SiepelNieuws #2 augustus 2011 - Drentsche Aa

SiepelNieuws
Nieuwsbrief van de Werkgroep Siepelveen
JAARGANG 1 NUMMER 2 AUGUSTUS 2011
Ter introductie
IN DIT NUMMER:
Dit is de tweede SiepelNieuws en ik ben apetrots. Het is dit keer een resultaat geworden waar meerdere
mensen samen aan hebben bijgedragen. Precies zoals ik had gehoopt dat het zou worden, aangezien ik van
veelkleurigheid hou. Een ieder heeft zijn of haar stukje tekst of beeld naar eigen goeddunken geschreven of
vastgelegd en dat zorgt voor een afwisseling die boeiend is.
Kijk bovenal ook even heel gericht naar de kop van deze tweede SiepelNieuws. Ons eigen logo, ontwikkeld
door Jos Steenmeijer, zal vanaf nu veelvuldig in onze communicatie te zien zijn. Het zal onze herkenbaarheid
als vrijwilligersgroep van Staatbosbeheer die zich specifiek inzet voor het beheer van de Zeegser Duinen
vergroten. Jos, enorm bedankt!
Voor deze uitgave van de nieuwsbrief is een begin gemaakt met het interviewen van partijen die betrokken
zijn bij ons werk op de Zeegser Duinen. Om dan te beginnen met Staatsbosbeheer en onze Werkgroep zelf
ligt geheel voor de hand. Het is al met al een zeer lang stuk geworden, maar tijdens het uitwerken van het
interview kon ik het niet over mijn hart verkrijgen om te schrappen in de tekst. Ik geniet ervan zo (lang) als
het is en hopelijk jij ook. Als er organisaties zijn die graag in beeld gebracht willen worden ten aanzien van
hun samenwerking met de Werkgroep Siepelveen, dan hoor ik dat graag. Wie weet benader ik jou ook wel
spontaan voor een volgende keer en ik hoop dan op jouw medewerking.
Met ingang van de volgende SiepelNieuws zal een nieuwe rubriek opgenomen worden in onze nieuwsbrief
en wel ‘Bijzondere Verschijningen’. Hierin zullen planten en struiken en mogelijk andere wezens die op de
Zeegser Duinen voorkomen met woord en beeld belicht worden. Inspiratie voor deze rubriek is van welkom
vanaf nu.
Tenslotte wens ik nog te benoemen dat een eerste Passiegroep van de grond is. Trudi van den Berg is gestart
met het maken van voorwerpen van de Amerikaanse Vogelkers die door ons als Werkgroep veelvuldig
verwijderd wordt. Ik heb al aangegeven in de nabije toekomst met haar samen te willen komen om meer
voorwerpen te maken van deze ‘Lastpost’. Wanneer dit jou ook aanspreekt, ben je van harte welkom mee te
doen! Hoe mooi zou het zijn als wij ook plezier van deze plant zouden kunnen ervaren, bijvoorbeeld in het
spekken van het door ons gewenste eigen financiële potje door de verkoop van deze liefdevol ontworpen
kleinigheden. Foto’s van een aantal voorwerpen die zij reeds gemaakt heeft, vind je terug in deze nieuwsbrief.
Dank jullie wel en hartelijke groet!
Marieanne Drenckhahn
Ter introductie 1
Aan het woord 2
Binnengekomen foto’s 5
Kleurbekennen 6
Ingezonden berichten 7
Agenda 10
Colofon 10
1

Aan het woord
Marieanne: Hoe en wanneer
is jullie samenwerking tot
stand gekomen?
Willem: Met de IVN Zuidlaren
zijn we in februari 2008
bij Kees op bezoek geweest
in Oudemolen om te
bespreken dat we in maart
een Jeneverbesdag wilden
organiseren. Aangezien Kees aangaf in verband met
de flora en fauna wet vanaf half maart in de Zeegser
Duinen geen grote publieksactiviteiten te willen,
werd deze dag vervolgens in het najaar georganiseerd.
Vanwege het organiseren van deze dag is er
destijds veelvuldig contact geweest met Kees. Pieter
Posthumus, van Landschapsbeheer Drenthe, heeft in
deze periode geopperd om een vrijwilligersgroep op
te richten aangezien reeds geconstateerd was dat de
jeneverbesstruiken die er stonden en nu nog steeds
staan in de verdrukking waren gekomen. Stans Kofman
was aanwezig op deze dag en had er wel oren
naar iets met vrijwilligers te doen. De Werkgroep
ging van start met een klein aantal mensen in de
vorm van een excursie met jou, Kees, in oktober.
