De Katamari 'geef eens een huis cadeau' Boaz van der Wal ID ...

De Katamari 'geef eens een huis cadeau' Boaz van der Wal ID ... De Katamari 'geef eens een huis cadeau' Boaz van der Wal ID ...

boazvwy104.onehundredandfour.axc.nl
from boazvwy104.onehundredandfour.axc.nl More from this publisher
06.09.2013 Views

De Katamari ‘geef eens een huis cadeau’ Boaz van der Wal ID: 0633114 Atelier 5b Inleiding Zonder notariskosten en overdrachtsbelastingen toch eigenaar van een designhuis of vrijstaande villa, voor sommige vogels is dit vanaf heden mogelijk. Het door mij ontworpen en vervaardigde vogelhuis genaamd ‘geef eens een huis cadeau’ voldoet aan de technische kwaliteiten en aan het voorzieningenniveau die de 21e eeuwse gevleugelde mensenvriend vandaag de dag stelt. Bij elke stap in het maakproces is rekening gehouden met waterbestendigheid, er mag onder geen enkele voorwaarde regen binnendringen, ook moet het vogelhuisje mobiel zijn en moet het op een prettige manier te reinigen zijn. Het overkappende dak, de goed verzorgde en geverfde gevel, de lade, de magneetnok, het uit te nemen raam, de waterdichte ronde doorgang. Dit zijn summier genoemd voorzieningen die in het vogelhuisje zijn aangebracht ten behoeve van het gebruikersgemak voor zowel de mens als de vogel. In dit verslag, door mij behandelt als entropie, komt het maakproces aan de orde, de verbindingen en hun relatie tot de moderne bouwtechnieken en de materialen waar het vogelhuisje uit is vervaardigd. Overtuiging In het vogelhuisje worden in mijn ogen geen betekenisloze, dwaze, slordige en dus onverstandige verbindingstechnieken toegepast zoals tireps, touw, tape, purschuim. Hiermee heb ik geprobeerd het huisje een hoge technische kwaliteit mee te geven. Om het vogelhuisje een goede bestendigheid tegen regen en instortingsgevaar te geven, heb ik geprobeerd zo veel mogelijk hoogwaardige verbindingstechnieken te gebruiken. Dit betekent ook dat ik naast het stuk glas geen steenachtige materialen gebruik. Deze maken het vogelhuisje zwaar en dus immobiel, wat voor vele kopers een vereiste is. Om tot een goed ontwerp te komen heb ik geprobeerd elk materiaal een rol mee te geven die het beste in het verlengde van haar eigenschappen en/of structuur ligt. Zo kwam ik uit op een lichtmetalen dak met hoogwaardig kunststof (trespa) en veel hout, dit omdat hout een sterk, stijf en vaak goedkoop materiaal is wat zeer goed bewerkbaar is. Met de juiste verzorging is het ook bestand tegen vocht en heeft het een geschikte isolatiewaarde. Evaluatie Over het resultaat ben ik erg content. Achter elke verbinding zit een bedoeling (zie hoofdstukken). DeKatamari’ is zo ontworpen dat het erg goed bestand is tegen regen. Ik vond deze opdracht veruit de leukste opdracht die we in het eerste jaar van deze opleiding hebben opgekregen. Met plezier heb ik gewerkt aan het verwezenlijken/materialiseren van het ontwerp, ook heb ik veel geleerd van de eigenschappen van verscheidene materialen, hun structuur en hun toepassingen.

<strong>De</strong> <strong>Katamari</strong> ‘geef <strong><strong>een</strong>s</strong> <strong>een</strong> <strong>huis</strong> cadeau’<br />

<strong>Boaz</strong> <strong>van</strong> <strong>der</strong> <strong>Wal</strong><br />

<strong>ID</strong>: 0633114<br />

Atelier 5b<br />

Inleiding<br />

Zon<strong>der</strong> notariskosten en overdrachtsbelastingen toch eigenaar <strong>van</strong> <strong>een</strong> design<strong>huis</strong> of vrijstaande villa,<br />

voor sommige vogels is dit <strong>van</strong>af heden mogelijk.<br />

Het door mij ontworpen en vervaardigde vogel<strong>huis</strong> genaamd ‘geef <strong><strong>een</strong>s</strong> <strong>een</strong> <strong>huis</strong> cadeau’ voldoet aan<br />

de technische kwaliteiten en aan het voorzieningenniveau die de 21e eeuwse gevleugelde<br />

mensenvriend <strong>van</strong>daag de dag stelt.<br />

Bij elke stap in het maakproces is rekening gehouden met waterbestendigheid, er mag on<strong>der</strong> g<strong>een</strong><br />

enkele voorwaarde regen binnendringen, ook moet het vogel<strong>huis</strong>je mobiel zijn en moet het op <strong>een</strong><br />

prettige manier te reinigen zijn.<br />

Het overkappende dak, de goed verzorgde en geverfde gevel, de lade, de magneetnok, het uit te<br />

nemen raam, de waterdichte ronde doorgang. Dit zijn summier genoemd voorzieningen die in het<br />

vogel<strong>huis</strong>je zijn aangebracht ten behoeve <strong>van</strong> het gebruikersgemak voor zowel de mens als de vogel.<br />

