Richtlijn Niet-maligne pleuravocht Richtlijn Niet ... - Kwaliteitskoepel

.3. Polymyositis/dermatomyositis
Polymyositis/dermatomyositis wordt gekenmerkt door lymfocyteninfiltratie in de skeletspieren.
Pleurale aandoeningen zijn ongebruikelijk en gaan gepaard met interstitiële longaandoeningen.
Pleuravocht is gering in omvang en unilateraal. Pleuravocht kan het eerste symptoom van de
aandoening zijn. Pleurale effusie ontstaat als gevolg van onderliggende aandoeningen zoals
cardiomyopathie, interstitiële pneumonitis en pneumonie. 1
liteRatuuR
1. Miyata M, Fukaya E, Takagi T, Alsanabe K, Saito H, Ito M, et al. Two patients with polymyositis or dermatomyositis
complicated with massive pleural effusion. Intern Med 1998;37:1058-63.
.4 Reumatoïde aRtRitiS en PleuRavoCht
Pleuravocht is de meest voorkomende intrathoracale uiting van reumatoïde artritis (RA) en
komt voor bij 3-19% van de patiënten. 1-3 RA is een ziekte die vooral voorkomt bij vrouwen,
terwijl de pleuritiden vooral bij mannen worden gediagnosticeerd. 1-3 De typische patiënt is vaak
een man in tussen 60 en 70 jaar en langdurig bekend met RA. 1,3,5,6 Vaak wordt pleuravocht bij
toeval ontdekt bij een routine X-thorax bij een patiënt bekend met RA, soms is de ontwikkeling
van pleuravocht de eerste uiting van RA of gaat het hier zelfs weken tot maanden aan vooraf. 1,5
Het betreft vrijwel uitsluitend patiënten met RA met IgM-reumafactor in het serum (reuma-
factorpositieve patiënten). Het pleuravocht komt meestal unilateraal voor en de hoeveelheid
is gering tot matig. Pleuravocht kan soms jarenlang asymptomatisch aanwezig blijven.
Als bij reumafactornegatieve patiënten met RA pleuravocht wordt gevonden, dient in eerste
instantie te worden gedacht aan andere oorzaken dan RA voor het ontstaan van pleuravocht.
Bij pleurapunctie is het aspect van het pleuravocht variabel: meestal sereus, soms troebel, geel-
groen, melkachtig, bloederig, etterig of chyleus. 4 Het sereuze vocht is een exsudaat, de leukocy-
tendifferentiatie laat vooral segmentkernigen en mononucleaire leukocyten zien. Biochemische
analyse toont meestal een verlaagd glucosegehalte, een lage pH en een verhoogd LDH-gehalte. 4-6
Typisch is een verhoogde reumafactor (RF)-titer van $ 1:320, een laag complement (C4)-
gehalte en aanwezigheid van immuuncomplexen. 2,5 Een RF-titer in het pleuravocht van $ 1:320
en een ratio pleuravocht/serum $ 1,0 zijn sterk suggestief voor de diagnose RA. 5
Bij thoracoscopie toont de viscerale pleura het beeld van niet-specifieke inflammatoire veran-
deringen, de pariëtale pleura is echter verdikt en bezaaid met granulae met een doorsnede van
circa 0,5 mm. 7