2005-4 - Vrienden van Blijdorp

Heligan, jungletuin Heligan, Italiaanse tuin
Oude tekeningen en foto’s waren daarbij
een handleiding, maar vooral de restanten
in de tuin zelf lieten zien hoe het geweest
moest zijn. Járen heeft dat gekost, maar het
resultaat mag er zijn. Op Heligan kun je
ervaren hoe het leven op een Victoriaans
landgoed geweest moet zijn. Compleet
met groentetuinen en kweekkassen voor
exotisch fruit zoals druiven, kiwi’s en zelfs
ananassen! Net als in het begin van de vorige
eeuw werken wederom 22 hoveniers
op Heligan en eet het personeel van de
opbrengst van de groentetuinen.
Indrukwekkend is het parkgedeelte met
oude, knoestige rododendrons. In het
voorjaar moet het een spectaculair gezicht
bieden als ze bloeien! Er is een bos met
prachtige vijvers, een tuin met planten uit
Australië en Nieuw-Zeeland en er zijn landerijen
waar je wild (met name vogels)
kunt bekijken. Meest bijzonder vonden we
wel de zogenaamde jungletuin. In een vallei
rondom een beekje staan palmen, boomvarens
en bananen tussen onze inheemse,
Europese beplanting. Echt een bijzondere
ervaring om daar rond te lopen.
Natuurlijk kun je op Heligan genieten van
een Engelse Tea, compleet met lekkernijen.
En er is een heel uitgebreide souvenirwinkel,
waar ook planten te koop zijn.
Bovendien kun je in de farmshop groenten,
vlees en eieren kopen die het landgoed
opbrengt. Heligan is, mede door alle
media-aandacht, de ‘nationale troeteltuin
van Engeland’ geworden. En niet ten
onrechte!
Hof van Eden
Tim Smit was diep onder de indruk geraakt
van de natuur op Heligan. De groeikracht
van planten en de kracht om zich te herstellen
vond hij onvoorstelbaar. De slordig-
heid waarmee wij mensen met onze
planeet omgaan baart hem grote zorgen.
Vanuit de gedachte om daar iets aan te
doen ontstond het idee voor het Eden
Project. Na het grote succes van Heligan
kreeg hij het voor elkaar om fondsen te
verkrijgen voor een groots project: een
themapark met aandacht voor planten en
de plaats die zij in ons leven innemen.
Een oude porseleingroeve werd de plek
waar dit alles moest komen. Foto’s van die
groeve laten een desolate, door mensen
verwoeste plek zien, waar nog geen grassprietje
te vinden was. In enkele jaren tijd is
deze plaats geworden tot een groene vallei
met daarin twee enorme kassen. Als je aankomt
bij het Eden Project is dat een aparte
ervaring. We hadden gelezen dat de grootste
kas een hoogte zou hebben van 60
meter. Er was echter niets van te zien vanaf
de toegangsweg naar Eden. Pas nadat we
de auto hadden geparkeerd en een pad
waren afgelopen keken we in de groeve.
Dat was indrukwekkend: op de hellingen
zijn tuinen aangelegd en tegen de achterwand
liggen enorme bolvormige kassen,
als zeepbellen tegen elkaar aan. Het is bijna
alsof je op een andere planeet terechtkomt,
zo futuristisch is alles vormgegeven.
Zigzaggend loop je naar benenden en kom
je langs allerlei thematuinen: planten die als
voedsel dienen, verfplanten, planten waar
je touw of brandstof van kunt maken.
Overal met korte, duidelijk uitleg. Wat de
botanische afdeling van Blijdorp doet met
kortdurende tentoonstellingen, zoals over
verfplanten afgelopen zomer, zie je hier in
het groot en permanent. In het eerste kassencomplex,
oftewel biome, zijn planten te
vinden uit een mediterraan klimaat. De
tweede biome herbergt een tropisch
regenwoud, compleet met de temperatuur
en vochtigheid die daarbij horen. Het team
van Eden wil graag dat de tropische bomen
hier echt tot volle wasdom kunnen komen.
Dat is de reden dat de kas op zijn hoogste
punt 60 meter meet. Het is daarmee de
grootste kas ter wereld. Afgezien van informatie
via borden, worden regelmatig praatjes
en demonstraties gegeven op een
manier die ook voor kinderen leuk en boeiend
is. Het Eden Project trekt per jaar
ongeveer 1,5 miljoen bezoekers. Dat is
knap voor een ‘attractie die alleen maar
over plantjes gaat’.
De moraal
Eden brengt een boodschap en doet dat af
en toe krachtig. Stil wordt je bij het beeld
van de Afvalman, een enorm monster
opgebouwd uit al het elektrische en elektronische
afval dat één Westers mens in zijn
leven produceert; van spullen zoals koelkasten
en stofzuigers tot computers en
mobiele telefoons. Vanuit Eden probeert
men om mensen aan het denken te zetten
en zaken wezenlijk te veranderen. Regelmatig
is er uitwisseling met mensen uit ontwikkelingslanden
en probeert men door
samenwerking zaken te veranderen en verbeteren.
Eden biedt plaats aan grote evenementen,
zoals het laatste Life Aid Concert,
en probeert ook jongeren te interesseren
voor de noodzaak om onze planeet te
beschermen.
Een bezoek aan Eden is een niet-alledaags
uitje: ook lang daarna zet het je nog aan het
denken. Op dit moment wordt de laatste
hand gelegd aan het educatiecentrum, ook
weer een modern, futuristisch gebouw.
En er zijn plannen voor nog een derde
biome met woestijnklimaat, speciaal voor
succulenten. Genoeg redenen om nog
eens terug te gaan naar Cornwall!
21