In dit verslag, door mij behandelt als entropie, komt het maakproces aan de orde, de verbindingen en<br />

hun relatie tot de mo<strong>der</strong>ne bouwtechnieken en de materialen waar het vogel<strong>huis</strong>je uit is vervaardigd.<br />

Overtuiging<br />

In het vogel<strong>huis</strong>je worden in mijn ogen g<strong>een</strong> betekenisloze, dwaze, slordige en dus onverstandige<br />

verbindingstechnieken toegepast zoals tireps, touw, tape, purschuim. Hiermee heb ik geprobeerd het<br />

<strong>huis</strong>je <strong>een</strong> hoge technische kwaliteit mee te geven.<br />

Om het vogel<strong>huis</strong>je <strong>een</strong> goede bestendigheid tegen regen en instortingsgevaar te geven, heb ik<br />

geprobeerd zo veel mogelijk hoogwaardige verbindingstechnieken te gebruiken.<br />

Dit betekent ook dat ik naast het stuk glas g<strong>een</strong> st<strong>een</strong>achtige materialen gebruik. <strong>De</strong>ze maken het<br />

vogel<strong>huis</strong>je zwaar en dus immobiel, wat voor vele kopers <strong>een</strong> vereiste is.<br />

Om tot <strong>een</strong> goed ontwerp te komen heb ik geprobeerd elk materiaal <strong>een</strong> rol mee te geven die het<br />

beste in het verlengde <strong>van</strong> haar eigenschappen en/of structuur ligt.<br />

Zo kwam ik uit op <strong>een</strong> lichtmetalen dak met hoogwaardig kunststof (trespa) en veel hout, dit omdat<br />

hout <strong>een</strong> sterk, stijf en vaak goedkoop materiaal is wat zeer goed bewerkbaar is.<br />

Met de juiste verzorging is het ook bestand tegen vocht en heeft het <strong>een</strong> geschikte isolatiewaarde.<br />

Evaluatie<br />

Over het resultaat ben ik erg content. Achter elke verbinding zit <strong>een</strong> bedoeling (zie hoofdstukken).<br />

<strong>De</strong> ‘<strong>Katamari</strong>’ is zo ontworpen dat het erg goed bestand is tegen regen.<br />

Ik vond deze opdracht veruit de leukste opdracht die we in het eerste jaar <strong>van</strong> deze opleiding hebben<br />

opgekregen.<br />

Met plezier heb ik gewerkt aan het verwezenlijken/materialiseren <strong>van</strong> het ontwerp, ook heb ik veel<br />

geleerd <strong>van</strong> de eigenschappen <strong>van</strong> verscheidene materialen, hun structuur en hun toepassingen.


Verbindingen<br />

Materialen<br />

1. schroefverbinding<br />

a. verzonden schroef met kruiskop (koper - hout) (hout -hout)<br />

b. verzonden schroef met platbek (triplex – hout)<br />

c. bolschroef met platbek (rubber – aluminium – hout)<br />

2. boutverbinding (staal – trespa)<br />

3. draadnagelverbinding<br />

a. asfaltnagel (plastic – hout)<br />

b. stalen spijker met verloren kop (magneet – hout)<br />

c. stalen spijker met platte kop (magneet – hout)<br />

4. scharnierverbinding (hout - hout)<br />

5. deuvelverbinding (hout – hout)<br />

6. magneetverbinding (hout – staal)<br />

7. montage kit (rubber – glas) (plastic – hout)<br />

8. houtlijm (hout – hout)<br />

9. siliconen kit (plexiglas – hout)<br />

10. Bitumen (bitumen – hout)<br />

11. inklemming (PVC – hout)<br />

12. oplegging (glas – hout)<br />

13. omvorming (lood – PVC)<br />

14. Sol<strong>der</strong>en (lood – lood)<br />

15. Karabijnhaakverbinding (ophangoog – touw)<br />

16. primer (grondverf) (hout – eindverf)<br />

17. Eindverf<br />

1. Multiplex (bodem, zijwand, achterwand)<br />

2. MDF (zijwand)<br />

3. Spaanplaat (lade)<br />

4. Staal (dak)<br />

5. Aluminium (lade handvat, rubber hou<strong>der</strong>)<br />

6. Koper (deurslot)<br />

7. Messing (scharnier)<br />

8. Lood (vogelingang)<br />

9. Nikkel (magneet)<br />

10. Chroom (ophangoog)<br />

11. Tin (vogelingang)<br />

12. Polyvinylchloride (PVC) (vogelingang)<br />

13. Tespa (dak)<br />

14. Triplex (voorkant)<br />

15. Rubber (raam, achterflap)<br />

16. Glas (raam)<br />

17. Bitumen (bodem)<br />

18. Verf (wanden)


1.Schroefverbinding<br />

a. verzonden schroef met kruiskop<br />

b. verzonken schroef met platbek<br />

c. bolschroef met platbek<br />

Een schroef is <strong>een</strong> middel om voorwerpen met elkaar te verbinden. Een schroef bestaat uit <strong>een</strong><br />

cilin<strong>der</strong>vormig of conisch deel waaromh<strong>een</strong> <strong>een</strong> schroefdraad is aangebracht, met aan één uiteinde<br />

