HET DIFFERENTIEEL - ECMD

de uitgaande assen, geen snelheidsverschil en derhalve geen wrijving ontstaat. Er is
geen wrijvingskoppel, dus Tw = O. De koppelverdeling (in atb. 7.l3b aangegeven met
behulp van een Sankey-diagram, dat is een energiestroomschema) is dan gelijk aan
die van een symmetrisch differentieel.
Slipt nu echter één wiel door wegens te weinig grip op het wegdek, dan zal het zonnewiel
dat met dit doorslippende wiel is verbonden, sneller gaan roteren dan het differentieelhuis.
De wrijvingskoppeling zal nu gaan slippen en er ontstaat wrijving: het
versnellende wiel wordt afgeremd.
Een deel van het koppel dat via het zonnewiel was toegevoerd wordt nu via de wrijvingskoppeling
teruggevoerd naar het differentieelhuis. Het andere zonnewiel, van
het niet- doorslippende wiel, roteert door de differentieelwerking langzamer dan het
differentieelhuis. Ook hier treedt de wrijvingskoppeling in werking en het achterblijvende
zonnewiel wordt door het wrijvingskoppel meegenomen. Het reeds aanwezige
koppel in het zonnewiel wordt nu vermeerderd met het wrijvingskoppcl rechtstreeks
van het differentieelhuis. Het koppel dat door de wrijvingskoppeling van het
sneller roterende zonnewiel is afgenomen, zal aan het langzamer draaiende zonnewiel
worden toegevoerd (atb. 7.13c).
Er ontstaat dus onmiddellijk een wrijvingskoppel, zodra er differentieelwerking is:
het maakt daarbij niet uit of die werking wordt veroorzaakt door een slippend wiel of
door het rijden in een bocht.
Deze principiële werking is in het algemeen van toepassing, ook op een van wrijvingselementen
voorzien langsdifferentieel in een auto met vierwielaandrijving (zie band
B).
7 De sperwaarde en het inwendige-wrijvingskoppel
_Men drukt de mate waarin bij een differentieel met verhoogde inwendige wrijving
verschil kan ontstaan tussen de koppels in de uitgaande assen uit in de sperwaarde. De
sperwaarde S is gedefinieerd als de verhouding tussen het verschil van de aandrijfkoppels
in de uitgaande assen en het toegevoerde koppel (de som van de aandrijfkoppels):
[-] (7.25)
Vermenigvuldigt men het resultaat met 100, dan ontstaat een uitdrukking in procent.
Blijkens atbeelding 7.13c is het verschil van de aandrijfkoppels gelijk aan het totale
koppel in de wrijvingskoppelingen:
Tw = TI - Tl = Twl + Twl
zodat formule 7.25 ook kan worden geschreven als:
s = Tw = 41 + Twl
1in TI + Tl
[Nm]
[-]
(7.26)
(7.25a)
Hoe groot zijn nu de sperwaarde en het wrijvingskoppel bij een concreet differentieel?
We bekijken daartoe de Lok-O-Matic van ZF wat nader, waarin de sperrende
werking wordt verkregen door wrijvingskoppelingen in de vorm van lamellenkoppelingen
(atb. 7.14, zie voor de uitvoering hiervan: 7.3.4).
387