Kees: We hebben toen afgesproken om op een
jaarvergadering, in maart 2009, in contact te gaan
met het plaatselijke belang van Zeegse om bekend
te maken dat we informatie zouden gaan geven
over dit gebied en dat we vrijwilligers wilden gaan
werven. Jij en ik waren daarbij aanwezig en Janny
Pepping en Syb Tumbelaka en een van de twee
dames Menkveld kwamen daaruit naar voren als
vrijwilligers. We hebben genoemd dat het nog wel
het hele zomerseizoen zou duren voordat we aan de
slag konden gaan in verband met het broedseizoen.
In september hebben we toen weer een excursie gehad
en daar waren Syb en Janny bij plus jij, Willem,
en Stans. Toen hebben we concreet afgesproken
eind september aan de slag te gaan met één zaterdag
per maand. In oktober zijn we echt aan de gang
gegaan en ik ben er de eerste paar keer bij geweest.
De club werd allengs groter.
Willem: Op de eerste zaterdag van november 2009
kwamen er met de Natuurwerkdag veel mensen bij
nadat we verteld hadden over onze activiteiten.
Kees: Ja, een stuk of tien mensen, waarbij Janny en
Interview met Kees van Son van Staatsbosbeheer
en Willem Bok van de Werkgroep Siepelveen
op vrijdag 15 juli 2011
Syb al heel gauw het voortouw hebben genomen
om vorm te geven aan de groep en de vrijwilligers
te laten weten dat zij zich konden melden bij Staatsbosbeheer
(SBB).
Marieanne: Wat maakt dat jullie je zo betrokken
voelen bij de Zeegser Duinen?
Kees: Men zegt wel eens van mij dat ik de boswachter
van de mensen ben. Ik ga graag met mensen om.
Enthousiasme van anderen vindt bij mij altijd weerklank
door vergroting van mijn eigen enthousiasme.
Het enthousiasme van de eerste vrijwilligers, waarbij
ik Willem als hoofdpromotor zie, was zo aanstekelijk
dat ik mij er ook vol overgave voor in wilde zetten. Ik
zou eigenlijk maar een jaar blijven in het Nationaal
Park Drentsche Aa als boswachter in een interim
functie, maar ik had al snel in de gaten dat ik dit
gebied mooier vond dan mijn vorige werkgebied.
Het duurde anderhalf à twee jaar voordat ik wist dat
ik hier mocht blijven werken. Eén keer per maand
werken werd al gauw twee keer per maand voor een
aantal vrijwilligers en een aantal werkten zelfs ook
daar nog tussendoor om bijvoorbeeld in perioden
van sneeuw en ijs aan het werk te gaan op het ven
waar je normaal gesproken niet bij kan komen. Dat
enthousiasme raakt me en is wat ik leuk vind aan
mijn werk. Ik moet er soms in al mijn enthousiasme
wel om blijven denken dat er voor mij meer aan
werk is voor Staatsbosbeheer dan alleen de Zeegser
Duinen.
Willem: Vanaf het Schipborger Diep tot en met het
dorp Zeegse kun je in een heel klein gebied qua oppervlakte
een grote verscheidenheid aan biotopen
zien en beleven die Drenthe biedt, zoals madelanden,
zandgronden (wat vroeger veel sterker hei is
geweest waar het vee werd uitgelaten), Zeegse als
dorp zonder officiële brink en de es. Geredeneerd
vanuit IVN is het als educatiegebied heel interessant.
Er zijn onder andere bijzondere soorten heide die
de moeite waard zijn om aan mensen te laten zien
en vanuit recreatief oogpunt gezien wordt het heel
intensief gebruikt.
Kees: Doordat het zandgrond gebied is is het een
heel kwetsbaar gebied. Dit is ook wel weer goed
want daardoor zijn het stuifduinen geworden. Het
biotoop zandverstuiving is heel belangrijk voor dit
gebied aangezien het biotoop heel sterk achteruit
2

aan het gaan is en dat terwijl er honderd jaar geleden
nog gigantisch veel zandverstuivingen met zijn
bijbehorende flora en fauna waren in Nederland.
Schapen zorgden er voor overbegrazing, het gebied
werd kaal en de wind kreeg er grip op. Toen ging het
echt verstuiven. Met de komst van het kunstmest
waren de schapen met hun ontlasting niet meer nodig
voor het bemesten van de akkers en is dit gebied
in de loop van de tijd dichtgegroeid. SBB werkt vanuit
kostenoverwegingen met grote machines. Het
gebied vraagt echter voor het kleinschalige beheer
om werken met handgereedschap en dit werk is heel
geschikt voor vrijwilligers.
Marieanne: Wat hebben jullie tot nu toe het meest
gewaardeerd aan de samenwerking met elkaar?
Kees: SBB heeft nu kunnen uitleggen wat het beheer
van de Zeegser Duinen inhoudt en daarmee krijg
je draagvlak voor het beheer aldaar en krijg je dat
mensen begrijpen waarom het gebied zo bijzonder
is. Die mensen vertellen het weer andere mensen die
ambassadeurs worden voor dit gebied en ambassadeurs
zijn hard nodig voor de natuurgebieden. Er is
niet altijd veel begrip voor wat SBB doet en de organisatie
staat wel bekend als bomenkappers en zodra
de motorzaag maar gestart wordt ageren sommige
mensen al. Het heeft veel met emoties te maken.