<strong>een</strong> verbreding, de zgn. kop, waarin op het uiteinde <strong>een</strong> sleuf of <strong>een</strong> an<strong>der</strong>s gevormde verdieping is<br />

aangebracht. Hierin past <strong>een</strong> schroevendraaier.<br />

Een schroef wordt met <strong>een</strong> schroevendraaier of <strong>een</strong> schroefboormachine aan de bovenzijde <strong>van</strong> de<br />

kop aangedraaid. Als de aandraaikracht op de buitenzijde <strong>van</strong> de kop wordt uitgeoefend, spreken we<br />

<strong>van</strong> <strong>een</strong> bout.<br />

Schroeven met <strong>een</strong> draadeinde dat langs de gehele lengte gelijk <strong>van</strong> diameter is, worden in moeren of<br />

tapgaten gedraaid; schroeven met <strong>een</strong> puntig uiteinde worden rechtstreeks in het te bevestigen<br />

materiaal gedraaid.<br />

In mijn geval is er gebruik gemaakt <strong>van</strong> <strong>een</strong> schroef die rechtstreeks in het te bevestigen materiaal<br />

wordt gedraaid.<br />

In mijn vogel<strong>huis</strong>je zijn heel veel schroeven verwerkt, dit omdat in mijn opinie schroeven in combinatie<br />

met hout vaak de beste manier is om materialen te verbinden.<br />

<strong>De</strong> la<strong>der</strong>ails is met schroeven verbonden, het scharnier, de houten zijwanden (in combinatie met<br />

houtlijm), het plexiglas, het handvat <strong>van</strong> de lade, het koperen slot <strong>van</strong> het deurtje is met koperen<br />

schroeven bevestigd (dit om spanningscorrosie te voorkomen).<br />

la<strong>der</strong>ails<br />

Het scharnier en het deurslot met<br />

schroeven bevestigd


1a. verzonden schroef met kruiskop 1b. verzonken schroef met platbek 1c. bolschroef met platbek<br />

bevesting rijwand met bodem (1a. verzonken schroef met kruiskop)<br />

Bevestiging perspex aan bodem<br />

(1b. verzonken schroef met platbek)<br />

<strong>De</strong> rubberen flap bevestigd aan het<br />

de 2 zijwanden met daartussen <strong>een</strong><br />

aluminium profiel om de flap aan de<br />

bovenkant te verstevigen.<br />

(1c. bolschroef met platbek)


Voorbeeld:<br />

<strong>De</strong>tail<br />

<strong>De</strong>tail ladeverbinding<br />

Bevestiging la<strong>der</strong>ails aan zijwand


2. Boutverbinding<br />

Een bout, in combinatie met <strong>een</strong> moer, is <strong>een</strong> middel om twee of meer voorwerpen met elkaar te<br />

verbinden.<br />

Een bout bestaat uit <strong>een</strong> cilin<strong>der</strong>vormig deel waaromh<strong>een</strong> <strong>een</strong> schroefdraad is aangebracht. Aan één<br />

einde heeft <strong>een</strong> bout <strong>een</strong> verbreding, de zgn. kop. <strong>De</strong> kop <strong>van</strong> <strong>een</strong> bout kan er verschillend uitzien, en<br />

daarom verschillend gereedschap vereisen. Het type dat ik heb gebruikt is <strong>een</strong> zeshoekige kop voor<br />

gebruik met <strong>een</strong> sleutel, oftewel <strong>een</strong> zeskantbout.<br />

In de volksmond is het verschil tussen <strong>een</strong> schroef en <strong>een</strong> bout het verschil tussen <strong>een</strong> verlopende<br />

schroefdraad en <strong>een</strong> gelijkblijvende schroefdraad-diameter over de lengte <strong>van</strong> de bout.<br />

bij <strong>een</strong> bout is de steel voorzien <strong>van</strong> <strong>een</strong> kop die meestal zeskantvormig is en waarmee de bout aan<br />

de buitenkant aangedraaid kan worden.<br />

Trespa is <strong>een</strong> hard soort kunststof en wordt vaak gebruikt voor gevelbekleding <strong>van</strong> gebouwen.<br />

<strong>De</strong> nok heb ik gemaakt <strong>van</strong> <strong>een</strong> gewalst stuk metaal.<br />

