Richtlijn Niet-maligne pleuravocht Richtlijn Niet ... - Kwaliteitskoepel

7. Restgroep pleuravocht
.1 weRkwijze
In PubMed werden relevante artikelen gezocht met de zoektermen pulmonary embolism and
pleural fluid in de Engelstalige literatuur in de periode 1993-2005. Voor het radiatiepleuritis
is gezocht naar pleuritis by radiation, radiation pleuritis en pleuritis and radiotherapy in de
Franstalige en Engelstalige literatuur vanaf 1975 tot 2005. Voor paragraaf 7.4 is hemothorax
gebruikt. De zoektermen die voor pleuraeffusies met onbekende oorzaak werden gehanteerd
waren pleural fluid of unknown cause, idiopathic pleural effusion en undiagnosed pleural effusion.
De literatuurgegevens die werden gevonden en aanvullende informatie uit literatuur van deze
artikelen hebben geleid tot de volgende tekst en conclusies.
.2 PleuRavoCht bij longembolie
Hoewel het exacte mechanisme onbekend is wordt gesuggereerd dat pleuravocht bij longem-
bolieën ontstaat door: 1) ischemie distaal van het stolsel in de pulmonaalarterietak en 2) het
vrijkomen van cytokines die de permeabiliteit van de vaatwand doen toenemen. Extravasatie
van vocht in het interstitium leidt dan tot vorming van pleuravocht. 1
Bij 23% van de patiënten kan op een thoraxfoto pleuravocht worden gezien. 2 Bij 57% van de
patiënten wordt pleuravocht gezien bij spiraal-CT-onderzoek. 4 De voorspellende waarde van
pleuravocht voor het bestaan van longembolieën is echter laag. 3,4,6 De hoeveelheid pleuravocht
varieert sterk. In een onderzoek bij 163 patiënten met pleuravocht lijkt een positieve associatie
te bestaan tussen de hoeveelheid pleuravocht en de aanwezigheid van longembolieën. 5 In een
ander onderzoek bij 88 patiënten met pleuravocht kon deze relatie niet worden aangetoond. 6
Vaak is het pleuravocht bilateraal. 1,4,6 Het al dan niet bilateraal aanwezig zijn van pleuravocht
heeft geen voorspellende waarde voor de aanwezigheid van longembolieën. 4-6
Het pleuravocht bij longembolieën heeft meestal een sanguinolent aspect (57%), is relatief
vaak eosinofiel (18%), bevat vaak mesotheelcellen en is altijd een exsudaat. 7
Bij de vaststelling van pleuravocht met een discrepantie tussen de hoeveelheid vocht en de ernst
van de dyspnoe, zeker als daarnaast risicofactoren aanwezig zijn voor longembolieën, moet in
eerste instantie worden gestart met anticoagulantia. Vervolgens moet specifieke diagnostiek
naar longembolieën worden gedaan. Pas nadat longembolieën zijn uitgesloten kan worden
vervolgd met pleuravochtdiagnostiek door middel van een of meer puncties. 1
2