september)<br />
23-sep-10 Whiskyproefavond<br />
21-okt-10 VIK-Space, Hangar 58, Domein Bokrijk, G<strong>en</strong>k,<br />
19 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Zev<strong>en</strong>jaarlijkse Virga Jessefeest<strong>en</strong> 2010<br />
zondag 22 augustus 2010<br />
In augustus 2010 viert Hasselt weer de zev<strong>en</strong>jaarlijkse Virga<br />
Jessefeest<strong>en</strong> met als thema ‘Tijd ons gegev<strong>en</strong>’. De Virga<br />
Jessefeest<strong>en</strong> bestaan al sedert 1682 <strong>en</strong> elk ‘zev<strong>en</strong>de jaar’ –<br />
zo noemt de Hasselaar zijn feest<strong>en</strong> – is e<strong>en</strong> jaar van dankbaarheid,<br />
inzet, vernieuwd geloof <strong>en</strong> vertrouw<strong>en</strong> in de toekomst.<br />
Ook dit ‘zev<strong>en</strong>de jaar’ wordt het<br />
stadsc<strong>en</strong>trum van Hasselt weer<br />
omgetoverd in e<strong>en</strong> sprookjesachtig<br />
decor, waarin de ommegang –<br />
het hoofdgebeur<strong>en</strong> van de feest<strong>en</strong><br />
– in volle luister kan uittrekk<strong>en</strong><br />
op zondag<strong>en</strong> 15, 22 <strong>en</strong> 29<br />
augustus. Maar niet <strong>en</strong>kel de<br />
ommegang is e<strong>en</strong> must.<br />
Gedur<strong>en</strong>de de hele feestperiode,<br />
van 13 tot 29 augustus, is het<br />
vooral ’s avonds goed toev<strong>en</strong> in<br />
de Limburgse hoofdstad. De<br />
strat<strong>en</strong> zijn dan feestelijk bebloemd, bevlagd <strong>en</strong> versierd.<br />
Talloze taferel<strong>en</strong> beeld<strong>en</strong> het lev<strong>en</strong> van Maria of de wonder<strong>en</strong><br />
van de Virga Jesse uit. De avondverlichting tovert alles om<br />
tot e<strong>en</strong> feest voor het oog.<br />
In die periode is Hasselt ook het c<strong>en</strong>trum van cultureel lev<strong>en</strong>.<br />
Heel wat t<strong>en</strong>toonstelling<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> beiaard- <strong>en</strong> orgelfestival,<br />
optred<strong>en</strong>s van heel wat muziek<strong>en</strong>sembles in strat<strong>en</strong> <strong>en</strong> plein<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de prachtig bebloemde kerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> monum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
Hasselt in augustus tot e<strong>en</strong> trekpleister.<br />
De VIK-Afdeling Limburg nodigt de VIK-led<strong>en</strong>, sam<strong>en</strong> met<br />
hun familieled<strong>en</strong> <strong>en</strong> vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong>, uit tot het bijwon<strong>en</strong> van de<br />
grote Mariale ommegang vanaf de tribune <strong>en</strong> e<strong>en</strong> geleid<br />
bezoek aan de feestelijk versierde stad Hasselt op zondag 22<br />
augustus 2010.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
24<br />
PROGRAMMA<br />
14.30 uur: Sam<strong>en</strong>komst aan het Kolonel Dusartplein.<br />
15.00 uur: Virga Jesseommegang op voorbehoud<strong>en</strong><br />
tribuneplaats<strong>en</strong> op het Kolonel Dusartplein.<br />
16.30 uur: Limburgse vlaai met koffie.<br />
17.30 uur: Stadswandeling onder begeleiding van e<strong>en</strong><br />
gediplomeerde gids.<br />
19.00 uur: Einde van het namiddagprogramma.<br />
Facultatief avondprogramma:<br />
19.15 uur: Licht avondmaal.<br />
20.30 uur: Bijwon<strong>en</strong> van het Virga-Jessespel in het<br />
Cultureel C<strong>en</strong>trum.<br />
Meer info: www.virgajessefeest<strong>en</strong>.be of het secretariaat Virga<br />
Jessefeest<strong>en</strong> 2010, e-mail: 2010@virgajessefeest<strong>en</strong>.be,<br />
tel. 011 23 37 62.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Kolonel Dusartplein, Hasselt.<br />
Datum: zondag 22 augustus 2010 om 14.30 uur.<br />
Kostprijs: 20 euro per persoon voor het namiddagprogramma<br />
(tribuneplaats, koffietafel <strong>en</strong> begeleide<br />
wandeling); 35 euro per persoon extra voor het facultatief<br />
avondprogramma (avondmaal + 1 consumptie <strong>en</strong> het<br />
bijwon<strong>en</strong> van het Virga Jessespel).<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat vóór 1 <strong>juli</strong> 2010<br />
<strong>en</strong> tegelijkertijd het desbetreff<strong>en</strong>de bedrag betal<strong>en</strong> op<br />
rek<strong>en</strong>ingnummer 451-8527851-34 van de VIK-Afdeling<br />
Limburg in Hasselt met vermelding ‘Virga Jessefeest<strong>en</strong> - ...<br />
person<strong>en</strong> + gekoz<strong>en</strong> formule’.<br />
Referte: CALBG10810.<br />
VIK Space 2010<br />
onderdag 21 oktober 2010<br />
Na de success<strong>en</strong> van VIK Space 2008 <strong>en</strong> 2009 organiseert de<br />
VIK-afdeling Limburg voor de 3de keer haar ing<strong>en</strong>ieu(r)s<br />
concept: VIK Space, dóór <strong>en</strong> vóór ing<strong>en</strong>ieurs. VIK Space is<br />
‘the space to be’ voor economisch, academisch <strong>en</strong> politiek<br />
Limburg <strong>en</strong> Vlaander<strong>en</strong>.<br />
VIK Space wil ‘ruimte’ creër<strong>en</strong> voor:<br />
e<strong>en</strong> bredere kijk op de ing<strong>en</strong>ieur: “Wat is zijn/haar<br />
plaats in onze globaliser<strong>en</strong>de wereld?”<br />
e<strong>en</strong> creatieve kijk op de ing<strong>en</strong>ieur: “Enkel de ing<strong>en</strong>ieur<br />
die naar de ruimte wil vlieg<strong>en</strong>, krijgt het idee om e<strong>en</strong> raket<br />
te ontwerp<strong>en</strong>.”<br />
e<strong>en</strong> toekomstgerichte kijk op de ing<strong>en</strong>ieur:<br />
“The sky is not the limit!”<br />
e<strong>en</strong> realistische kijk op de ing<strong>en</strong>ieur: “Welke verantwoordelijkhed<strong>en</strong><br />
moet zij/hij in tijd<strong>en</strong> van economische<br />
crisis opnem<strong>en</strong>?”<br />
PROGRAMMA<br />
18.30 uur: Ontvangst g<strong>en</strong>odigd<strong>en</strong> met korte receptie.<br />
19.00 uur: Op<strong>en</strong>ingswoord door Ing. Hans Claes MSc,<br />
voorzitter VIK-afdeling Limburg.<br />
19.10 uur: Countdown met voorstelling van sponsors<br />
VIK Space<br />
- Gastspreker
ACTIVITEITEN<br />
- Toelichting van het bekroonde eindwerk <strong>en</strong><br />
uitreiking van de ‘Paul Donners-prijs’ aan de<br />
laureaat van 2010, door de ev<strong>en</strong>tsponsor van<br />
VIK Space.<br />
20.30 uur: Uitgebreid buffet<br />
Netwerking: de Vlaamse (stud<strong>en</strong>t-) ing<strong>en</strong>ieurs<br />
ontmoet<strong>en</strong> de bedrijfswereld, de politieke <strong>en</strong><br />
de academische wereld.<br />
23.30 uur: Landing.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Hangar58, Domein Bokrijk, G<strong>en</strong>k.<br />
Datum: donderdag 21 oktober 2010 om 19 uur.<br />
Kostprijs: 25 euro per persoon; ing<strong>en</strong>ieursstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 5 euro. Eerst inschrijv<strong>en</strong> op het secretariaat,<br />
daarna betal<strong>en</strong> op rek<strong>en</strong>ingnummer 451-8527851-34 van de<br />
VIK-afdeling Limburg, met de vermelding: ‘VIK Space<br />
21/10/2010’.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: FELBG11010.<br />
MECHELEN<br />
11-okt-10 Lezing:fotovoltaïsche zonnepanel<strong>en</strong>,<br />
St.Katelijne-Waver, 18.30 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Fotovoltaïsche zonnepanel<strong>en</strong><br />
maandag 11 oktober 2010<br />
Fotovoltaïsche zonnecell<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> licht rechtstreeks om in<br />
elektriciteit. Zowel voor particulier<strong>en</strong> als bedrijv<strong>en</strong> behor<strong>en</strong><br />
zonnepanel<strong>en</strong> tot de beste investering<strong>en</strong> van vandaag. Je<br />
kunt je woning of gebouw zelf voorzi<strong>en</strong> van elektriciteit <strong>en</strong> je<br />
b<strong>en</strong>t niet langer afhankelijk van de fluctuer<strong>en</strong>de <strong>en</strong>ergieprijz<strong>en</strong>.<br />
Futech is e<strong>en</strong> spin-off van het Solar Team (www.solarteam.be).<br />
Op basis van de k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> ervaring die m<strong>en</strong> met dat project<br />
opdeed, beslot<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele teamled<strong>en</strong> Futech (www.futech.be) op<br />
te richt<strong>en</strong>: e<strong>en</strong> team gespecialiseerde ing<strong>en</strong>ieurs die iedere<br />
situatie afzonderlijk beoordel<strong>en</strong>, waardoor het r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t<br />
van je zonnepanel<strong>en</strong> maximaal is. Ze staan ook in voor alle<br />
formaliteit<strong>en</strong> om subsidies te krijg<strong>en</strong> van de provincie <strong>en</strong><br />
voor het gro<strong>en</strong>estroomcertificaat van de Vlaamse overheid.<br />
Sommige geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> netbeheerders do<strong>en</strong> daar nog e<strong>en</strong><br />
premie bov<strong>en</strong>op. De federale overheid zorgt voor e<strong>en</strong> belastingvermindering.<br />
De lezing is e<strong>en</strong> must voor wie interesse heeft om zonnepanel<strong>en</strong><br />
te plaats<strong>en</strong> of zich daarover wil informer<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Lessius Hogeschool, lokaal A014, Campus De<br />
Nayer, Sint-Katelijne-Waver<br />
Datum: maandag 11 oktober 2010 om 18.30 uur.<br />
Spreker:Thomas Teirlinck, Solar Team <strong>en</strong> Pieter Van Geel,<br />
Futech.<br />
Kostprijs: 5 euro ‘inschrijvingswaarborg’ voor VIK <strong>en</strong><br />
KVIM-led<strong>en</strong>. Voor de aanwezige VIK- <strong>en</strong> KVIM-led<strong>en</strong> wordt<br />
de 5 euro terugbetaald; 5 euro voor niet-led<strong>en</strong>; 2,50 euro voor<br />
VAM-led<strong>en</strong>. Bedrag te betal<strong>en</strong> op rek<strong>en</strong>ing 405-0106331-50<br />
van de VIK-afdeling Mechel<strong>en</strong> met vermelding van de<br />
referte.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOMLN11010.<br />
NOORD-WEST-VLAANDEREN<br />
23-sep-10 Bezoek I.R.S., Deinze, 18.30 uur<br />
14-okt-10 Bezoek Gre<strong>en</strong> Bridge, Oost<strong>en</strong>de<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
I.R.S.<br />
donderdag 23 september 2010<br />
I.R.S. nv is de grootste verkoopsorganisatie in de Europese<br />
dakwereld, die al jar<strong>en</strong> succesvol in de zonne-<strong>en</strong>ergiesector<br />
actief is. Het 100% Belgisch verankerde bedrijf, met hoofdzetel<br />
in Deinze (Oost-Vlaander<strong>en</strong>) <strong>en</strong> serviceteams over het<br />
hele land, zorgt voor de hoogst d<strong>en</strong>kbare garantiefactor inzake<br />
kwaliteit <strong>en</strong> garantie (25 jaar).<br />
De sterkte van de I.R.S-groep is uniek <strong>en</strong> betek<strong>en</strong>t ook voor<br />
u e<strong>en</strong> belangrijk bak<strong>en</strong> van vertrouw<strong>en</strong> voor alle zonne-<strong>en</strong>ergieproject<strong>en</strong>.<br />
Info: www.waterdicht.be<br />
PROGRAMMA<br />
18.30 uur: ontvangst.<br />
18.45 uur: EPDM/TPO<br />
- technische eig<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong><br />
- voordel<strong>en</strong><br />
- toepassingsgebied<br />
- refer<strong>en</strong>tiewerv<strong>en</strong><br />
19.00 uur: fotovoltaïsche cell<strong>en</strong><br />
- basisbegripp<strong>en</strong><br />
- verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> fotovoltaïsche cell<strong>en</strong><br />
- kristallijn<br />
- amorf<br />
- CIGS<br />
- refer<strong>en</strong>tiewerv<strong>en</strong><br />
19.45 uur: rondleiding<br />
20.00 uur: receptie<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: I.R.S., Europalaan 73, Deinze.<br />
Datum: donderdag 23 september 2010 om 18.30 uur.<br />
Kostprijs: gratis voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner; niet-led<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 5 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: BBNWV10910.<br />
25 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
OOST-VLAANDEREN<br />
7-jun-10 Bestuursvergadering + voordracht <strong>en</strong>ergie -<br />
deel 2, G<strong>en</strong>t, 20 uur<br />
17-jun-10 Jonger<strong>en</strong>informatieavond, Huis van de Bouw,<br />
Zwijnaarde<br />
25-jun-10 Regionale led<strong>en</strong>vergadering, G<strong>en</strong>t, 19 uur<br />
4-sep-10 Familiedag, Beervelde, 13 uur<br />
16-okt-10 Dinerparty, Zwijnaarde, 19 uur<br />
26-nov-10 Bedrijfsbezoek EPC<br />
16-jan-11 Nieuwjaarsconcert <strong>en</strong> -aperitief, G<strong>en</strong>t, 9.30 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Energiezuinige verlichting<br />
maandag 7 <strong>juni</strong> 2010<br />
Of het nu om kantor<strong>en</strong>, klaslokal<strong>en</strong>, magazijn<strong>en</strong>, ziek<strong>en</strong>huiz<strong>en</strong><br />
of winkels gaat: verlichting verteg<strong>en</strong>woordigt op zijn<br />
minst 40% van het totale verbruik van elektriciteit. De eige -<br />
naar van e<strong>en</strong> gebouw kan inzake verlichting nochtans tot de<br />
helft van zijn verbruik effectief bespar<strong>en</strong>. Die besparing kan<br />
hij zowel op verbruik als op onderhoud realiser<strong>en</strong>. Voor dergelijke<br />
besparing<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> studiebureaus, technische di<strong>en</strong>st<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> elektro-installateurs voldo<strong>en</strong>de k<strong>en</strong>nis verwerv<strong>en</strong> in<br />
technologieën die kunn<strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot e<strong>en</strong> <strong>en</strong>ergie-efficiënte<br />
verlichtingsinstallatie.<br />
De synergie tuss<strong>en</strong> daglicht <strong>en</strong> <strong>en</strong>ergiezuinig kunstlicht leidt<br />
dankzij de nieuwste automatiseringstechniek<strong>en</strong> tot nog grotere<br />
besparing<strong>en</strong>. Premies <strong>en</strong> de wil om tot e<strong>en</strong> lager e-peil<br />
te kom<strong>en</strong> zijn daarbij de drijv<strong>en</strong>de kracht<strong>en</strong>. Lokale bestur<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> overhed<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> het voorbeeld gev<strong>en</strong> <strong>en</strong> zodo<strong>en</strong>de e<strong>en</strong><br />
katalysator zijn om bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> particulier<strong>en</strong> aan te zett<strong>en</strong><br />
tot ‘<strong>en</strong>ergiebesparing<strong>en</strong> met beter licht’ in alle gebouw<strong>en</strong> in<br />
Vlaander<strong>en</strong>.<br />
Dat Europees Gre<strong>en</strong> Light Program h<strong>en</strong> erk<strong>en</strong>t als partner<br />
kan voor overhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> bedrijv<strong>en</strong> e<strong>en</strong> beloning voor de<br />
inspanning<strong>en</strong> die ze lever<strong>en</strong> om <strong>en</strong>ergiezuinig te verlicht<strong>en</strong>.<br />
Gro<strong>en</strong> Licht Vlaander<strong>en</strong> neemt daarbij zelf de rol op van<br />
Gre<strong>en</strong> Light Endorser.<br />
De VIK- ing<strong>en</strong>ieur die er meer wil van<br />
wet<strong>en</strong> <strong>en</strong> de moderne tr<strong>en</strong>ds inzake verlichting<br />
wil k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>, is op post bij deze<br />
interessante spreekavond met Catherine<br />
Loot<strong>en</strong>s, projectmedewerker ‘Gro<strong>en</strong> Licht<br />
Vlaander<strong>en</strong>’ <strong>en</strong> actief in het laboratorium<br />
voor lichttechnologie van het KaHo Sint-<br />
Liev<strong>en</strong>.<br />
De besparingsmogelijkhed<strong>en</strong> inzake verlichting zijn ook erg<br />
interessant in het kader van de EPB-regelgeving.<br />
Tijd<strong>en</strong>s de pauze voorzi<strong>en</strong> we in e<strong>en</strong> broodje <strong>en</strong> e<strong>en</strong> drankje<br />
<strong>en</strong> uiteraard is er de mogelijkheid tot netwerking met uw collega's<br />
in de ViKaFee.<br />
26<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Huis van de Bouw, Tramstraat 59, Zwijnaarde.<br />
Datum: maandag 7 <strong>juni</strong> 2010 om 20 uur.<br />
Spreker: Catherine Loot<strong>en</strong>s, projectmedewerker ‘Gro<strong>en</strong><br />
licht Vlaander<strong>en</strong>’.<br />
Kostprijs: gratis voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner; niet-led<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 5 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VEOVL10610.<br />
Regionale led<strong>en</strong>vergadering met diner<br />
vrijdag 25 <strong>juni</strong> 2010<br />
Naar jaarlijkse gewoonte sluit<strong>en</strong> we het werkjaar af met onze<br />
led<strong>en</strong>vergadering, gevolgd door e<strong>en</strong> diner <strong>en</strong> e<strong>en</strong> gezellig<br />
sam<strong>en</strong>zijn.<br />
PROGRAMMA<br />
19.00 uur: ontvangst<br />
19.30 uur: statutair gedeelte voor led<strong>en</strong>:<br />
- jaarverslag 2009-2010<br />
door Ing. Ludo Verhegghe MSc, secretaris.<br />
- financieel verslag 2009-2010 <strong>en</strong> budget 2010-2011<br />
door Ing. Didier Francq MSc, p<strong>en</strong>ningmeester.<br />
- verkiezing van e<strong>en</strong> secretaris voor e<strong>en</strong> periode<br />
van twee jaar; uittred<strong>en</strong>d <strong>en</strong> herkiesbaar is<br />
Ing. Ludo Verhegghe. MSc.<br />
- verkiezing van e<strong>en</strong> jonger<strong>en</strong>voorzitter voor<br />
e<strong>en</strong> periode van twee jaar; uittred<strong>en</strong>d is<br />
Ing. G<strong>en</strong>eviève De Bruyn MSc.<br />
- verkiezing van effectieve led<strong>en</strong> VIK voor het<br />
werkjaar 2010-2011.<br />
- voorstel ag<strong>en</strong>da 2010-2011.<br />
- varia.<br />
Op het og<strong>en</strong>blik van het statutaire gedeelte voor de led<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong><br />
we ook in e<strong>en</strong> partnerprogramma. Om 19.30 uur kunn<strong>en</strong> de<br />
partners van onze led<strong>en</strong> deelnem<strong>en</strong> aan e<strong>en</strong> stadswandeling<br />
onder deskundige leiding. We opter<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> rondleiding met<br />
als thema ‘Kuip van G<strong>en</strong>t’.<br />
21.00 uur: Gezellig sam<strong>en</strong>zijn met diner: aperitief,<br />
voorgerecht, hoofdgerecht, dessert, koffie.<br />
Wijn<strong>en</strong> <strong>en</strong> drank<strong>en</strong> zijn inbegrep<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Sam<strong>en</strong>komst in café De Zoo, naast De Acht<br />
Zalighed<strong>en</strong>, Oudburg 2, G<strong>en</strong>t.<br />
Datum: vrijdag 25 <strong>juni</strong> 2010 om 19 uur.<br />
Kostprijs: regionale led<strong>en</strong>vergadering of alternatief<br />
programma: gratis; diner: 25 euro voor led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner,<br />
40 euro voor niet-led<strong>en</strong> (all-in) te betal<strong>en</strong> op rek<strong>en</strong>ing<br />
443-0628601-50 met vermelding SLV.<br />
Uw keuze van voorgerecht <strong>en</strong> hoofdgerecht maakt u de<br />
dag zelf k<strong>en</strong>baar om 19 uur.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: LEOVL10610.
