In dit nummer: Volmondig ja tegen Nieuwe ... - FNV Bouw

In dit nummer:
● Volmondig ja tegen
Nieuwe Vakbeweging
● Aramis AlleeWonen is
Beste Leerbedrijf
● Zwolse wijk wordt
duurzame thuishaven
MAGAZINE VOOR LEDEN VAN
JAARGANG 5 | NUMMER 3 | MEI 2012 | FNVWOONDIENSTEN.NL

Wij staan voor u klaar! Bel 0900 368 26 89 (lokaal tarief)

eeld Chris Pennarts
Persoonlijke band
Woonadviseur Marieke van der Aar (38) is bij de Hilversumse corporatie
Dudok Wonen verantwoordelijk voor de bewonersbegeleiding bij projecten.
“Je bent meestal de eerste die met de bewoners in gesprek gaat,
nadat ze gehoord hebben dat hun woning gerenoveerd of gesloopt gaat
worden”, vertelt ze. “Dat betekent dat je ook de eerste emoties over je
heen krijgt. Soms best heftig. Het mooie is wel dat je als corporatiemedewerker
ook een heel persoonlijke band met huurders opbouwt.”
WEGWIJS
Leden van FNV Woondiensten kunnen met vragen of problemen bij hun bond terecht.
Dat kan persoonlijk bij de vakbondscentra en de lokale afdelingen of telefonisch op nummer
0900 368 26 89 (lokaal tarief). Dit nummer is bereikbaar op werkdagen van 8.00 tot
17.30 uur. Zie verder voor servicegegevens pagina 19.
MEI 2012
IS ONDERDEEL VAN FNV BOUW
Plein
in dit nummer
rubrieken
Inhoud
6 Ja tegen De Nieuwe Vakbeweging
Een raadgevend congres van FNV
Bouw sprak op 25 april in Den Haag over de
vernieuwing van de FNV. De bond moet zich
aansluiten bij De Nieuwe Vakbeweging, zo
adviseerde het congres.
16 Aramis AlleeWonen beste leerbedrijf
Een woningcorporatie is dé plek voor
jongeren om zich als stagiair op de toekomst
voor te bereiden. Deze instelling leverde Aramis
AlleeWonen uit Roosendaal onlangs de
prijs voor het Beste Leerbedrijf op.
22 Muziekwijk wordt thuishaven
Een thuishaven voor een bonte mix
van bewoners. Die ambitie hebben de partijen
die samenwerken aan de Muziekwijk
in Zwolle. Sleutelwoorden zijn: duurzaam,
groen, sociale cohesie, variatie en ‘geen blik
voor de deur’.
4 Plaza
5 Uitgelicht
8 In de wijk
11 Sandra
12 Kunst in de wijk
14 Kiosk
19 Service
26 Bondig
29 Puzzel
30 FNV Voordeel
WEBSITE
Informatie en nieuws: fnvwoondiensten.nl
HOOFDKANTOOR
FNV Woondiensten, Postbus 520, 3440 AM
Woerden. Opzegging lidmaatschap schriftelijk
aan dit adres of naar
ledenadministratie@fnvbouw.nl.
3

4
Plaza
Plein
Corporatiefietstocht
Al puzzelend − of gewoonweg genietend −
fietsen door het Groningse en Drentse land.
Het kan op zaterdag 2 juni. Dan wordt alweer
voor de vijfentwintigste keer de Habitat
Fietstocht georganiseerd. Woningcorporatie
Lefier Hoogezand Stadskanaal is hoofdorganisator
en heeft de rol van gastheer bij deze
jubileumeditie. De fietstocht wordt georganiseerd
samen met de corporaties Woonborg,
Elkien, Acantus, SWZ, Delta Wonen en
Openbaar Belang. Niet enkel voor de gezelligheid,
maar voor het goede doel: Stichting
Bondo Kids. Deze stichting helpt in Kenia
kinderen met een handicap, medisch en
sociaal revalideren. De fietstocht zelf leidt
via drie mooie routes van 28, 50 en 96 kilometer
door Groningen en Drenthe, met als
startpunt het Hunzepark in Gasselternijveen.
Zie voor meer informatie habitatfietstocht.nl.
FOTO BRENDAN GOGARTY/SXC
Ede heeft superveilige buurt
Dat een hele wijk het Politiekeurmerk Veilige Woonomgeving krijgt,
gebeurt maar zelden. Dus is het bijzonder te noemen dat de Uitvindersbuurt
in Ede onlangs deze eer te beurt viel. De nieuwbouwwijk
die door woningcorporatie Woonstede wordt ontwikkeld, bestaat uit
150 woningen en appartementen die elk voorzien zijn van Politiekeurmerk
Veilig Wonen. Daardoor is de kans op inbraken in deze
woningen 90 procent minder dan bij woningen zonder dit keurmerk.
Om net als Woonstede ook een bord in de wijk te mogen plaatsen
met daarop het keurmerk voor een veilige woonomgeving, komt er
wel het één en ander bij kijken. Zo zijn er in de eerste fase van de
nieuwbouwwijk ook veilig straatmeubilair, veilige bushaltes, parkeerplaatsen
en goede verlichting gerealiseerd.
Nieuwe huurwoning via
menukaart samenstellen
Woningcorporatie Portaal heeft een manier bedacht waarbij huurders
in de toekomst hun eigen woning kunnen samenstellen bij nieuwbouwprojecten.
Bijvoorbeeld door te kiezen voor een slaapkamer of
doucheruimte op de begane grond. Door toekomstige bewoners op
die manier te betrekken bij de bouw van hun eigen woning, wil de
woningcorporatie de bewoners een passend onderkomen aanbieden
en zo de betrokkenheid en het verantwoordelijkheidsgevoel voor de
eigen woning stimuleren. Op het online platform nianesto.nl, dat de
woningcorporatie onlangs lanceerde, worden verschillende partijen
zoals aannemers en architecten uitgedaagd om mee te doen. Samen
moeten zij een soort duurzame woningbouwmenukaart ontwikkelen,
waarvan huurders kunnen kiezen. Portaal wil in ieder geval vijftig
woningen op deze manier realiseren. FOTO MATTOX/SXC
MEI 2012

tekst Marlous Brand beeld WoonFriesland
MEI 2012
In deze rubriek belicht Plein bijzondere
mensen en projecten uit de sector.
Heeft u een tip voor de redactie?
Laat het ons weten via plein@bdu.nl.
Plein
Uitgelicht
‘Je wilt projecten starten die niet
instorten als je afstand neemt’
“Zulke potjes besteed je het liefst aan wijken
die het écht kunnen gebruiken. Daarom
besloten we het anders aan te pakken”,
vertelt beleidsadviseur wonen Mieke Klessens
van WoonFriesland. In haar voormalige
functie als coördinator leefbaarheid zette ze
in 2008 het project Werken aan Wijken op.
Hierin worden bewoners geënthousiasmeerd
om zelf de leefbaarheid in hun omgeving te
verbeteren. De eerste pilots sloegen zo goed
aan, dat WoonFriesland over 5 jaar twintig
van deze projecten wil hebben lopen. “We
wilden geen projectencarrousel, waarbij
je een project start dat goed loopt, maar
onvermijdelijk weer instort als je er je handen
vanaf trekt”, zegt Klessens. “De enige
oplossing om dat te voorkomen is dat de
bewoners het overnemen. Dat hebben willen
bewerkstelligen in Werken aan Wijken.” Eén
van de buurten waar een pilot van start ging
was de Breuningslaan in Wolvega. Een plek
met oude, maar redelijk onderhouden woningen,
die geen best imago heeft. “Zo’n buurt
valt tussen wal en schip”, verklaart Klessens.
“Mensen voelen zich niet veilig, maar
de problematiek is niet zo groot dat de wijk
prioriteit krijgt. De bewoners voelden zich
Veel corporaties hebben een
potje dat bewoners kunnen
aanspreken voor een bankje
of het opknappen van de
speeltuin. De bewoners die
dit potje het meest kunnen
gebruiken weten hem moeilijk
te vinden. Werken aan Wijken
helpt hen een handje.
daarom ook in de steek gelaten. We zijn toen
met een camera de wijk ingegaan en hebben
mensen geïnterviewd over hun bevindingen:
wat speelt er? Vervolgens hebben we de film
getoond tijdens een bewonersavond, waar
redelijk wat mensen op af kwamen omdat ze
zelf te zien zouden zijn. Zonder uitleg of de
standpunten van WoonFriesland erbij, maar
gewoon puur hun eigen woorden. Vervolgens
hebben we hen ook zelf gevraagd naar oplossingen.”
Juist door de bewoners zelf aan
het woord te laten en met ideeën te laten
komen, begon het balletje te rollen. “De
bewoners kregen hulp van een team waarin
naast WoonFriesland ook afgezanten van politie,
gemeente en diverse zorg- en welzijninstellingen
zaten. Vaste gezichten waar ze
altijd bij terecht kunnen. Door de korte lijnen
kregen ze ook snel resultaat. Het gevolg:
nadat we anderhalf jaar later als corporatie
terugtraden, bleef het project succesvol.
Tweemaal per jaar overleggen de bewoners
met het team en de rest doen ze zelf. Kleine
dingen maken een groot verschil. Zo hebben
ze de speeltuin opgeknapt, maar is er ook
een buurthuis gekomen dat ze zelf hebben
opgeknapt.” ● Meer informatie op breuningslaan.nl.
5