Door op deze manier mensen aan den lijve te laten
ondervinden wat het gebied waard is en waarom het
zo bijzonder is kweek je ambassadeurs via mond op
mond reclame. Door de Werkgroep heb ik een kans
als betaalde kracht van SBB om meerdere mensen
mee te krijgen. Fantastisch. Ik probeer dat zoveel
mogelijk te faciliteren binnen de mogelijkheden die
er zijn.
Willem: Kijk, voor Kees is het nieuw om op deze
manier met vrijwilligers te
werken. Dus het was en is
voor hem zoeken binnen
SBB hoe hij ruimte kan
bieden aan het enthousiasme
van deze vrijwilligers
zodat ze met een
grote mate van zelfstandigheid
aan de slag kunnen
binnen de kaders die
er voor beheer van zo’n
gebied gelden. Daar heeft Kees zich naar zijn eigen
achterban behoorlijk voor moeten inspannen om die
ruimte ook te bewerkstelligen. Hij fungeert als het
ware als buffer tussen de vrijwilligers met al hun enthousiasme
en hoe SBB soms kan en moet werken.
Dit doet hij op zo’n manier dat hij ons als vrijwilligers
voor het werk in de Zeegser Duinen elke keer ruimte
weet te bieden in plaats van beperkingen. Dat werkt
heel erg stimulerend!
Kees: Ja, deze vrijwilligerswerkgroep is heel erg mijn
verantwoordelijkheid. Ik heb gelijk aan het begin
gezegd dat mijn tijd beperkt is en daarom vind ik
het zo belangrijk dat jullie zo veel mogelijk zelfstandig
zijn en daarom ben ik zo blij met de coördinatie
die jullie met het werkcomité (Syb, Willem, Stans
en jij, Marieanne) doen. Ik merk dat jullie beeld van
de Zeegser Duinen overeenkomt met mijn beeld
en dus het beeld van SBB, dat ik vertegenwoordig.
Ok, jullie hebben ook wel eens discussie over welke
boom wel en niet weg moet; dat is logisch en zou
ik ook hebben. Wat uiteindelijk begonnen is als
reddingsactie voor de jeneverbes is voor het hele
biotoop goed en je hoort ook van voorbijgangers
dat het mooi wordt en dat het iets anders is dan de
dichtgegroeide zandverstuiving die het eerst was.
Marieanne: Wat speelt er op dit moment bij SBB en
de Werkgroep Siepelveen dat van invloed is op de
samenwerking?
Kees: Wat voor mij heel erg speelt op dit moment
zijn bezuinigingen. SBB is in feite een overheidsbedrijf.
Het is een verzelfstandigde overheidsorganisatie
en het heeft een zelfstandig bestuursorgaan en
daarmee is SBB in 1998 wat los komen te staan van
de overheid. Maar we staan nog wel onder de overheid
waar we ook loyaal aan moeten blijven. Wat mij
enorm veel zorgen baart zijn de bezuinigingen die
ons te wachten staan, dit jaar, volgend jaar en de komende
vier à vijf jaar. Dat wordt een hele moeilijke
tijd. Ik word daar nog steeds niet in gerustgesteld en
de plannen die er zijn, zijn ook nog niet uitgekristalliseerd.
Vrijwilligers zijn heel erg goed om een deel
van het beheer van SBB van die gebieden over te
nemen, maar aan de andere kant kosten vrijwilligers
ook wel degelijk tijd en geld om die vrijwilligers te
motiveren, te stimuleren en aan het eind van het
seizoen te bedanken met een gezellige dag voor
het werk dat gedaan is. Het baart mij zorgen of dat
geld wel zal blijven komen vanuit het ministerie van
Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Er
zullen mensen uit moeten bij SBB of er zal veel meer
geld verdiend moeten worden bij SBB. Dat laatste
zal niet meevallen. We zullen misschien wat meer
hout kunnen oogsten, misschien wat meer zand
kunnen verkopen of in de recreatiesector wat meer
dingen kunnen verkopen zoals arrangementen. We
hebben tot nu toe vrijwilligers een dagvergoeding
3

of een kilometervergoeding kunnen geven en ik
denk dat dat soort dingen er het eerst af zullen gaan.
Dit jaar zal het nog wel loslopen, maar ik ben bang
dat ik volgend jaar zo goed als geen geld meer kan
genereren voor dat soort zaken. Tot nu toe kunnen
we ook nog steeds vrijwilligerskleding leveren. Dit
heeft een tijdje gestagneerd omdat we een andere
leverancier moesten kiezen maar dat schijnt vanaf
juni of juli van dit jaar weer helemaal goed te komen.