Door de nok en de trespa platen te overlappen zorg ik voor dakoppervlak wat bestand is tegen regen.<br />

Ik heb er voor gekozen om deze materialen te verbinding doormiddel <strong>van</strong> <strong>een</strong> boutverbinding omdat<br />

het <strong>een</strong> stevige, waterdichte oplossing is. Het is de meest reële verbinding die ik voor ogen had want<br />

de materialen lenen zich er niet voor om te schroeven, lijmen, lassen, sol<strong>der</strong>en of iets <strong>der</strong>gelijks.<br />

Een boutverbinding bood dus uitkomst.<br />

<strong>De</strong> gewalste metalen plaat (rood) en daaron<strong>der</strong> de trespa plaat (zwart).<br />

Hier ben ik het metaal op maat aan het slijpen, ik heb ook nog de trespa<br />

platen op maat moeten slijpen. Ik had <strong>een</strong> slijpmachine/slijpschijf gel<strong>een</strong>d<br />

<strong>van</strong> het welbekende merk: Dremel.<br />

Vervolgens heb ik klemmen gezet en ben ik gaten gaan boren voor de<br />

bouten. Tot slot de bouten aangedraaid en tevens sluitringen ertussen<br />

geplaatst aan beide zijden om het materiaal niet te beschadigen en voor<br />

<strong>een</strong> betere krachtsverdeling, ofwel om de krachten beter te nivelleren over<br />

het oppervlak.


mooi zichtbaar zijn de verbindingen aan weerszijden <strong>van</strong> het dak.<br />

Op de on<strong>der</strong>staande foto heb ik het dak even op de zijwanden laten rusten om alvast <strong>een</strong> beeld te<br />

krijgen, tevens zijn al mijn tot nog toe gemaakte on<strong>der</strong>delen zichtbaar:


Voorbeeld boutverbinding:<br />

boutverbinding in <strong>een</strong> appartementengebouw<br />

Boutverbinding on<strong>der</strong>in <strong>een</strong> fiets- en voetgangersbrug


3. draadnagels (spijkers)<br />

a. asfaltnagel<br />

b. stalen spijker met verloren kop<br />

c. stalen spijker met platte kop<br />

In het dagelijks spraakgebruik wordt vaak over spijkers gesproken, terwijl <strong>een</strong> draadnagel wordt<br />

bedoeld. Een spijker is daarentegen <strong>een</strong> stukje smeedwerk, vierkant in doorsnede en taps toelopend.<br />

Draadnagels worden on<strong>der</strong> an<strong>der</strong>e gebruikt om hout vast te spijkeren ("nagelen"). Spijkers kunnen<br />

met <strong>een</strong> hamer of met <strong>een</strong> spijkermachine verwerkt worden (schietspijkers)<br />

Een draadnagel is <strong>van</strong> staal, of beter gezegd <strong>van</strong> staaldraad (ijzerdraad) gemaakt. Tegenwoordig<br />

worden voornamelijk draadnagels gebruikt, deze worden volautomatisch geproduceerd <strong>van</strong><br />

staaldraad: kop stuiken en tegelijk aanpunten en de nagel afknippen.<br />

<strong>De</strong> meest gebruikte is de draadnagel met platgeruite kop. Voor werk waarbij de nagels zichtbaar<br />

blijven (zogenaamd zichtwerk), gebruikt men wel de draadnagel met verloren kop; deze vallen min<strong>der</strong><br />

op doordat ook de kop in het hout wordt gedreven. Ook zijn er draadnagels met <strong>een</strong> soort<br />

schroefdraad of met weerhaakjes, die zeer moeilijk los te trekken zijn.<br />

Het type spijker wat ik voor mijn ‘<strong>Katamari</strong>’ heb gebruikt is op de on<strong>der</strong>staande foto’s te zien.<br />

Er zaten veel kieren bij het deurtje waar gemakkelijk water doorh<strong>een</strong> kon komen. Om dit op te lossen<br />

heb ik ervoor gekozen om <strong>een</strong> plastic plaatje met spijkers vast te maken, waarbij het plastic zorgt voor<br />

<strong>een</strong> ruime overlap. Hierdoor verklein ik de kans dat het water gemakkelijk <strong>van</strong> buiten naar binnen kan<br />

dringen. Naast het gebruik <strong>van</strong> spijkers heb ik ook lijm tussen de twee materialen aangebracht om te<br />

voorkomen dat vocht zich kan gaan ophopen tussen de materialen, maar ook omdat na verloop <strong>van</strong><br />

tijd de spijkers door corrosie kunnen worden aangetast en wellicht hun functie kunnen verliezen.<br />

1a. asfalt nagel 1b. stalen spijker met verloren kop 1c. stalen spijker met platte kop


Voorbeeld:<br />

Bevestiging Kunststof plaat op deur (1a. asfaltnagel)<br />

Bevestiging magneet aan daknok (1b. stalen spijker met verloren kop)<br />

Bevestiging magneet aan daknok (1c. stalen spijker met platte kop)<br />

Een tacker schiet spijkers in de panelen op de plek waar ze<br />

in elkaar grijpen.