ACTIVITEITEN<br />
WAASLAND<br />
30-sep-10 Bezoek aan e<strong>en</strong> passiefhuis in aanbouw,<br />
Sint-Pauwels, 19 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Kajaktocht op Moervaart <strong>en</strong> Zuidlede<br />
zondag 6 <strong>juni</strong> 2010<br />
De VIK-afdeling Waasland organiseert e<strong>en</strong> kajaktocht van<br />
maximum 2 uur over e<strong>en</strong> afstand van 8,5 km. Onze kajaktocht<br />
begint aan het ‘Kano- & kajakc<strong>en</strong>ter’ aan de Kalvebrug in<br />
Wachtebeke <strong>en</strong> we var<strong>en</strong><br />
op de Moervaart langs<br />
het poldergebied tot in<br />
M<strong>en</strong>donk. Gedur<strong>en</strong>de de<br />
tocht var<strong>en</strong> we door e<strong>en</strong><br />
prachtige gro<strong>en</strong>e omgeving<br />
met op de rechteroever<br />
het natuurreservaat<br />
‘De Reepk<strong>en</strong>s’.<br />
Volledige tekst in I-mag maart <strong>en</strong> op www.vik.be.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Verhuurpunt kano & kajakc<strong>en</strong>ter, Kalvebrug 1,<br />
Wachtebeke.<br />
Datum: zondag 6 <strong>juni</strong> 2010 van 14 tot 17 uur.<br />
Kostprijs: 10 euro voor led<strong>en</strong>, niet-led<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> 15 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. De deelnemers<br />
moet<strong>en</strong> ouder zijn dan 15 jaar <strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> zwemm<strong>en</strong>.<br />
Inschrijv<strong>en</strong> is mogelijk tot uiterlijk 28 mei 2010. Uw<br />
inschrijving is pas geldig, als het verschuldigde bedrag<br />
gestort is op rek<strong>en</strong>ingnummer 401-2538961-04 van de VIKafdeling<br />
Waasland met vermelding van het aantal person<strong>en</strong>.<br />
Maximum aantal deelnemers: 24.<br />
Referte: SAWLD10610.<br />
Passiefhuis in aanbouw<br />
30 september 2010<br />
Op 30 september geeft e<strong>en</strong> collega ons de geleg<strong>en</strong>heid om<br />
zijn passiefhuis in aanbouw te bezoek<strong>en</strong>.<br />
De bedoeling van het bouwproject is om e<strong>en</strong> woning op te<br />
trekk<strong>en</strong> die voldoet aan de passiefhuisstandaard. Dat betek<strong>en</strong>t<br />
e<strong>en</strong> <strong>en</strong>ergieverbruik voor verwarming (<strong>en</strong> koeling) van<br />
minder dan 15 Kwh/m²/jaar. De warmteverliez<strong>en</strong> zijn zo<br />
beperkt dat slechts e<strong>en</strong> kleine naverwarming van de v<strong>en</strong>tilatielucht<br />
nodig is. Met het vermog<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> strijkijzer blijft<br />
e<strong>en</strong> passiefhuis in de winter op 20°C. Het berek<strong>en</strong>d te installer<strong>en</strong><br />
verwarmingsvermog<strong>en</strong> bedraagt voor deze woning<br />
1.756 watt.<br />
De woning is opgevat als e<strong>en</strong> traditioneel gemetselde<br />
woning. Het bouwperceel is niet zuidgericht. De inplanting<br />
van de garage verstoort de compactheid van het gebouw,<br />
maar is onvermijdelijk gelet op de sted<strong>en</strong>bouwkundige regels<br />
<strong>en</strong> het smalle perceel. Kortom, noch de compactheid, noch de<br />
oriëntatie zijn optimaal. Ondanks die minder gunstige uitgangspositie<br />
is e<strong>en</strong> passiefhuis toch mogelijk, al lijkt het<br />
huis uitw<strong>en</strong>dig in zeer weinig op het beeld dat leeft van e<strong>en</strong><br />
passiefhuis.<br />
De voornaamste maatregel<strong>en</strong> die g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> word<strong>en</strong> om de<br />
<strong>en</strong>ergieprestatie te verbeter<strong>en</strong> zijn in e<strong>en</strong> not<strong>en</strong>dop:<br />
e<strong>en</strong> ononderbrok<strong>en</strong> isolatieschil van voornamelijk<br />
2X10 cm PUR <strong>en</strong> andere isolatiematerial<strong>en</strong>;<br />
e<strong>en</strong> zeer goede luchtdichtheid van het gebouw o.a. door<br />
afklev<strong>en</strong> van isolatiepanel<strong>en</strong>, luchtdichte aansluiting<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> verschill<strong>en</strong>de bouwmaterial<strong>en</strong> zoals tuss<strong>en</strong><br />
vloerplaat <strong>en</strong> opgaand metselwerk, rond de ram<strong>en</strong>, <strong>en</strong>z.;<br />
driedubbele glasram<strong>en</strong>, U-waarde voor kader = 0,68 <strong>en</strong><br />
U-waarde glas = 0,6 (op noordwest<strong>en</strong> U-waarde glas<br />
= 0,5); kunststofspacers tuss<strong>en</strong> de glasblad<strong>en</strong>;<br />
v<strong>en</strong>tilatietype D (balansv<strong>en</strong>tilatie).<br />
M<strong>en</strong> kan de vordering<strong>en</strong> van het bouwproject volg<strong>en</strong> op<br />
http://passiefhuissintpauwels.wordpress.com. Op het og<strong>en</strong>blik van het<br />
bezoek zal de afwerking goed gevorderd zijn. Er zal ingegaan<br />
word<strong>en</strong> op de bouwdetails <strong>en</strong> op de techniek<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Sint-Pauwels (exact adres na inschrijv<strong>en</strong>).<br />
Datum: donderdag 30 september 2010 om 19.00 uur.<br />
Kostprijs: gratis voor led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner, niet-led<strong>en</strong> betal<strong>en</strong><br />
5 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Maximum 12 deelnemers.<br />
Referte: BBWLD10910.<br />
ZUID-WEST-VLAANDEREN<br />
19-jun-10 Stadsbezoek Diksmuide <strong>en</strong> omstrek<strong>en</strong> met de<br />
fiets 'Het Waterfront', Diksmuide, 14 uur<br />
10-jul-10 Barbecue, Hooglede, 18.30 uur<br />
16-sep-10 Lezing mindfulness, Kortrijk, 19.30 uur<br />
12-dec-10 10de Ing<strong>en</strong>ieurshapp<strong>en</strong>ing met 'De nieuwe snaar',<br />
Wevelgem, 19.30 uur<br />
Inschrijv<strong>en</strong> voor alle activiteit<strong>en</strong>: www.vik.be/activiteit<strong>en</strong><br />
Diksmuide <strong>en</strong> omstrek<strong>en</strong> met de fiets<br />
zaterdag 19 <strong>juni</strong> 2010<br />
De jonger<strong>en</strong> van Zuid-West-Vlaander<strong>en</strong> kiez<strong>en</strong> dit jaar voor<br />
de thematische fietstocht ‘Het Waterfront’ in Diksmuide. We<br />
vertrekk<strong>en</strong> op de Markt van Diksmuide voor e<strong>en</strong> fietstocht<br />
van 25 km langs het IJzerfront (ongeveer 3 uur fiets<strong>en</strong>). Vier<br />
jaar lang werd tijd<strong>en</strong>s de Eerste Wereldoorlog langs de<br />
oevers van de IJzer keihard gevocht<strong>en</strong> voor elke meter.<br />
Onder begeleiding van e<strong>en</strong> gids ontdekk<strong>en</strong> we <strong>en</strong>kele van de<br />
voornaamste plaats<strong>en</strong> langs dit front, maar er wordt ook af <strong>en</strong><br />
toe stilgestaan bij minder bek<strong>en</strong>de, maar daarom niet minder<br />
indrukwekk<strong>en</strong>de plaatsjes. Tijd<strong>en</strong>s de fietstocht bezoek<strong>en</strong> we<br />
zowel de Belgische als de Duitse kant van het front.<br />
Onderweg kom<strong>en</strong> we dan ook af <strong>en</strong> toe e<strong>en</strong> Belgische <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
27 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
Duitse soldaat teg<strong>en</strong> die ons vertelt over zijn belev<strong>en</strong>iss<strong>en</strong><br />
aan het front.<br />
Krijgt u uw fiets niet ter plaatse? Ge<strong>en</strong> nood, u kunt e<strong>en</strong> fiets<br />
hur<strong>en</strong> bij:<br />
Fiets<strong>en</strong> Catrysse, Kaaskerkestraat 56a, Diksmuide,<br />
tel. 051 50 46 70.<br />
’t Buit<strong>en</strong>be<strong>en</strong>tje, Vaarstraat 1, Diksmuide,<br />
tel. 051 50 46 27 – 0495 57 62 47.<br />
Fiets<strong>en</strong> Versyck (mountainbikes), Kon. Albertstraat 46,<br />
Diksmuide, tel. 051 50 20 16.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Di<strong>en</strong>st Toerisme, Markt, Diksmuide<br />
Datum: zaterdag 19 <strong>juni</strong> 2010 om 13.45 uur. Fietstocht start<br />
om 14 uur.<br />
Kostprijs: 4 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; niet-led<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> 6 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot wo<strong>en</strong>sdag<br />
16 <strong>juni</strong> met het <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t zeker aanwezig te zijn <strong>en</strong><br />
bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittig<strong>en</strong><br />
0472 24 58 81 (Frederik Delobelle).<br />
Na inschrijv<strong>en</strong> stur<strong>en</strong> we per ker<strong>en</strong>de het rek<strong>en</strong>ingnummer<br />
waarop je zo snel mogelijk het juiste bedrag stort met als<br />
mededeling ‘Fietstocht + naam + aantal person<strong>en</strong>’.<br />
Referte: SAZWV10610.<br />
Barbecue<br />
zaterdag 10 <strong>juli</strong> 2010<br />
Het geluid van ronk<strong>en</strong>de grasmachines, fluit<strong>en</strong>de vogeltjes<br />
<strong>en</strong> in de verte spel<strong>en</strong>de kinder<strong>en</strong> onder e<strong>en</strong> stral<strong>en</strong>d blauwe<br />
hemel <strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> warm briesje… Op zulke mom<strong>en</strong>t<strong>en</strong> beseft<br />
e<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s maar al te goed: ’t is weer tijd om de be<strong>en</strong>tjes<br />
onder tafel te schuiv<strong>en</strong>, het maagje te vull<strong>en</strong> <strong>en</strong> te g<strong>en</strong>iet<strong>en</strong><br />
van onze jaarlijkse barbecue.<br />
Na 2 jaar in Waregem trekk<strong>en</strong> we naar e<strong>en</strong> nieuwe locatie: de<br />
Zilver<strong>en</strong> Lepel in Hooglede. Iedere<strong>en</strong> is welkom op zaterdag<br />
10 <strong>juli</strong> om 18.30 uur om mee te smull<strong>en</strong>. Het ‘m<strong>en</strong>u’ ziet er als<br />
volgt uit: ribbetjes of vark<strong>en</strong>shaasje gebakk<strong>en</strong> op houtskool,<br />
geserveerd met gro<strong>en</strong>tjes, aardappel in de schil, sausjes <strong>en</strong><br />
brood. In de prijs zijn 2 consumpties <strong>en</strong> e<strong>en</strong> aperitief inbegrep<strong>en</strong>.<br />
Wees welkom <strong>en</strong> schuif mee aan tafel met vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> <strong>en</strong> familie!<br />
Geef bij je inschrijving je keuze al door: ribbetjes of vark<strong>en</strong>shaasje.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Zilver<strong>en</strong> Lepel, Lepelstraat 84, Hooglede.<br />
Datum: zaterdag 10 <strong>juli</strong> 2010 om 18.30 uur.<br />
Kostprijs: 18 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; niet-led<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> 20<br />
euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk teg<strong>en</strong><br />
maandag 5 <strong>juli</strong> met het <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t zeker aanwezig te zijn<br />
<strong>en</strong> bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch te verwittig<strong>en</strong>:<br />
0472 24 58 81 (Frederik Delobelle).<br />
Na inschrijv<strong>en</strong> stur<strong>en</strong> we per ker<strong>en</strong>de het rek<strong>en</strong>ingnummer<br />
waarop je binn<strong>en</strong> de 3 dag<strong>en</strong> het juiste bedrag stort met als<br />
mededeling “BBQ + naam + aantal person<strong>en</strong>”. Pas na<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
28<br />
ontvangst van de storting is je inschrijving geldig!!<br />
Referte: FEZWV10710.<br />
Introductie in mindfulness<br />
donderdag 16 september 2010<br />
In ons drukke, haastige lev<strong>en</strong> waar we op welk mom<strong>en</strong>t ook<br />
moet<strong>en</strong> prester<strong>en</strong>, moet<strong>en</strong> we ler<strong>en</strong> omgaan met stress <strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> we meer dan ooit nood aan onthaasting. In dat<br />
opzicht organiseert de jonger<strong>en</strong>werking Zuid-West-<br />
Vlaander<strong>en</strong> e<strong>en</strong> introductie tot mindfulness.<br />
Mindfulness helpt ons ieder mom<strong>en</strong>t van ons lev<strong>en</strong> volledig<br />
te lev<strong>en</strong>, ook de meest moeilijke. De basis is heel e<strong>en</strong>voudig:<br />
aandacht gev<strong>en</strong>. Er is dus niets mystiek of geheim aan. We<br />
gev<strong>en</strong> aandacht aan het <strong>en</strong>ige mom<strong>en</strong>t dat we hebb<strong>en</strong>, het<br />
huidige mom<strong>en</strong>t.<br />
De introductie is e<strong>en</strong> workshop, bestaande uit e<strong>en</strong> combinatie<br />
van theorie <strong>en</strong> praktijk, waarbij op e<strong>en</strong> zeer ervaringsgerichte<br />
wijze de basisprincipes van mindfulness word<strong>en</strong> aangereikt.<br />
Na e<strong>en</strong> korte theoretische inleiding wordt via e<strong>en</strong>voudige<br />
oef<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> dieper ingegaan op:<br />
de kracht van verhoogde aandacht;<br />
wat is stress <strong>en</strong> hoe wordt stress door de dag<br />
opgebouwd?<br />
optimisme, zelfvertrouw<strong>en</strong> <strong>en</strong> emotionele veerkracht;<br />
sleutelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> kwaliteitsvol lev<strong>en</strong>.<br />
De trainster voor deze avond is Hannelore Helmich. Zij is klinisch<br />
psychologe, heeft e<strong>en</strong> zelfstandige praktijk <strong>en</strong> werkt<br />
ook in e<strong>en</strong> ziek<strong>en</strong>huis. Door haar wet<strong>en</strong>schappelijk onderzoek<br />
rond mindfulness kwam ze in contact met dr. Dewulf <strong>en</strong><br />
volgde ze bij hem de opleiding tot mindfulnesstrainer. Naast<br />
gesprekstherapie geeft ze zowel individueel als in groep<br />
mindfulness- <strong>en</strong> assertiviteitstraining.<br />
"Mindfulness beoogt e<strong>en</strong> innerlijke balans te vorm<strong>en</strong>, die je<br />
helpt het lev<strong>en</strong> te b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> grotere stabiliteit,<br />
begrip <strong>en</strong> wijsheid." (Jon Kabat Zinn)<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Hogeschool West-Vlaander<strong>en</strong>, dept. PIH, Graaf<br />
Karel de Goedelaan 5, Kortrijk.<br />
Datum: donderdag 16 september 2010 om 19.30 uur.<br />
Kostprijs: 5 euro voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner, niet-led<strong>en</strong><br />
betal<strong>en</strong> 10 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat uiterlijk tot<br />
maandag 13 september met het <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t zeker<br />
aanwezig te zijn <strong>en</strong> bij afwezigheid zeker tijdig telefonisch<br />
te verwittig<strong>en</strong>: 0472 24 58 81 (Frederik Delobelle).<br />
Referte: VOZWV10910.<br />
Ti<strong>en</strong>de ing<strong>en</strong>ieurshapp<strong>en</strong>ing<br />
zondag 12 december 2010<br />
Op zondagavond 12 december 2010 organiser<strong>en</strong> de regionale<br />
West-Vlaamse afdeling<strong>en</strong> van de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer
ACTIVITEITEN<br />
<strong>en</strong> de Koninklijke Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieursver<strong>en</strong>iging, K VIV,<br />
sam<strong>en</strong> de ti<strong>en</strong>de Ing<strong>en</strong>ieurshapp<strong>en</strong>ing. Die vindt zoals elk<br />
jaar plaats in het Cultureel C<strong>en</strong>trum ‘De Guld<strong>en</strong>berg’ in<br />
Wevelgem. Beide ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong> nodig<strong>en</strong> de sponsors <strong>en</strong> alle<br />
aanwezig<strong>en</strong> na de voorstelling uit voor e<strong>en</strong> champagnereceptie<br />
met hapjes.<br />
Voor deze jubileumhapp<strong>en</strong>ing staat niemand minder dan De<br />
Nieuwe Snaar op het programma met de voorstelling Foor 11.<br />
Sinds 1982 exploreert De Nieuwe Snaar via ongezi<strong>en</strong>e<br />
muziektheatrale weg<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> hoogstpersoonlijke poëtische<br />
b<strong>en</strong>adering de gelaagdheid van de veelzijdige realiteit. De<br />
achterzijde daarvan bleef tot op hed<strong>en</strong> echter braakligg<strong>en</strong>d<br />
terrein. In de voorstelling Foor 11 verschijn<strong>en</strong> er vier eig<strong>en</strong>zinnige<br />
figur<strong>en</strong> die elk op hun manier de marge van het<br />
bestaan – hun bestaan, ons bestaan – zull<strong>en</strong> bezing<strong>en</strong>,<br />
bevrag<strong>en</strong> <strong>en</strong> misschi<strong>en</strong> zelfs verfoei<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> kleurrijk instrum<strong>en</strong>tarium,<br />
confronter<strong>en</strong>de beeld<strong>en</strong>, straffe verhal<strong>en</strong>, krachtige<br />
lieder<strong>en</strong>, onverwachte situaties <strong>en</strong> statem<strong>en</strong>ts <strong>en</strong> zoveel<br />
meer zot geweld om het publiek via humor <strong>en</strong> ontroering, via<br />
slapstick <strong>en</strong> melancholie nog e<strong>en</strong>s stevig onder hand<strong>en</strong> te<br />
nem<strong>en</strong>!<br />
Weerom e<strong>en</strong> nieuwe stap in het verrass<strong>en</strong>de universum van<br />
De Nieuwe Snaar.<br />
“Wie nie waagt, nie wint!”<br />
www.d<strong>en</strong>ieuwesnaar.be<br />
Meer wet<strong>en</strong>?<br />
Neem gerust <strong>en</strong> vrijblijv<strong>en</strong>d contact op<br />
met de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer:<br />
Francine Demaret - 03 259 11 09<br />
francine.demaret@vik.be<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Cultureel C<strong>en</strong>trum Guld<strong>en</strong>berg, Acacialaan 1,<br />
Wevelgem.<br />
Datum: zondag 12 december 2010 om 19.30 uur.<br />
Kostprijs: 15 euro per persoon voor VIK-led<strong>en</strong> <strong>en</strong> partner;<br />
niet-led<strong>en</strong> betal<strong>en</strong> 20 euro.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat. Uw bestelling van<br />
kaart<strong>en</strong> beschouw<strong>en</strong> wij als definitief na ontvangst van het<br />
verschuldigde bedrag op het rek<strong>en</strong>ingnummer 743-0284884-<br />
09 of 466-5561799-24 van de VIK-afdeling Zuid-West-<br />
Vlaander<strong>en</strong>.<br />
Referte: CAZWV11210.<br />
Uw advert<strong>en</strong>tie<br />
op deze pagina?<br />
• We ruim<strong>en</strong> plaats in voor de publiciteit van uw bedrijf.<br />
• Verspreid uw boodschap bij 1.000 decision makers<br />
in bedrijv<strong>en</strong> <strong>en</strong> 10.000 ing<strong>en</strong>ieursgezinn<strong>en</strong>!<br />
• Bereik uw consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, maar verzorg<br />
ook uw business-to-business.<br />
29 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
c<strong>en</strong>tra<br />
Zorg<strong>en</strong> voor proper water geeft voldo<strong>en</strong>ing<br />
Ing. Dirk De Waele leidt de directie infrastructuur bij Aquafin<br />
AARTSELAAR. Met personeelsnummer 36 behoort Ing. Dirk De Waele tot<br />