Dus alle bestelde kleding wordt nog na geleverd aan
de huidige vrijwilligers. Ik hoop dus dat we vanaf volgend
jaar jullie kunnen blijven faciliteren. Maar dat is
nog maar de vraag, ook voor mij.
Willem: Ik snap dat de belemmeringen die Kees
aanreikt er zijn. Over de toekomstige positie van de
vrijwilliger in het kader van de bezuinigingen heb
ik echter een ander beeld en een andere mening. Ik
weet eigenlijk wel zeker dat SBB naar de toekomst
toe, met of zonder bezuinigingen, steeds meer gaat
investeren in vrijwilligers want die hebben ze heel
hard nodig en het is de enige manier om aantrekkelijk
te blijven voor vrijwilligers. Ik weet ook dat SBB
heel druk bezig is met het verhelderen van de vraag
hoe dat precies vorm te geven en ik verwacht dat
daar nog veel in staat te gebeuren vanuit SBB. Als je
dat niet doet dan gaat namelijk een totale investering
van SBB van 112 jaar verloren en die teloorgang
zou dan wellicht niet direct merkbaar zijn maar wel
in drie à vier jaar. Mensen zouden dan bijvoorbeeld
niet meer over paden kunnen wandelen. Wat allemaal
is opgebouwd in natuurtermen om van te
kunnen genieten ontglipt je dan heel snel. Het kost
vele malen meer geld om dat weer voor elkaar te
krijgen wanneer er dan op enig moment weer geld
voor zou zijn.
Kees: Dat vind ik wel een hele korte periode die je
noemt, maar ik denk dat het zeker wel merkbaar zal
gaan worden voor de recreant dat recreatieve voorzieningen
achteruit zullen gaan.
Willem: Terwijl daar nou net de medestanders zitten.
Ik snap het dilemma wel, maar tegelijkertijd kan ik
me niet voorstellen dat dat besef er niet is bij SBB.
Dus gaan ze er voor kiezen om dat resultaat op andere
manieren, die tot nu toe vreemd zijn, overeind
te houden. Ik laat heel bewust ook een andere kant
zien van hetzelfde verhaal.
Marieanne: Hoe zouden jullie de vrijwilligers in de
toekomst aan de slag willen zien? Even dromen los
van de beperkingen die er op dit moment zijn en
ervan uitgaan dat er nieuwe mogelijkheden zullen
ontstaan.
Kees: De begeleiding van vrijwilligers vraagt natuurlijk
ook wel kwaliteiten van de medewerkers van
SBB en die kwaliteiten moeten wel aanwezig zijn en
anders ontwikkeld worden. Wij zullen dus allemaal
met vrijwilligers moeten en willen omgaan en niet
ieder mens is hetzelfde en niet iedereen kan dat op
dezelfde manier. SBB zal ook mogelijk mensen moeten
aantrekken of omscholen om meer met vrijwilligers
te gaan doen. Ik wil ook niet zeggen dat ik het
goed doe, absoluut niet. Mijn werk en omgang met
de vrijwilligers kan ook nog beter. Ik weet echter dat
ik wel redelijk goed met mensen kan omgaan in zijn
algemeenheid. Maar daar moet gewoon aandacht
voor zijn bij SBB en ik hoop ook dat wij dat kunnen
leveren. De kwaliteit van ons eigen personeel moet
omhoog met betrekking tot de begeleiding van
vrijwilligers. Wat ik daarnaast ook nog wel genoemd
wil hebben is de schaapskudde die het werk van
ons moet gaan overnemen en die er uiteindelijk
voor moet gaan zorgen dat het gebied niet opnieuw
dichtgroeit. Ik maak mij zorgen of we dit wel kunnen
blijven sturen aangezien de Amerikaanse Vogelkers
niet gevreten wordt door de schapen. Misschien
moet er wel een nieuw schapenras bedacht worden
die dat lekker gaat vinden. Langs de kant van het
gebied zie ik het dichtgroeien al gebeuren en ik
heb er al op aangestuurd dat de schaapskudde daar
weer op gezet gaat worden, maar goed, dan moet
er naast de Amerikaanse Vogelkers ook gras staan of
andere planten en dat is nu niet het geval.