Themacongres
“We gaan op weg naar een club waar iedereen bij wil horen”
tekst Peter van der Aa beeld Martin de Bouter
Raadgevend congres FNV Bouw
steunt De Nieuwe Vakbeweging
Volmondig ja! Als het aan het themacongres ligt dat FNV Bouw op 25 april in Den Haag organiseerde,
sluit de bond zich aan bij De Nieuwe Vakbeweging. Maar liefst 95 procent van de deelnemers bleek
daar voorstander van. “We gaan op weg naar een club waar niemand omheen kan en waar iedereen
bij wil horen”, concludeerde voorzitter John Kerstens.
Dit voorjaar wordt gebouwd aan de contouren
van wat voorlopig De Nieuwe Vakbeweging
wordt genoemd. Dat gebeurt op grond
van de besluiten die de voorzitters van de
FNV-bonden begin december in Dalfsen formuleerden.
Een groep kwartiermakers, onder
leiding van PvdA-prominent Jetta Klijnsma,
oriënteerde zich breed binnen de samenleving
en werkte de besluiten van Dalfsen
Het congres stemt over de beslissende vraag: moet FNV Bouw meedoen met De Nieuwe Vakbeweging?
6
Casco Plein
verder uit. Op 23 juni vindt het oprichtingscongres
van De Nieuwe Vakbeweging plaats.
FNV Bouw grijpt in de maanden daaraan
voorafgaand alle middelen aan om zijn achterban
te raadplegen over de plannen. Eén
daarvan is het themacongres in Den Haag.
De uitspraken van het congres zijn niet
besluitvormend, maar raadgevend naar de
bondsraad - het parlement van de bond - die
op 31 mei en 1 juni de uiteindelijke inzet
van FNV Bouw bepaalt.
Lef en vertrouwen
Al in 2009 besloten de vakcentrale FNV en
een aantal bonden, waaronder FNV Bouw,
dat de vakbeweging dringend moet vernieuwen.
Algemeen secretaris Ruud Baars herinnerde
het congres daar nog eens aan. Door
de pensioenruzie van vorig jaar kwam dat
proces in een stroomversnelling, zodat in
2012 meteen spijkers met koppen worden
geslagen. Dat betekent dat alle negentien
FNV-bonden ingrijpend op de schop moeten.
“Dat vergt lef en vertrouwen”, aldus voorzitter
John Kerstens. “Vertrouwen, dat juist
door die ruzie een flinke deuk heeft opgelopen.
Maar de leden hebben daar geen boodschap
aan. Zij willen verandering en een
eind aan het gekrakeel.”
Vormen van lidmaatschap
Het congres boog zich over drie centrale
vraagstukken rond de vernieuwing van de
vakbeweging en deed daar uitspraken over.
Elk onderwerp werd kort ingeleid door twee
gastsprekers met een tegengesteld standpunt.
Bijvoorbeeld over vormen van lidmaatschap.
Worden mensen rechtstreeks lid
van De Nieuwe Vakbeweging en kiezen ze
vervolgens bij welke sector ze willen horen,
of worden ze lid van een sectorale club die
zich vervolgens bij De Nieuwe Vakbeweging
aansluit? De opvatting van het congres was
MEI 2012

Het themacongres in Den Haag adviseert de bondsraad die uiteindelijk de inzet van FNV Bouw bepaalt
helder: 94 procent voelt voor een rechtstreeks
lidmaatschap. Minder eensgezind
was het congres over de vraag of er één vorm
van lidmaatschap moet komen, dan wel een
basislidmaatschap met beperkte rechten
met daarnaast de keuze voor extra’s. Voor
het basislidmaatschap koos 53 procent, terwijl
de overige 47 procent opteerde voor een
standaardvorm.
Werk en inkomen
Hoe breed moet De Nieuwe Vakbeweging
eigenlijk zijn? Is die er alleen voor werk en
inkomen of horen er ook maatschappelijke
MEI 2012
vraagstukken bij, zoals zorg, milieu en
huurdersbelangen? Voor zo’n bredere opzet
koos 65 procent. Een grote meerderheid (91
procent) was het ook eens met de stelling
dat de koepel van De Nieuwe Vakbeweging
strategisch moet kunnen bepalen welke
sectoren en dwarsverbanden meer aandacht
behoeven. Daar moeten dan extra mensen
en middelen voor worden ingezet. In dat
verband maakte het bondsbestuur duidelijk
dat FNV Bouw sterk hecht aan de uitruil tussen
de grote en de kleinere bonden, zoals in
Dalfsen overeengekomen. De grote moeten
zich omvormen tot kleinere, herkenbare een-
Casco Plein
Themacongres
heden. En de kleine moeten erkennen dat
hun autonomie “niet tot in lengte van jaren
in beton gegoten is”, zoals de bondsvoorzitter
het formuleerde. Aan het einde van het
congres kwam de beslissende vraag: moet
FNV Bouw zich aansluiten bij De Nieuwe
Vakbeweging? Het was toen al geen verrassing
meer dat de uitslag niets aan duidelijkheid
te wensen over zou laten: 95 procent
zei daar volmondig ja op.
Toe aan vernieuwing
Met de uitspraken van het congres en de
uitkomsten van de andere vormen van ledenraadpleging,
heeft de bondsraad op
zijn jaarvergadering van 31 mei en 1 juni
de instrumenten in handen om besluiten
te nemen over de inzet van FNV Bouw met
betrekking tot De Nieuwe Vakbeweging. De
bond zal aansturen op de inrichting van
een bouwkolom als één van de pijlers onder
de nieuwe organisatie. “We zijn toe aan
vernieuwing”, constateerde bondsvoorzitter
John Kerstens in zijn slotwoord. “Wat FNV
Bouw betreft gaan we op weg naar een club
waar niemand omheen kan en waar iedereen
bij wil horen.” ●
Klijnsma: meer
macht voor leden
Op 1 mei, de Dag van de Arbeid, presenteerden
Jetta Klijnsma en haar collegakwartiermakers
hun ideeën over De Nieuwe
Vakbeweging als opvolger van de FNV.
Klijnsma wil dat de leden meer macht krijgen
in de nieuwe organisatie. Er komt als
het aan haar team ligt een gekozen ledenparlement
en een rechtstreeks door de leden
gekozen voorzitter. Mensen bepalen zelf
waar zij lid van zijn: van zelfstandige sectoren
zoals bouw of onderwijs en/of van doelgroepen,
bijvoorbeeld jongeren of zzp’ers.
Op de contouren voor de nieuwe vakbeweging
kan tot 1 juni worden gereageerd op de
website devakbeweging.nu. Op zaterdag 23
juni vindt de officiële oprichting plaats en
kunnen bonden en organisaties zich gaan
aansluiten.
7

In de wijk
tekst Charlie Schuurman beeld Jeroen Poortvliet
Bijzonder wijkplatform bundelt en ondersteunt projecten en talenten
Burgerinitiatieven zetten de wijk
Spangen weer in positief daglicht
‘Welkom in Spangen’. De naam van het nieuwe burgerplatform dat onlangs in de Rotterdamse wijk
gelanceerd werd, klinkt voor een buitenstaander wellicht even uitnodigend als opmerkelijk. Want nog
niet zo lang geleden stond de buurt bekend als één van de grootste no-go area’s van ons land. Dankzij
de inzet van de eigen bewoners behoort dat gitzwarte imago steeds meer tot het verleden.
8
Plein
MEI 2012