4. Scharnierverbinding<br />

Een scharnier is <strong>een</strong> draaibaar verbindingsstuk tussen twee delen. <strong>De</strong>uren en ramen worden met ten<br />

minste twee scharnieren in <strong>een</strong> kozijn afgehangen. Scharnieren zijn over slechts één as draaibaar,<br />

hoewel er ook uitzon<strong>der</strong>ingen zijn.<br />

Ik heb gekozen voor de standaard scharnier. Dit bestaat uit twee gelijke platen die in elkaar grijpen en<br />

met <strong>een</strong> pen bij elkaar worden gehouden.<br />

<strong>De</strong> platen <strong>van</strong> de scharnier zijn <strong>van</strong> messing en de pen is <strong>van</strong> <strong>een</strong> sterk soort ijzer. Messing is <strong>een</strong><br />

legering <strong>van</strong> zink en koper. Ik vermoed dat voor deze combinatie is gekozen omdat deze 2 materialen<br />

soepeler langs elkaar glijden. IJzer op ijzer zou min<strong>der</strong> makkelijk draaien, zeker na verloop <strong>van</strong> tijd.<br />

In mijn vogel<strong>huis</strong>je wou ik graag <strong>een</strong> deurtje hebben uit praktische overweging, zo kwam ik dus al<br />

gauw op de scharnierverbinding omdat dit in de praktijk ook vaak wordt gedaan met behulp <strong>van</strong><br />

scharnieren.<br />

Voorbeeld:<br />

<strong>De</strong> scharnierverbinding verwerkt in mijn vogel<strong>huis</strong>je<br />

Scharnier in <strong>een</strong> kozijn


5. <strong>De</strong>uvelverbinding<br />

Een deuvelverbinding is <strong>een</strong> houtbewerkingstechniek waarbij twee planken of an<strong>der</strong>e houten<br />

on<strong>der</strong>delen met elkaar worden verbonden door enkele ronde houten pennen, die deuvels heten, in<br />

tegenover elkaar geplaatste gaten te monteren. <strong>De</strong>ze kunnen al dan niet vastgelijmd worden. Door de<br />

deuvels in de gaten <strong>van</strong> het an<strong>der</strong>e deel te drukken, wordt de verbinding gemaakt.<br />

Voorbeeld


6. Magneetverbinding<br />

Een permanente magneet, meestal gewoon als magneet aangeduid, is <strong>een</strong> voorwerp dat <strong>van</strong><br />

zichzelf magnetisme vertoont. Magnetisme is het verschijnsel dat <strong>een</strong> magneet <strong>een</strong> aantrekkende<br />

werking uitoefenend op on<strong>der</strong> meer ijzeren voorwerpen, en <strong>een</strong> aantrekkende dan wel afstotende<br />

werking uitoefent op an<strong>der</strong>e magneten.<br />

Permanente magneten worden tegenwoordig gemaakt uit legeringen <strong>van</strong> ijzer, nikkel en aluminium<br />

waaraan nog enig kobalt, mangaan en koper wordt toegevoegd, of ook keramische stoffen zoals<br />

bariumoxide en ijzeroxide. Zeer sterke magneten maakt men tegenwoordig uit gesinterde combinaties<br />

met zeldzame aarden, zoals samarium-kobalt (SmCo) of neodymium-ijzer-boor (Nd2Fe14B).<br />

<strong>De</strong> permanente magneet kent veel toepassingen, zoals in elektromotoren, kompassen en<br />

luidsprekers, gitaarelementen. Oorspronkelijk werden permanente magneten <strong>van</strong> staal gemaakt,<br />

tegenwoordig bestaan er allerlei legeringen die voor dit doel uitermate geschikt zijn.<br />

In mijn ‘<strong>Katamari</strong>’ ontwerp heb ik magneten verwerkt in mijn dak en voor de lade. In mijn beleving is<br />

het <strong>een</strong> grote meerwaarde dat mijn dank demontabel is, zodat het vogel<strong>huis</strong>je <strong>een</strong>voudig geleegd kan<br />

worden schoongemaakt. Het grote nadeel <strong>van</strong> volledig gesloten vogel<strong>huis</strong>jes is namelijk dat de troep<br />

lastig te verwij<strong>der</strong>en is. In mijn vogel<strong>huis</strong>je zal dit issue niet meer aan de orde zijn.<br />

<strong>De</strong> magneet aan de lade voorkomt dat bij kanteling <strong>van</strong> het <strong>huis</strong>je de lade er niet zomaar uitschiet.<br />