Willem: Mijn voorbeeld is Zeijer Wiek, dat zijn vrijwilligers
van SBB die al zevenentwintig jaar als groep
bestaan. Zij zijn zelfstandig in fondsenwerving,
educatie en publicitaire activiteiten. Ook hebben zij
een eigen verantwoordelijkheid dat de bevolking
van Zeijen zich één voelt met wat daar in ontwikkeling
gezet wordt. Ze hebben een hele nauwe
samenwerking met SBB. Sommige terreinen waar
zij werkzaam zijn zijn bestaande terreinen van SBB,
maar de werkgroep Zeijer Wiek doet ook voorstellen
aan SBB om gebiedjes aan te schaffen. Dat zijn soms
natuurgebiedjes die in geen twintig jaar beheerd
zijn of het zijn akkers die door SBB overgenomen
worden en weer in natuurbeheer gezet worden. Elk
jaar wordt door deze werkgroep een plan opgesteld
en dat wordt besproken met SBB. Zij hebben dus
een uitvoeringsplan en ook een soort masterplan
waarin staat beschreven wat zij in vijf à tien jaar
gerealiseerd willen hebben. Dat werkplan is iedere
keer een uitvloeisel van dat masterplan. De vrijwilligers
in de werkgroep Zeijer Wiek zijn mensen uit
4

de directe omgeving die voeling hebben met het
gebied en die kennis hebben van de mogelijkheden.
Zij functioneren met een grote mate van zelfstandigheid,
maar iedere keer onder de paraplu van SBB. Ze
zijn een stichting en hebben hun eigen financiën en
donateurs als uiting van hun draagvlak. Ik heb dat
nog steeds als droom voor de Zeegser Duinen. Als
je dus terugkijkt in de afgelopen drie jaar dan zijn er
dus al stukjes van deze droom gerealiseerd. We hebben
al een werkcomité. Dit zijn vier mensen die zich
met de planning bezig houden, wat er speelt binnen
Binnengekomen foto’s
Wat moeten we met de immer oprukkende Amerikaanse Vogelkers?
Trudi bedacht een creatieve oplosing:
de groep en bijvoorbeeld hoe we zo goed mogelijk
contact onderhouden met SBB. Al dat soort dingen
komen aan de orde en het groeit verder. We gaan
binnenkort met het werkcomité kijken hoe we een
financieel potje kunnen creëren, zodat we ook wat
eigen dingen kunnen doen. We hebben inmiddels al
een eigen logo voor de herkenbaarheid, zodat mensen
ook weten dat we behalve bij SBB ook specifiek
bij de Zeegser Duinen horen. Ik denk dat dat heel
belangrijk is.
Marieanne Drenckhahn
5

Kleurbekennen
Ik ben Harry Dagelet, getrouwd met
Louise van Noortwijk en woon al vele jaren
in ons fraaie Zeegse in een zogeheten boswoning.
Onze 4 kinderen zijn reeds uitgevlogen.
Ik ben van origine een stadjer (Groningen
uiteraard) terwijl Louise een westerling
is/was (Schiedam). Na mijn opleiding aan
de KMA (Koninklijke Militaire Academie) te
Breda heb ik op vele plaatsen in binnen- en
buitenland parate en staffuncties vervuld.
Inmiddels heb ik alweer enige jaren als lkol
(Luitenant Kolonel) met FLO (Functioneel
Leeftijds Ontslag) mijn wapenrok aan de
kapstok gehangen. Mijn ouders kochten in
1965 een zomerhuis in Zeegse. In 1980 hebben
wij dat overgenomen, eerst als recreatie-
vervolgens als permanente woning.
In 2000 hebben we eigenhandig het oude
zomerhuis neergehaald. Wel zorgvuldig
want als zuinige noordeling was het besef
aanwezig dat het oude grenen hout goed te
gebruiken was als hondenhok, kippenhok,
tuinhuis etc. Een heuse Zweedse bouwploeg
plaatste vervolgens ons nieuwe houten
Zweedse (Trivels)hus waar we heel gelukkig
mee zijn. In de loop der jaren zagen we de
Mijn naam is Jos Steenmeijer, ik ben in
mei 55 jaar geworden. Ik ben een geboren
en getogen Groninger maar omdat bij ons
thuis Nederlands werd gesproken ben ik het
Groninger dialect niet machtig geworden.
Na mijn dienstplicht te hebben vervuld in
1977 ben ik naar
de analistenschool
gegaan waar ik
Trudi heb leren
kennen. Later
heb ik, samen
met Trudi, de
kunstacademie in
Groningen doorlopen.
In 1988 zijn
we Atelier De Zuil
begonnen, een
werkplaats waar
hei steeds verder
teruggedrongen
worden door de oprukkendebegroeiing
van vogelkers,
eik, den etc. Met
veel plezier maak
ik dan ook deel uit
van de werkgroep
die de hei en niet te
vergeten de onvolprezen
jeneverbes
weer in ere herstelt.
Ik durf het bijna niet te vermelden, maar wellicht is het ook
een stukje compensatie: Als Artillerist heb ik namelijk nogal
eens zowel in Duitsland (omgeving Luenerburger heide) als
in Nederland (op de Veluwe Oldenbroek) de hei met granaten
in de brand geschoten. Alhoewel… geruime tijd na zo’n
brand keert de heide in volle gloed weer jeugdig tevoorschijn.
Zou die werkwijze dan toch ook iets zijn voor ons
Siepelveen? Uiteindelijk heb ik mijn legergroen dus verruild
voor het groen van Staatsbosbeheer.
we onze beelden maken.