Een man op leeftijd laat zijn hondje uit en
groet een voorbij fietsende jonge moeder
en haar kind. Het tafereel is treffend voor
het nieuwe Spangen, dat gestaag weer een
wijk aan het worden is waarin je prettig kunt
wonen en vertoeven. Een wijk ook, waarin de
onderlinge betrokkenheid van de bewoners
groot is en waar veel ruimte bestaat voor allerlei
culturen en leefstijlen. Dat is althans
het streven. De weg ernaar toe is nog een
lange, want de Rotterdamse wijk komt uit
een heel diep dal (zie kader). Toch strookt
de huidige realiteit al lang niet meer met
het bedenkelijke beeld dat velen nog van
Spangen zullen hebben. De talloze renovatieprojecten
in de wijk laten echter zien dat
er letterlijk aan een beter imago gebouwd
wordt. Op sociaal vlak gaat dat bouwproces
nog veel sneller. Zo is onlangs de campagne
‘Welkom in Spangen’ gelanceerd. Een initiatief
van onder meer woningcorporatie Woonstad
en de gemeente Delftshaven, maar
bovenal van de Spangenaren zelf.
Platform
“Welkom in Spangen is een online platform,
waar wijkbewoners terecht kunnen met
ideeën, projecten en hulpvragen”, zo legt
projectmanager Pamely Tijthoff uit. “Op de
website zijn blogs en columns te vinden,
maar ook videoreportages die gemaakt zijn
door jongeren uit de wijk. Op de zogeheten
marktplaats op de website kunnen bewoners
een beroep doen op elkaars hulp. Bijvoorbeeld
bij het aanleggen van een tuin of iets
dergelijks.” Sinds de lancering, een dikke
maand geleden, gaat het crescendo. Al meer
dan twintig bewoners zetten zich inmiddels
in voor één of meerdere initiatieven.
Tijthoff, zelf een zeer betrokken bewoonster
van de wijk, coördineert de verschillende
activiteiten vanuit het zogenaamde ‘Bureau
Spangen’. Dat doet ze samen met twee
stagiairs en een handvol vrijwilligers. Ze
vertelt: “Vanuit Bureau Spangen bundelen
we de krachten van bewoners, ondernemers,
wijkpartijen en ondersteunen we de
lopende maar ook de nieuwe initiatieven
en projecten in de wijk. Deze volgen we en
maken we zichtbaar op het platform, Twitter
en Facebook, waardoor bewoners en organisaties
weten wat er speelt in de wijk. Een
voorbeeld hiervan is het ondernemersontbijt,
bedoeld voor middenstanders en zzp’ers uit
de wijk, maar ook voor bewoners die buiten
MEI 2012
Spangen een eigen onderneming hebben.
Tijthoff: “De wijk kent vele ondernemers,
maar vaak kennen ze elkaar niet. Het ontbijt
fungeert dus als een ontmoetingsmoment
dat kan leiden tot samenwerking of ondersteuning
van elkaar. Dit idee kwam ook van
een ondernemer in de wijk. Wij betrekken
nu de andere ondernemers en wijkpartijen
hierin en Welkom in Spangen verzorgt de
campagne. Krachten bundelen, daar draait
het allemaal om. Om dit initiatief te ondersteunen,
worden ondernemers in Spangen
gefilmd door een aantal jongeren uit de
wijk die betrokken zijn bij ‘Thuis Op Straat’
(TOS). Deze maatschappelijke organisatie
zorgt ervoor dat bijvoorbeeld voormalige
hangjongeren zich nu inzetten voor de wijk.
Ze krijgen begeleiding bij het maken van de
filmpjes, die uiteindelijk ook op de website
worden geplaatst. Op die manier kunnen
ze zich hierin ontwikkelen en deze werkzaamheden
op hun cv zetten. Dat biedt hen
perspectief voor de toekomst.” Hoewel nog
Plein
In de wijk
Pamely Tijthoff, zelf een betrokken bewoonster van de wijk, coördineert de activiteiten vanuit Bureau Spangen
maar net begonnen wint de campagne snel
aan bekendheid en populariteit. Toch is er,
daar waar het gaat om het imago, nog een
lange weg te gaan, weet ook Tijthoff. “Het
stempel dat Spangen vanuit het verleden
met zich meedraagt, veeg je niet in één keer
weg. Dat begrijpen de betrokken organisaties
ook. Vandaar dat voor het hele project
tien jaar is uitgetrokken. Maar al op veel
kortere termijn zullen de eerste resultaten
zichtbaar zijn. Het is daarbij heel goed om
te zien dat Welkom in Spangen zowel bij
bewoners en ondernemers als bij instanties
erg leeft. Sparta is één van de wijkpartijen
die het initiatief vanaf de start omarmt en
ondersteunt. Mogelijk verhuist Welkom in
Spangen binnenkort naar het Spartapark-
Noord zodat we zelfs buren worden. Op die
manier zet iedereen z’n beste beentje voort.
Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat over
een paar jaar een stuk positiever naar Spangen
gekeken wordt.” ●
Meer informatie: welkominspangen.nl.
9

10
In de wijk
De wijk Spangen
Plein
Spangen. De naam van deze Rotterdamse
wijk is bijna even beroemd als berucht.
Beroemd vanwege het Kasteel met de kenmerkende
torentjes, dat als oudste voetbalstadion
van ons land nog steeds dienst
doet als thuishaven van Sparta Rotterdam.
Gebouwd in 1916, vormde de voetbaltempel
het kloppend hart van de nieuwe wijk
die er omheen gebouwd werd. Tot in de
jaren zestig was Spangen het domein van
ambtenaren en onderwijzers, maar ook van
gegoede ambachtslieden die er een degelijk
onderkomen vonden. Berucht werd de wijk
pas in de decennia daarna, toen overlast
en criminaliteit langzaamaan de overhand
begonnen te krijgen. Naarmate de wijk
verslechterde en werd overgenomen door
huisjesmelkers, zochten de Spangenaren
hun heil elders in de stad. De huisjesmelkers
voorzagen ondertussen de allerarmsten
van slecht onderhouden woningen die in
rap tempo verpauperden. Spangen gleed
zienderogen af van een statige wijk, naar
een buurt waarin er meer hout dan raam
in de sponningen zat en waar drugsdealers
en -koeriers, mensensmokkelaars en ander
gespuis de scepter zwaaiden. Eind jaren negentig
vormde Spangen het decor van de gelijknamige
Nederlandse politieserie, waarin
hoofdrolspeelsters Linda de Mol en Monique
van de Ven de misdaad te lijf gingen. Aan
inspiratie geen gebrek; de serie liep van
1999 tot 2006. Rond die tijd waren de bewoners
het helemaal zat. Na felle protesten
eind jaren negentig, kregen ze eindelijk
gehoor en werd de wijk door corporaties en
gemeente flink onder handen genomen en
geleidelijk aan gerenoveerd. Uiteraard begon
ook die operatie bij het stadion, dat in 1999
een complete metamorfose onderging, maar
met het behoud van de torentjes nog wel
een deel van de oude glorie behield. Datzelfde
lot wachtte de verpauperde, maar nog
steeds zeer aantrekkelijke, grotere woningen
in de wijk. Deze werden voor bijna niets aangeboden,
op voorwaarde dat de nieuwe eigenaren
ze zouden opknappen. De bewoners
van deze zogenaamde kluswoningen namen
daarmee niet alleen gereedschap mee naar
de wijk, maar ook hun hogere inkomens. De
combinatie van die twee zorgde ervoor dat
de wijk weer in aanzien steeg. Nog steeds
zijn in de wijk renovaties aan de gang, maar
de rust is er inmiddels wedergekeerd. Mede
door initiatieven die door de bewoners van
Spangen zelf zijn opgezet en waar Welkom
in Spangen er één van is.
MEI 2012

eeld Bert Janssen
Sandra
Sandra Vos (43) werkt aan
wijk- en dorpsvernieuwing bij
woningcorporatie Lefier. De helft
van haar tijd doet ze dat in de
functie van projectleider parti-
cipatie bij Lefier StadGroningen
en de andere helft werkt ze als
gebiedsontwikkelaar bij Lefier
Hoogezand Stadskanaal. Ook is
zij binnen de bond actief in de
landelijke sectorraad. Voor Plein
schrijft Sandra over wat haar
bezighoudt.
MEI 2012
Participatie?
Plein
Column
De wekker ging vroeg op 25 april. Het was de dag van het FNV Bouw-themacongres over
De Nieuwe Vakbeweging. Dat het anders moet met de vakbeweging is iets wat veel mensen
onderschrijven. Maar hoe precies is een lastig vraagstuk. Het kader is vastgesteld in Dalfsen
en de kwartiermakers hadden de opdracht om op 1 mei een voorstel neer te leggen. Maar het
belangrijkste is dat wij als leden er iets van gaan vinden. De vakbond is tenslotte van óns.
Het zou mijn eerste congres worden en ik was benieuwd naar de deelnemers. Zouden ook
hier de mannen in de meerderheid zijn? En de gemiddelde leeftijd hoog? Ik deel mijzelf nog
altijd in bij de categorie ‘jong’. Dat dit niet helemaal meer klopt, ontdekte ik op de heenreis.
Ik stapte de tram in en vroeg de bestuurder waar ik het beste uit kon stappen. Hij beant-
woordde mijn vraag al rijdend. Enigszins onhandig liep ik vervolgens naar achteren door de
overvolle tram, waarop een jong ventje — heel netjes overigens — aan mij vroeg: “Mevrouw,
wilt u hier zitten?” Ik was toch wel een beetje van mijn stuk gebracht en gaf aan dat het niet
nodig was. “Maar toch bedankt”, zei ik er nog immer beduusd achteraan. Op het congres
aangekomen werd mijn voorgevoel bevestigd. De mannen en de ‘oudere generatie’ waren
volop aanwezig. Uiteraard fijn dat zovelen waren gekomen, maar de jongeren laten het toch
echt afweten op dit soort momenten. Voor zover er nog sprake is van een groep jonge leden.
Ik zie daarin een parallel met het participatiewerk. Daar is het ook nodig dat huurders en be-
woners worden betrokken bij hun woon- en leefomgeving, en bij beleidsthema’s van de cor-
poratie. Ook hier loop je tegen structuren aan die al jarenlang op dezelfde manier werken. Ik
heb respect voor de tijd die daarin wordt gestoken, maar de maatschappij is veranderd en de
participatie is enigszins blijven staan. De ‘gevestigde orde’ staat niet altijd open voor veran-
dering. Ook hier merk ik dat de jongere generatie minder makkelijk van zich laat horen — al
weet ik ze misschien ook minder goed te vinden. Verandering is een tijdrovend en soms saai
en lastig proces. Af en toe moet je even slikken en de tijd nemen om te kijken wat er gebeurt
en waar weerstand vandaan komt. Hoe De Nieuwe Vakbeweging eruit gaat zien is daarom ook
nog lang niet helder. Ik wens eenieder die daarbij betrokken is veel wijsheid. En laten wij
als leden van FNV Bouw het veranderingsproces positief-kritisch blijven volgen. Wie weet zit
tijdens het volgende congres de zaal wél vol jongeren. Dan zal ik toegeven dat ik langzamer-
hand opschuif richting de ‘middelbare leeftijd’. ●
11

