Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KliniSChE lES<br />
Onderzoek wijst uit dat ruim twee derde van de bewoners in verpleeghuizen pijn heeft, en in<br />
93% van de gevallen is dat chronische pijn. belangrijk is <strong>het</strong> signaleren van pijn door middel<br />
van observatie en <strong>het</strong> routinematig vragen naar pijn. Er bestaan verschillende meetinstrumen-<br />
ten waarmee de ernst van de pijn kan worden aangetoond.<br />
TEKsT MARK VAN SEGGELEN | FOTO’s SHUTTERSTOCK<br />
Pijn en pijnbestrijding<br />
In de ouderenzorg zijn zorgverleners<br />
er zich te weinig van bewust<br />
dat ouderen pijn kunnen hebben.<br />
Pijn als probleem bij cliënten<br />
wordt daarom onderschat. Er<br />
zou meer aandacht en oplettendheid<br />
moeten worden besteed aan cliënten<br />
met pijn. Erkenning van en begrip voor<br />
hun klachten zou meer op de voorgrond<br />
moeten worden geplaatst. Chronische<br />
pijn is namelijk een zeer veel voorkomend<br />
probleem bij ouderen. Veel te<br />
vaak komt <strong>het</strong> voor dat ouderen geneigd<br />
zijn pijn te accepteren als een gegeven.<br />
Het hoort nu eenmaal bij ouderdom,<br />
denken zij. Maar dat is een misvatting.<br />
In heel veel gevallen kan pijn goed behandeld<br />
worden.<br />
oorzAken<br />
Chronische pijn kan verschillende oorzaken<br />
hebben. Het kan zich uiten in vele<br />
soorten pijn, zoals spier- en gewrichtsklachten,<br />
spasmen, contracturen of een<br />
beschadiging van <strong>het</strong> perifere of centrale<br />
12 juli/augustus 2012 / TvV<br />
zenuwstelsel. Reuma, CVA, kanker, vaatklachten,<br />
artrose, osteoporose, decubitus,<br />
obstipatie en neuropathieën (zenuwpijn)<br />
kunnen chronische pijn veroorzaken.<br />
De gevolgen van pijn bij ouderen leiden<br />
regelmatig tot een verminderde kwaliteit<br />
van leven. Juist omdat ouderen fysiek<br />
minder actief zijn en een verminderde<br />
zelfredzaamheid hebben, heeft dat voor<br />
hen een nog groter effect. Daarnaast kan<br />
pijn de stemming negatief beïnvloeden<br />
en uitputting tot gevolg hebben. Ouderen<br />
kunnen slechter gaan slapen. Het langdurig<br />
ervaren van pijn gaat vaak gepaard<br />
met angst, depressie, verdere achteruitgang<br />
van cognitief functioneren en<br />
sociale isolatie. Dat zijn allemaal ongunstige<br />
gevolgen die voorkomen hadden<br />
kunnen worden wanneer er eerder met<br />
pijnbestrijding zou zijn ingegrepen.<br />
medicAtie<br />
Schattingen wijzen uit dat ongeveer<br />
twintig procent van de ouderen die<br />
wel pijn hebben geen pijnmedicatie of<br />
onvoldoende pijnbehandeling krijgen<br />
voorgeschreven. Artsen schrijven<br />
tegenwoordig wel sneller dan voorheen<br />
sterke opioïden (morfineachtige middelen)<br />
voor. Dat is een groep van matig tot<br />
zeer sterk werkzame pijnstillers die hun<br />
pijnstillende werking via <strong>het</strong> centrale<br />
zenuwstelsel uitoefenen. Alle opioïden<br />
zijn oorspronkelijk afgeleid van opium<br />
uit papaver die al duizenden jaren als<br />
pijnstiller wordt gebruikt. De bekendste<br />
opioïde pijnstiller is morfine. Opioïden<br />
kunnen in verschillende vormen<br />
worden toegediend.<br />
Het onvoldoende behandelen van pijn<br />
heeft verschillende redenen. Ten eerste<br />
hebben ouderen soms weerstand tegen<br />
<strong>het</strong> gebruik van (pijn)medicatie. Zij willen<br />
hun onafhankelijkheid bewaren en er is<br />
angst om te veel medicatie te gebruiken.<br />
Er heerst soms de angst om verslaafd te<br />
raken aan pijnstillers of om van pijnstillers<br />
vervelende bijwerkingen te krijgen.<br />
Bij ouderen leeft de overtuiging dat<br />
kwaaltjes en pijn onvermijdelijk horen<br />
TvV_12_07-08.indd 12 27/06/12 4:16 PM
Change language