Hoe heb ik dit idee met magneten in de daknok uitgewerkt?<br />

Toen ik met mijn elektronische tandenborstel in de<br />

weer was merkte ik op dat er zich magneten aan<br />

bevonden die ik ideaal kon vastspijkeren doordat er<br />

zich <strong>een</strong> klein gaatje in bevond. Zo ben ik op het<br />

idee <strong>van</strong> de daknok gekomen.<br />

.<br />

Na <strong>een</strong> geschikt stuk hout te hebben kunnen<br />

vinden ben ik er inkepingen met <strong>een</strong> beitel in gaan<br />

maken waar de magneten precies tussen passen


<strong>De</strong> magneten met dunne spijkers bevestigd en<br />

vervolgens aan de zijwanden geplaatst (zie 5.<br />

<strong>De</strong>uvelverbinding).<br />

Het dak is in deze foto vastgezet doormiddel<br />

<strong>van</strong> het magneetsysteem.<br />

Voorbeeld: omdat de methode met de daknok innovatief is, zijn er ook g<strong>een</strong> bestaande<br />

voorbeelden.<br />

Magneetverbinding in <strong>een</strong> kast,<br />

vergelijkbaar met de lade in de<br />

<strong>Katamari</strong>.


7. Montage kit<br />

Montagekit is <strong>een</strong> universele en elastische lijm om materialen tegen wand, vloer en plafond te<br />

monteren. <strong>De</strong> lijm is tevens vullend en vult dus oneffenheden in de materialen op, zodat ook niet<br />

precies passende verbindingen stevig gemonteerd worden. <strong>De</strong> lijm draagt het materiaal dat gelijmd<br />

wordt en <strong>van</strong>gt de werking <strong>van</strong> de materialen op zodat ze niet loskomen.<br />

Voorbeeld<br />

Montage kit gebruikt bij het<br />

bevestigen <strong>van</strong> de kunststof plaat<br />

op het deurtje, ook is de montage<br />

kit toegepast bij het glas.<br />

(12. oplegging)<br />

Na het hout te hebben ontvet en voorgeprimerd, wordt dubbelzijdig<br />

plakband en speciale montagekit aangebracht, en kunnen de platen<br />

geplaatst worden.


8. houtlijm<br />

Houtlijm (PVAC-lijm) is <strong>een</strong> vaak witte, dikke pastavormige lijm die wordt gebruikt voor het verlijmen<br />

<strong>van</strong> houtconstructies.<br />

<strong>De</strong> droogtijd <strong>van</strong> houtlijm is sterk afhankelijk <strong>van</strong> de luchtvochtigheid en <strong>van</strong> het gebruikte type lijm.<br />

Voor de klassieke houtlijm is de droogtijd <strong>van</strong> enkele uren tot enkele dagen, sneldrogende houtlijmen<br />

zijn in typisch 5 minuten droog.<br />

<strong>De</strong> meeste soorten houtlijm zijn op waterbasis en dienen vorstvrij bewaard te worden.<br />

<strong>De</strong> naam houtlijm is afkomstig <strong>van</strong> het Duitse woord Hautleim, waarbij Haut staat voor huid. <strong>De</strong>ze lijm<br />

is gemaakt <strong>van</strong> de huid en b<strong>een</strong><strong>der</strong>en <strong>van</strong> dieren.<br />

In mijn ‘<strong>Katamari</strong>’ heb ik houtlijm gebruik voor bijna alle verbindingen tussen de verschillende houten<br />

delen (bijvoorbeeld de daknok die met deuvels is bevestigd aan de twee wanden).<br />

In de praktijk, bijvoorbeeld bij houten kozijnen, wordt er namelijk naast schroeven ook altijd gebruik<br />

gemaakt <strong>van</strong> houtlijm. Dit wordt gedaan omdat na verloop <strong>van</strong> tijd de schroeven kunnen worden<br />

aangetast door corrosie en hierdoor hun functie kunnen verliezen. Het houtlijm zorgt dan toch voor de<br />

noodzakelijke verbinding.<br />

Foto<br />

Duidelijk zichtbaar is de houtlijm die de<br />

verbinding met de deuvels verstevigd.<br />

<strong>De</strong> tube houtlijm gebruikt voor de desbetreffende<br />

verbinding.


Voorbeeld<br />

Op on<strong>der</strong>staande foto zijn de voorkant en de achterkant met de nok ertussen op de zijwanden<br />

geschroefd, tevens zijn al mijn tot nog toe gemaakte on<strong>der</strong>delen zichtbaar:


9. Siliconenkit<br />

Siliconenkit is <strong>een</strong> hoogwaardige, neutrale, blijvende, elastische en waterbestendige siliconenkit voor<br />

alle bouwafdichtingen. Het is reukloos en zuurvrij, ook is het binnen en buiten toepasbaar en<br />

ongevoelig voor schimmels.<br />

In mijn ‘<strong>Katamari</strong>’ ontwerp zijn de kieren tussen het perspex en hout gedicht met siliconenkit, de kieren<br />

moeten uiteraard waterbestendig zijn.<br />

<strong>De</strong> gedichte kier in de <strong>Katamari</strong>.<br />

Kieren waar veel vocht terecht komt en schimmelvorming kan<br />

ontstaan worden vaak logischerwijs afgedicht met<br />

siliconenkit.