Kunst in de wijk
12
Plein
beeld Henk van der Veen
MEI 2012

MEI 2012
Plein
Fleurig
fresco
Kunst in de wijk
De Jeroen Boschtuin is een groene oase
middenin het hart van ‘s-Hertogenbosch.
De huidige tuin maakte ooit deel uit van
een veel grotere kloostertuin, omringd door
muren. Tegenwoordig zijn de paters verdwenen
en is het klooster door eigenaar Brabant
Wonen opgedeeld in woonappartementen.
De voormalige kloostertuin wordt opgeknapt
en omgevormd tot een ware ‘Tuin der Lusten’,
verwijzend naar het beroemde schilderij
van de naamgever van de tuin. Op één
van de oude kloostermuren verrees vorig jaar
een bijna twintig meter lang en vier meter
hoog fresco. Een knap staaltje vakmanschap
van leerlingstukadoors en -restauratieschilders,
die met dit project hun meesterproef
aflegden. Voor dit voorjaar staat weer een
dergelijk project op de agenda, waarmee de
tuin straks een fabelachtige recreatieplek
zal worden. ●
13

14
Kiosk
Plein
Evc-portal op komst
Er komt een evc-portal voor corporatiemedewerkers.
Evc staat voor ‘erkenning van verworven
competenties’. In een evc-procedure
wordt nagegaan welke opleidingen en ervaringen
een werknemer heeft opgebouwd. Dat
wordt afgezet tegen landelijk erkende beroepsstandaarden.
Het resultaat wordt vastgelegd
in een ervaringscertificaat, dat gelijk
staat aan een bepaald diploma of certificaat.
Corporatiemedewerkers kunnen op de portal,
die binnenkort wordt gelanceerd, zo’n certificaat
laten samenstellen. Zo kunnen ze hun
kwaliteiten toetsen en inzichtelijk maken.
Evc is een hulpmiddel bij ontwikkeling en
mobiliteit en sluit mooi aan op de Loopbaanwijzer
van Flow Wep (zie hiernaast, red.).
De evc-portal bevat informatie voor werkgevers
en werknemers. Er zijn subsidies die
het voor corporaties aantrekkelijker maken
om deelname te stimuleren.
Ambassadeurs Flow naar corporaties
Het Fonds Leren en Ontwikkelen Wooncorporaties
(Flow) gaat op bezoek bij
woningcorporaties. Het fonds heeft drie
ambassadeurs in tijdelijke dienst aangesteld
om de producten en diensten van Flow aan
de man te brengen. Flow vindt namelijk
dat corporaties daar te weinig gebruik van
maken, terwijl ze er wel voor betalen. De
website van Flow (flowwep.nl) en de nieuwsbrieven
die het fonds verspreidt, helpen
onvoldoende om het gebruik van producten
en diensten te bevorderen. Daarom is gekozen
voor deze persoonlijke aanpak. Sinds
1 maart zijn de drie ambassadeurs aan de
slag. Het zijn Marissa van Rossum (Midden-
Nederland), Ans Sneekes (Noord-Nederland)
en Fons Lustenhouwer (Zuid-Nederland).
Uit onderzoek is gebleken dat 96 procent
van de corporaties Flow kent. Door middel
van mondelinge contacten hoopt het fonds
Bij de hand
op je werk
Primeur! Blader met de
FNV Bouw-App door je nieuwe
cao. Drie klikken en je bent
van alles op de hoogte.
Jouw nieuwe cao
in de FNV Bouw-App!
voor iOS + Android
Nieuw! Nieuw!
meerdere onderwerpen gelijktijdig en volledig
voor het voetlicht te kunnen brengen. De
verwachting is dat daar een toename van het
gebruik van de serviceproducten van Flow
uit voortvloeit. De ambassadeurs proberen
bij zoveel mogelijk corporaties over de vloer
te komen. FOTO ANP
MEI 2012

Tilburgse corporaties bieden
lastige klanten uitzicht op huis
Drie woningcorporaties in Tilburg gaan mensen met een problematisch
verleden meer kans geven op een huurhuis. Daarvoor is KansWonen
geïntroduceerd. Dat is een experiment om een moeilijke groep woningzoekenden
te laten aantonen dat ze goede huurders zijn. De corporaties
Tiwos, WonenBreburg en TVB Wonen verzamelen eerst, met toestemming
van de potentiële huurder, informatie over diens verleden bij de
politie, de sociale dienst en het maatschappelijk werk. Vervolgens worden
met de woningzoekende afspraken gemaakt over woongedrag, werksituatie,
criminele activiteiten en schuldsanering. Daarna krijgt hij of zij
een huis toegewezen in de Kruidenbuurt met een huurcontract voor een
jaar. Na die periode volgt een evaluatie, op grond waarvan het contract
wordt beëindigd of omgezet in een definitieve overeenkomst.
FOTO PIET DEN BLANKEN/HH
MEI 2012
Plein
Kiosk
Mitros helpt nu ook vogels onderdak
De Utrechtse woningcorporatie Mitros zorgt niet alleen voor huisvesting van mensen,
maar helpt tegenwoordig ook vogels aan onderdak. Huurders uit de De Lessepsbuurt
hadden de corporatie gevraagd te bevorderen dat de vogels in de wijk
zouden terugkeren. Het nestelen werd bemoeilijkt door de eisen die het Bouwbesluit
van 1992 aan daken stelt. Daardoor zijn de vogels gevlogen. Mitros en de
gemeente Utrecht bleken gevoelig voor het argument van de bewoners dat vogels
bij een woonwijk horen en maakten een plan voor nieuwe vogelhuisvesting. Een
timmerman die in de wijk woont bood daarbij zijn medewerking aan, toen het plan
door de hoge kosten aanvankelijk nog dreigde te stranden. In de wijk hangen nu
53 mussenvides en 54 gierzwaluwkasten. Om ze op de goede hoogte te bevestigen,
waren hoogwerkers nodig die kosteloos ter beschikking werden gesteld door BAM
en ERA Contour. Zo heeft brede samenwerking ertoe geleid dat het in de De Lessepsbuurt
nu goed wonen is voor mensen én vogels.
FOTO SIJMEN HENDRIKS/HH
Bondsleden maken het
verschil in sociaal plan
Bij veel corporaties onderhandelt FNV Woondiensten
over een sociaal plan. Dat zijn soms lastige
onderhandelingen. In een aantal gevallen hebben
de leden van de bond bewerkstelligd dat er verbeteringen
in het sociaal plan werden aangebracht.
Bij woningcorporatie Portaal bijvoorbeeld wezen
de leden het principeakkoord over een sociaal plan
af. Daarna wisten FNV Woondiensten en de andere
bij het plan betrokken bonden alsnog een aantal
verbeteringen af te dwingen. Daarna werd het plan
met een zeer ruime meerderheid aangenomen.
Ook bij corporatie Gooi en Omstreken in Hilversum
stemden de leden niet direct in met het voorgelegde
principeakkoord. Een extra onderhandeling
leidde ertoe dat het sociaal plan op enkele punten
werd aangepast en vervolgens aangenomen.
Bij een aantal corporaties zijn zoveel medewerkers
lid van de bond, dat een goed sociaal plan in één
keer kan worden uitonderhandeld. Dat was bijvoorbeeld
het geval bij de ledenraadpleging over een
sociaal plan rond een voorgenomen fusie tussen
IntermarisHoeksteen en Wherestad.
In deze trajecten konden de leden van FNV Woondiensten
het verschil maken. De tijd dat het vanzelf
goed kwam, is duidelijk voorbij. Het illustreert
waarom het meer dan ooit belangrijk is dat corporatiemedewerkers
zich organiseren. En dat ze FNV
Woondiensten betrekken bij het afsluiten van een
sociaal plan.
15

Leerbedrijf
Roosendaalse corporatie Aramis AlleeWonen Beste Leerbedrijf
‘We behandelen stagiairs het
tekst Marlous Brand beeld Jeroen Poortvliet
liefst als gelijkwaardige collega’s’
“We hebben ons gecommitteerd aan het opleiden van studenten. Dan moet je genoeg tijd en ruimte
vrijmaken om dat op een goede manier te doen”, vindt stagebeleider Lia van Nijnatten. Deze instelling
heeft Aramis AlleeWonen uit Roosendaal onlangs de prijs voor het Beste Leerbedrijf opgeleverd. Vol-
gens Van Nijnatten is een corporatie dé plek om je als student op je toekomst voor te bereiden.
16
Plein
MEI 2012

