studienamiddag exotisch.pdf - Vlaamse confederatie van Het Paard
studienamiddag exotisch.pdf - Vlaamse confederatie van Het Paard
studienamiddag exotisch.pdf - Vlaamse confederatie van Het Paard
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hoe <strong>exotisch</strong> zijn“<strong>exotisch</strong>e parasieten”?<br />
‘Exotische’ parasieten bij paarden<br />
• Bloedvatenstelsel<br />
‣ Babesia caballi<br />
‣ Theileria equi<br />
• Zenuwstelsel<br />
‣ Sarcocystis neurona (EPM)<br />
• Huid<br />
‣ Parafilaria multipapillosa<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose: inleiding<br />
• Babesia caballi<br />
‣ de “grote” Babesia<br />
‣ parasieten <strong>van</strong> de RBC<br />
‣ peervormig tot rond (2 - 5 µm)<br />
‣ meestal 2 parasieten per RBC<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
piroplasmose, babesiose
Piroplasmose: inleiding<br />
• Theileria (Babesia) equi<br />
‣ de “kleine” Babesia<br />
‣ parasieten <strong>van</strong> de WBC en RBC<br />
‣ rond (≤ 2 µm)<br />
‣ soms gegroepeerd met 4<br />
parasieten per RBC<br />
(“Malta kruis”)<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose:<br />
transmissie door<br />
teken<br />
• Babesia caballi: transovariële<br />
transmissie<br />
• Theileria equi: transstadiële<br />
transmissie<br />
nymfe adult<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose: verspreiding<br />
• overgedragen door teken<br />
‣ niet door Ixodes spp.<br />
‣ Dermacentor spp.<br />
‣ Rhipicephalus spp.– warme streken<br />
‣ Hyalomma spp.– warme streken<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Dermacentor reticulatus
Dermacentor reticulatus in Europa<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
www.maladie-a-tiques.com<br />
Dermacentor reticulatus in onze buurlanden<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
www.fleatickrisk.com<br />
Frankrijk<br />
Dermacentor reticulatus in onze buurlanden<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Nederland
Dermacentor reticulatus in België 2010<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose: verspreiding<br />
• Beveren-Waas (O-VL)<br />
• Moen (W-VL)<br />
• Mons (Henegouwen)<br />
• Martilly (Luxemburg)<br />
• In België komt enkel B. caballi voor, infecties met T.<br />
equi zijn importgevallen<br />
• T. equi komt in Z-Europa het meest voor (warmere<br />
streken)<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose: ziektebeeld<br />
• Vermenigvuldiging in de RBC vernietiging <strong>van</strong> RBC<br />
• Acute vorm<br />
- incubatieperiode 7 - 12 dagen<br />
- bleke slijmvliezen, koffiekleurige urine<br />
- koorts, suf<br />
- (koliek)<br />
- sterfte<br />
• Chronische vorm<br />
- bleke slijmvliezen, vermoeidheid, vermageren, (oedeem)<br />
• Atypische vorm<br />
- digestieve, renale, nerveuse, respiratoire symptomen<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
Piroplasmose: diagnose<br />
• Voorgeschiedenis + symptomen<br />
• Aantonen <strong>van</strong> parasieten in RBC<br />
‣ bloeduitstrijkje<br />
‣ in acute fase<br />
‣ lage gevoeligheid<br />
• Aantonen <strong>van</strong> antilichamen in serum<br />
‣ Complement-bindingsreactie<br />
‣ IFT (CODA)<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Piroplasmose: behandeling en preventie<br />
• Behandeling: imidocarb IM<br />
‣ niet geregistreerd in België<br />
‣ neveneffecten mogelijk (ezel, muilezel, muildier)<br />
‣ werkt minder goed tegen Theileria equi<br />
• Preventie<br />
‣ imidocarb inj.: 3-6 weken bescherming<br />
‣ teken bestrijden<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
‘Exotische’ parasieten bij paarden<br />
• Bloedvatenstelsel<br />
‣ Babesia caballi<br />
‣ Theileria equi<br />
• Zenuwstelsel<br />
‣ Sarcocystis neurona (EPM)<br />
• Huid<br />
‣ Parafilaria multipapillosa<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
