05.09.2013 Views

De muur is afgebroken - Henri Veldhuis

De muur is afgebroken - Henri Veldhuis

De muur is afgebroken - Henri Veldhuis

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Als je in<br />

onze tijd de<br />

ideeën van<br />

Paulus over<br />

Israël<br />

overneemt,<br />

word je al<br />

gauw<br />

beschuldigd<br />

van ‘vervangingstheologie’.<br />

7 Theologie na de Holocaust<br />

18<br />

Als je in onze tijd de ideeën van Paulus over<br />

Israël overneemt, word je al gauw beschuldigd<br />

van ‘vervangingstheologie’, theologie die ervan<br />

uitgaat dat de kerk in de plaats <strong>is</strong> gekomen van<br />

Israël. Die theolog<strong>is</strong>che grondgedachte zou een be-<br />

langrijke wortel zijn van veel ant<strong>is</strong>emit<strong>is</strong>me en<br />

Jodenvervolging.<br />

Ten aanzien van Paulus zelf <strong>is</strong> dat verwijt niet<br />

terecht. Ten eerste was voor hem het vernieuwde<br />

Israël van chr<strong>is</strong>tenen uit Joden en niet-Joden niet<br />

een vervanging van het oude Israël, maar ju<strong>is</strong>t de<br />

positief-krit<strong>is</strong>che vervulling ervan. In het nieuwe<br />

Israël kunnen alle bedoelingen van God met Abraham<br />

en zijn nageslacht ju<strong>is</strong>t tot volledige vervulling komen<br />

en een zegen worden voor alle volken. Het keerpunt<br />

van die vervulling <strong>is</strong> de openbaring van Gods liefde in<br />

Jezus Chr<strong>is</strong>tus. Van daaruit <strong>is</strong> het verbond met Israël,<br />

zonder voorwaarden vooraf, toegankelijk geworden<br />

voor alle volken.<br />

Bovendien ging Paulus ervan uit dat Jezus spoedig<br />

zou terugkomen en het Koninkrijk Gods dan volledig<br />

zou doorbreken. Hij hield geen rekening met nog<br />

een lange geschieden<strong>is</strong> van polar<strong>is</strong>atie tussen joden<br />

en chr<strong>is</strong>tenen. Hij zag wel het r<strong>is</strong>ico dat niet-Joodse<br />

chr<strong>is</strong>tenen zich boven de Joden zouden stellen, maar<br />

verwachtte op korte termijn de bekering van zijn volk<br />

tot geloof in Jezus. Dat laatste <strong>is</strong> niet gebeurd. Het<br />

aantal chr<strong>is</strong>ten-joden werd heel klein en de kerk ging<br />

zich steeds meer vanuit een machtspositie opstellen<br />

tegenover het Joodse volk, met een lange geschieden<strong>is</strong><br />

van ant<strong>is</strong>emit<strong>is</strong>me en Jodenvervolging als gevolg.<br />

Chr<strong>is</strong>telijke theologie werd toen vaak vervangingstheologie,<br />

waarin de kerk zichzelf niet meer verstond<br />

als voortzetting en vervulling van Israël, maar als<br />

vervanging daarvan. In dat model kon aan het Jood-<br />

se volk geen theolog<strong>is</strong>che beteken<strong>is</strong> meer worden<br />

toegekend, behalve dat het gezien werd als vijand

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!