de pioniers bij Aquafin, de waterzuiverings-nv van Vlaander<strong>en</strong>. Aquafin<br />
bestaat dit jaar twintig jaar <strong>en</strong> Dirk De Waele werkt er nu neg<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> jaar.<br />
Hij klom er op van teamleider tot directeur infrastructuur <strong>en</strong> van de zowat<br />
950 personeelsled<strong>en</strong> bij Aquafin stuurt hij er in zijn directie infrastructuur<br />
150 aan. Bijna twee op de drie van h<strong>en</strong> beschikk<strong>en</strong> over e<strong>en</strong> ing<strong>en</strong>ieursdiploma.<br />
Dirk De Waele voelt zich in zijn schik als manager, maar soms<br />
knaagt ook wat heimwee naar het echte ing<strong>en</strong>ieurswerk.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
30<br />
Ing. Dirk De Waele<br />
Afvalwater moet word<strong>en</strong> ingezameld,<br />
getransporteerd <strong>en</strong> gezuiverd. Voor de<br />
inzameling staan in principe de geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> de intercommunales in, voor het<br />
transport <strong>en</strong> de zuivering is Aquafin<br />
bevoegd. Maar Aquafin heeft met e<strong>en</strong><br />
aantal geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong> ook overe<strong>en</strong>komst<strong>en</strong><br />
lop<strong>en</strong> voor de inzameling van het afvalwater.<br />
Het bedrijf werkt dus op beide ‘front<strong>en</strong>’<br />
<strong>en</strong> het steekt ook veel <strong>en</strong>ergie in het
epal<strong>en</strong> van de knelpunt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de ondersteuning<br />
van het beleid daarrond.<br />
Aquafin telt nu vier directies. E<strong>en</strong> daarvan<br />
is de directie ‘infrastructuur’ die in<br />
2002 werd opgericht. Daarin werd to<strong>en</strong> het<br />
planningsgedeelte – het ontstaan van het<br />
project, de analyses, de hydraulische studies,<br />
<strong>en</strong>z. – sam<strong>en</strong>gebracht met het ontwerp-<br />
<strong>en</strong> uitvoeringsgedeelte. Dirk De<br />
Waele leidt die directie.<br />
200 miljo<strong>en</strong><br />
“Hier do<strong>en</strong> wij honderd<strong>en</strong> projectvoorstell<strong>en</strong><br />
voor onze klant<strong>en</strong>: knelpunt<strong>en</strong> die<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> opgelost, lozing<strong>en</strong> die<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> aangepakt, voorstell<strong>en</strong><br />
van project<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> summiere kost<strong>en</strong>raming.<br />
Die word<strong>en</strong> door onze klant<strong>en</strong><br />
geëvalueerd <strong>en</strong> aangevuld met eig<strong>en</strong> voorstell<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> dan krijg<strong>en</strong> we jaarlijks e<strong>en</strong><br />
programma opgedrag<strong>en</strong>. Zo wet<strong>en</strong> we dat<br />
we volg<strong>en</strong>d jaar, in 2011, 200 miljo<strong>en</strong> euro<br />
kunn<strong>en</strong> invester<strong>en</strong> in de zuivering van ons<br />
afvalwater. Dat ligt nu al vast in het “optimalisatieprogramma”<br />
2011. Maar naast de<br />
nieuwbouw behor<strong>en</strong> ook vervanging <strong>en</strong><br />
r<strong>en</strong>ovatie van bestaande installaties tot<br />
de directie ‘infrastructuur’. Je vindt hier<br />
onder andere automatisatie, werftoezicht,<br />
administratie, e<strong>en</strong> juridische afdeling, e<strong>en</strong><br />
grondverwervings- <strong>en</strong> het vergunningsgedeelte.”<br />
Voor het verloop van de project<strong>en</strong> wordt er<br />
met flowcharts gewerkt: hoe verloopt e<strong>en</strong><br />
project, waar zitt<strong>en</strong> de knelpunt<strong>en</strong>, welke<br />
acties moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> ondernom<strong>en</strong>?<br />
“Maar we stell<strong>en</strong> ons vooral doel<strong>en</strong>. Onze<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> moet<strong>en</strong> zelf bepal<strong>en</strong> hoe ze die<br />
doelstelling<strong>en</strong> het best kunn<strong>en</strong> hal<strong>en</strong>.<br />
Infrastructuur heeft e<strong>en</strong> erg coördiner<strong>en</strong>de<br />
taak. Wij moet<strong>en</strong> het project verkocht<br />
Bij Aquafin werk<strong>en</strong> heel wat jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
OPENBARE DIENSTEN<br />
krijg<strong>en</strong> <strong>en</strong> dan de zaak coördiner<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
de verschill<strong>en</strong>de spelers: medebouwher<strong>en</strong>,<br />
geme<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, verschill<strong>en</strong>de Vlaamse<br />
overheidsdi<strong>en</strong>st<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> provinciebestuur,<br />
<strong>en</strong>z. Daar komt heel wat bij kijk<strong>en</strong>. D<strong>en</strong>k<br />
maar aan vergunning<strong>en</strong>, veiligheidsaspect<strong>en</strong>,<br />
heel de techniek, de keuzes die je<br />
moet mak<strong>en</strong>, de sam<strong>en</strong>werking met studiebureaus,<br />
<strong>en</strong>z.”<br />
Begeleiding<br />
“Als directeur wil ik mijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vooral<br />
begeleid<strong>en</strong> <strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>. Wie e<strong>en</strong><br />
probleem heeft, mag dat kom<strong>en</strong> besprek<strong>en</strong>.<br />
Ik zal dan e<strong>en</strong> richting aangev<strong>en</strong>,<br />
maar mijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> drag<strong>en</strong> zelf de verantwoordelijkheid<br />
over hoe ze het precies<br />
oploss<strong>en</strong>. Zeker voor ing<strong>en</strong>ieurs vind ik<br />
dat heel belangrijk. Zij hebb<strong>en</strong> vier, vijf<br />
jaar gestudeerd, zijn allemaal hoog opgeleid<br />
<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> allemaal wel hun eig<strong>en</strong><br />
ideeën. Dan moet je vooral stur<strong>en</strong>, niet<br />
betuttel<strong>en</strong> of het handje vasthoud<strong>en</strong>. Let<br />
op: los van die aanpak zijn we wel heel<br />
gestructureerd bezig met richtlijn<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
procedures.”<br />
“ Als directeur wil ik mijn<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> vooral begeleid<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ondersteun<strong>en</strong>. Wie e<strong>en</strong><br />
probleem heeft, mag dat<br />
kom<strong>en</strong> besprek<strong>en</strong>. Ik zal dan<br />
e<strong>en</strong> richting aangev<strong>en</strong>, maar<br />
mijn m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> drag<strong>en</strong> zelf de<br />
verantwoordelijkheid over<br />
hoe ze het precies oploss<strong>en</strong>.”<br />
Bij Aquafin werkt – naast andere profiel<strong>en</strong><br />
– e<strong>en</strong> mix van industrieel ing<strong>en</strong>ieurs, burgerlijke<br />
ing<strong>en</strong>ieurs <strong>en</strong> bio-ing<strong>en</strong>ieurs.<br />
“Industrieel ing<strong>en</strong>ieurs<br />
vind je voornamelijk bij het<br />
ontwerp- <strong>en</strong> het uitvoeringsgedeelte.<br />
Maar iedere<strong>en</strong><br />
kan doorschuiv<strong>en</strong> binn<strong>en</strong><br />
de directie of zelfs binn<strong>en</strong><br />
de organisatie. In feite<br />
mak<strong>en</strong> wij bijna ge<strong>en</strong><br />
onderscheid tuss<strong>en</strong> de verschill<strong>en</strong>de<br />
soort<strong>en</strong> ing<strong>en</strong>ieurs.<br />
Niet het diploma telt,<br />
dat is het visitekaartje,<br />
maar wel de manier waarop<br />
je je tak<strong>en</strong> invult. Het zijn de<br />
compet<strong>en</strong>ties die tell<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
niet het diploma of de leeftijd.<br />
Los van het diploma<br />
kan iedere<strong>en</strong> ev<strong>en</strong> sterk<br />
doorgroei<strong>en</strong>. De <strong>en</strong>e opleiding<br />
is wat praktischer, de<br />
De pioniers van<br />
Aquafin<br />
Dirk De Waele studeerde af in G<strong>en</strong>t in<br />
1979 als industrieel ing<strong>en</strong>ieur bouwkunde.<br />
“Ik maakte de overgang van technisch<br />
naar industrieel ing<strong>en</strong>ieur mee.<br />
Na twee jaar studer<strong>en</strong> stond<strong>en</strong> wij<br />
voor de keuze: doorgaan als technisch<br />
ing<strong>en</strong>ieur of overstapp<strong>en</strong> naar<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieur. Ik koos voor dat<br />
laatste: discipline bouwkunde, e<strong>en</strong><br />
van de mooiste. Want je ziet iets<br />
groei<strong>en</strong>, als je in de bouw zit. Dat is<br />
prachtig.”<br />
Voor zijn legerdi<strong>en</strong>st werkte Ing. Dirk<br />
De Waele zes maand<strong>en</strong> bij Segers<br />
Industriebouw in G<strong>en</strong>t, waar hij onder<br />
meer mee instond voor de bouw van<br />
e<strong>en</strong> sporthal.<br />
“Na mijn legerdi<strong>en</strong>st begon ik bij studiebureau<br />
SWK. Daar werkte ik<br />
gedur<strong>en</strong>de elf jaar voornamelijk aan<br />
collector<strong>en</strong>, hydraulische studies <strong>en</strong><br />
ook e<strong>en</strong> stuk weg<strong>en</strong>is, maar dat laatste<br />
in het buit<strong>en</strong>land.”<br />
Binn<strong>en</strong> Aquafin behoort Ing. Dirk De<br />
Waele tot de pioniers. Hij begon op 2<br />
mei 1991 als projecting<strong>en</strong>ieur ‘<strong>en</strong>gineering’:<br />
ontwerp<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoering<strong>en</strong><br />
opvolg<strong>en</strong>. Later werd hij teamleider<br />
<strong>en</strong> stuurde hij e<strong>en</strong> groepje van vijf,<br />
zes m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan.<br />
“Enkele jar<strong>en</strong> later werd ik afdelingshoofd.<br />
In 2002 b<strong>en</strong> ik dan directeur<br />
van de directie infrastructuur geword<strong>en</strong>.”<br />
In die functie stuurt Ing. Dirk De<br />
Waele zowat 150 personeelsled<strong>en</strong><br />
aan.<br />
LVE<br />
andere wat theoretischer, maar het is net<br />
de mix van die opleiding<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> organisatie<br />
het sterkst maakt. Het werkt bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> motiver<strong>en</strong>d. Hier kom<strong>en</strong> jonge<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>, van wie je ziet dat er<br />
pot<strong>en</strong>tieel in zit <strong>en</strong> die je ziet groei<strong>en</strong>. Die<br />
zijn heel leergierig <strong>en</strong> inv<strong>en</strong>tief. Ik werk<br />
heel graag sam<strong>en</strong> met jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>: hun<br />
gedrev<strong>en</strong>heid comp<strong>en</strong>seert vaak het<br />
gebrek aan ervaring.”<br />
31 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
Aquafin-werf in Zwijndrecht.<br />
Werv<strong>en</strong> <strong>en</strong> houd<strong>en</strong><br />
Aquafin heeft e<strong>en</strong> vrij jong personeelsprofiel<br />
<strong>en</strong> werft ook regelmatig nieuwe<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan. Maar ing<strong>en</strong>ieurs aanwerv<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> bij het bedrijf houd<strong>en</strong> is niet altijd evid<strong>en</strong>t.<br />
“Wij werv<strong>en</strong> regelmatig m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan <strong>en</strong> ik<br />
d<strong>en</strong>k dat 70 tot 80% van de nieuwe ing<strong>en</strong>ieurs<br />
hier hun eerste werkervaring belev<strong>en</strong>.<br />
We gerak<strong>en</strong> ook m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kwijt, maar<br />
op bedrijfsniveau k<strong>en</strong>n<strong>en</strong> we e<strong>en</strong> verloop<br />
van ongeveer twee proc<strong>en</strong>t. Bij de ing<strong>en</strong>ieurs<br />
ligt dat rond de vijf, zes proc<strong>en</strong>t. Bij<br />
grote studiebureaus bijvoorbeeld sprek<strong>en</strong><br />
we over e<strong>en</strong> verloop van ti<strong>en</strong> proc<strong>en</strong>t <strong>en</strong><br />
meer. Vijf jaar in di<strong>en</strong>st is doorgaans e<strong>en</strong><br />
kritische periode. Na vijf jaar ervaring<br />
gaan er vaak nieuwe verwachting<strong>en</strong><br />
lev<strong>en</strong>.”<br />
E<strong>en</strong> hoofdzetel in Aartselaar voor heel<br />
Vlaander<strong>en</strong> bemoeilijkte in het verled<strong>en</strong> al<br />
e<strong>en</strong>s de aanwerving of het behoud van<br />
bekwame m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Daarom richtte<br />
Aquafin twee satellietkantor<strong>en</strong> op: in<br />
Drong<strong>en</strong> <strong>en</strong> in Her<strong>en</strong>tals.<br />
“We koz<strong>en</strong> voor satellietkantor<strong>en</strong> om<br />
ge<strong>en</strong> baronieën te creër<strong>en</strong>. De m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
moet<strong>en</strong> één dag per week naar Aartselaar<br />
kom<strong>en</strong>. Meestal combiner<strong>en</strong> ze dat met<br />
e<strong>en</strong> opleiding, e<strong>en</strong> aanbesteding waarvoor<br />
ze verantwoordelijk zijn of e<strong>en</strong> vergadering.<br />
Die satellietkantor<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> pluspunt<br />
voor de aanwerving<strong>en</strong> <strong>en</strong> het behoud<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
E<strong>en</strong> hoofdzetel in Aartselaar<br />
voor heel Vlaander<strong>en</strong><br />
bemoeilijkte in het verled<strong>en</strong><br />
al e<strong>en</strong>s de aanwerving of het<br />
behoud van bekwame m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
Daarom richtte Aquafin twee<br />
satellietkantor<strong>en</strong> op: in<br />
Drong<strong>en</strong> <strong>en</strong> in Her<strong>en</strong>tals.<br />
van onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Zo gerak<strong>en</strong> we nu e<strong>en</strong>voudiger<br />
aan nieuwe m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>. Maar ook<br />
om jonger<strong>en</strong> aan te werv<strong>en</strong> moet je zelf<br />
initiatiev<strong>en</strong> nem<strong>en</strong>: jobdag<strong>en</strong>, e<strong>en</strong> bezoek<br />
voor laatstejaarsstud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere<br />
inc<strong>en</strong>tives. Alle<strong>en</strong> e<strong>en</strong> advert<strong>en</strong>tie volstaat<br />
allang niet meer.”<br />
Aquafin zoekt ook ervar<strong>en</strong> profiel<strong>en</strong>, maar<br />
die zijn niet makkelijk te vind<strong>en</strong> op de<br />
markt.<br />
“Het laatste jaar hebb<strong>en</strong> we twee tot drie<br />
ervar<strong>en</strong> m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong>. Die<br />
stapp<strong>en</strong> over naar Aquafin, omdat wij<br />
meer flexibiliteit bied<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> betere<br />
combinatie werk-gezin kunn<strong>en</strong> garander<strong>en</strong>.<br />
Je moet hier ook hard werk<strong>en</strong>, maar<br />
we hebb<strong>en</strong> bijvoorbeeld veel formules<br />
voor deeltijds werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> andere wettelijke<br />
initiatiev<strong>en</strong>. Onze werkomstandighed<strong>en</strong><br />
lat<strong>en</strong> dat ook toe, daar waar dat bij e<strong>en</strong><br />
aannemer bijvoorbeeld veel minder<br />
gemakkelijk is. Voor vel<strong>en</strong> is het e<strong>en</strong> uitdaging<br />
om het juiste ev<strong>en</strong>wicht te vind<strong>en</strong><br />
tuss<strong>en</strong> werk <strong>en</strong> privé. Jonge m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> blij-<br />
32<br />
Water zuiver<strong>en</strong>…<br />
Het Vlaams Gewest richtte Aquafin<br />
als nv in 1990 op om versneld werk te<br />
mak<strong>en</strong> van de bov<strong>en</strong>geme<strong>en</strong>telijke<br />
rioleringsinfrastructuur. Met het oog<br />
daarop legt Vlaander<strong>en</strong> jaarlijks de<br />
opdracht<strong>en</strong> van Aquafin vast. De<br />
Vlaamse Milieumaatschappij ziet toe<br />
op de economische <strong>en</strong> de ecologische<br />
resultat<strong>en</strong>.<br />
Aquafin verzamelt het afvalwater van<br />
de Vlaamse gezinn<strong>en</strong> in hoofdriol<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> voert het naar zuiveringsinstallaties.<br />
Het bouwt daarvoor de noodzakelijke<br />
infrastructuur uit, zoals collector<strong>en</strong>,<br />
pompstations <strong>en</strong> rioolwaterzuiveringsinstallaties.<br />
Aquafin<br />
betaalt de werk<strong>en</strong> eerst zelf, via de<br />
drinkwaterfactuur word<strong>en</strong> die investering<strong>en</strong><br />
terugbetaald.<br />
Door haar jar<strong>en</strong>lange ervaring werd<br />
Aquafin e<strong>en</strong> echt k<strong>en</strong>nis- <strong>en</strong> onderzoeksc<strong>en</strong>trum<br />
inzake waterzuivering<br />
<strong>en</strong> rioolbeheer. Aquafin is ook verantwoordelijk<br />
voor het onderhoud <strong>en</strong> de<br />
exploitatie van het bov<strong>en</strong>geme<strong>en</strong>telijk<br />
rioleringsstelsel <strong>en</strong> de waterzuiveringsinstallaties.<br />
Het gezuiverde<br />
afvalwater moet aan Vlaamse <strong>en</strong><br />
Europese norm<strong>en</strong> voldo<strong>en</strong>. Afval -<br />
water wordt in die mate gezuiverd dat<br />
het ge<strong>en</strong> schade meer aanricht aan<br />
onze waterlop<strong>en</strong>.<br />
LVE<br />
v<strong>en</strong> ook vandaag bereid om veel <strong>en</strong> hard te<br />
werk<strong>en</strong>, maar ze will<strong>en</strong> ook bijvoorbeeld<br />
e<strong>en</strong>s hun kind kunn<strong>en</strong> afhal<strong>en</strong> aan de<br />
schoolpoort. Wellicht ook daarom is de<br />
verhouding man-vrouw hier bij Aquafin<br />
ongeveer fiftyfifty. We hebb<strong>en</strong> ongeveer<br />
ev<strong>en</strong>veel mannelijke als vrouwelijke ing<strong>en</strong>ieurs.<br />
Die flexibiliteit speelt daarin mee,<br />
maar ook het gegev<strong>en</strong> dat wij e<strong>en</strong> maatschappelijk<br />
belangrijke taak op ons<br />
nem<strong>en</strong>: zorg<strong>en</strong> voor zuiver water.”<br />
“Ongeveer om de vijf jaar evaluer<strong>en</strong> we<br />
ook de marktsituatie om te kijk<strong>en</strong> waar we<br />
staan. We overschouw<strong>en</strong> dan het hele<br />
pakket aan arbeidsvoorwaard<strong>en</strong>: financieel,<br />
maaltijdcheques, groepsverzekering<strong>en</strong>,<br />
<strong>en</strong>z. We vergelijk<strong>en</strong> dat pakket om na<br />
te gaan of we nog altijd voldo<strong>en</strong>de concurr<strong>en</strong>tieel<br />
zijn op de arbeidsmarkt. En zo<br />
slag<strong>en</strong> we erin om m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te blijv<strong>en</strong> aantrekk<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> ze ook bij Aquafin te houd<strong>en</strong>.”