Het was pas haar tweede werkdag toen managementassistent
Lia van Nijnatten voor
het eerst een stagiair onder haar hoede
kreeg. “De lamme leidt de blinde”, lacht ze.
“Zo voelde het wel een beetje, maar ach,
het was uit nood geboren en ik wilde graag
helpen. Gelukkig kende ik de organisatie
al redelijk doordat ik hier jaren eerder als
uitzendkracht had gewerkt. Ik durfde het
dus wel aan.” Inmiddels is Van Nijnatten
door de wol geverfd. Ze is in haar vier jaren
bij de corporatie verantwoordelijk geweest
voor vier stagiairs en de vijfde, de 18-jarige
managementassistente-in-opleiding Rowi
Ribbens, is begonnen aan haar laatste stagemaand.
Rowi is niet alleen, in totaal lopen
er 35 studenten stage bij Aramis AlleeWonen,
verdeeld over de vestigingen Breda en
Roosendaal. De begeleiding van deze jongeren
is zo goed geregeld, dat de corporatie in
maart werd uitgeroepen tot beste leerbedrijf
van Nederland.
Flexibele werkhouding
De verkiezing tot Beste Leerbedrijf werd − in
opdracht van het ministerie van OCW − georganiseerd
door stichting Samenwerking
Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB). De
nominatie kwam voor de stagebegeleiders
als een verrassing, herinnert Van Nijnatten
zich. “Zelf vinden we onze manier van
opleiden heel gewoon. We behandelen de
stagiairs zoveel mogelijk als gewone collega’s.
Dat wil zeggen, we beginnen met
MEI 2012
Plein
Leerbedrijf
Lia van Nijnatten: ‘De nominatie kwam voor ons stagebegeleiders als een complete verrassing’
een sollicitatieprocedure, compleet met een
sollicitatiebrief en -gesprekken. Zo krijg
je al een beeld van wat diegene wil leren
Managementassistente-in-opleiding Rowi Ribbens (18) is één van de 35 stagiairs van Aramis AlleeWonen
tijdens de vijf stagemaanden. Notuleren,
agendabeheer of organiseren bijvoorbeeld.
Natuurlijk hebben we als corporatie ook
enkele leerdoelen. Voor een managementassistent
is het bijvoorbeeld belangrijk om
verbanden te kunnen leggen. De afdelingen
binnen het pand werken allemaal samen en
zitten niet op afzonderlijke eilandjes. Sterker
nog, we hebben sinds 2007 een nieuw
pand waarin we werken volgens de principes
van Het Nieuwe Werken. Niemand heeft een
vaste plek. Als managementassistent moet
je daarnaast toegankelijk, accuraat en vooral
ook flexibel zijn. Je bent weliswaar toegewezen
aan een bepaalde manager, maar
in principe kan ieder van de zes managers
binnen de corporatie een beroep op je doen.
Die werkhouding proberen we de stagiairs
mee te geven.”
Snuffelstage
Dat juist een corporatie de titel Beste
Leerbedrijf wint, is volgens Van Nijnatten
te danken aan de maatschappelijke betrok-
17

18
Leerbedrijf
Plein
‘Je moet stimuleren dat jongeren hun stagetijd bij de corporatie gebruiken om hun blik te verruimen’, vindt Van Nijnatten
kenheid. “Bedrijven zien stagiairs helaas
nog teveel als goedkope krachten”, vindt ze.
“Soms mogen ze alleen maar hele dagen
meekijken en verslagen kopiëren. Hier laten
we ze juist volledig meedraaien binnen het
team. Ze beginnen naast mij, maar op gegeven
moment moet ik hen gaan schaduwen
in plaats van zij mij. Ik zeg altijd: je hebt
nu gezien hoe het moet, probeer het nu zelf
eens. Dat kost tijd, maar die ruimte krijgen
we als stagebegeleiders. We zijn een leerbedrijf,
dus ik zit er voor háár belang. Of
zo’n werkwijze in een doorsnee bedrijf ook
mogelijk is vraag ik me af. Een corporatie
heeft toch een maatschappelijk werkveld.
Die betrokkenheid geef je door aan de stagiair.”
Eén van de complimenten die de jury
Aramis AlleeWonen gaf bij de uitreiking,
betreft de open manier waarop de corporatie
opleidt. “We willen stagiairs graag iets
meegeven”, vertelt Van Nijnatten. “Dit is
hun eindstage en hierna volgt het werkende
leven. Als ze nog vragen hebben of bepaalde
zaken moeten bijleren, is dit het moment
om daarmee aan de slag te gaan. Jongeren
hebben het tegenwoordig al moeilijk genoeg
op de arbeidsmarkt. Het zal mij niet gebeuren
dat stagiairs hier weggaan en dat een
werkgever later vraagt: wat heb je daar bij
Aramis in vredesnaam geleerd?”, lacht ze.
“Het mooie van een corporatie is dat ze hier
kunnen snuffelen aan verschillende sectoren
en functies. Je moet stimuleren dat ze deze
tijd gebruiken om hun blik te verruimen. Als
stagiairs hier weggaan hoeven ze echt niet
alles te weten en te kunnen, maar ze moeten
wel zoveel mogelijk bij de hand hebben
gehad.” In het geval van stagiaire Rowi betekende
dit dat zij behalve binnen het team
van managementassistenten ook mee mocht
lopen op andere afdelingen. Van Nijnatten:
“Ze heeft juridische ervaring, dus heb ik
haar gevraagd of ze bij de afdeling klantbeheer
wilde rondkijken. Als stagiairs het heel
goed doen laten we ze ook meelopen bij de
directie. Dat is weer een extra uitdaging en
een mooie ervaring. De jury vond het ook
opvallend dat we stagiairs ook vertrouwelijke
documenten toevertrouwen. Hier vinden we
dat normaal. Mijn ervaring is dat als je vertrouwen
geeft, je ook vertrouwen terugkrijgt.
En dat is tot op heden ook altijd goed gegaan.”
●
Beste Leerbedrijf 2011
Met de verkiezing tot Beste Leerbedrijf won
Aramis AlleeWonen 2500 euro die ze kan
besteden aan de stagebegeleiding. Andere
genomineerden waren timmerfabriek Schilte
Houtbewerking uit IJsselstein en kraamzorginstelling
De Kraamvogel uit Amstelveen.
MEI 2012

John
John Kerstens
bondsvoorzitter
(Vakbonds)politiek
Vorige keer schreef ik ‘De politiek doet niet aan belangenbehartiging,
maar aan ... politiek’. Inmiddels
hebben we weer kunnen meemaken hoe wáár dat is.
Eerst viel het kabinet. En terwijl de voormalige gedoogpartners
elkaar nog voor rotte vis uitmaakten, werd in
twee dagen tijd een bezuinigingspakket van heb-ik-joudaar
in elkaar gefl anst. Partijen die het daarvóór over
zowat alles met elkaar oneens waren, ‘sprongen over
hun schaduw heen’ en lieten zien hoe ‘daadkrachtig’
de politiek is.
Maar terwijl hun voorlieden op tv trots vertelden wat
een prestatie van formaat ze hadden geleverd, maakte
FNV Bouw de balans op. Het is mooi dat wat pijnlijke
bezuinigingen worden teruggedraaid. Minder mooi is
dat daar nogal wat ellende voor terugkomt. Uit een
lange rij noem ik slechts twee dingen: door het in de
prullenbak gooien van het pensioenakkoord raakt de
door ons voor elkaar gebokste fatsoenlijke AOW op 65
buiten beeld. En de ‘hervorming van de woningmarkt’
treft starters en doorstromers, waardoor de woningmarkt
nog méér in het slot valt en de crisis in onze sectoren
nóg langer voortduurt.
Dat de broekriem moet worden aangehaald, daar is
iedereen het wel over eens. Er zullen pijnlijke keuzes
gemaakt moeten worden, die iedereen zal voelen. Er
valt dus wat te kiezen op 12 september. Ik zelf vind
dat maar een schrale troost. Standpunten en met veel
bravoure verkondigde principes zullen, als het pluche
lonkt, immers zo weer worden ingeruild. Waarvoor? Dat
is onvoorspelbaar. De vakbeweging moet zich dus snel
verenigen achter een eigen agenda. We moeten dan zelf
ook wel stoppen met politiek, met ‘vakbondspolitiek’.
Met geneuzel over onszelf, over structuren en onderlinge
machtsverhoudingen. We moeten over onze eígen
schaduwen heenstappen en laten zien wat we waard
zijn. Wat onze mensen, u dus, ons waard zijn.
MEI 2012
Service
FNV Bouw ledenservice
Vakbondscentra
FNV Bouw heeft in het land dertig vakbondscentra. Daar kunnen
leden bij de vakbondsconsulent terecht met vragen over bedrijfstakeigen
regelingen en met vragen of problemen over werk en inkomen.
Nadere informatie bij de helpdesk van FNV Bouw: 0900 368 26 89.
Lokale afdelingen
FNV Bouw heeft, verspreid over het land, meer dan driehonderd
lokale afdelingen. Leden kunnen bij de vraagbaak van de afdeling
terecht met vragen en problemen. Ook contactgegevens van de
vraagbaak zijn op te vragen via 0900 368 26 89.
Re-integratiebegeleiding
FNV Bouw heeft vrijwilligers die zijn opgeleid om leden te begeleiden
bij hun re-integratieproces, bijvoorbeeld bij ziekte, werkloosheid
of bij (her)keuring voor een WAO/WIA-uitkering. Schakel de reabegeleider
zo vroeg mogelijk in. Bel daarvoor met 0900 368 26 89.
Advies Sociale Voorzieningen (ASV)
FNV Bouw geeft leden met een laag inkomen advies over sociale
voorzieningen. ASV’ers (geschoolde kaderleden) weten alles over bijzondere
bijstand, kwijtscheldingsregelingen, langdurigheidstoeslag,
aanvullende bijstand, zorg- of huurtoeslag. Bel 0900 368 26 89.
Contributietabel FNV Bouw
(per 1 juli 2011)
Plein
Normtarief voor werkende leden
22 jaar en ouder € 15,42
21 jaar € 13,11
20 jaar € 11,56
19 jaar € 9,25
18 jaar € 7,71
17 jaar € 6,17
15 en 16 jaar € 3,85
Aangepast tarief
voor leden met uitkering etc.* 22 jaar en ouder € 9,10
voor leden met uitkering etc.* 21 jaar en jonger € 0,00
leden van 65 jaar en ouder € 5,09
partners van overleden leden zelf niet in loondienst € 4,47
parttimers die 20 uur of minder werken € 9,10
parttimers die 21 tot en met 30 uur werken € 11,56
* leden met WW, IOAW, ZW of bijstand of samenloop met
WIA/WAO/Wajong/WAZ
leden met prepensioen en vut-uitkering
leden met verlaagd loon in het 2de ziektejaar
leden met WIA/WAO/Wajong/WAZ 65% of meer afgekeurd
huismannen (rolwisseling)
19