10. Bitumen<br />

Bitumen is <strong>een</strong> viskeuze vloeistof die <strong>van</strong> nature voorkomt in ruwe aardolie. Na fractionele distillatie<br />

kan het gescheiden worden <strong>van</strong> an<strong>der</strong>e bestanddelen <strong>van</strong> de aardolie zoals nafta, benzine of diesel<br />

en blijft het als zwaarste bestanddeel achter.<br />

Teer en bitumen vertonen grote over<strong>een</strong>komsten maar hebben <strong>een</strong> verschillende herkomst. Teer<br />

wordt verkregen uit st<strong>een</strong>kool of hout. Vanwege de hoge concentratie <strong>van</strong> PAK (Polycyclische<br />

Aromatische Koolwaterstoffen) wordt teer sinds 1990 niet meer in de wegenbouw toegepast. Bitumen<br />

heeft bij omgevingstemperaturen de eigenschappen <strong>van</strong> <strong>een</strong> vaste stof, maar is fysisch <strong>een</strong> vloeistof.<br />

Bij hogere temperaturen neemt de vloeibaarheid toe en zijn de bitumen op <strong>een</strong> mooie wijze als egaal<br />

oppervlak te bevestigen (zie foto’s).<br />

Op de bodem <strong>van</strong> de katamari heb ik 2 stroken bitumen aangebracht ter bescherming <strong>van</strong> het<br />

kwetsbare hout.<br />

Voorbeeld<br />

Bitumen dakbedekking wordt<br />

aangebracht.


11. Inklemming<br />

Voor de inklemming heb ik <strong>een</strong> stuk <strong>van</strong> <strong>een</strong> PVC-buis afgezaagd, vervolgens heb ik <strong>een</strong> gat gezaagd<br />

in de voorkant <strong>van</strong> het vogel<strong>huis</strong>. Door tape te gebruiken heb ik het stuk PVC-buis klemvast weten te<br />

zetten, ook heb ik de PVC-buis laten uitsteken om te voorkomen dat er regen binnen in het <strong>huis</strong>je kan<br />

komen.<br />

Voorbeeld


12. Oplegging<br />

Bij vrije oplegging wordt alle mogelijke translatie en rotatie verhin<strong>der</strong>d, het bouwdeel kan all<strong>een</strong> <strong>van</strong><br />

zijn plaats als de zwaartekracht wordt opgeheven.<br />

Ik heb ervoor gekozen om het raam vrij op te leggen. Het is in mijn beleving handig om het raam eruit<br />

te halen als men deze wil schoonmaken, of als men de ‘<strong>Katamari</strong>’ wil vervoeren, het glas is namelijk<br />

erg breekbaar.<br />

Bij de spiegel op de on<strong>der</strong>ste afbeelding is dit ook zo gedaan, de spiegel ga je niet aan de muur lijmen<br />

want dan zit de spiegel er permanent aan de muur en het schil<strong>der</strong>werk raakt erdoor aangetast.<br />

<strong>De</strong> spiegel kan ook niet direct op de muur worden vastgebord omdat de spiegel erg breekbaar is.<br />

Vrije oplegging is hiervoor dus ideaal.<br />

Vrije oplegging bij de ‘<strong>Katamari</strong>’<br />

Voorbeel<br />

Spiegel aan de muur bevestigd doormiddel<br />

<strong>van</strong> vrije oplegging (kunststofhou<strong>der</strong>s).


13. Omvorming<br />

<strong>De</strong> hoge buigzaamheid maakt lood geschikt om bij woningbouw kieren te dichten (loodslab). Van deze<br />

eigenschap wordt ook gebruikgemaakt in ramen <strong>van</strong> glas en lood, waarbij het stukje glas in <strong>een</strong> loden<br />

vatting opgesloten zit en de loodstrippen aan elkaar gesoldeerd worden.<br />

Omdat bij de ingang <strong>van</strong> het vogel<strong>huis</strong>je nog <strong>een</strong> kierzichtbaar was is er besloten om er lood omh<strong>een</strong><br />

te vormen, omdat die materiaal uiterst geschikt is voor <strong>een</strong> <strong>der</strong>gelijk toepassing.<br />

Voorbeeld<br />

Waterkerende aansluitingen, Lood bij opgaand metselwerk.<br />

Eerst snijd ik met <strong>een</strong> stanleymes <strong>een</strong> geschikte vorm uit de<br />

loodslabbe.<br />

Vervolgens buig ik het uitgesneden stuk om de ingang en laat ik<br />

het naar achter lopen ter versteviging.