Opleiding<br />
Met e<strong>en</strong> vrij jong personeelspubliek investeert<br />
Aquafin ook relatief veel in opleiding<br />
<strong>en</strong> vorming. Gemiddeld word<strong>en</strong> er jaarlijks<br />
vier tot vijf dag<strong>en</strong> opleiding ingepland.<br />
“Wij will<strong>en</strong> onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> op korte termijn<br />
br<strong>en</strong>g<strong>en</strong> waar ze moet<strong>en</strong> staan. Daarom<br />
zijn opleiding<strong>en</strong> zo belangrijk. Voor elke<br />
medewerker wordt e<strong>en</strong> traject uitgetek<strong>en</strong>d.<br />
Behalve opleiding is het ook heel<br />
belangrijk dat de aanwezige k<strong>en</strong>nis wordt<br />
beheerd <strong>en</strong> beschikbaar gesteld. Ook<br />
communicatie <strong>en</strong> procesbegeleiding zijn<br />
erg belangrijk. Ing<strong>en</strong>ieurs d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> vaak<br />
nogal technisch <strong>en</strong> e<strong>en</strong> project aan het<br />
publiek ‘verkocht krijg<strong>en</strong>’ is niet het eerste<br />
waar m<strong>en</strong> mee bezig is. We hebb<strong>en</strong> daar<br />
toch veel in opleiding geïnvesteerd.<br />
Vroeger werd<strong>en</strong> er teg<strong>en</strong> onze project<strong>en</strong><br />
heel vaak actiecomités opgericht. Dat<br />
maakte ons het werk<strong>en</strong> bijna onmogelijk<br />
<strong>en</strong> daarom zijn we gaan invester<strong>en</strong> in die<br />
communicatie. We moet<strong>en</strong> onze project<strong>en</strong><br />
echt van in het begin ‘aan de man br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>’.<br />
We moet<strong>en</strong> durv<strong>en</strong> naar de burgers<br />
stapp<strong>en</strong> <strong>en</strong> zegg<strong>en</strong>: we gaan hier e<strong>en</strong><br />
“ Ing<strong>en</strong>ieurs d<strong>en</strong>k<strong>en</strong> vaak<br />
nogal technisch <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
project aan het publiek<br />
‘verkocht krijg<strong>en</strong>’ is niet het<br />
eerste waar m<strong>en</strong> mee bezig is.<br />
We hebb<strong>en</strong> daar toch veel<br />
opleiding in gestopt.”<br />
OPENBARE DIENSTEN<br />
De knowhow die Aquafin in de loop van de<br />
K<strong>en</strong>nis valoriser<strong>en</strong> voorbije twee dec<strong>en</strong>nia heeft opgebouwd,<br />
probeert het bedrijf ook buit<strong>en</strong> onze gr<strong>en</strong>z<strong>en</strong><br />
te valoriser<strong>en</strong> via e<strong>en</strong> dochtermaatschappij: Aquaplus. Industriële activiteit<strong>en</strong> in<br />
Vlaander<strong>en</strong> of werk<strong>en</strong> <strong>en</strong> project<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> Vlaander<strong>en</strong> voert Aquaplus uit. Zo lop<strong>en</strong><br />
er mom<strong>en</strong>teel project<strong>en</strong> in China, de Europese Unie, Kazachstan, <strong>en</strong>z.<br />
Dirk De Waele: “Het is e<strong>en</strong> sterkte van Aquafin dat we de volledige cirkel do<strong>en</strong>:<br />
plann<strong>en</strong>, ontwerp <strong>en</strong> uitvoering begeleid<strong>en</strong> <strong>en</strong> het operationeel gedeelte volg<strong>en</strong>. Dat<br />
is e<strong>en</strong> verschil met e<strong>en</strong> studiebureau, want je blijft zelf verantwoordelijk voor ev<strong>en</strong>tuele<br />
ontwerpfout<strong>en</strong>. Dat laat je niet los <strong>en</strong> het motiveert om het ontwerp voortdur<strong>en</strong>d<br />
te verbeter<strong>en</strong>. We diversifiër<strong>en</strong> onze activiteit<strong>en</strong> op die manier, maar we valoriser<strong>en</strong><br />
zo ook onze k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> knowhow.”<br />
LVE<br />
waterzuiveringsinstallatie bouw<strong>en</strong> om die<br />
<strong>en</strong> die red<strong>en</strong> <strong>en</strong> je zult daar e<strong>en</strong> tijdje hinder<br />
door ondervind<strong>en</strong>. Correcte informatie<br />
gev<strong>en</strong> is de belangrijkste factor tot<br />
succes. En communicer<strong>en</strong> is nu e<strong>en</strong> rode<br />
draad doorhe<strong>en</strong> elk project. En zelfs als je<br />
goed communiceert, kan het nog mislop<strong>en</strong>.<br />
Maar we begeleid<strong>en</strong> onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
daarbij: sprek<strong>en</strong> in het op<strong>en</strong>baar bijvoorbeeld<br />
is niet voor iedere<strong>en</strong> weggelegd. We<br />
invester<strong>en</strong> op dat vlak heel veel in oplei-<br />
De Aquafin-directie bezoekt de werf in Zwijndrecht.<br />
Bouw overstort aan e<strong>en</strong> rioolwaterzuiveringsinstallatie in Loker<strong>en</strong>.<br />
ding. Het geeft ook aan hoe professioneel<br />
je met die ding<strong>en</strong> omgaat. En tegelijk<br />
creër<strong>en</strong> we voor onszelf e<strong>en</strong> forum om<br />
Aquafin voor te stell<strong>en</strong>, want tijd<strong>en</strong>s elke<br />
infovergadering vertell<strong>en</strong> we wat Aquafin<br />
doet, waar het project in past <strong>en</strong> welke de<br />
doelstelling<strong>en</strong> zijn.”<br />
Technische achtergrond<br />
Ing. Dirk De Waele is na neg<strong>en</strong>ti<strong>en</strong> jaar<br />
Aquafin uiteraard zelf ook geëvolueerd in<br />
zijn job: van meer technisch vroeger naar<br />
meer manager nu. Maar het technische<br />
aspect blijft hem toch bekor<strong>en</strong>.<br />
“Het is nog altijd e<strong>en</strong> uitdaging om in discussie<br />
te gaan met e<strong>en</strong> jonge leeuw. Bij<br />
projectmatig overleg geef ik graag nog<br />
e<strong>en</strong> bepaalde visie mee. Onlangs volgde ik<br />
e<strong>en</strong> cursus ‘Onzichtbaar leiderschap’ <strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> van de sprekers stelde daar dat de<br />
visie dat m<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>tjob<br />
ge<strong>en</strong> inhoudelijke k<strong>en</strong>nis moet hebb<strong>en</strong>,<br />
terrein aan het verliez<strong>en</strong> is. Daar kan ik<br />
wel e<strong>en</strong> beetje inkom<strong>en</strong>. Als chef hoef je<br />
niet de beste van de hoop te zijn op technisch<br />
vlak, maar als je er echt niks van<br />
k<strong>en</strong>t, dan heeft dat toch zijn implicaties<br />
inzake waardering door je personeel. De<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> durv<strong>en</strong> je ook wel e<strong>en</strong>s uitdag<strong>en</strong><br />
of test<strong>en</strong>. Als dan blijkt dat je er toch nog<br />
iets van k<strong>en</strong>t, dan levert dat je toch e<strong>en</strong><br />
stuk aanzi<strong>en</strong> <strong>en</strong> waardering op.<br />
Waardering opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> voor de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
met wie je werkt, is ook voor e<strong>en</strong> stuk<br />
begrijp<strong>en</strong> wat ze do<strong>en</strong>.”<br />
Tekst: Luc VANDER ELST<br />
Foto’s: AQUAFIN<br />
“ Waardering opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> voor<br />
de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met wie je werkt,<br />
is ook voor e<strong>en</strong> stuk<br />
begrijp<strong>en</strong> wat ze do<strong>en</strong>.”<br />
33 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
c<strong>en</strong>tra<br />
AARTSELAAR. We legd<strong>en</strong> Ing. Dirk De Waele ook <strong>en</strong>kele vrag<strong>en</strong> voor over<br />
ing<strong>en</strong>ieurs bij de overheid <strong>en</strong> in de privésector. Welke verschill<strong>en</strong> hij daarin<br />
ziet?<br />
Maakt Aquafin e<strong>en</strong> onderscheid tuss<strong>en</strong><br />
de verschill<strong>en</strong>de soort<strong>en</strong> ing<strong>en</strong>ieurs?<br />
“Wij hebb<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> niveauverschil tuss<strong>en</strong><br />
industrieel <strong>en</strong> burgerlijke ing<strong>en</strong>ieurs,<br />
zoals bij de overheid. Wij werk<strong>en</strong> met e<strong>en</strong><br />
compet<strong>en</strong>tiemodel <strong>en</strong> we hebb<strong>en</strong> één<br />
functiebeschrijving, die van toepassing is<br />
op alle ing<strong>en</strong>ieurs. Wat telt, is de manier<br />
waarop je de functie invult, de compet<strong>en</strong>ties.<br />
Dat zal het verschil mak<strong>en</strong>. Als je je<br />
functie goed invult, kun je snel doorgroei<strong>en</strong>.<br />
Burgerlijke <strong>en</strong> bio-ing<strong>en</strong>ieurs stapp<strong>en</strong><br />
wel iets hoger in.”<br />
Stapp<strong>en</strong> zij iets hoger in, omdat ze e<strong>en</strong><br />
vijfjarige opleiding hebb<strong>en</strong> gekreg<strong>en</strong>?<br />
“We moet<strong>en</strong> toegev<strong>en</strong> dat zij e<strong>en</strong> iets<br />
sterkere theoretische bagage hebb<strong>en</strong>. Als<br />
zij iets hoger op de ladder instapp<strong>en</strong>, dan<br />
heeft dat inderdaad voor e<strong>en</strong> stuk met<br />
opleiding te mak<strong>en</strong>, maar dat kan op vrij<br />
korte termijn – vier, vijf jaar – geëgaliseerd<br />
word<strong>en</strong>, ook inzake loon. M<strong>en</strong> heeft hier<br />
ook ge<strong>en</strong> aparte titels. Het zijn allemaal<br />
projectleiders.”<br />
Twee stelling<strong>en</strong><br />
We legd<strong>en</strong> Ing. Dirk De Waele twee stelling<strong>en</strong> voor.<br />
1. Studiebureaus die voor de overheid<br />
werk<strong>en</strong>, bestaan voor 90% uit<br />
industrieel ing<strong>en</strong>ieurs, maar voor<br />
dezelfde tak<strong>en</strong> werft de overheid<br />
burgerlijke ing<strong>en</strong>ieurs aan.<br />
“Daar heb ik e<strong>en</strong> vrij goed zicht op.<br />
Volg<strong>en</strong>s mij zit er bij de studiebureaus<br />
e<strong>en</strong> vrij goede mix van ing<strong>en</strong>ieurs. Ook<br />
daar werkt m<strong>en</strong> meestal met compet<strong>en</strong>ties<br />
<strong>en</strong> niet met diploma’s. Soms is dat<br />
misschi<strong>en</strong> nog zo, maar ik heb toch e<strong>en</strong><br />
meer g<strong>en</strong>uanceerd beeld van studiebureaus.”<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
De overheid heeft e<strong>en</strong> vast systeem<br />
van weddeschal<strong>en</strong>. Is dat nefast om<br />
ing<strong>en</strong>ieurs aan te werv<strong>en</strong>?<br />
“Ik d<strong>en</strong>k het niet. De startvoorwaard<strong>en</strong> bij<br />
de overheid zijn zelfs beter. De overheid<br />
betaalt starters beter, maar heeft e<strong>en</strong> veel<br />
vlakkere loopbaan. Bij e<strong>en</strong> aannemer<br />
begin je met e<strong>en</strong> lagere wedde, maar de<br />
extralegale voordel<strong>en</strong> zijn vaak iets uitgebreider.<br />
Het groeigedeelte is daar iets<br />
hoger. Bij e<strong>en</strong> studiebureau of e<strong>en</strong> bouwheer<br />
zoals Aquafin heb je vlakke structur<strong>en</strong>,<br />
maar e<strong>en</strong> belangrijke horizontale<br />
mogelijkheid.”<br />
Betal<strong>en</strong> jullie beter dan de overheid<br />
om ing<strong>en</strong>ieurs aan te werv<strong>en</strong>?<br />
Zijn de barema’s verschill<strong>en</strong>d?<br />
Wij noem<strong>en</strong> het ge<strong>en</strong> barema’s. Binn<strong>en</strong><br />
onze functiebeschrijving<strong>en</strong> heb je verschill<strong>en</strong>de<br />
compet<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>iveaus: starter,<br />
bevestigd, ervar<strong>en</strong>, specialist of rolmodel.<br />
We will<strong>en</strong> onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> minst<strong>en</strong>s tot het<br />
niveau ‘ervar<strong>en</strong>’ br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Voor verdere<br />
doorgroei is eig<strong>en</strong> initiatief heel belang-<br />
2. Bij de overheid werk<strong>en</strong> alle<strong>en</strong> jonge<br />
ing<strong>en</strong>ieurs die niet in de privé<br />
terechtkunn<strong>en</strong>?<br />
“Aquafin verliest m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> aan de overheid,<br />
aan aannemers <strong>en</strong> aan studiebureaus.<br />
We kom<strong>en</strong> veel met de overheid in<br />
contact. We voel<strong>en</strong> ons niet minder of<br />
niet meer. Het is e<strong>en</strong> andere manier van<br />
omgaan met personeel, ook met aanwerving<strong>en</strong><br />
bijvoorbeeld. Ik zie bij de overheid<br />
nu toch ook veel jonge, capabele<br />
m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die bewust voor de overheid kiez<strong>en</strong>.<br />
Ik vind dat niet zo zwart-wit.”<br />
OPENBARE DIENSTEN<br />
Ing<strong>en</strong>ieurs: overheid versus privé?<br />
Ing. Dirk De Waele over de verschill<strong>en</strong><br />
34<br />
“ Sommig<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> nog altijd<br />
Ing. of ir. voor hun naam,<br />
maar dat is zeker ge<strong>en</strong><br />
richtlijn. Dat is eig<strong>en</strong> keuze.<br />
Ik hou niet vast aan titels.<br />
Het do<strong>en</strong>, de prestaties,<br />
de jobinvulling: dat is<br />
belangrijk.”<br />
rijk. Rolmodell<strong>en</strong> zijn mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong><br />
die je naar de oorlog kunt stur<strong>en</strong>, m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />
die het merk Aquafin overal uitdrag<strong>en</strong>.<br />
E<strong>en</strong> specialist is ervar<strong>en</strong>, kan zelfstandig<br />
volledig zijn job do<strong>en</strong> <strong>en</strong> creëert meerwaarde<br />
voor zijn collega’s. E<strong>en</strong> ervar<strong>en</strong><br />
iemand doet zijn job zelfstandig, informeert,<br />
rapporteert aan zijn chef <strong>en</strong> zoekt<br />
zelf oplossing<strong>en</strong>. Aan de verschill<strong>en</strong>de<br />
niveaus zijn verschill<strong>en</strong>de weddecurves<br />
verbond<strong>en</strong>, waarvan wij garander<strong>en</strong> dat<br />
iedere<strong>en</strong> e<strong>en</strong> minimum krijgt. Goed prester<strong>en</strong><br />
br<strong>en</strong>gt je dan bov<strong>en</strong> e<strong>en</strong> bepaalde<br />
lijn of niet. E<strong>en</strong> beginn<strong>en</strong>d iemand is e<strong>en</strong><br />
starter. Iemand met veel jar<strong>en</strong> relevante<br />
ervaring kan als ervar<strong>en</strong> binn<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>.<br />
Dat evaluer<strong>en</strong> we: waar sta je, wat zijn de<br />
verwachting<strong>en</strong>, wat moet je bijstur<strong>en</strong>? Om<br />
de twee jaar evaluer<strong>en</strong> we om te kijk<strong>en</strong> of<br />
je gegroeid b<strong>en</strong>t of welke elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> je<br />
nog moet bijwerk<strong>en</strong>.”<br />
Zijn er diplomavereist<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> aan<br />
bepaalde functies?<br />
“Nee, bij de overheid bestaat dat nog wel:<br />
voor e<strong>en</strong> bepaalde functie moet het e<strong>en</strong><br />
bepaald opleidingsniveau zijn. Bij onze<br />
projectleiders zitt<strong>en</strong> ook niet-ing<strong>en</strong>ieurs,<br />
zelfs m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> zonder universitair diploma<br />
<strong>en</strong> we zijn daar heel tevred<strong>en</strong> over. Pre -<br />
cies daarom hebb<strong>en</strong> we de vroegere functieb<strong>en</strong>aming<br />
‘projecting<strong>en</strong>ieur’ veranderd<br />
in ‘projectleider’. Vooral het coördiner<strong>en</strong>de<br />
aspect van de functie is heel belangrijk.<br />
Sommig<strong>en</strong> zett<strong>en</strong> nog altijd Ing. of ir.<br />
voor hun naam, maar dat is zeker ge<strong>en</strong><br />
richtlijn. Dat is eig<strong>en</strong> keuze. Ik hou niet<br />
vast aan titels. Het do<strong>en</strong>, de prestaties, de<br />
jobinvulling: dat is belangrijk. Dat is wel<br />
e<strong>en</strong> verschil met de overheid.”<br />
Tekst: Luc VANDER ELST
netwerk<br />
Op 23 april 2010 overleed Ing. Jan Wauters<br />
in Hofstade. Met Jan ontvalt ons e<strong>en</strong><br />
vri<strong>en</strong>d <strong>en</strong> e<strong>en</strong> man die in de wereld van de<br />
technisch <strong>en</strong> industrieel ing<strong>en</strong>ieurs mee<br />
geschied<strong>en</strong>is heeft geschrev<strong>en</strong>.<br />
Na de wet<strong>en</strong>schappelijke A in het Konink -<br />
lijk Ath<strong>en</strong>eum Pitzemburg van Mechel<strong>en</strong><br />
behaalde hij in het SITO Mechel<strong>en</strong> in <strong>juni</strong><br />
1965 het diploma van technisch ing<strong>en</strong>ieur<br />
in de mechanica. Rond oktober 1968 ging<br />
Jan deel uitmak<strong>en</strong> van het bestuur van de<br />
to<strong>en</strong>malige Associatie voor Technisch<br />
Ing<strong>en</strong>ieurs van het Stedelijk Onderwijs<br />
van Mechel<strong>en</strong>.<br />
Na e<strong>en</strong> paar jaar meegedraaid te hebb<strong>en</strong><br />
in het lokale bestuur van de schoolver<strong>en</strong>iging<br />
werd hij afgevaardigd naar de<br />
Nationale Unie voor Technisch Ing<strong>en</strong>ieurs<br />