22
Project
Plein
Gevarieerde wijk richt zich op bonte mix van bewoners
Ambitieuze Zwolse Muziekwijk
tekst Charlie Schuurman beeld SWZ/Pieter Jansen
kent verschillende componisten
Net buiten het centrum van Zwolle realiseert de Woningstichting SWZ een opmerkelijke nieuwe woonwijk.
Deze Muziekwijk is namelijk in diverse fases en op bijzondere wijze aanbesteed, waarbij de verantwoor-
delijkheid van ontwerp en uitvoering bij verschillende consortia ligt. Los daarvan moet het ook nog eens
één van de meest duurzame woonomgevingen van ons land worden.
MEI 2012

Terwijl de eerste bewoners van de Zwolse
Muziekwijk al lang en breed genieten van
hun nieuwe woning, wappert vijftig meter
verderop een vlag in de nok van een appartementencomplex.
Het bouwwerk dat recent
zijn hoogste punt heeft bereikt, is onderdeel
van de tweede fase van het nieuwbouwproject
Muziekwijk. In totaal kent de nieuwe
wijk vier bouwfases, die los van elkaar en
op bijzondere wijze zijn aanbesteed. Dat
zorgt ervoor dat nu al, tijdens de bouw, grote
variaties waarneembaar zijn. Verschillen die
straks ook kenmerkend zullen zijn voor de
buurt als geheel. De Muziekwijk zal namelijk
– als deze in 2014 helemaal gereed is – bestaan
uit 329 woningen en appartementen,
zowel in de koop- als de huursector. Onderling
wijken ze sterk af qua afmetingen, ook
MEI 2012
heeft ieder woonblok een geheel eigen uitstraling.
Toch is er ook gewaakt voor het feit
dat de verschillende onderdelen van de wijk
goed bij elkaar passen. Daardoor moet de
Muziekwijk bovenal een thuishaven worden
voor een bonte mix van bewoners.
Thuiskomen
“Al snel werd duidelijk dat het zich thuisvoelen
in de wijk door de toekomstige
bewoner maatgevend zou worden in de
planontwikkeling. Pas later in het traject
kwam daar de doelstelling bij om het ook
één van de duurzaamste wijken van ons land
te maken”, zo vertelt gebieds- en projectmanager
Erik van der Linden namens de
Zwolse Woningstichting SWZ. “Tijdens de
voorbereidingen kwamen we tot de conclusie
Plein
Project
dat we hier vooral een wijk wilden neerzetten,
waarin iedere bewoner graag thuis wil
komen. Dat was althans de verrassende uitkomst
van een workshop over duurzaamheid
in de nieuwe wijk. We gingen er eigenlijk
vanuit dat de verschillende partijen, waaronder
overheid, aannemers, makelaars en de
toekomstige bewoners zelf, vooral in zouden
gaan op de toepassing van duurzame materialen
en het besparen van energie. Maar alle
partijen bleken vooral een wijk te wensen
met een sterke sociale cohesie, waar tevens
veel ruimte voor groen moest komen.”
Design en construct
Daarop begon de woningcorporatie aan een
bijzondere aanbestedingsronde op basis van
de contractvorm ‘design and construct’.
23

24
Project
Plein
De bouw van een appartementencomplex uit de tweede fase is nog in volle gang
Van der Linden legt uit: “Bij deze vorm komt
de verantwoordelijkheid voor het ontwerp
en de uitvoering bij de aannemer te liggen.
Die aanpak hebben we bij elke bouwfase opnieuw
toegepast. In eerste instantie lag de
focus nog op de kosten, maar die is gaandeweg
verschoven naar de kwaliteit. De aannemer
die een dergelijke aanbesteding wint,
moet namelijk zelf met een architect om
tafel om uit te zoeken wat mogelijk is voor
het budget dat SWZ van tevoren heeft vastgesteld.
Omdat de eventuele extra kosten
ook voor de aannemer zijn, krijg je een competitie
die automatisch meer draait om het
creatief omgaan met het ontwerp en materialen,
dan om het goedkoopste plan. Degene
die simpelweg de meeste kwaliteit weet te
bieden voor het beschikbare budget, krijgt
de opdracht. Daarbij moet gezegd, dat we
telkens eerst een selectie hebben gemaakt
van vier aannemers. Zij konden overigens
ook punten verdienen op gebieden als de
planning, bewonerswensen die op het laatste
moment nog doorgevoerd kunnen worden
en het afprijzen van meerjarig onderhoud.”
Van der Linden is zeer te spreken over deze
manier van werken. Het leverde in de eerste
bouwfase bijvoorbeeld maar één opleverfout
op. De verklaring laat zich raden: de aannemer
weet precies wat hij bouwt. Hij is
immers zelf betrokken geweest bij de ontwikkeling
van het ontwerp en bij de keuze
voor de materialen die hij gebruikt. “De
aannemers zijn dan ook erg enthousiast over
deze manier van aanbesteden”, zegt Van
der Linden. “De faalkosten zijn laag en het
bouwtempo ligt hoog. Al moet ik wel zeggen
dat niet alle partijen even blij zijn. De architecten,
waarvan er vier per aanbesteding
meedoen, steken er veel tijd en dus geld in.
Bij een kans van 25 procent om de opdracht
te krijgen is deze manier van aanbesteden
voor hen een groot risico.” SWZ onderkent
dit probleem en zegt in toekomstige aanbestedingen
te willen zoeken naar een oplossing
voor dit nadeel. Daarbij zal gekeken
moeten worden naar de afspraken tussen architect
en aannemer, want zij schrijven zich
in de huidige vorm als consortium in.
Jouw energie moment
De aanbesteding is niet het enige bijzondere
aan de Muziekwijk. Vanaf de eerste
schetsen werd gaandeweg duidelijk dat
de huizenmarkt zware tijden tegemoet zou
gaan. Niet alleen voor wat betreft vastgoed,
maar ook vanwege de almaar stijgende
energieprijzen. SWZ zag in dat er vooral
op gebied van duurzaamheid kansen lagen
om die negatieve ontwikkelingen het hoofd
te kunnen bieden. De woningcorporatie
besloot dan ook om daar vol op in te zetten.
En die ambitie liegt er niet om. De
Muziekwijk moet straks namelijk één van
de meest energiezuinige wijken van ons
land worden. Daarom is onder andere een
samenwerkingsovereenkomst gesloten met
netwerkbeheerder Enexis. Van der Linden:
“Een deel van de wijk wordt voor hen een
proeftuin van slimme netten.” Doel van de
pilot is namelijk het realiseren van een zogenaamde
smart grid. Daarmee kan onderzocht
worden of en op welke manier flexibel elektriciteitsgebruik
gecreëerd kan worden bij de
consument.”
De bewoners van de laatste bouwfases kunnen
straks voor een groot deel hun eigen
energie opwekken, door de inzet van zonnepanelen.
Deze panelen worden aan de
deelnemers van de pilot onder gunstige
voorwaarden aangeboden. Datzelfde geldt
MEI 2012