Mijn werk beweegt zich
op het grensvlak tussen
kunst en techniek.
Onze vakanties staan steeds in het teken van natuur, cultuur
en activiteiten zoals bergsport en wandelen. Toen we, een
aantal jaren geleden, voor het eerst lazen over de Natuurwerkdag
waren we direct geïnteresseerd. Telkens deden
we mee op wisselende locaties tot we in 2009 toevallig het
Siepelveen uitkozen. En daar zijn we gebleven. Ik vind het
erg fijn om in de natuur aan het werk te zijn, om met mijn
handen te werken, de dagelijkse beslommeringen te vergeten
door fysieke inspanning. Goed voor mij en goed voor het
bos!
6

Ingezonden berichten
op excursie naar plan goudplevier
met een straffe wind en donkere luchten zijn wij, willem, syb, marieanne, jos, trudi en stans, met albert kerssies
naar plan goudplevier geweest op 14 mei. deze excursie was een vervolg op die van het balinger en
mantingerzand van afgelopen winter.
het plan goudplevier is 1200 ha groot. in verschillende fases en op verschillende manieren zijn landbouwgronden,
met daar tussen nog wat oude heidevelden, weer omgewerkt tot nieuwe natuur. anders gezegd
heeft men aan de hand van oude topografische kaarten de oude structuren willen terugbrengen.
we zagen de resultaten van verschillende methodes, zoals aardappelland afgeschrapt zo laten liggen, of
bijvoorbeeld een strooisel laag er overheen aangebracht. in stappen van vijf jaar zie je dan de verschillende
ontwikkelingen heel goed. ook zijn bestaande bosrandjes weggehaald om het geheel meer toegankelijk te
maken voor de verspreiding van pollen en zaden (windverspreiding).
bij wat nieuwe ondiepe poelen zagen we alweer zonnedauw en moeras wolfsklauw groeien. kleine heideplanten
bedekten hier en daar de grond.
om het geheel te ‘onderhouden’ grazen er schapen en koeien. die houden het behoorlijk kaal. dat werd aangetoond
bij een stuk waar gaas omheen geplaatst is en daardoor niet meer toegankelijk voor de grazers.
bij het laatste stuk, het meest verse, waar wij waren lagen ook nog allerlei soorten stenen. die zijn na de
laatste ijstijd hier blijven liggen en nu weer bovengronds gekomen.
in 2020 moeten de werkzaamheden klaar zijn. ook ten oosten van het balinger en mantingerzand zijn nu
landerijen opgekocht die grenzen aan het middenraaikanaal. dat zal het laatste stuk zijn dat weer wordt
teruggegeven aan de natuur. hier zullen de boerderijen wel blijven staan, maar de bedrijven vertrekken.
net als bij de vorige excursie vertelde albert vol enthousiasme. maar of de goudplevieren ooit terug zullen
komen weten wij niet. nu hoorden we onder andere veldleeuweriken en een koekoek.
stans kofman
Dag voor de vrijwilliger
Zaterdag 21 mei j.l. organiseerde Veldwerk Nederland samen met Landschapsbeheer Drenthe voor de eerste
keer een dag voor de vrijwilligers die werkzaam zijn bij diverse natuurorganisaties.
Op deze dag, die gehouden werd in en om het Hunebedcentrum te Borger, waren zo’n kleine 200 vrijwilligers
aanwezig waaronder zo’n 7 van Werkgroep Siepelveen.
Bij binnenkomst was er buiten een markt met diverse stands, o.a. van Landschapsbeheer Drenthe, diverse
natuurwerkgroepen, het Jeneverbesgilde, een Duitse natuurwerkgroep van even over de grens. Een leuke
manier om informatie over en weer uit te wisselen.
In de loop van de ochtend was er een bijeenkomst in een grote tent waar verschillende sprekers waren.
Daarna een uitstekend verzorgde lunch en tenslotte de workshops, zoals onder andere Herkennen van bomen
en struiken, Werven van vrijwilligers en geven van voorlichting en Excursie Weidevogels.
De tijd vloog die dag dan ook om en we kwamen tijd te kort om alles te bekijken. Het weer was zeer goed.
Al met al een zeer geslaagde dag en zeker voor herhaling vatbaar.
Taco de Vries
7

Wie: Peter Wessels (41 jaar, uit Utrecht) ) en Carolijn Wessels (42 jaar, uit Arnhem).
Onze oom Jaap (Kuipers) en tante Ineke (Kuipers-Wessels) hebben lang op de
Goldakkers (no. 18) in Zeegse gewoond. Als kind hebben wij vaak (met broer
Tom en veel andere neven/nichten en kinderen van vrienden) bij Jaap en Ineke
gelogeerd. Altijd groot feest. Een wandeling door de Zeegser Duinen was vaste
prik.