in Brussel. Jan viel to<strong>en</strong> al op door zijn<br />
rustige <strong>en</strong> krachtdadige stijl. Al snel liet<br />
hij zich opmerk<strong>en</strong> door zijn grondige dossierk<strong>en</strong>nis.<br />
Het duurde niet lang of hij was<br />
e<strong>en</strong> belangrijke medewerker in de<br />
Commissie Op<strong>en</strong>bare Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Dat lag<br />
in het verl<strong>en</strong>gde van zijn beroepsloopbaan<br />
bij de Belgische Regie der Posterij<strong>en</strong>, ‘de<br />
Zegel’ aan het station in Mechel<strong>en</strong>.<br />
De tijd <strong>en</strong> de <strong>en</strong>ergie die Jan in de ing<strong>en</strong>ieursver<strong>en</strong>iging<br />
investeerde, kan moeilijk<br />
precies word<strong>en</strong> ingeschat, maar de resultat<strong>en</strong><br />
daarvan zijn in elk geval e<strong>en</strong> duidelijke<br />
expon<strong>en</strong>t. Naast zijn activiteit<strong>en</strong> bij<br />
de Nationale Unie in Brussel bleef Jan<br />
ook heel nauw betrokk<strong>en</strong> bij de plaatselijke<br />
werking van de Atisom. In Mechel<strong>en</strong><br />
trok hij mee aan de kar tijd<strong>en</strong>s de voor de<br />
ver<strong>en</strong>iging woelige beginjar<strong>en</strong> ’80. Als<br />
p<strong>en</strong>ningmeester maakte hij via e<strong>en</strong> duidelijke<br />
budgetopmaak <strong>en</strong> e<strong>en</strong> werkbare<br />
structuur van inkomst<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitgav<strong>en</strong> de<br />
ver<strong>en</strong>igingskas gezond met e<strong>en</strong> batig<br />
saldo. Zijn voorgangers hadd<strong>en</strong> er alle<strong>en</strong><br />
maar van durv<strong>en</strong> drom<strong>en</strong>. Jan zorgde er<br />
mee voor dat de aanvankelijke groep van<br />
individualist<strong>en</strong> werd omgevormd tot e<strong>en</strong><br />
sam<strong>en</strong>hang<strong>en</strong>d <strong>en</strong> goed draai<strong>en</strong>d team,<br />
waar kameraadschap <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>horigheid<br />
tot op vandaag de drive uitmak<strong>en</strong> bij de<br />
organisatie van de vele activiteit<strong>en</strong>.<br />
Vanaf 1986 timmerde hij sam<strong>en</strong> met de<br />
Mechelse ploeg <strong>en</strong> met de ver<strong>en</strong>iging<strong>en</strong><br />
van Antwerp<strong>en</strong>, G<strong>en</strong>t, Hasselt, verteg<strong>en</strong>-<br />
In memoriam<br />
Ing. Jan Wauters MSc<br />
woordigers van de Vlaamse<br />
Ver<strong>en</strong>iging voor Technisch <strong>en</strong><br />
Industrieel Ing<strong>en</strong>ieurs <strong>en</strong> van het<br />
Studiec<strong>en</strong>trum voor Techniek <strong>en</strong><br />
Ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> aan de<br />
weg, die in 1990 is uitgemond in de<br />
oprichting van de huidige Vlaamse<br />
Ing<strong>en</strong>ieurskamer. In deze nieuwe<br />
constructie was hij, tot zijn ziekte<br />
het hem eind vorig jaar onmogelijk<br />
maakte, e<strong>en</strong> gedrev<strong>en</strong> lid van de<br />
Raad van Bestuur <strong>en</strong> gedur<strong>en</strong>de<br />
ruim 10 jaar nam hij het voorzitterschap<br />
waar van de commissie Op<strong>en</strong>bare<br />
Di<strong>en</strong>st<strong>en</strong>. Sam<strong>en</strong> met zijn collega’s werkte<br />
hij mee aan de erk<strong>en</strong>ning van het diploma<br />
van de industrieel ing<strong>en</strong>ieur in de<br />
op<strong>en</strong>bare bestur<strong>en</strong>. Ook controleerde hij<br />
gedur<strong>en</strong>de vele jar<strong>en</strong> mee de nationale<br />
rek<strong>en</strong>ing<strong>en</strong> als kascommissaris <strong>en</strong> was hij<br />
lid van de raad van p<strong>en</strong>ningmeesters.<br />
Sinds 1993 nam Jan het voorzitterschap<br />
waar van de Mechelse afdeling van de<br />
Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer. Tijd<strong>en</strong>s de<br />
daaropvolg<strong>en</strong>de periode zette hij onder<br />
meer e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>werking op met de<br />
Vlaamse academici van Mechel<strong>en</strong>. T<strong>en</strong>zij<br />
hij voor de Post op e<strong>en</strong> van zijn talrijke<br />
missies in het buit<strong>en</strong>land was, was hij<br />
steeds aanwezig bij de activiteit<strong>en</strong>. Ook<br />
leidde hij meerdere ker<strong>en</strong> groep<strong>en</strong> bezoekers<br />
van de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer<br />
rond in ‘zijn postbedrijf’, waar hij niet zonder<br />
terechte fierheid de geschied<strong>en</strong>is <strong>en</strong><br />
de vervaardiging van de Belgische postzegel<br />
toelichtte.<br />
Het jar<strong>en</strong>lang ijver<strong>en</strong> om tot e<strong>en</strong> goede<br />
sam<strong>en</strong>werking te kom<strong>en</strong> met het hoger<br />
instituut De Nayer <strong>en</strong> zijn afgestudeerd<strong>en</strong>,<br />
kreeg vooral gedur<strong>en</strong>de de laatste twee<br />
jar<strong>en</strong> e<strong>en</strong> positieve respons. Ook daar<br />
heeft Jan het pad geëff<strong>en</strong>d voor e<strong>en</strong> verdere<br />
hechte sam<strong>en</strong>werking.<br />
Jan is e<strong>en</strong> voorbeeld voor jong <strong>en</strong> oud.<br />
Nooit gebruikte hij hoogdrav<strong>en</strong>de taal.<br />
Steeds legde hij op e<strong>en</strong> duidelijke <strong>en</strong> klare<br />
wijze zijn standpunt<strong>en</strong> voor aan de vergadering;<br />
vroeg hij het idee van de ander<strong>en</strong><br />
daaromtr<strong>en</strong>t; nam hij in cons<strong>en</strong>sus beslissing<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> werkte hij consequ<strong>en</strong>t mee aan<br />
de uitvoering ervan.<br />
Al meerdere jar<strong>en</strong> had hij gevraagd om<br />
afgelost te word<strong>en</strong> als voorzitter van de<br />
Mechelse afdeling van de Vlaamse<br />
Ing<strong>en</strong>ieurskamer, maar elke keer speeld<strong>en</strong><br />
we het klaar om onze goede <strong>en</strong> goedlachse<br />
voorzitter er nog e<strong>en</strong> jaartje langer aan<br />
te houd<strong>en</strong>. Ook in maart 2009 hebb<strong>en</strong> we<br />
hem dat nog gelapt.<br />
To<strong>en</strong> hij in december van vorig jaar niet<br />
meer de kracht had om naar de vergadering<strong>en</strong><br />
te kom<strong>en</strong>, was het zijn grote zorg<br />
om de opvolging te verzeker<strong>en</strong>. Begaan<br />
met de continuïteit van onze ver<strong>en</strong>iging<br />
als ge<strong>en</strong> ander, besprak hij tijd<strong>en</strong>s mijn<br />
bezoek<strong>en</strong> met veel <strong>en</strong>gagem<strong>en</strong>t de mogelijkhed<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> maakt<strong>en</strong> wij afsprak<strong>en</strong> om<br />
zijn voornem<strong>en</strong> t<strong>en</strong> uitvoer te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Ook daar is hij met glans in geslaagd.<br />
Ik geloof niet dat wij hier overdrijv<strong>en</strong> om<br />
Jan, die gedur<strong>en</strong>de meer dan 40 jaar veel<br />
van zijn tijd <strong>en</strong> zijn <strong>en</strong>ergie heeft gesp<strong>en</strong>deerd<br />
in het ver<strong>en</strong>igingslev<strong>en</strong> <strong>en</strong> de verdediging<br />
van de beroepsbelang<strong>en</strong> van de<br />
Vlaamse technisch <strong>en</strong> industrieel ing<strong>en</strong>ieurs<br />
<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> echte ambassadeur voor<br />
ons was buit<strong>en</strong> de ver<strong>en</strong>iging, de status<br />
van monum<strong>en</strong>t toe te dicht<strong>en</strong>.<br />
In elk geval zull<strong>en</strong> wij Jan blijv<strong>en</strong> herinner<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> waarder<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> prachtige <strong>en</strong><br />
warme m<strong>en</strong>s, e<strong>en</strong> goede vri<strong>en</strong>d <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
ware collega-ing<strong>en</strong>ieur die zeer goed het<br />
belang besefte van e<strong>en</strong> team <strong>en</strong> die<br />
bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> het verstand <strong>en</strong> de kracht had<br />
om het allemaal in goede ban<strong>en</strong> te leid<strong>en</strong>.<br />
Jan, … bedankt dat wij van dit alles de<br />
bevoorrechte getuig<strong>en</strong> mocht<strong>en</strong> zijn! Rust<br />
in vrede!<br />
Nam<strong>en</strong>s de VIK-vri<strong>en</strong>d<strong>en</strong> van de afdeling<br />
Mechel<strong>en</strong>.<br />
Ing. Fred DE HAES MSc<br />
35 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
netwerk<br />
Ing<strong>en</strong>ieursopleiding met twee snelhed<strong>en</strong><br />
Eerste Franstalige ing<strong>en</strong>ieurs afgestudeerd na vijfjarige opleiding<br />
BRUSSEL. De term ‘technowet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong>’<br />
werd geïntroduceerd in de<br />
jar<strong>en</strong> ’70 van de vorige eeuw. De term<br />
moest de kloof dicht<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> wet<strong>en</strong>schap<br />
<strong>en</strong> techniek. Wet<strong>en</strong>schap -<br />
pelijke ontdekking<strong>en</strong> <strong>en</strong> technische<br />
uitvinding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> immers de evolutie<br />
van de m<strong>en</strong>sheid getek<strong>en</strong>d<br />
De geschied<strong>en</strong>is van de ing<strong>en</strong>ieur <strong>en</strong> de<br />
ing<strong>en</strong>ieurswet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> wordt vaak<br />
opgehang<strong>en</strong> aan <strong>en</strong>kele markante figur<strong>en</strong><br />
die zich in de loop der eeuw<strong>en</strong> profileerd<strong>en</strong><br />
als ‘ing<strong>en</strong>ieurs avant la lettre’. De Italiaan<br />
Leonardo da Vinci wordt wel vaker beschrev<strong>en</strong><br />
als het prototype van de ing<strong>en</strong>ieur <strong>en</strong><br />
de uitvinder. De Vlaming Simon Stevin was<br />
e<strong>en</strong> van de eerste ing<strong>en</strong>ieurs op het vlak<br />
van versterking<strong>en</strong> <strong>en</strong> kanal<strong>en</strong>. In 1600 richt<br />
hij in Leid<strong>en</strong> de eerste school op voor militaire<br />
ing<strong>en</strong>ieurs. De modernere versie van<br />
de ing<strong>en</strong>ieur ontstaat in het midd<strong>en</strong> van de<br />
18de eeuw met de eerste industriële revolutie.<br />
De voortrekkers bevind<strong>en</strong> zich in Groot-<br />
Brittannië, België <strong>en</strong> Noord-Frankrijk.<br />
Duitsland <strong>en</strong> de Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> volg<strong>en</strong><br />
zowat e<strong>en</strong> eeuw later.<br />
De titel ‘burgerlijk ing<strong>en</strong>ieur’ dank<strong>en</strong> we<br />
aan John Smeaton (1724-1792), e<strong>en</strong><br />
Engelse ing<strong>en</strong>ieur, die in 1771 de ‘Society of<br />
civil <strong>en</strong>gineers’ opricht. In België zijn het<br />
vooral William Cockerill <strong>en</strong> Liev<strong>en</strong><br />
Bauw<strong>en</strong>s die instaan voor de technologische<br />
<strong>en</strong> industriële vernieuwing. In 1817<br />
zi<strong>en</strong> de rijksuniversiteit<strong>en</strong> van Luik <strong>en</strong> G<strong>en</strong>t<br />
het lev<strong>en</strong>slicht. Privé-initiatief ligt aan de<br />
basis van de Vrije Universiteit Brussel in<br />
1834. Ev<strong>en</strong> later - in 1837 <strong>en</strong> 1838 - ontstaan<br />
de eerste ing<strong>en</strong>ieursschol<strong>en</strong> in het zog van<br />
de universiteit<strong>en</strong> van Luik <strong>en</strong> G<strong>en</strong>t. De studies<br />
dur<strong>en</strong> drie jaar <strong>en</strong> de afgestudeerd<strong>en</strong><br />
drag<strong>en</strong> de titel ‘civil ing<strong>en</strong>ieur’.<br />
Daarnaast zijn er ook opleiding<strong>en</strong> die twee<br />
jaar dur<strong>en</strong> <strong>en</strong> leid<strong>en</strong> tot de titel ‘industrieel<br />
ing<strong>en</strong>ieur’, in ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel opzicht te verwarr<strong>en</strong><br />
met de huidige titel, zoals die werd<br />
vastgelegd in 1977.<br />
In de daaropvolg<strong>en</strong>de periode ontstaan er<br />
in Wallonië schol<strong>en</strong> die nauw aanleun<strong>en</strong> bij<br />
de opleiding van industrieel ing<strong>en</strong>ieurs.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Vlaander<strong>en</strong> volgt pas in 1922 met de eerste<br />
school voor technisch ing<strong>en</strong>ieurs in Meche -<br />
l<strong>en</strong>. Oost<strong>en</strong>de volgt in 1928.<br />
Vanaf 1919 bedraagt de studieduur drie jaar<br />
<strong>en</strong> de graad van ‘technisch ing<strong>en</strong>ieur’ wordt<br />
gangbaar, maar die nieuwighed<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
pas geofficialiseerd in 1933, wanneer ook<br />
de titel van ‘technisch ing<strong>en</strong>ieur’ wordt<br />
beschermd.<br />
In de jar<strong>en</strong>’60 wordt het industriële landschap<br />
vooral onder impuls van Japan <strong>en</strong> de<br />
Ver<strong>en</strong>igde Stat<strong>en</strong> aanzi<strong>en</strong>lijk hertek<strong>en</strong>d. Er<br />
zijn nieuwsoortige ing<strong>en</strong>ieurs nodig <strong>en</strong> de<br />
nood aan hoogopgeleide ing<strong>en</strong>ieurs neemt<br />
toe.<br />
Vanaf de jar<strong>en</strong> ’80 grijpt de staat meer in<br />
het onderwijs in <strong>en</strong> de hervorming<strong>en</strong> rijg<strong>en</strong><br />
zich aane<strong>en</strong>. De eerste federalisering van<br />
ons staatsbestel krijgt vorm in de jar<strong>en</strong> ’70<br />
<strong>en</strong> beïnvloedt de evolutie van het onderwijs<br />
bov<strong>en</strong> <strong>en</strong> onder de taalgr<strong>en</strong>s. De wet van 7<br />
<strong>juli</strong> 1970 legt de algem<strong>en</strong>e structuur van het<br />
onderwijs in België vast. Het hoger onderwijs<br />
van het korte <strong>en</strong> van het lange type ontstaan.<br />
Het onderwijs van het lange type is<br />
van universitair niveau <strong>en</strong> beslaat twee<br />
keer twee jaar. Dat van het korte type neemt<br />
twee tot drie jaar in beslag <strong>en</strong> is van nietuniversitair<br />
niveau.<br />
Vanaf 1977 kan m<strong>en</strong> in Wallonië voor technisch<br />
ing<strong>en</strong>ieur studer<strong>en</strong> aan 25 ‘Instituts<br />
supérieurs industriels’<strong>en</strong> in Vlaander<strong>en</strong> aan<br />
30 instelling<strong>en</strong>. Het is e<strong>en</strong> belangrijke w<strong>en</strong>ding,<br />
want de opleiding is er van het lange<br />
36<br />
type met twee cycli van twee jaar. De titel<br />
van industrieel ing<strong>en</strong>ieur wordt officieel<br />
beschermd <strong>en</strong> e<strong>en</strong> ‘assimilatiecommissie’<br />
wordt voor e<strong>en</strong> periode van vijfti<strong>en</strong> jaar<br />
geïnstalleerd om de technische ing<strong>en</strong>ieurs<br />
de mogelijkheid te bied<strong>en</strong> hun titel te lat<strong>en</strong><br />
valider<strong>en</strong> met die van ‘industrieel ing<strong>en</strong>ieur’.<br />
In de jar<strong>en</strong> ’90 lokk<strong>en</strong> de studies duiz<strong>en</strong>d<strong>en</strong><br />
jonger<strong>en</strong>. Het aantal stud<strong>en</strong>t<strong>en</strong> industrieel<br />
ing<strong>en</strong>ieur was over de jar<strong>en</strong> he<strong>en</strong> gemiddeld<br />
het dubbele van dat voor burgerlijk<br />
ing<strong>en</strong>ieur.<br />
Eind van de jar<strong>en</strong> ’90 leidt de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de<br />
internationalisering van het ing<strong>en</strong>ieursberoep<br />
tot e<strong>en</strong> Europese afstemming van de<br />
onderwijsmodell<strong>en</strong>. Bologna legt e<strong>en</strong> opleiding<br />
op van drie jaar bachelor, gevolgd door<br />
twee jaar master<strong>en</strong> minimum drie jaar voor<br />
e<strong>en</strong> doctoraat. Vijf jaar geled<strong>en</strong> paste<br />
Wallonië zich in dat schema in <strong>en</strong> vorig jaar<br />
studeerd<strong>en</strong> de eerste masters in de industriële<br />
wet<strong>en</strong>schapp<strong>en</strong> af, na e<strong>en</strong> vijfjarige<br />
opleiding. Vlaander<strong>en</strong> blijft op dat vlak achterop.<br />
Maar de geschied<strong>en</strong>is staat niet stil: de<br />
universiteit<strong>en</strong> hergroeper<strong>en</strong> zich in academies<br />
<strong>en</strong> ‘pol<strong>en</strong>’ in de Franse Geme<strong>en</strong> schap<br />
<strong>en</strong> associaties in Vlaander<strong>en</strong><br />
Deze tekst is e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>vatting van twee toesprak<strong>en</strong><br />
in december 2009 bij de uitreiking<br />
van de eerste diploma’s na e<strong>en</strong> vijfjarige<br />
opleiding in Franstalig België. De volledige<br />
tekst vindt u terug op de website van de VIK.