voor slimme meters en -wasmachines. Die
kun je voorprogrammeren en laten draaien
op het moment dat de zonnepanelen op
volle kracht werken en de energie het goedkoopst
is. Onder de noemer ‘Jouw Energie
Moment’ (JEM) wordt bewoners inzicht gegeven
in het eigen energieverbruik en in de
opwekking ervan. Op een scherm valt dan
af te lezen op welk moment van de dag de
energie het voordeligst, of juist het meest
duurzaam is. Op basis daarvan kun je vervolgens
een keuze maken en daarop de slimme
apparatuur instellen.
Boomgaard
Maar er gebeurt nog meer op het gebied
van duurzaamheid. De wijk wordt voorzien
van de meest vooruitstrevende materialen
op het gebied van isolatie. Ook wordt de
complete buurt aangesloten op een centraal
warmtenet. Via dit net krijgt iedere woning
water aangeleverd dat wordt verwarmd door
het stoken van snoeihout. Het gaat daarbij
om houtsnippers die vrijkomen bij het beheer
van bossen en plantsoenen. Daarnaast
speelt groen als gezegd een belangrijke rol
in de wijk. Dat moet er mede voor gaan zorgen
dat de bewoners straks graag thuiskomen
in de wijk. Daarom zijn er verschillende
groene zones bedacht die pal voor ieders
voordeur komen te liggen. Deze zones hebben
eveneens elk een eigen identiteit, van
Veranda’s moeten de sociale contacten in de buurt stimuleren
MEI 2012
Plein
Verschillende op- en uitbouwen zorgen voor veel variatie in afmetingen
speelomgeving tot een heuse boomgaard.
Doordat de parkeerplaatsen zich in speciale
hofjes achter de woningen bevinden, staat er
‘geen blik voor de deur’, zoals Van der Linden
het noemt. “Ook dat komt de uitstraling
van de wijk ten goede.”
Mens en milieu
Ten slotte is er nog het bijzondere samenwerkingsproject
met de vereniging Mens-
en Milieuvriendelijk Wonen Trapjeswijk
(MMWT). Dit project, waar mens en natuur
centraal staan, wordt gerealiseerd aan het
groen van het Zwarte Water, de rivier die
Project
langs de wijk stroomt. Op een lap grond die
nu nog gedomineerd wordt door bergen zand
en ontluikend onkruid, moeten straks woningen
en appartementen verrijzen voor mensen
die duurzaamheid, milieuvriendelijkheid en
gezamenlijkheid (ofwel ‘naboarschap’) hoog
in het vaandel hebben staan. Leden van de
vereniging krijgen daarbij voorrang op zowel
de huur- als de koopwoningen. Als medeopdrachtgever
heeft deze stichting vanaf
de aanbesteding een dikke vinger in de pap
gehad bij de ontwikkeling van dit deel van
de wijk. “In eerste instantie zou dat zelfs op
basis van collectief opdrachtgeverschap zijn”,
zegt Van der Linden, “maar gezien de markt
was het risico dat de stichting zou lopen bij
de koopwoningen, te groot. Daarop is besloten
dat Woningstichting SWZ het risico op
zich zou nemen. MMWT zal op haar beurt een
steentje bijdragen aan de nabijgelegen wijkboerderij
en zal het onderhoud van de eerder
genoemde boomgaard op zich nemen.”
De variatie in de wijk en de nadruk op duurzaamheid
maken de Muziekwijk tot een
aantrekkelijke wijk, gezien de opties op de
koopwoningen die hier nog als warme broodjes
over de toonbank vliegen. “Dat heeft
uiteraard ook met de lage verkoop- en huurprijzen
te maken. Daarnaast speelt natuurlijk
ook de fantastische ligging een rol”, zegt Van
der Linden eerlijk. “Je bent binnen vijf minuten
in het centrum en aan de andere kant
loop je zo de dijk op, de vrije natuur in. Wat
wil je nog meer?” ●
Zie voor meer informatie over de Muziekwijk:
muziekwijkzwolle.nl, mmwtzwolle.nl en swz.nl.
25

Bondig
Politiek bezuinigt Nederland kapot
De partijen (VVD, CDA, GroenLinks, D66 en de Christen Unie), die na de val van het
kabinet-Rutte vliegensvlug een bezuinigingspakket van ruim 14 miljard overeenkwamen,
bezuinigen Nederland kapot. FNV Bouw vreest dat het vertrouwen van mensen in
de economie en de politiek tot onder het vriespunt daalt door dit beleid dat in strijd is
met alle adviezen van economen en internationale organisaties als het IMF. De gewone
werknemers zijn volgens de bond de klos. Het zwaar bevochten pensioenakkoord is van
de baan en de bouwvakker kan fluiten naar een fatsoenlijke AOW op zijn 65e jaar. De
afspraken over de hypotheekrente-aftrek en de arbeidsmarkthervormingen hebben een
averechts effect. “Triest dat de partijen die zichzelf ‘het verstandige midden’ noemen
de sociale partners zo bot buitenspel zetten”, zegt bondsvoorzitter John Kerstens.
Bouw ‘winnaar’ van FNV Foto Alarm
Jaarlijks overlijden wereldwijd
2,3 miljoen mensen
door hun werk. Zij worden op
Workers Memorial Day (28
april) door de vakbeweging
herdacht. De FNV organiseerde
dit jaar een FNV Foto
Alarm. Inzendingen moesten
onveilige of ongezonde
werksituaties in beeld brengen.
Winnaar werd Frans
Pothuizen met dit beeld van
‘de veiligheidsman’ van een
aannemingsbedrijf die balanceert
op een gevaarlijke
steiger.
FOTO FRANS POTHUIZEN
Baas moet ook voor zzp’er zorgen
Zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers) kunnen opdrachtgevers die hun zorgplicht
niet naleven, aansprakelijk stellen bij een bedrijfsongeval. Dat heeft de Hoge Raad
bepaald in een zaak van een zzp’er die door een bedrijf was ingehuurd als reparateur.
De beslissing betekent een doorbraak voor de positie van zelfstandigen. FNV
Bouw reageert verheugd op de uitspraak. Die verbetert de positie van werkenden in
alle sectoren van de bond. Het oordeel van het hoogste rechtscollege dat ons land
kent betekent dat de plicht van werkgevers om actief maatregelen te treffen ten
behoeve van de veiligheid van hun werknemers, tegenwoordig geldt voor alle groepen
werkenden. In de bouw en aanverwante sectoren wordt hetzelfde werk vaak
uitgevoerd door groepen werkenden met verschillende rechtsposities. FNV Bouw
staat op het standpunt dat deze verschillen onwenselijk zijn en moeten verdwijnen.
Gelijk werk betekent voor FNV Bouw gelijke bescherming tegen de gevaren ervan.
Dat standpunt is nu door de Hoge Raad bevestigd.
26
Casco Plein
‘Werknemer heeft
recht op reële
km-vergoeding’
Werknemers worden op kosten gejaagd
door de almaar stijgende benzineprijzen.
Oók als ze reizen voor de baas.
Mensen in de sectoren waar FNV Bouw
actief is − bouw, afbouw, meubel en
hout en woondiensten − zijn veelal
aangewezen op eigen vervoer. Werknemers
in de bouw bijvoorbeeld maken
vaak veel kilometers voor hun werk en
daarom hebben ze recht op een reële
vergoeding, vindt de bond. Het is toch
te gek als werknemers eigen geld mee
moeten nemen als ze gaan tanken
om voor hun baas te rijden. Een paar
jaar geleden wilden de werkgevers de
kilometervergoeding verlagen. FNV
Bouw was daar fel op tegen en kwam in
actie. Nu is er opnieuw een probleem.
De benzineprijs ging half april aan de
pomp door de historische grens van 2
euro per liter. Door de voortdurende
stijging van de benzineprijs, komen
werknemers niet meer uit met hun
kilometervergoeding. Tijdens de onderhandelingen
over een nieuwe bouw-cao
was dat de reden dat de vergoeding is
aangepast. Ook in aanverwante sectoren
is het billijk om de vergoeding aan
te passen. FOTO ANP
MEI 2012