Wat: Wij hebben een bankje gesponsord dat in het Siepelveen is geplaatst. In
mei hebben we het met familie en vrienden van Jaap en Ineke ten doop gehouden.
Het was een prachtige zonnige dag en iedereen deelde herinneringen met
elkaar onder het genot van een hapje en drankje.
Waarom: In 2006, dus alweer 5 jaar geleden, overleden zowel Jaap als Ineke. Ze
worden nog altijd door veel mensen gemist. Om een plek te hebben om ze te
gedenken hebben wij het bankje gesponsord, met daarop een gedenkplaatje.
Waar: In het Siepelveen, op een prachtig plekje met uitzicht op het vennetje dat
we met Syb Tumbelaka (coördinator van de vrijwilligersgroep in het Siepelveen)
en Kees van Son (boswachter van Staatsbosbeheer) hebben uitgekozen.
Wanneer: Het bankje is al eerder geplaatst door Syb en Peter, maar op 21 mei
jongstleden officieel ‘geopend’.
Met vriendelijke groet, Carolijn Wessels
Bankje
Terugblik van de Werkgroep Siepelveen
Onlangs, tijdens een wandeling langs het Siepelveen en over de Zeegser Duinen, genietend van het mooie
landschap, van wat we het afgelopen seizoen allemaal hebben bereikt, bedacht ik me dat dit allemaal niet
mogelijk was geweest zonder de fantastische hulp en inzet die van alle kanten werd aangeboden. Hieronder
een overzicht en ik hoop dat ik niemand vergeten ben:
• Alle vrijwilligers van de Werkgroep Siepelveen
• Staatsbosbeheer voor o.a. de motorkettingzaag en het handgereedschap, hun gastvrije ontvangst in
Oudemolen en het gebruik van hun werkplaats
• Landschapsbeheer Drenthe voor het materiaal tijdens de landelijke natuurwerkdag
• Veldwerk Nederland voor het organiseren van de vrijwilligersdag samen met Landschapsbeheer Drenthe
• Nationaal park de Drentsche AA voor de motorkettingzaagcursus
• De schaapsherders Coos en Reinier met hun schapen
• (Voormalig) Hotel Golden Tulip voor de snert tijdens de landelijke
natuurwerkdag
• Werkgroep Kraloerheide (Jan Mager) voor het ontwerp van de kartelspade
• Kraanbedrijf van Assem voor het verwijderen van de takken
• Klaas Rietsema, die ons met zijn shovel geholpen heeft om het pad
tussen 2 jeneverbessen te verleggen
• Leerlingen en begeleiding van het Werkmancollege uit Groningen
• Leerlingen van de Winkler Prins scholengemeenschap te Veendam
• Medewerkers van Van Boeijen uit Assen
• De overige vrijwilligers tijdens de landelijke natuurwerkdag (o.a. scouting groep en de ABN)
• Carolijn en Peter Wessels en hun familie voor het schenken van het bankje en hun hulp op 12 februari jl.
• Firma Werkkracht uit Tynaarlo voor het vervaardigen van het bankje
• Jos Steenmeijer voor zijn creativiteit bij ontwerp van de folder, ons logo en deze krant
• Marieanne Drenckhahn voor het vervaardigen van deze tweede SiepelNieuws
• Stans Kofman en Louise Dagelet voor de koffie (en de heerlijke zelfgebakken koekjes van Louise) tijdens
de werkdagen.
Syb Tumbelaka
8

Vooruitblik van de Werkgroep Siepelveen
Dankzij de inspanningen van het afgelopen seizoen hebben de meeste jeneverbessen nu de ruimte en het
licht gekregen dat ze nodig hebben. Wie echter ook volop van de geboden ruimte geniet is de Amerikaanse
Vogelkers, in de volksmond ook wel ‘Bospest’ geheten. Op dit moment zijn er verschillende plekken met
ware explosies van jonge opslag van ‘Bospest’ te zien.
Vanwege het officiële broedseizoen (Flora- en Faunawet) en de aansluitende vakantieperiode is er door de
Werkgroep Siepelveen niet gewerkt, dus ook niet om de Amerikaanse Vogelkers te bestrijden. Natuurlijk
heeft de schaapskudde van Coos en Reinier menig blaadje weg gesnoept. Echter de praktijk leert dat dit
onvoldoende is.
We zaten in deze verplichte rust periode echter niet stil. Op ons initiatief hebben we samen met de bosecoloog
en andere medewerkers van de Beheerseenheid Oudemolen van Staatsbosbeheer in de afgelopen
maand gewerkt aan een plan om de ‘bospest’ te bestrijden. Allereerst is geïnventariseerd om hoeveel het
gaat en wordt er per deelgebied een plan van aanpak opgesteld. Uit ervaring en literatuur blijkt dat eerste
resultaten over enkele jaren zichtbaar worden.