studiegroep<strong>en</strong><br />
BEDRIJFSBELEID<br />
Project strategisch innover<strong>en</strong><br />
dinsdag 15 <strong>juni</strong> 2010<br />
Eerst d<strong>en</strong>k<strong>en</strong>, dan do<strong>en</strong>. De subsidies ligg<strong>en</strong> klaar!<br />
Trok uw kmo de nodige less<strong>en</strong> uit de economische crisis?<br />
Hebt u e<strong>en</strong> antwoord klaar op nieuwe kans<strong>en</strong>? Volgt de rest<br />
van uw organisatie uw inspanning?<br />
De crisis zet onze kmo’s op scherp. Verbeterpunt<strong>en</strong> zijn<br />
gezocht <strong>en</strong> gevond<strong>en</strong>.<br />
Enkele voorbeeld<strong>en</strong>: doorloop- <strong>en</strong> insteltijd<strong>en</strong> inkort<strong>en</strong>, planningsmodules<br />
nauwgezetter nalev<strong>en</strong>, communicatielijn<strong>en</strong><br />
beter afstemm<strong>en</strong>, nacalcu laties effectief uitvoer<strong>en</strong>, klant<strong>en</strong><br />
op hun r<strong>en</strong>dem<strong>en</strong>t evaluer<strong>en</strong>.<br />
Vlaander<strong>en</strong> In Actie roept op tot actie om van Vlaander<strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />
topregio te mak<strong>en</strong>. De Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer (VIK) vzw<br />
<strong>en</strong> de universiteit van Hasselt bied<strong>en</strong> u de unieke kans om<br />
deel te nem<strong>en</strong> aan het EFRO-project SI-Vlaander<strong>en</strong> in<br />
sam<strong>en</strong>werking met Vlerick Manage -<br />
m<strong>en</strong>t School <strong>en</strong> gesteund door<br />
Vlaander<strong>en</strong> in Actie (VIA2020). Zie<br />
ook www.strategischinnover<strong>en</strong>.be.<br />
Dr. Tinne Lommel<strong>en</strong><br />
Wilt u e<strong>en</strong> van de 250 Vlaamse kmo’s<br />
zijn die gesteund word<strong>en</strong> bij het<br />
bepal<strong>en</strong> <strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong> van hun strategie?<br />
Dan kunt u tijd<strong>en</strong>s dit ev<strong>en</strong>em<strong>en</strong>t<br />
k<strong>en</strong>nismak<strong>en</strong> met de praktische<br />
<strong>en</strong> financiële voordel<strong>en</strong>. De subsidies<br />
ligg<strong>en</strong> klaar!!<br />
Sprekers:<br />
dr. Tinne Lommel<strong>en</strong>, projectcoördinator Universiteit<br />
Hasselt. Zij gaat dieper in op hoe zo’n project verloopt <strong>en</strong><br />
ze licht de subsidieregeling voor kmo’s toe.<br />
Erik <strong>en</strong> Tim Witters, zaakvoerders firma Interboring bvba.<br />
Zij nam<strong>en</strong> deel aan het project <strong>en</strong> vertell<strong>en</strong> welke verbetering<strong>en</strong><br />
ze gerealiseerd hebb<strong>en</strong>.<br />
An Rub<strong>en</strong>s, zaakvoerder The Productivity Factory. Zij is<br />
organisatieadviseur <strong>en</strong> erk<strong>en</strong>d uitvoerder van dit project<br />
via het consortium BundelBiz. Zij licht de praktische meerwaarde<br />
toe<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Huis van de Bouw, Tramstraat 59, Zwijnaarde.<br />
Datum: dinsdag 15 <strong>juni</strong> 2010 van 20 tot 22 uur.<br />
Kostprijs: 10 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 15 euro voor<br />
medewerkers van bedrijfsled<strong>en</strong>; 25 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Broodjes <strong>en</strong> uitgebreid drank<strong>en</strong>buffet inbegrep<strong>en</strong>. U kunt<br />
uw inschrijving kosteloos annuler<strong>en</strong> tot 48 uur voor aanvang<br />
van de activiteit. Daarna is de volledige deelnameprijs<br />
verschuldigd. Kost<strong>en</strong> te betal<strong>en</strong> vóór 10 <strong>juni</strong> op rek. nr.<br />
406-0098502-57 van VIK Vorming in Wommelgem met de<br />
vermelding ‘BED 15.06.2010’. Uw inschrijving is pas<br />
definitief na ontvangst betaling.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOBED10610.<br />
ACTIVITEITEN<br />
PIPING EN LASTECHNIEKEN<br />
IWT-Tetra-project ‘microweerstandlass<strong>en</strong>’<br />
dinsdag 5 oktober 2010<br />
Hoe zeer kleine <strong>en</strong> fijne object<strong>en</strong> <strong>en</strong> draadjes lass<strong>en</strong>?<br />
Onze collega's van de De Nayer-<br />
Hogeschool in Mechel<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong><br />
de laatste twee jaar baanbrek<strong>en</strong>d<br />
onderzoek verricht in sam<strong>en</strong>werking<br />
met Vlaamse kmo's: het IWT-<br />
Tetra-project 070111 Microweer -<br />
standlass<strong>en</strong>.<br />
Het microlass<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> belangrijk<br />
toepassingsdomein van de weerstandlastechniek<br />
waarin het laatste<br />
dec<strong>en</strong>nium weinig tot ge<strong>en</strong> onderzoek verricht is. Dit<br />
IWT-Tetra-project omvat zowel de uitwerking van specifieke<br />
cases voor bedrijv<strong>en</strong> als algeme<strong>en</strong><br />
onderzoek in de vorm van<br />
literatuurstudies over lastoestell<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> material<strong>en</strong>.<br />
Sprekers:<br />
Ing. Patrick Van Rym<strong>en</strong>ant MSc, EWE/IWE, is projectleider<br />
<strong>en</strong> geeft e<strong>en</strong> korte inleiding over de onderzoeksgroep lastechniek.<br />
Ing. Stev<strong>en</strong> Severijns MSc, EWE/IWE, is projecting<strong>en</strong>ieur<br />
bij de onderzoeksgroep ‘lastechniek’ van de Hogeschool<br />
voor Wet<strong>en</strong>schap & Kunst - campus De Nayer.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: VIK-huis, Her<strong>en</strong>talsebaan 643, Wommelgem.<br />
Datum: dinsdag 5 oktober 2010 om 20 uur.<br />
Sprekers: Ing. Patrick Van Rym<strong>en</strong>ant MSc <strong>en</strong> Ing. Stev<strong>en</strong><br />
Severijns MSc.<br />
Kostprijs: 10 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 15 euro voor<br />
medewerkers van bedrijfsled<strong>en</strong>; 25 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Broodjes <strong>en</strong> uitgebreid drank<strong>en</strong>buffet inbegrep<strong>en</strong>. U kunt<br />
uw inschrijving kosteloos annuler<strong>en</strong> tot 48 uur voor aanvang<br />
van de activiteit. Daarna is de volledige deelnameprijs<br />
verschuldigd.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOPPL11010.<br />
TECHNISCH-COMMERCIEEL<br />
Afkick<strong>en</strong> van e-mail<br />
dinsdag 28 september 2010<br />
Hoeveel e-mails beland<strong>en</strong> er dagelijks in uw ‘postvak<br />
in’?<br />
Tuss<strong>en</strong> al die elektronische bericht<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong> hoogstwaarschijnlijk<br />
veel onnodige <strong>en</strong> slordig geschrev<strong>en</strong> boodschap-<br />
37 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
p<strong>en</strong>. Bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> forward<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> cc’<strong>en</strong> we er duchtig op<br />
los. Wie vindt nog de tijd om<br />
al die ‘lastpost’ grondig <strong>en</strong><br />
geconc<strong>en</strong>treerd te verwerk<strong>en</strong>?<br />
Wie ergert zich nooit<br />
aan de stortvloed van overbodige<br />
bericht<strong>en</strong>?<br />
Afkick<strong>en</strong> van e-mail is e<strong>en</strong> korte <strong>en</strong> krachtige sessie, waarmee<br />
Gunnar Michielss<strong>en</strong> u helpt om de e-mailcultuur, waar<br />
nodig, bij te stur<strong>en</strong>. Bij uzelf, maar misschi<strong>en</strong> ook bij uw collega’s<br />
<strong>en</strong> uw hele bedrijf. In nauwelijks twee uur leert u dit<br />
communicatiemiddel tactischer in te zett<strong>en</strong>, zodat de productiviteit<br />
op het werk sterk stijgt.<br />
Zo ontdekt u onder meer:<br />
hoe u de hoeveelheid verzond<strong>en</strong> mails in één dag met<br />
20% vermindert;<br />
waarom cc <strong>en</strong> forward niet altijd goede ideeën zijn<br />
<strong>en</strong> wanneer u die functies absoluut moet vermijd<strong>en</strong>;<br />
hoe uw collega’s psychologisch gedwong<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />
om alsmaar meer te mail<strong>en</strong> <strong>en</strong> sneller te reager<strong>en</strong>;<br />
hoe elektronische non-bericht<strong>en</strong> als e<strong>en</strong> boemerang<br />
terugker<strong>en</strong>;<br />
waarom niemand uw mails leest maar hooguit scant<br />
<strong>en</strong> hoe u daar best rek<strong>en</strong>ing mee houdt;<br />
hoe u uw onderwerpregels meer punch geeft met<br />
5 simpele tips.<br />
Feit<strong>en</strong> over afkick<strong>en</strong> van e-mail:<br />
meer dan 7.500 deelnemers sinds begin 2008;<br />
het meest succesvolle bedrijfsseminar in Vlaander<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> Nederland;<br />
quotering door deelnemers:<br />
- inhoud: 88%<br />
- overal: 88%<br />
- doc<strong>en</strong>t: 92 %<br />
Over de trainer<br />
Gunnar Michielss<strong>en</strong> geeft al 10 jaar training<strong>en</strong> over bedrijfscommunicatie.<br />
Hij studeerde recht<strong>en</strong> <strong>en</strong> economie <strong>en</strong> adviseert<br />
bedrijv<strong>en</strong> over efficiënte communicatiecultuur. Zijn<br />
handelsmerk: de inhoud is ernstig, de verpakking fun.<br />
Zie ook www.gunnarmichielss<strong>en</strong>.be<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Hotel Ramada Plaza Antwerp, Desguinlei 94,<br />
Berchem.<br />
Datum: dinsdag 28 september 2010 om 20 uur,<br />
verwelkoming vanaf 19.30 uur. Na de lezing receptie <strong>en</strong><br />
netwerking tot 23 uur.<br />
Spreker: Gunnar Michielss<strong>en</strong>.<br />
Kostprijs: 10 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 15 euro voor<br />
medewerkers van bedrijfsled<strong>en</strong>; 25 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Broodjes <strong>en</strong> uitgebreid drank<strong>en</strong>buffet inbegrep<strong>en</strong>.<br />
Annuler<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> inschrijving kan kosteloos tot 48 uur<br />
voor de activiteit. Daarna is de volledige deelnameprijs<br />
verschuldigd.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOTCM10910.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Gunnar Michielss<strong>en</strong><br />
38<br />
Juist reager<strong>en</strong> om je doel te bereik<strong>en</strong>…<br />
dinsdag 23 november 2010<br />
Hoe emotionele intellig<strong>en</strong>tie je kan help<strong>en</strong> effectief af te<br />
stemm<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbinding te mak<strong>en</strong> met verschill<strong>en</strong>de persoonlijkhed<strong>en</strong>.<br />
Het is voor mij zo helder als pompwater<br />
<strong>en</strong> toch begrijp<strong>en</strong> ze het niet!<br />
Het is toch de evid<strong>en</strong>tie zelf!<br />
Waarom do<strong>en</strong> ze het dan niet?<br />
Wat ik ook doe, ik krijg niet de gew<strong>en</strong>ste reactie.<br />
Bepaalde m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> slag<strong>en</strong> er steeds in hun<br />
scherpe kantjes te lat<strong>en</strong> zi<strong>en</strong>.<br />
Hoe moet ik hem/haar b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong>, opdat hij/zij<br />
doet wat ik verwacht?<br />
Gedacht<strong>en</strong> die bij iedere<strong>en</strong> wel e<strong>en</strong>s door het hoofd flits<strong>en</strong>.<br />
Zij hebb<strong>en</strong> te mak<strong>en</strong> met hoe we naar ding<strong>en</strong> kijk<strong>en</strong>, de perceptie,<br />
<strong>en</strong> wat we ermee do<strong>en</strong>, ons voorkeurgedrag.<br />
Inzicht krijg<strong>en</strong> in de manier van waarnem<strong>en</strong> <strong>en</strong> in het voorkeurgedrag<br />
van ons <strong>en</strong> ander<strong>en</strong> (de persoonlijkheid), helpt<br />
om effectief te ler<strong>en</strong> afstemm<strong>en</strong> <strong>en</strong> verbinding te mak<strong>en</strong>.<br />
Dat do<strong>en</strong> we om:<br />
met de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> voor <strong>en</strong> met wie we werk<strong>en</strong> sneller<br />
<strong>en</strong> betere resultat<strong>en</strong> bereik<strong>en</strong>.<br />
de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die we leid<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanstur<strong>en</strong> beter te<br />
coach<strong>en</strong> om het beste van zichzelf te gev<strong>en</strong>.<br />
ons gedrag optimaal bij te stur<strong>en</strong> tijd<strong>en</strong>s interacties<br />
met ander<strong>en</strong> in situaties van begroet<strong>en</strong>, communicer<strong>en</strong><br />
in het algeme<strong>en</strong>, feedback gev<strong>en</strong>, leiding gev<strong>en</strong>,<br />
verkop<strong>en</strong>, timemanagem<strong>en</strong>t, ...<br />
Insights discovery is e<strong>en</strong> uiterst<br />
pragmatisch typologiemodel,<br />
gebaseerd op de theorie van Carl<br />
Gustav Jung, de vermaarde psycholoog.<br />
Deze in de praktijk makkelijk<br />
toepasbare tool kan de basis<br />
vorm<strong>en</strong> voor al de trainings- <strong>en</strong><br />
coachtraject<strong>en</strong>. Het model geeft<br />
inzicht in je eig<strong>en</strong> gedragsvoorkeur<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> in die van ander<strong>en</strong>.<br />
Kristi<strong>en</strong> Rogier Kristi<strong>en</strong> Rogier is geaccrediteerd<br />
lic<strong>en</strong>tiehouder <strong>en</strong> practitioner van Insights Discovery®. In<br />
haar di<strong>en</strong>stverl<strong>en</strong>ing streeft zij met inpare | empowering<br />
people to success e<strong>en</strong> aantal waard<strong>en</strong> na.<br />
www.inpare.be<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: Hotel Ramada Plaza Antwerp, Desguinlei 94,<br />
Antwerp<strong>en</strong>.<br />
Datum: dinsdag 23 november 2010 om 20 uur, verwelkoming<br />
vanaf 19.30 uur. Na de lezing receptie <strong>en</strong> netwerking tot 23<br />
uur.<br />
Spreker: Kristi<strong>en</strong> Rogier, zaakvoerder - consultant – trainer<br />
– coach.