14. Sol<strong>der</strong>en<br />

sol<strong>der</strong>en is <strong>een</strong> techniek om metalen on<strong>der</strong>delen met elkaar te verbinden door middel <strong>van</strong> <strong>een</strong><br />

metaallegering met <strong>een</strong> lager smeltpunt dan de te verbinden delen. <strong>De</strong> verbinding wordt tot stand<br />

gebracht door de verbindende metaallegering te smelten en tussen de delen te laten vloeien.<br />

In het ‘<strong>Katamari</strong>’ ontwerp zijn bij de ingang de twee delen lood aan elkaar gesoldeerd.<br />

In de bouw worden loodslabben on<strong>der</strong>ling ook wel <strong><strong>een</strong>s</strong> gesoldeerd of afgewerkt met gebitumineerd<br />

loodband.<br />

Voorbeeld<br />

Benodigde middelen:<br />

bran<strong>der</strong>, S-39, Tin met<br />

harskern, loodslabbe.<br />

Koppelingen tussen<br />

leidingen worden<br />

vaak gesoldeerd<br />

(sol<strong>der</strong>en met<br />

soldeerbran<strong>der</strong>)


15. karabijnhaakverbinding<br />

Een karabijnhaak, ook wel Carabiner of (foutief) musketonhaak genoemd is <strong>een</strong> haak met <strong>een</strong><br />

scharnierend deel dat de opening geheel afsluit. <strong>De</strong>ze haken worden toegepast waar snel <strong>een</strong><br />

verbinding gemaakt moet kunnen worden. Speciale uitvoeringen zijn voorzien <strong>van</strong> <strong>een</strong><br />

blokkeermechanisme, waardoor de sluiting niet zomaar open kan gaan, deze worden met name<br />

toegepast als er levens afhangen <strong>van</strong> de werking, zoals in de bergsport.<br />

Het aanbod aan karabijnhaken is enorm. In verschillende vormen, kleuren en in ie<strong>der</strong>e prijsklasse is<br />

wel iets te vinden.<br />

In de bouw worden karabijnhaken vaak gebruikt voor trekkabels die men snel moet kunnen<br />

demonteren.<br />

Toepassing in de bouw ziet men voornamelijk bij hijskranen in de vorm <strong>van</strong> losse hijsvoorzieningen,<br />

maar ook bij hangende steigers voor bijvoorbeeld Glazenwassers.<br />

Omdat er ten gehore kwam dat de ‘<strong>Katamari</strong>’ in <strong>een</strong> boom op het TUe terrein moest komen te hangen<br />

aan <strong>een</strong> touw, leek het me handig als deze snel los en vast te maken is en men dus niet steeds het<br />

touw uit de knoop hoeft te halen of zelfs door te knippen. Hier zag ik <strong>een</strong> mogelijkheid voor <strong>een</strong><br />

nieuwe verbinding. Na enige research kwam ik uit op <strong>een</strong> karabijnhaak.


Voorbeeld


16. Primer (Grondverf)<br />

Grondverf of (Engels) primer is <strong>een</strong> eerste laag op <strong>een</strong> on<strong>der</strong>grond (substraat) die ervoor zorgt dat er<br />

<strong>een</strong> optimale hechting ontstaat tussen de on<strong>der</strong>grond en de volgende (lak- of lijm)lagen.<br />

Grondverven kunnen speciale eigenschappen hebben die de on<strong>der</strong>grond egaliseren, voorkomen dat<br />

de on<strong>der</strong>grond oplost, voorkomen dat er vocht binnendringt, voorkomen dat UV-licht passeert of<br />

voorkomen dat de on<strong>der</strong>grond oxideert.<br />

Voorbeeld<br />

Bij houten kozijnen in de bouw wordt dezelfde procedure gevolgd om houtrot te komen en daarbij voor<br />

<strong>een</strong> optimale levensduur.


17. Eindverf<br />

Verf bestaat uit drie delen, <strong>een</strong> vast gedeelte en twee vloeibare delen. Het vaste deel bestaat meestal<br />

uit pigmenten. Het zijn deeltjes die kleur en bescherming geven, maar er ook voor zorgen dat de verf<br />

ondoorschijnend is. Het eerste vloeibare deel is het bindmiddel (<strong>een</strong> natuurlijke of synthetische hars)<br />

die na droging vast wordt. Het tweede deel is het oplosmiddel (meestal organisch <strong>van</strong> oorsprong zoals<br />

terpentijn, terpentine, maar het kan ook water zijn), dat verdampt. Het doel <strong>van</strong> het oplosmiddel is om<br />

de verf dunner te maken, zodat deze beter kan worden aangebracht.<br />

Na het geheel opnieuw te hebben geschuurd wordt de eindverf aangebracht.<br />

Omdat de verf <strong>een</strong> binding aangaat heb ik het tot verbinding gerekend.<br />

Voorbeeld<br />

Bij houten kozijnen in de bouw wordt dezelfde procedure gevolgd om houtrot te komen en daarbij voor<br />

<strong>een</strong> optimale levensduur.


Eindresultaat

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!