Richtlijn Niet-maligne pleuravocht Richtlijn Niet ... - Kwaliteitskoepel

4. Infecties in de pleuraholte
4.1 PaRaPneumoniSChe effuSie en emPyeem
4.1.1 werkwijze
Via systematische zoekacties werden relevante artikelen, gepubliceerd tussen 1980 en 2005,
in Medline-, Embase- en Cochrane-databases gezocht. Hierbij werden zoek(MESH-terms)- en
selectiecriteria in wisselende combinaties gehanteerd. Paragraaf 4.1: pleural effusion, pneumonia,
empyema, diagnosis en therapy. Paragraaf 4.2: tuberculosis, tuberculosis, pleural, empyema, tuber-
culous, pleural effusion, diagnosis en therapy. De zoekcriteria werden versmald door uitsluiting
van age < 18 years, case reports, letters en door uitsluitend Angelsaksische, Duitse en Franse
literatuur te selecteren.
Aanvullende zoekacties werden verrricht met de volgende MESH-zoektermen: laboratory techniques
and procedures, radiography, ultrasonography, [tomography], drainage, fibrinolysis, [thoracic surgery,
video-assisted], thoracotomy.
Via het ‘sneeuwbal’-effect (referenties bij gevonden literatuur) werden aanvullende publicaties
verzameld. Na selectie bleven die artikelen over die in de tekst en als onderbouwing van de
verschillende conclusies staan vermeld.
4.1.2 inleiding
Een parapneumonische effusie (PPE) wordt gedefineerd als elke pleurale effusie die is geas-
socieerd met een pneumonie, longabces of bronchiëctasieën. Van een gecompliceerde PPE is
sprake als effusie gepaard gaat met loketvorming, al dan niet met ophoping van pus en verdik-
king van de pleurabladen. De definitie van een empyeem is elke parapneumonische effusie
waarbij bacteriën worden gekweekt. Een andere definitie van een empyeem is de aanwezigheid
van pus in de pleuraholte. De oorzaken van infecties van de pleuraholte zijn divers. Oorzaken
als trauma, iatrogene oorzaken en bacteriële pneumonie verschillen van elkaar wat betreft de
epidemiologie, microbiologie en prognose. In ongeveer de helft van de gevallen is empyeem
het gevolg van een bacteriële pneumonie (zie tabel 4). De meeste literatuur is gebaseerd op
gegevens die zijn verkregen uit onderzoek bij patiënten met een bacteriële pneumonie. In dit
hoofdstuk wordt deze specificieke complicatie als uitgangspunt genomen. Internationaal zijn
over dit onderwerp twee richtlijnen verschenen: American College of Chest Physicians (2000) 1
en British Thoracic Society 2003. 2
2