ACTIVITEITEN<br />
Kostprijs: 10 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 15 euro voor<br />
medewerkers van bedrijfsled<strong>en</strong>; 25 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Broodjes <strong>en</strong> uitgebreid drank<strong>en</strong>buffet inbegrep<strong>en</strong>. U kunt<br />
e<strong>en</strong> inschrijving kosteloos annuler<strong>en</strong> tot 48 uur voor<br />
aanvang van de activiteit. Daarna is de volledige<br />
deelnameprijs verschuldigd.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOTCM11110.<br />
VEILIGHEID EN MILIEU<br />
De nieuwe GHS-norm<br />
donderdag 10 <strong>juni</strong> 2010<br />
Etiketteersysteem chemische industrie verandert.<br />
De nieuwe ‘globaal harmonisatiesysteemnorm’ (GHS-norm)<br />
is vanaf 1 december 2010 ook van kracht voor de Europese<br />
chemie-industrie.<br />
Oude pictogramm<strong>en</strong> met oranje achtergrond word<strong>en</strong> pictogramm<strong>en</strong><br />
in roodomrande ruit<strong>en</strong>. Mom<strong>en</strong>teel zijn er zev<strong>en</strong><br />
pictogramm<strong>en</strong>. Dat word<strong>en</strong> er binn<strong>en</strong>kort neg<strong>en</strong>. De nieuwe<br />
EU-GHS-norm vervangt de R(isk- <strong>en</strong> S(afety)-zinn<strong>en</strong> van de<br />
Stoff<strong>en</strong>richtlijn door H(azard) <strong>en</strong> P(recautionary)-zinn<strong>en</strong><br />
(gevar<strong>en</strong>aanduiding <strong>en</strong> voorzorgsmaatregel<strong>en</strong>). De etiketafmeting<strong>en</strong><br />
word<strong>en</strong> vastgelegd naargelang de verpakkingsinhoud.<br />
Ibeve vzw, expert in veiligheid, informeert <strong>en</strong> klaart de nieuwe<br />
GHS-norm voor u uit!<br />
GraphicAll Systems <strong>en</strong> Toshiba Tec bied<strong>en</strong> u graag de oplossing<br />
aan voor uw etiketteerbehoeft<strong>en</strong>.<br />
Via volg<strong>en</strong>de url krijgt u alvast e<strong>en</strong> voorsmaakje:<br />
http://www.gramhicall.com/ghs-printing/video.html<br />
PRAKTISCH<br />
19.30 uur: ontvangst deelnemers in de cafetaria.<br />
20.00 uur: Ibeve informeert over GHS (An Van Ginderachter,<br />
adviseur chemische ag<strong>en</strong>tia)<br />
20.45 uur: Toshiba Tec: toelichting printsystem<strong>en</strong> onder<br />
GHS (Paul De Clerck, channel manager)<br />
21.30 uur: Graphical Systems: demo GHS-oplossing<br />
(Eric Bont<strong>en</strong>, g<strong>en</strong>eral manager)<br />
22.00 uur: vraagstelling, netwerking <strong>en</strong> drink in de cafetaria.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: VIK-huis, Her<strong>en</strong>talsebaan 643, Wommelgem.<br />
Datum: donderdag 10 <strong>juni</strong> 2010 - ontvangst vanaf 19.30 uur.<br />
Sprekers: An Van Ginderachter, Paul De Clerck <strong>en</strong> Eric<br />
Bont<strong>en</strong>.<br />
Kostprijs: 10 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 15 euro voor<br />
medewerkers van bedrijfsled<strong>en</strong>; 25 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Broodjes <strong>en</strong> uitgebreid drank<strong>en</strong>buffet inbegrep<strong>en</strong>. U kunt<br />
uw inschrijving kosteloos annuler<strong>en</strong> tot 48 uur voor aanvang<br />
van de activiteit. Daarna is de volledige deelnameprijs<br />
verschuldigd.<br />
Inschrijving vereist: VIK-secretariaat.<br />
Referte: VOVEM10610.<br />
AGENDA BIJEENKOMSTEN<br />
Studiegroep Bedrijfsbeleid<br />
15-jun-10 Project Strategisch Innover<strong>en</strong> Vlaander<strong>en</strong>,<br />
Zwijnaarde, 20 uur<br />
19-okt-10 Lezing: integrated <strong>en</strong>gineering, VIK-huis, 20 uur<br />
16-nov-10 Lezing: Sprookjes, e<strong>en</strong> scheidslijn trekk<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong><br />
goede <strong>en</strong> kwade sprookjes, VIK-huis, 20 uur<br />
Studiegroep Piping, pijpleiding<strong>en</strong> <strong>en</strong> lastechniek<strong>en</strong><br />
7-sep-10 Stuurgroepvergadering, VIK-huis, 19.30 uur<br />
5-okt-10 IWT-Tetraproject: microweerstandlass<strong>en</strong>,<br />
VIK-huis, 20 uur<br />
Studiegroep Technisch-commercieel<br />
28-sep-10 Afkick<strong>en</strong> van e-mail: snel naar e<strong>en</strong> nieuwe<br />
e-mailcultuur, Antwerp<strong>en</strong>, 20 uur<br />
23-nov-10 Lezing: Hoe juist reager<strong>en</strong> om je doel te<br />
bereik<strong>en</strong>, Antwerp<strong>en</strong>, 20 uur<br />
Studiegroep Veiligheid <strong>en</strong> milieu<br />
10-jun-10 Lezing: De nieuwe GHS-norm, VIK-huis, 20 uur<br />
Uw advert<strong>en</strong>tie op deze pagina?<br />
• We ruim<strong>en</strong> plaats in voor de publiciteit van uw bedrijf.<br />
• Verspreid uw boodschap bij 1.000<br />
decision makers in bedrijv<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong> 10.000 ing<strong>en</strong>ieursgezinn<strong>en</strong>!<br />
• Bereik uw consum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, maar verzorg<br />
ook uw business-to-business.<br />
Meer wet<strong>en</strong>?<br />
Neem gerust <strong>en</strong> vrijblijv<strong>en</strong>d contact op<br />
met de Vlaamse Ing<strong>en</strong>ieurskamer:<br />
Francine Demaret - 03 259 11 09<br />
francine.demaret@vik.be<br />
39 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
Fellow in gerechtelijke expertise:<br />
academici die expertiseopdracht<strong>en</strong> will<strong>en</strong> uitvoer<strong>en</strong>.<br />
De nood aan compet<strong>en</strong>tie neemt iedere dag toe in e<strong>en</strong> steeds<br />
complexer word<strong>en</strong>de maatschappij. De juiste technische expertise<br />
vind<strong>en</strong> is niet e<strong>en</strong>voudig, aangezi<strong>en</strong> er in elke regio grote vraag<br />
is naar experts die zowel technisch als juridisch onderlegd zijn.<br />
Komt daarbij dat de expert meestal niet bek<strong>en</strong>d is <strong>en</strong> over ge<strong>en</strong><br />
officiële erk<strong>en</strong>ning beschikt.<br />
Technische expertise kan hulp bied<strong>en</strong> in tal van gespecialiseerde<br />
materies <strong>en</strong> specifieke situaties. D<strong>en</strong>k daarbij aan de afhandeling<br />
op het vlak van justitie, aan arbitrage of bemiddeling bij betwisting<strong>en</strong><br />
in industriële of contractuele omstandighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> ook aan<br />
de afhandeling van schadeclaims bij verzekering<strong>en</strong> of bij discussie<br />
tuss<strong>en</strong> partij<strong>en</strong>.<br />
PROGRAMMA<br />
Basis/procedure<br />
Algem<strong>en</strong>e verklaring van begripp<strong>en</strong> zoals expertise,<br />
expert, expertiseverslag<br />
Organisatie <strong>en</strong> structuur van het gerecht, proces <strong>en</strong><br />
procedures, partij<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun raadsled<strong>en</strong>, vormvereist<strong>en</strong>,<br />
wraking <strong>en</strong> teg<strong>en</strong>sprekelijkheid<br />
Nieuwe wetgeving inzake het deskundig<strong>en</strong>onderzoek<br />
Aanstelling, verslag<strong>en</strong>, termijn<strong>en</strong>, besluit<strong>en</strong><br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Fellow in gerechtelijke expertise<br />
vanaf zaterdag 4 september 2010<br />
De zekere weg naar zelfstandige<br />
<strong>en</strong> zelfmotiver<strong>en</strong>de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>.<br />
In deze als workshop opgevatte cursus ontwikkel<strong>en</strong> wij sam<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> nieuwe visie op leidinggev<strong>en</strong> <strong>en</strong> werk<strong>en</strong> aan concrete aandachtspunt<strong>en</strong>,<br />
zodat u:<br />
Sterkere <strong>en</strong> slagvaardigere medewerkers krijgt<br />
Over meer tijd beschikt om echte managem<strong>en</strong>tstak<strong>en</strong><br />
te vervull<strong>en</strong><br />
E<strong>en</strong> team heeft dat zich mee verantwoordelijk voelt<br />
voor de doelstelling<strong>en</strong><br />
Over beter gemotiveerde medewerkers beschikt<br />
De cursus verandert de tijd die u investeert in de begeleiding van<br />
uw medewerkers, van e<strong>en</strong> vervel<strong>en</strong>de klus in e<strong>en</strong> r<strong>en</strong>dabele activiteit.<br />
De actieve inbr<strong>en</strong>g van de deelnemers is het fundam<strong>en</strong>t<br />
waarop wordt voortgebouwd. Vanuit de concrete ervaring<strong>en</strong> van<br />
40<br />
De praktijk – expertise afhandeling<br />
Administratief<br />
De rechter<br />
Basisgegev<strong>en</strong>s (keuringsorganism<strong>en</strong>,<br />
analysemogelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong> laboratoria)<br />
Praktijkgevall<strong>en</strong><br />
Specifieke deskundig<strong>en</strong><br />
Schadeberek<strong>en</strong>ing<br />
Ondersteun<strong>en</strong>de opleiding<br />
Psychologie<br />
Fiscaliteit <strong>en</strong> verzekering<strong>en</strong><br />
Eindwerk<br />
De deelnemers word<strong>en</strong> geëvalueerd aan de hand van de voorstelling<br />
van e<strong>en</strong> uitgewerkt (fictief) project dat individueel voor e<strong>en</strong><br />
jury zal verdedigd word<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de opleiding krijgt de deelnemer<br />
de nodige ondersteuning (o.a. door e<strong>en</strong> roll<strong>en</strong>spel) om het<br />
eindwerk tot e<strong>en</strong> goed einde te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Bij positief resultaat<br />
krijgt de deelnemer het certificaat van Fellow in gerechtelijke<br />
expertise masterclass VIK-Certified®.<br />
PRAKTISCH<br />
aanvang van de less<strong>en</strong> op zaterdag 4 september 2010.<br />
De opleiding loopt tot 18 december 2010.<br />
De eindwerkverdediging is gepland in februari 2011.<br />
Info: www.vik.be/FGE of manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
Medewerkers coach<strong>en</strong><br />
vanaf dinsdag 28 september 2010<br />
alle deelnemers word<strong>en</strong> tips, algem<strong>en</strong>e regels <strong>en</strong> e<strong>en</strong> theoretisch<br />
kader gevond<strong>en</strong>.<br />
PROGRAMMA<br />
Is coach<strong>en</strong> begeleiding of controle?<br />
Hoe bepaal ik doelstelling<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoe motiver<strong>en</strong>d zijn ze?<br />
B<strong>en</strong> ik nog wel de baas?<br />
Iedere<strong>en</strong> is verschill<strong>en</strong>d, dus ook de wijze van coach<strong>en</strong><br />
Hoe houd ik mijn medewerkers e<strong>en</strong> spiegel voor?<br />
Concrete vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> te vermijd<strong>en</strong> valkuil<strong>en</strong><br />
Doc<strong>en</strong>t: Rudi Baert, L&AD.<br />
PRAKTISCH<br />
dinsdag<strong>en</strong> 28 september; 5, 12, 19 <strong>en</strong> 26 oktober 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 19 tot 22 uur, VIK-huis, Wommelgem.<br />
Info: www.vik.be/node/530 of manuella.goyvaerts@vik.be<br />
of 03 259 11 06.
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
Eind 2009 werd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> heleboel Europese richtlijn<strong>en</strong> aangepast.<br />
Ook nieuwe norm<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> in gebruik g<strong>en</strong>om<strong>en</strong>, zoals<br />
de EN IEC 62061. Vanwaar die nieuwe norm? Wat met de<br />
vorige norm: de EN 954-1. Waarom voldeed die niet meer?<br />
Voor vel<strong>en</strong> onder ons was hij toch zeer concreet. We wist<strong>en</strong><br />
hoe we hardwarematig e<strong>en</strong> beveiligingskring Cat2 moest<strong>en</strong><br />
uitbouw<strong>en</strong>. De do’s <strong>en</strong> don’ts werd<strong>en</strong> duidelijk beschrev<strong>en</strong>.<br />
Hoe zit het dan nu met de EN IEC 62061 <strong>en</strong> de ISO 13849? Wat zijn<br />
nu de nieuwe effect<strong>en</strong> van die norm<strong>en</strong>? Want de nieuwe ontwikkeling<strong>en</strong><br />
op elektronica- <strong>en</strong> softwaregebied in veiligheidskring<strong>en</strong><br />
hebb<strong>en</strong> ertoe geleid dat de EN 954-1 niet meer voldoet. Met<br />
behulp van de ISO 13849-1 <strong>en</strong> EN IEC 62061 kunn<strong>en</strong> ontwerpkeuzes<br />
word<strong>en</strong> gemaakt voor e<strong>en</strong> veilige machinebesturing. Daarbij<br />
wordt niet alle<strong>en</strong> rek<strong>en</strong>ing gehoud<strong>en</strong> met het systeemgedrag,<br />
maar ook met de faalkans van de hardware <strong>en</strong> de software.<br />
De ISO 13849 bepaalt daarvoor e<strong>en</strong> performance level, de EN IEC<br />
62061 e<strong>en</strong> safety integrity level.<br />
Deze studiedag biedt u inzicht<strong>en</strong> in het aanvull<strong>en</strong>d karakter van<br />
de heers<strong>en</strong>de norm<strong>en</strong> <strong>en</strong> licht het gebruik toe aan de hand van<br />
praktische cases.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
42<br />
Symposium<br />
Betrouwbare machinebesturing<strong>en</strong>: PL of SIL?<br />
donderdag 30 september 2010<br />
PROGRAMMA<br />
09.00 uur: Ontvangst <strong>en</strong> registratie.<br />
09.30 uur: Inleiding, prof. dr. ir. Geert Deconinck,<br />
voorzitter BIRA.<br />
09.35 uur: De relatie tuss<strong>en</strong> de norm<strong>en</strong> ISO14121-1,<br />
ISO13849-1 <strong>en</strong> EN62061, Ing. Franky De Witte,<br />
s<strong>en</strong>ior consultant Amelior.<br />
09.45 uur: Functionele veiligheid volg<strong>en</strong>s EN ISO 13849-1,<br />
Ing. Dirk Van Mechel<strong>en</strong>, zaakvoerder Prosave.<br />
10.45 uur: Pauze.<br />
11.20 uur: ISO 13849-1 praktische toepassing,<br />
Rudi van Beeum<strong>en</strong>, functional safety, Schmersal.<br />
11.50 uur: Lunch.<br />
13.15 uur: Wat is er nu zo anders aan de EN 62061?<br />
Kristophe Van Immerseel <strong>en</strong> Ko<strong>en</strong> Chiel<strong>en</strong>s,<br />
Aib-Vinçotte.<br />
14.15 uur: Case volg<strong>en</strong>s de EN 62061, Ing. Jan Franck,<br />
safety systems <strong>en</strong>gineer, Pilz Belgium.<br />
15.00 uur: Pauze.<br />
15.30 uur: S<strong>en</strong>sibilisering m.b.t. verantwoordelijkhed<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
aansprakelijkhed<strong>en</strong>, Ing. Franky De Witte,<br />
s<strong>en</strong>ior consultant Amelior.<br />
16.15 uur: Vrag<strong>en</strong>ronde. Panel sprekers.<br />
16.30 uur: Afronding <strong>en</strong> drink.<br />
PRAKTISCH<br />
Plaats: VIK-huis, Her<strong>en</strong>talsebaan 643, Wommelgem.<br />
Datum: donderdag 30 september 2010 om 9 uur.<br />
Organisatie: VIK-studiegroep <strong>Regeltechniek</strong><strong>en</strong> & BIRA.<br />
Kostprijs: 225 euro voor VIK-led<strong>en</strong>; 190 euro voor VIK-led<strong>en</strong> uit<br />
onderwijs <strong>en</strong> overheid; 270 euro voor niet-led<strong>en</strong>.<br />
Info <strong>en</strong> inschrijving: www.vik.be of manuella.goyvaerts@vik.be
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
Fellow bouwmanager succesvol afgerond<br />
Start 15de promotie op vrijdag 10 september 2010<br />
Begin september start VIK Vorming, in sam<strong>en</strong>werking<br />
met de Vlaamse Confederatie Bouw,<br />
met de 15de promotie van de Fellow bouwmanager.<br />
Eind april werd de 14de promotie op<br />
feestelijke wijze afgeslot<strong>en</strong>.<br />
Na e<strong>en</strong> glaasje gaf de heer Marc Dill<strong>en</strong> (directeurg<strong>en</strong>eraal<br />
VCB) e<strong>en</strong> uite<strong>en</strong>zetting over de uitdaging<strong>en</strong><br />
voor de bouwmanager. Bouw<strong>en</strong> is meer <strong>en</strong><br />
meer e<strong>en</strong> sam<strong>en</strong>spel van bouwproces, <strong>en</strong>ergie <strong>en</strong><br />
ecologie. De nieuwe Europese doelstelling stelt<br />
zelfs dat teg<strong>en</strong> 31 december 2020 alle nieuwe<br />
gebouw<strong>en</strong> ‘nearly zero-<strong>en</strong>ergy’ moet<strong>en</strong> zijn.<br />
Na de uite<strong>en</strong>zetting kreg<strong>en</strong> alle 14 cursist<strong>en</strong> die<br />
e<strong>en</strong> eindwerk <strong>en</strong> e<strong>en</strong> case hadd<strong>en</strong> ingedi<strong>en</strong>d <strong>en</strong><br />
slaagd<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> mondelinge verdediging, hun certificaat<br />
uitgereikt van Ing. Guy Roymans (programmavoorzitter).<br />
Programmavoorzitter<br />
Ing. Guy Roymans.<br />
Marc Dill<strong>en</strong>, directeur-g<strong>en</strong>eraal<br />
Vlaamse Confederatie voor de Bouw.<br />
De drie laureat<strong>en</strong> werd<strong>en</strong> extra beloond voor hun inspanning<strong>en</strong>:<br />
derde laureaat Ing. Igor Boutorin ontving e<strong>en</strong> kist wijn van Ing.<br />
Paul Bertels, gedelegeerd bestuurder VIK, tweede laureaat Griet<br />
Provoost e<strong>en</strong> schilderij uit hand<strong>en</strong> van programmadirecteur Ing.<br />
Guy Roymans <strong>en</strong> eerste laureaat Ing. Joris De Kesel kreeg e<strong>en</strong><br />
blackberry overhandigd door Ing. Carlo Jans<strong>en</strong> <strong>en</strong> geschonk<strong>en</strong><br />
door het Geme<strong>en</strong>telijk Hav<strong>en</strong>bedrijf Antwerp<strong>en</strong>.<br />
Na de proclamatie volgde er e<strong>en</strong> walking dinner <strong>en</strong> was er mogelijkheid<br />