FNV-leden denken en praten
over toekomst van de zorg
De zorg is ook de FNV een zorg. Werknemers hebben belang bij goede
gezondheidszorg. Maar dat is duur en wordt alleen maar duurder. De
toekomst van de zorg staat dan ook al jaren op de politieke agenda.
De FNV wil graag de mening van haar leden over dit onderwerp horen.
Daarvoor worden bijeenkomsten belegd op verschillende locaties. Wie
daar mee wil denken en praten kan zich aanmelden op fnvlokaal@
vc.fnv.nl onder vermelding van naam en datum van de bijeenkomst die
men wil bijwonen. De reeks thema-avonden is al begonnen. Er zijn nog
bijeenkomsten in Roosendaal (21 mei), Middelburg (30 mei), Roermond
(31 mei), Amsterdam (4 juni), Arnhem (5 juni) en Den Haag (11 juni).
Aanvangstijd is steeds 19.30 uur. Voor locaties en andere bijzonderheden
zie het bericht op fnvbouw.nl.
FOTO ANP
MEI 2012
Casco Plein
Bondig
BBZ: Twee miljoen aan schadeclaims
Bureau Beroepsziekten van de FNV (BBZ) heeft vorig jaar twee miljoen euro aan
schadeclaims uit het vuur gesleept voor werknemers met een beroepsziekte. Het
gemiddelde claimbedrag bedroeg in 2011 bijna 50.000 euro. Maar er waren uitschieters,
zoals de zaak tegen een frisdrankenconcern in Limburg dat een schadevergoeding
van 6,5 ton moest betalen aan een jonge elektricien die ernstig invalide
werd door inademing van methanol. Bureau Beroepsziekten FNV werd in 2000
opgericht met als belangrijkste doelstelling een betere belangenbehartiging van
slachtoffers van beroepsziekten. In totaal krijgen jaarlijks twintigduizend mensen
met een beroepsziekte te maken. Vorig jaar meldden zich 272 vakbondsleden
bij BBZ. Naast die belangenbehartiging streeft het bureau naar een collectieve
compensatieregeling voor beroepsziekteslachtoffers en werkt het aan het voorkomen
van beroepsziekten. FNV Bouw is één van de pijlers onder FNV BBZ. Tot de
‘cliënten’ van het bureau behoren ook regelmatig leden van FNV Bouw.
FOTO ANP
Verschuiving eerste
AOW-betaling kan flink
inkomensgat opleveren
Sinds 1 april krijgen mensen die 65 jaar worden
hun AOW-uitkering pas op het moment dat zij jarig
zijn. Voorheen ging de uitkering in op de eerste
dag van de maand waarin zij 65 werden. Dat levert,
zeker voor iemand die laat in de maand jarig
is, een flink inkomensgat op. FNV Bouw was tegen
deze maatregel van het kabinet en protesteerde
daar in FNV-verband tegen, maar daar werd niet
naar geluisterd. Afhankelijk van de verjaardagsdatum,
de leefsituatie en de eventuele partnertoeslag,
moeten mensen rekening houden met een
gat dat kan oplopen tot 1200 euro netto. Toen
het kabinet eind vorig jaar tot de verschuiving
van de AOW-uitkering besloot, tekenden zowel
werkgevers- als werknemerspartijen daartegen
protest aan, maar troffen een dichte deur. Ook de
Stichting van de Arbeid zag niets in de kabinetsplannen.
Dit landelijke orgaan van werknemers
en werkgevers adviseerde de regering om een
overgangstermijn van vier jaar te hanteren. Maar
opnieuw tevergeefs. Minister Kamp van Sociale
Zaken suggereerde dat de pensioenfondsen de
inkomensderving zouden kunnen compenseren.
FNV Bouw vindt dat een gemakzuchtige suggestie,
want de financiële situatie van de pensioenfondsen
bied daar weinig ruimte voor. Toch zijn er
fondsen en cao-partijen die iets proberen te doen.
27

WIJ
STEUNEN
ELKAAR
IK WORD LID
Naam: m / v
Straat | Huisnummer:
Postcode | Plaats:
Telefoonnummer:
E-mail:
Geboortedatum:
Werkt bij:
Plaats:
Beroep:
STEUN OOK JOUW COLLEGA’S
WERF EEN LID!
Gun je collega ook de voordelen van het lidmaatschap van FNV Bouw.
Als dank krijg jij als werver een premie van 10 euro.
Je collega betaalt slechts 15,42 euro per maand.
BETAALWIJZE:
Automatische afschrijving (maandelijks) van rek.nr.:
Acceptgirokaart (€ 0,25 per maand duurder)
OPSTUREN IN EEN ENVELOP (POSTZEGEL NIET NODIG) NAAR: FNV BOUW t.a.v. LEDENADMINISTRATIE, ANTWOORD NUMMER 13, 3440 VB WOERDEN
Datum
Handtekening
EN BEN AANGEMELD DOOR
Naam:
Postcode
Woonplaats
Lidnummer
Maak € 10,– over op rekeningnummer:
FNV Woondiensten is onderdeel van FNV Bouw
0900 368 26 89
11-904
FNVBOUW.NL

door Douwe van der Meulen
PLEIN IS HET LEDENBLAD VAN
FNV WOONDIENSTEN
Jaargang 5 nummer 3, mei 2012
EXPLOITATIE
Koninklijke BDU Uitgevers BV
REDACTIE
Peter van der Aa (hoofdredacteur)
E peter.vanderaa@fnvbouw.nl
Marlous Brand
E m.brand@bdu.nl
Charlie Schuurman
E c.schuurman@bdu.nl
MEDEWERKERS
Djanko, Pieter Jansen, Stephanie Jansen,
Bert Janssen, Tom Janssen, Douwe van der
Meulen, Chris Pennarts, Jeroen Poortvliet
REDACTIEASSISTENTIE
Ria van Velzen
E ria.vanvelzen@fnvbouw.nl
CONTACT
Redactie Plein
T 0342 494 851
E plein@bdu.nl
ADVERTENTIES
BDU Vak- en Publieksmedia
Nathalie Davelaar
T 0342 494 261
E n.davelaar@bdu.nl
TECHNISCHE REALISATIE
Koninklijke BDU Grafi sch Bedrijf BV
UITGAVE en COPYRIGHT
Plein is een uitgave van de Stichting FNV
Pers. Overname van teksten is alleen
toegestaan met bronvermelding; op beeld
berust copyright.
ABONNEMENTEN
Plein verschijnt acht keer per jaar. Leden van
FNV Woondiensten ontvangen het blad gratis.
Abonnees betalen € 20,- per jaar.
FNV WOONDIENSTEN IS ONDERDEEL
VAN FNV BOUW
ISSN 1875-4864
MEI 2012
Horizontaal: 1 slappe stopverf 7 olie uit vlaszaad
13 projectieplaatje 14 dorp in Groningen 16 sinds
18 deel van een bijenkorf 20 neerslag 21 competitie
(Eng.) 22 jongensnaam 24 holte 25 glazen veranda
26 wilde kat 28 groep gassen 30 technisch directeur
(afk.) 31 driekroon 33 elektronische post 34 meisjesnaam
35 voorzetsel 37 staat in de V.S. 39 basisonderwijs
(afk.) 40 donkere kamer (afk.) 41 opening
43 automatisch 45 plaats in Gelderland 46 verzoek
48 dicht 49 zwaar ademen 50 door de mond 51 kastijden
53 ontkenning 55 sjerp 56 teerproduct 57 water in
Fryslân 59 nanofarad (afk.) 60 loot 61 damp 63 boosheid
65 luitenant (afk.) 66 kinderen van Uranus en
Gaea 68 degelijk 70 platte aardigheid 71 very important
person (afk.) 73 meisje 74 middagdutje 76 kunstwerk
78 plaats 79 Grieks eiland 80 omtrek 82 grap
(volkst.) 83 plaatmateriaal 84 gereedschap
Oplossing: 51 - 50 - 10 - 17 - 1 - 62 - 58 - 38 - 27
Plein
Puzzel 34
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17
18 19 20 21
22 23 24 25
26 27 28 29 30
31 32 33 34
35 36 37 38 39 40
41 42 43 44 45
46 47 48 49
50 51 52 53 54
55 56 57 58 59
60 61 62 63 64
65 66 67 68 69
70 71 72 73
74 75 76 77 78
79 80 81 82
83 84
Verticaal: 1 muziekinstrument 2 niet eerst 3 middelbaar
onderwijs (afk.) 4 tijdseenheid 5 plaats in Noord-
Brabant 6 toneelleiding 7 touw; streep 8 dun 9 alom
10 regenschoeisel 11 meisjesnaam 12 water (Frans)
13 modderig 15 rangtelwoord 17 tot het leenstelsel behorend
19 plaats in Japan 21 ontelbaar 23 taalkundige
term 25 lijfeigene 27 langzaam 29 zinnebeeld 30
afbeelden met potlood 32 Achter Het Nieuws (afk.)
34 staan in een bos 36 schrijnend 38 oud Mexicaans
cultuurvolk 40 deel van een etmaal 42 manier 44 godin
van de dageraad 45 kleur 47 afroombak 49 halfgod
50 gedenknaald 51 ad rem 52 kansbriefje 54 vlak
maken 56 meisjesnaam 58 plaats in Frankrijk 61 plaats
bij Leek 62 herrie 64 hechtkrammetje 66 geroosterd
brood 67 niemendal 69 socialistische leider
70 mannelijk varken 72 intrige 75 interne remedial
teaching (afk.) 76 doos (Eng.) 77 tweetal 80 cerium (afk.)
81 rijkspolitie (afk.)
In elk nummer van dit magazine staat een puzzel. Stuur uw oplossing met vermelding van bankrekeningnummer
vóór 5 juni naar: redactie bondsmagazines, postbus 520, 3440 AM Woerden of stuur een e-mail met dezelfde gegevens
naar puzzel@fnvbouw.nl. U maakt dan kans op de hoofdprijs van 100 euro of de twee prijzen van 50 euro. De
oplossing van puzzel nr. 33 was: speciebaard. De eerste prijs van 100 euro is gewonnen door G. de Ridder, Noordwijk;
de prijzen van 50 euro door W. van Cappellen, Krimpen a/d IJssel en J. Kooijman, Schoorl.
29