piroplasmose, babesiose
Sarcocystis neurona: inleiding<br />
• Equine protozoaire myeloencephalitis<br />
• Cyclus niet volledig gekend<br />
‣ eindgastheer: opossum (buidelrat)<br />
‧ buideldier<br />
‧ omnivoor<br />
‣ natuurlijke tussengastheren onbekend<br />
‣ paard toevallige tussengastheer<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Sarcocystis neurona:<br />
levenscyclus<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Sarcocystis neurona: epidemiologie<br />
• Inheems in Noord- en Zuid-Amerika<br />
‣ 30-50% <strong>van</strong> de paarden seropositief<br />
• In Europa importziekte<br />
‣ paarden afkomstig uit Amerika<br />
‣ paarden die in Amerika verbleven<br />
hebben<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
Equine protozoaire myeloencephalopathie<br />
• De meeste seropositieve paarden ontwikkelen geen EPM<br />
• EPM is vooral een probleem bij sportpaarden (stress ?)<br />
• Letsels te zien <strong>van</strong>af drie weken na besmetting<br />
• S. neurona kan in alle delen <strong>van</strong> het centraal zenuwstelsel<br />
voorkomen<br />
‣ voorkeurslokalisatie: ruggenmerg<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Equine protozoaire myeloencephalopathie<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
EPM: symptomen<br />
• afhankelijk <strong>van</strong> de<br />
localisatie <strong>van</strong> de letsels<br />
• bewegingsstoornissen<br />
• ataxie<br />
• paralyse<br />
• spieratrofie<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
EPM: diagnose en behandeling<br />
• Diagnose: moeilijk<br />
‣ Voorgeschiedenis (Amerika) & symptomen<br />
‣ Immunoblots: aantonen <strong>van</strong> antilichamen<br />
‧ serum<br />
‧ cerebrospinaal vocht<br />
• Behandeling<br />
‣ zo snel mogelijk<br />
‣ langdurige behandeling<br />
‧ gepotentialiseerde sulfonamiden<br />
‧ toltrazuril, diclazuril<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
‘Exotische’ parasieten bij paarden<br />
• Bloedvatenstelsel<br />
‣ Babesia caballi<br />
‣ Theileria equi<br />
• Zenuwstelsel<br />
‣ Sarcocystis neurona (EPM)<br />
• Huid<br />
‣ Parafilaria multipapillosa<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
piroplasmose, babesiose<br />
Parafilaria multipapillosa: inleiding<br />
• in België en Nederland: importziekte<br />
• endemisch in<br />
N-Afrika,<br />
Z-Amerika,<br />
Azië<br />
Zuid- en Oost-Europa<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
Parafilaria multipapillosa: levenscyclus<br />
• Wormen in onderhuids bindweefsel (3-7 cm, leven tot 6 jaar)<br />
• Vrouwelijke wormen kruipen onderhuids leggen<br />
geëmbryoneerde eieren in met bloed en exsudaat gevulde<br />
knobbels<br />
• Knobbels barsten open in de zomer microfilariën (L1) komen<br />
vrij met exsudaat<br />
• L1 opgenomen door vliegen ontwikkelen tot infectieuze<br />
larven (L3)<br />
• L3 door vliegen gedeponeerd op wondjes of rond de ogen<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Parafilaria: ziektebeeld<br />
• knobbels breken open in de<br />
zomer: “zomerbloeden”<br />
‣ hals, borst, flanken<br />
• letsels genezen vrij snel<br />
‣ kleine pigmentloze vlekken<br />
• hervallen volgende jaren<br />
mogelijk<br />
Parafilaria:<br />
ziektebeeld<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
Parafilaria:<br />
ziektebeeld<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong><br />
Parafilaria: diagnose en behandeling<br />
• Diagnose<br />
‣ symptomen + seizoen + voorgeschiedenis (Z- of O- Europa)<br />
‣ aantonen <strong>van</strong> microfilariën in exsudaat (lage gevoeligheid)<br />
• Behandeling<br />
‣ ivermectine SC<br />
‣ fenbendazole 5 dagen p.o.<br />
Forum Fokkerij <strong>van</strong> de <strong>Vlaamse</strong> Confederatie <strong>van</strong> het <strong>Paard</strong>
Change language