Die Brüderliche Vereinigung - Jac de Groot
Die Brüderliche Vereinigung - Jac de Groot
Die Brüderliche Vereinigung - Jac de Groot
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Visies binnen <strong>de</strong> Radicale Reformatie tot 1527<br />
In het vorige hoofdstuk lazen we al van verschillen<strong>de</strong> radicale reformaties, die wel van elkaar<br />
verschil<strong>de</strong>n, maar ook gezamenlijke standpunten had<strong>de</strong>n. Over het gezag van <strong>de</strong> Bijbel (alleen <strong>de</strong>ze<br />
was gezaghebbend) en <strong>de</strong> Doop beston<strong>de</strong>n weinig tot geen verschilpunten.<br />
Op het gebied van schriftuitleg beston<strong>de</strong>n meer<strong>de</strong>re visies.<br />
Vanuit <strong>de</strong> Zwingliaanse radicale beweging lijkt een over<strong>de</strong>nking van <strong>de</strong> Schrift en het leven vanuit <strong>de</strong><br />
Schrift (zon<strong>de</strong>r dit door <strong>de</strong> Geest ingegeven te noemen) een vooraanstaan<strong>de</strong> positie te hebben.<br />
Karlstadt stond een meer mystieke manier van leven vanuit <strong>de</strong> Schrift voor. Ook Hans Denck paste in<br />
<strong>de</strong>ze stroming. Hij stond een meer spiritualistisch schriftverstaan voor. Hierin wordt het persoonlijk<br />
ervaren van <strong>de</strong> Geest bedoeld. 6<br />
Ook op het gebied van het overheidsgezag lijken verschillen te zijn geweest. Hubmaier gaf aan het<br />
gezag van <strong>de</strong> overheid op wereldse zaken te accepteren. Hier lijkt dus sprake te zijn van een<br />
overheid, mits die geen bemoeienis heeft met <strong>de</strong> kerk (een soort scheiding van kerk en staat).<br />
An<strong>de</strong>ren, zoals Müntzer geloof<strong>de</strong>n in een volledige ommekeer van <strong>de</strong> wereldse macht: alles zal<br />
an<strong>de</strong>rs wor<strong>de</strong>n. Hier speel<strong>de</strong> <strong>de</strong> eschatologie ook een grote rol: <strong>de</strong> verwachting van Christus’<br />
spoedige we<strong>de</strong>rkomst en het duizendjarig vre<strong>de</strong>rijk.<br />
Zo ston<strong>de</strong>n <strong>de</strong> Anabaptisten ervoor in 1527. Op bepaal<strong>de</strong> gebie<strong>de</strong>n eensgezind, op bepaal<strong>de</strong><br />
gebie<strong>de</strong>n on<strong>de</strong>rling ver<strong>de</strong>eld. “Geen goed getuigenis voor <strong>de</strong> ware christelijke kerk,” zal Michael<br />
Sattler gedacht hebben. Want in 1527 liet hij een aantal Anabaptisten vanuit verschillen<strong>de</strong> plaatsen<br />
bijeen te brengen in Schlaten am Ran<strong>de</strong>n (het huidige Schleitheim in het kanton Schaffhausen in<br />
Zwitserland). 7<br />
6 De Jong, p. 181<br />
7 De Jong, p. 182