ON VAN HEENVLIET - De Hoge Heerlijkheid Heenvliet - Nieuwesluis

Ingang. In 1929 moest nogmaals tot restauratie worden overgegaan,
welke restauratie op f 30000,- geraamd werd. De Zuid~Hollandse
Archeologische commissie wilde een subsidie verlenen, mits de regering
het dubbele van dit bedrag wilde toezeggen. Na veel onderhandelen
kon men eindelijk met de werkzaamheden een aanvang maken onder
leiding van de architect van der Kloot Meyburg, zodat in 1931 de kerk
hersteld was 1). De kerkeraad had intussen in 1917 de Herenbank aan
de familie Lamaison in eigendom gegeven. Tevens behielden de Heren
Lamaison van Heenvliet bij besluit van 1824 het recht om in de graf~
kelder onder de kerk te worden begraven.
In het nieuwe gebouw is er toch nog veel uit de oude tijd bewaard
gebleven. De tegenwoordige consistorie was de oude sacristie. In het
gangetje bevindt zich nog een piscina of wasbekken uit de tweede helft
der 15e eeuw 2). In de kerk bevindt zich een eiken preekstoel met
intarsie van omstreeks 1600. De voor doopbekken ingerichte zandloper~
arm dateert van 1700; het doop hek met koperen bogen van omstreeks
1625 en de lezenaar zelf is van omstreeks 1700. In de kerk hangt een
tekstbord met wapens, bevattende de tien geboden en de artikelen des
geloofs, daterende van 1599. Er zijn 4 eiken banken uit de 17e eeuw,
benevens een avondmaalstafel met beschilderd blad van 1599, waarvan
het onderstel dateert van 1700. Tevens is er een zilveren avondmaals~
beker van 1661 en e~n oude geldkist met ijzerbeslag van 1587. De
toren draagt twee klokken, waarvan de een gegoten is door Petrus
van der Ghein in 1543 en de andere in 1634 door de Rotterdamse
klokkengieter Corn. Ouwerogge. De Heren hadden van oude tijden
af een gestoelte in de kerk. Het tegenwoordige dateert uit de 18e eeuw
en werd, zoals juist werd gezegd, a~n de familie Lamaison in eigendom
gegeven.
Men had voorts nog in Heenvliet een kleine Joodse gemeente, die
in de 1ge eeuw de beschikking kreeg over een synagoge. Een nieuw
schoolgebouw werd omstreeks 1880 in gebruik genomen langs de weg
van Heenvliet naar Nieuwesluis. Zo hebben er nog tal van kleine
veranderingen in het dorpsbeeld en in het leven der bewoners plaats
gehad, waarover hier niet kan gesproken worden.
Daar onze aandacht zich richt op de "Heerlijkheid", is het van meer
belang te vernemen, op welke wijze de "Heer" van Heenvliet de
volledige afschaffing der heerlijke rechten opnam en of hij consequen~
ties trok uit de ongeldigverklaring dier rechten.
Zoals reeds gememoreerd werd, waren de heerlijke rechten afge~
schaft, waarbij de grondwet van 1848 de onbillijkheid van 1798
herhaalde, daar een schadeloosstelling, hoewel in uitzicht gesteld, nu
1) H. van der Kloot Meyburg, Onze Oude Dorpskerken.
2) Ned. Monumenten van Geschiedenis en Kunst, 191~.
f _i~; c'
253