Het karakter van de werkzaamheden zal zich het komende jaren meer toespitsen op ‘gericht beheer’ van het
terrein. Met als kernpunt het zo effectief mogelijk bestrijden van de Amerikaanse Vogelkers. Immers het is
niet de bedoeling dat de open ruimte gevuld gaat worden door een exoot.
De overige uitgangspunten blijven het komende seizoen natuurlijk ook van kracht, zoals:
1. De aanwezige jeneverbessen verder vrij maken en houden
2. Het open karakter van het gebied, het glooiende landschap en de biotoop ‘Stuifzand’ verder versterken
3. Verwijderen van de berkenopslag in het ven en het bestrijden van o.a. de prunusopslag
Vanaf 3 september aanstaande gaan we met ons nieuwe plan van aanpak op zak weer vol aan de slag.
Syb Tumbelaka
Uiensoep voor 2 personen
2 uien, 1 lepel olie, 1 theelepel Marmite, 2 boterhammen, 1
laurierblad, 2 lepels meel, 2 koppen bouillon, handvol bieslook,
Zwitserse kaas, 1 theelepel gemalen jeneverbessen.
Fruit de gesneden uien goudgeel in de olie. Doe er vervolgens het
meel bij en laat ook dat bruinen. Voeg dan geleidelijk de bouillon
er bij en roer goed. De kruiden, jeneverbes, laurier en de thee-
lepel Marmite toevoegen, roeren en enige tijd laten trekken. De
heerlijk aromatisch ruikende soep in vuurvaste kommen gieten.
Hier boven op een boterham leggen en rijkelijk de geraspte kaas
op strooien. De kommen enkele minuten onder de grill plaatsen
zodat zich een croûte vormt die later wordt bestrooid met de
gesnipperde bieslook. Uit ‘Jeneverbes. Natuur en cultuurhistorie in
verhalen, gedichten en beelden’ van Jan van Ginkel (isbn: 978-90-
77461-09-9)
Communicatie
Naar buiten
Onszelf kenbaar maken
In een jasje gestoken
SiepelNieuws
9

Agenda
• Op 3 september 2011 is er de startbijeenkomst voor de vrijwilligers van de Werkgroep Siepelveen met
om 15.00 uur een schouw op de Zeegser Duinen samen met Staatsbosbeheer. Tijdens deze middag
wordt het Werkplan 2011-2012 besproken. Aansluitend is er vanaf 17.00 uur een barbecue die aan ons
aangeboden wordt door Staatsbosbeheer. Deze feestelijke maaltijd nuttigen we met andere vrijwilligers
van Staatsbosbeheer, onder anderen de vrijwilligers van de Werkgroep Heidesteeg in Schipborg.
• Op 10 september 2011 wordt er een workshop georganiseerd voor vrijwilligers en beheerders die
het leuk vinden om jongeren te begeleiden tijdens hun groene maatschappelijke stages. Deze stages
worden door Landschapsbeheer Drenthe georganiseerd. De workshop is ontwikkeld op verzoek van
Betrokken bij Buiten en wordt gegeven door het Algemeen Pedagogisch Studiecentrum. Zie voor meer
informatie de website van Landschapsbeheer Drenthe.
• Op 17 september 2011 vindt de eerste werkdag plaats met om 9.00 uur onderwijs over bomen en
struiken en een wandeling over de Zeegser Duinen onder leiding van Gerrit Roelvink van het IVN. Aansluitend
geeft Pieter Posthumus van Landschapsbeheer Drenthe ons vanaf 11.00 uur informatie over het
plaggen van heidegrond.
• De overige werkdagen vinden plaats op: 8 oktober 2011, 22 oktober 2011, 5 november 2011, 19 november
2011, 26 november 2011, 10 december 2011, 17 december 2011, 14 januari 2012, 28 januari 2012,
11 februari 2012, 25 februari 2012, 10 maart 2012. Dit is de laatste werkdag voor het broedseizoen van
2012.
• Op 24 september 2011 wordt er voor onze Werkgroep en de Staatsbosbeheer-vrijwilligers van Schipborg
een excursie naar het Museumpark Landgoed Oranjewoud georganiseerd. Deze excursie wordt
verzorgd door onze collega-vrijwilligers van de Vrijwilligerskring Museumpark Landgoed Oranjewoud.
• Op 5 november 2011 organiseert Landschapsbeheer Nederland voor de elfde keer de jaarlijkse nationale
Natuurwerkdag. Op ruim 350 locaties in heel Nederland kunnen vrijwilligers onder andere met
kleinschalig onderhoudswerk een dag in de natuur aan de slag.
• In november 2011 komt de derde SiepelNieuws uit.
Colofon
Redactie: Marieanne Drenckhahn
Vormgeving: Jos Steenmeijer
Werkgroep Siepelveen
Zeegse
Drenthe
Copyright 2011
10