tot netwerking met alle g<strong>en</strong>odigd<strong>en</strong>.<br />
Hebt u interesse om deel te nem<strong>en</strong><br />
aan de opleiding Fellow bouwmanager?<br />
Dat kan! U kunt zich nog inschrijv<strong>en</strong> voor de 15de promotie die op<br />
vrijdag 10 september 2010 van start gaat.<br />
Kijk op onze website www.vik.be/fbm of neem contact op met VIK<br />
Vorming.<br />
Fellow bouwmanager: de laureat<strong>en</strong> van promotie 14.<br />
Ing. Joris De Kesel krijgt als eerste laureaat<br />
e<strong>en</strong> blackberry uit hand<strong>en</strong> van Ing. Carlo Janss<strong>en</strong>.<br />
Fellow bouwmanager<br />
E<strong>en</strong> geïntegreerde kijk op de managem<strong>en</strong>tfunctie<br />
in de bouwsector<br />
Het programma omvat: algeme<strong>en</strong> strategisch managem<strong>en</strong>t in de<br />
bouw, financiële aspect<strong>en</strong>, milieu & duurzaam bouw<strong>en</strong>, kwaliteitsbeleid<br />
in de bouw, veiligheid, aankoopbeleid, commercieel<br />
beleid, juridische aspect<strong>en</strong>, bouwproject<strong>en</strong> in internationale context,<br />
logistiek, human resources, managem<strong>en</strong>t van bouwproject<strong>en</strong>,<br />
informatica, werforganisatie <strong>en</strong> -beheer.<br />
PRAKTISCH<br />
start op vrijdag 10 september, 60 sessies, telk<strong>en</strong>s op vrijdagavond<br />
(19 tot 22 uur) <strong>en</strong> zaterdagvoormiddag (9 tot 12 uur) in het VIKhuis,<br />
Wommelgem.<br />
Info: www.vik.be/fbm of manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
43 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
NIEUW<br />
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
CURSUS STARTDATUM EINDDATUM UREN AANTAL LEDEN- LEDENTARIEF<br />
SESSIES* TARIEF ONDERW. & OVERH.<br />
TECHNOLOGIE<br />
Vervolmaking anaerobe vergisting 15/06/2010 15/06/2010 A 1 100 100<br />
<strong>Meet</strong>- <strong>en</strong> regeltechniek in de praktijk 25/08/2010 15/12/2010 N + D! 12 1240 1050<br />
<strong>Regeltechniek</strong><strong>en</strong> 25/08/2010 15/09/2010 N + D! 6 760 650<br />
BEDRIJFSKUNDE<br />
Contract<strong>en</strong>beheer 04/06/2010 04/06/2010 N + A! 2 340 290<br />
IPMA-D-projectmanagem<strong>en</strong>tcertificatie: begeleiding <strong>en</strong> voorbereiding 08/06/2010 15/06/2010 D 2 650 550<br />
Humanresourcesmanagem<strong>en</strong>t 11/06/2010 11/06/2010 N + A! 2 340 290<br />
VAARDIGHEDEN<br />
Hoe uw cultuur aanpass<strong>en</strong> <strong>en</strong> daardoor m<strong>en</strong>selijke fout<strong>en</strong> vermijd<strong>en</strong> 10/06/2010 11/06/2010 D 4 925 925<br />
tariev<strong>en</strong> geldig tot 31.07.2010<br />
* 1 sessie = 3 uur<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Duurzaam bouw<strong>en</strong><br />
Energetische optimalisatie<br />
van bouwconstructies <strong>en</strong> installaties<br />
Duurzaam bouw<strong>en</strong> is e<strong>en</strong> actueel<br />
thema, dat gezi<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong> als e<strong>en</strong><br />
grote noemer met vele deelcompon<strong>en</strong>t<strong>en</strong>.<br />
De cursus gaat dieper in op de beheersing<br />
van de <strong>en</strong>ergiebehoeft<strong>en</strong> door de optimalisatie<br />
van zowel de bouwkundige constructies als<br />
de installaties voor verwarming, koeling <strong>en</strong> v<strong>en</strong>tilatie.<br />
Daarbij zal de cursus aanton<strong>en</strong> dat beide<br />
complem<strong>en</strong>tair zijn <strong>en</strong> de beste optimalisatie<br />
gerealiseerd wordt, als de koppeling<br />
tuss<strong>en</strong> beide maximaal is. De verlaging van de<br />
<strong>en</strong>ergiefactuur begint immers bij het bouwproces<br />
zelf. Hoe gaan we het gebouw ontwerp<strong>en</strong><br />
of uitvoer<strong>en</strong>, zodat er van bij de start minder<br />
<strong>en</strong>ergie verlor<strong>en</strong> gaat? Wat zijn de effect<strong>en</strong><br />
van nieuwe techniek<strong>en</strong> <strong>en</strong> material<strong>en</strong>?<br />
Ook bij de installatietechnische aspect<strong>en</strong><br />
Cursusag<strong>en</strong>da voorjaar 2010<br />
* = G<strong>en</strong>t<br />
D = dagcursus van 9 tot 17 uur<br />
V = Voormiddagcursus van 9 tot 12 uur<br />
N = namiddagcursus van 14 tot 17 uur<br />
44<br />
wordt nagegaan hoe er <strong>en</strong>ergetisch kan geoptimaliseerd word<strong>en</strong>,<br />
wat er precies verbruikt wordt teg<strong>en</strong> welke kost<strong>en</strong> <strong>en</strong> hoeveel de<br />
investering<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> opbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />
Om het <strong>en</strong>ergiepeil te verlag<strong>en</strong> wordt vaker gebruikgemaakt<br />
van hernieuwbare <strong>en</strong>ergiebronn<strong>en</strong>. Tijd<strong>en</strong>s de laatste dag<br />
kom<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele concept<strong>en</strong> aan bod, bekijk<strong>en</strong> we hoe snel<br />
ze zichzelf terugbetal<strong>en</strong> <strong>en</strong> welke ontwikkeling<strong>en</strong> we<br />
in de toekomst mog<strong>en</strong> verwacht<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH<br />
Cursus van 6 dag<strong>en</strong><br />
Startdatum: donderdag 23 september 2010.<br />
Meer informatie: diane.luyt<strong>en</strong>@vik.be<br />
"In het licht van de nieuwe Europese<br />
doelstelling voor 'nearly zero <strong>en</strong>ergy<br />
buildings' teg<strong>en</strong> 2020 is deze<br />
opleiding e<strong>en</strong> must voor iedere<strong>en</strong>!"<br />
A = avondcursus van 19 tot 22 uur<br />
! = aangepaste ur<strong>en</strong> kijk op website<br />
NVT = niet van toepassing
VIK orming<br />
V<br />
VIK orming<br />
V<br />
Nieuwe opleiding<strong>en</strong> najaar 2010<br />
Duurzaam bouw<strong>en</strong><br />
Energetische optimalisatie van bouwconstructies <strong>en</strong> installaties<br />
Deze cursus gaat dieper<br />
in op het beheers<strong>en</strong> van<br />
de <strong>en</strong>ergiebehoeft<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />
dat door de bouwkundige<br />
constructies <strong>en</strong> de<br />
installaties voor verwarming,<br />
koeling <strong>en</strong> v<strong>en</strong>tilatie<br />
te optimaliser<strong>en</strong>.<br />
Beide zijn complem<strong>en</strong>tair<br />
<strong>en</strong> e<strong>en</strong> maximale<br />
koppeling tuss<strong>en</strong> beide<br />
zorgt voor de grootste<br />
optimalisatie. Tijd<strong>en</strong>s de<br />
laatste dag kom<strong>en</strong> ook<br />
hernieuwbare <strong>en</strong>ergiebronn<strong>en</strong><br />
aan bod.<br />
PRAKTISCH: donderdag 23, 30 september, 7, 14, 21, 28 oktober 2010<br />
van 14 tot 21 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/duurzaambouw<strong>en</strong> of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
E<strong>en</strong> ERP-pakket gebruik<strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> productieomgeving<br />
E<strong>en</strong> ERP-pakket wordt<br />
in allerlei omgeving<strong>en</strong><br />
gebruikt: personeelsdi<strong>en</strong>st,<br />
boekhouding,<br />
logistiek, distributie,<br />
productieplanning,<br />
ordermanagem<strong>en</strong>t <strong>en</strong><br />
productie. De cursus<br />
richt zich eerder tot<br />
ing<strong>en</strong>ieurs die in e<strong>en</strong><br />
productie- of in e<strong>en</strong><br />
planningsomgeving<br />
werk<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH: zaterdag 2, 9, 16 <strong>en</strong> 23 oktober 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 9 tot 12 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/ERPpakket of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
Mechatronica in moderne machines<br />
Mechatronica is bek<strong>en</strong>d in de<br />
algem<strong>en</strong>e machinebouw <strong>en</strong><br />
werd reeds met succes in CNCmachines<br />
<strong>en</strong> industriële robots<br />
toegepast. Hoewel <strong>en</strong>kele<br />
machine bouwers de weg van de<br />
mechatronica al ingeslag<strong>en</strong><br />
zijn, blijkt de drempel voor veel<br />
bedrijv<strong>en</strong> nog te hoog. Deze<br />
cursus wil de drempel verlag<strong>en</strong><br />
door <strong>en</strong>erzijds de ess<strong>en</strong>tie van<br />
de verschill<strong>en</strong>de disciplines<br />
sam<strong>en</strong> te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>, zodat u e<strong>en</strong><br />
overzicht krijgt van de verschill<strong>en</strong>de<br />
technologische mogelijkhed<strong>en</strong>.<br />
Anderzijds word<strong>en</strong><br />
<strong>en</strong>kele onderwerp<strong>en</strong> uitgediept, zodat u leert hoe u die technologieën<br />
kunt gebruik<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH: maandag 8, 15, 22 <strong>en</strong> 29 november 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 19 tot 22 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/mechatronica of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
Polymer<strong>en</strong> <strong>en</strong> hun<br />
toepassingsmogelijkhed<strong>en</strong><br />
Komt u in contact met<br />
rubbers of met plastics?<br />
Wat is er speciaal<br />
aan elk van die polymer<strong>en</strong>?<br />
Kunt u ze herk<strong>en</strong>n<strong>en</strong>?<br />
Weet u welk type<br />
voor welke toepassing<br />
te gebruik<strong>en</strong>? Welke<br />
innovaties zijn er op de<br />
markt? Hoe gaat u van<br />
probleemstelling naar<br />
oplossing? B<strong>en</strong>t u e<strong>en</strong><br />
volleerd polymeering<strong>en</strong>ieur?<br />
Kan m<strong>en</strong> op u<br />
rek<strong>en</strong><strong>en</strong>, als er vrag<strong>en</strong><br />
kom<strong>en</strong> over kunststoff<strong>en</strong><br />
of plastics?<br />
PRAKTISCH: wo<strong>en</strong>sdag 17, 24 november, 1, 8, 15, 22 december 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 19 tot 22 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/polymer<strong>en</strong> of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
45 I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
Veiligheidsklepp<strong>en</strong> in de procesindustrie<br />
Deze training, gebaseerd op<br />
meer dan 30 jaar praktijkervaring<br />
met veiligheidsklepp<strong>en</strong>,<br />
behandelt alle aspect<strong>en</strong><br />
rond dat onderwerp <strong>en</strong><br />
gaat iets dieper dan de traditionele<br />
g<strong>en</strong>erische opleiding<strong>en</strong><br />
rond die vaak verget<strong>en</strong><br />
veiligheidscompon<strong>en</strong>t.<br />
Na deze cursus kan de cursist<br />
verantwoorde <strong>en</strong> veilige<br />
beoordeling<strong>en</strong> mak<strong>en</strong><br />
omtr<strong>en</strong>t veiligheidsklepp<strong>en</strong><br />
in de procesindustrie, als<br />
het aankomt op hun designtoepassing<strong>en</strong>,<br />
wetgeving,<br />
dim<strong>en</strong>sionering, onderhoud,<br />
installatie <strong>en</strong> nog veel meer.<br />
De cursus baseert zich op<br />
praktische tips.<br />
PRAKTISCH: wo<strong>en</strong>sdag 13, 20, 27 oktober 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 9 tot 17 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/veiligheidsklepp<strong>en</strong> of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
I-mag <strong>juni</strong>-<strong>juli</strong> 2010<br />
Nieuwe opleiding<strong>en</strong> najaar 2010<br />
Projectmatig werk<strong>en</strong><br />
in e<strong>en</strong> architect<strong>en</strong>kantoor<br />
Workshop<br />
Binn<strong>en</strong> deze workshop b<strong>en</strong>ader<strong>en</strong><br />
we het managem<strong>en</strong>t van project<strong>en</strong><br />
vanuit het standpunt <strong>en</strong><br />
de achtergrond van de architect.<br />
Die b<strong>en</strong>adering zal vooral praktisch<br />
zijn. De theoretische achtergrond<br />
is de leidraad op basis<br />
waarvan alle cursist<strong>en</strong> sam<strong>en</strong><br />
e<strong>en</strong> uitgewerkt projectplan<br />
opstell<strong>en</strong>. Met z’n all<strong>en</strong> zull<strong>en</strong> ze<br />
templates <strong>en</strong> andere hulpmiddel<strong>en</strong><br />
opstell<strong>en</strong> die h<strong>en</strong> in staat<br />
zull<strong>en</strong> stell<strong>en</strong> om project<strong>en</strong> op te volg<strong>en</strong> <strong>en</strong> beter te kunn<strong>en</strong> stur<strong>en</strong>.<br />
Ze vertrekk<strong>en</strong> daarbij van de lev<strong>en</strong>scyclus van e<strong>en</strong> project <strong>en</strong><br />
overlop<strong>en</strong> gaandeweg alle knelpunt<strong>en</strong> om in groep naar oplossing<strong>en</strong><br />
te zoek<strong>en</strong>.<br />
PRAKTISCH: wo<strong>en</strong>sdag 17, zaterdag 20 november,<br />
wo<strong>en</strong>sdag 24 november, zaterdag 4 december,<br />
dinsdag 7 december 2010, op wo<strong>en</strong>sdag telk<strong>en</strong>s van<br />
19 tot 22 uur, op zaterdag telk<strong>en</strong>s van 9 tot 12 uur,<br />
VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/ProjArch of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
46<br />
WPS’<strong>en</strong>, PQR’s <strong>en</strong> lasserskwalificaties<br />
zelf in de praktijk opstell<strong>en</strong><br />
volg<strong>en</strong>s ASME IX<br />
De lasdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong> die in de cursus<br />
behandeld word<strong>en</strong>, zijn: lasserkwalificaties<br />
(WPQ), lasoperatorkwalificaties<br />
(WOPQ), lasmethodebeschrijving<strong>en</strong><br />
(WPS)<br />
<strong>en</strong> lasprocedurekwalificaties<br />
(PQR). De cursus bestaat<br />
gedeeltelijk uit theorie, maar het<br />
zwaartepunt ligt bij het ’zelf’<br />
onder begeleiding opstell<strong>en</strong> van<br />
die lasdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong>. Na actief de<br />
cursus te hebb<strong>en</strong> gevolgd, kunn<strong>en</strong><br />
de cursist<strong>en</strong> zelfstandig <strong>en</strong><br />
systematisch lasdocum<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />
opstell<strong>en</strong> <strong>en</strong> evaluer<strong>en</strong> volg<strong>en</strong>s<br />
ASME IX.<br />
PRAKTISCH: wo<strong>en</strong>sdag 20, 27 oktober, 10, 17, 24 november,<br />
1 december 2010 telk<strong>en</strong>s van 19 tot 22 uur,<br />
VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/ASME of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.<br />
Evaluatiegesprekk<strong>en</strong><br />
Uw evaluatiegesprekk<strong>en</strong> verlop<strong>en</strong> niet altijd vlekkeloos?<br />
Ontstaan er soms problem<strong>en</strong> die u kon vermijd<strong>en</strong>? Weet u niet<br />
hoe om te gaan met emotionele reacties? Hoewel elk evaluatiegesprek<br />
uniek is, kunn<strong>en</strong> gespreksstrategieën de effectiviteit van<br />
elk gesprek aanzi<strong>en</strong>lijk verhog<strong>en</strong>. Het is niet voldo<strong>en</strong>de om die<br />
strategieën te k<strong>en</strong>n<strong>en</strong>. U kunt ze succesvoller toepass<strong>en</strong> na oef<strong>en</strong>ing<br />
in e<strong>en</strong> veilige trainingsomgeving.<br />
PRAKTISCH: donderdag 18, 25 november 2010<br />
telk<strong>en</strong>s van 9 tot 17 uur, VIK-huis in Wommelgem.<br />
INFO: www.vik.be/evaluatie of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be of 03 259 11 06.
VIK Vorming<br />
VIK Vorming<br />
Fellow<br />
bouwmanager<br />
Bouwmanager bundelt technologie, managem<strong>en</strong>t <strong>en</strong> bedrijfseconomische<br />
knowhow in e<strong>en</strong> polyval<strong>en</strong>t programma.<br />
Doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> uit de bouwsector analyser<strong>en</strong> met u de productie<br />
(-werf) <strong>en</strong> andere functies vanuit e<strong>en</strong> managem<strong>en</strong>tb<strong>en</strong>adering.<br />
Ze ton<strong>en</strong> u hoe die bijdrag<strong>en</strong> om de concurr<strong>en</strong>tiekracht<br />
van uw bouwonderneming te verbeter<strong>en</strong> <strong>en</strong> besprek<strong>en</strong> de<br />
raakvlakk<strong>en</strong> <strong>en</strong> interacties met andere ondernemingsfuncties.<br />
Er wordt ook speciale aandacht besteed aan de aparte aanpak<br />
van e<strong>en</strong> PPS-project (publiek-private sam<strong>en</strong>werking).<br />
Dit programma loopt in sam<strong>en</strong>werking met de Vlaamse Confederatie<br />
Bouw <strong>en</strong> de hogeschool voor Wet<strong>en</strong>schap <strong>en</strong> Kunst (De Nayer) <strong>en</strong> Sint-<br />
Lucas.<br />
Praktisch<br />
De cursus begint op 10 september 2010.<br />
De less<strong>en</strong>, 60 sessies, vind<strong>en</strong> plaats op vrijdag van 19 tot 22 uur <strong>en</strong><br />
op zaterdag van 9 tot 12 uur in het VIK-huis in Wommelgem.<br />
praktijkgericht<br />
met bedrijfsbezoek<strong>en</strong><br />
15de promotie<br />
Meer informatie?<br />
Kijk op de website<br />
www.vik.be/fbm<br />
Of neem contact op<br />
met<br />
VIK Vorming:<br />
03 259 11 06 of<br />
manuella.goyvaerts@vik.be<br />
VIK Vorming - Her<strong>en</strong>talsebaan 643 - 2160 Wommelgem