BelgenTop 100 - Stripspeciaalzaak.be

30
DE AVONTUREN VAN KUIFJE: DE ZWARTE ROTSEN
DATASHEET
Tekenaar:
Hergé (Georges Remi)
Scenarist:
Hergé (Georges Remi)
Uitgever:
Casterman
Eerste druk: 1946
Oorspronkelijke titel:
LES AVENTURES DE TINTIN: L’ÎLE NOIRE
Uitvoering:
HC, kleur
24
De Stripspeciaal-Zaak • BelgenTop 50
Plot:
Kuifje wordt valselijk beschuldigd van
een diefstal. Om zijn onschuld te
bewijzen ontsnapt hij aan de twee
Jansens en verzeilt op een boot naar
Engeland. Een bende valsemunters onder
leiding van dokter/psychiater Müller
belaagt de held Er is heel wat heen en
weer geloop, maar zoals steeds staan
Kuifje en Bobbie hun mannetje.
Topwaardering:
Van genre situeert dit verhaal zich in de
detectivesfeer, een geslaagde keuze van
Hergé na eerdere avonturen op exotische
locaties en in verre buitenlandse
streeken. Kuifje zet voet aan wal op
Engelse en Schotse bodem. De streken
die Kuifje willens nillens bezoekt, komen
in de hertekende versie nog steeds
geloofwaardig over. Het uitmuntende
studiowerk uit 1965 van vooral Bob De
Moor wordt hier bekroond, al biedt de
ook al hertekende versie uit 1943 meer
charmes.
Aantal genomineerde albums van
Hergé: 19
Weetjes:
DE ZWARTE ROTSEN (het zevende KUIFJE-verhaal) is misschien wel het enige
stripalbum dat in de geschiedenis van het beeldverhaal drie zo uiteenlopende
versies kent. Het is alleszins het enige KUIFJE-album dat drie verschillende
versies kent. De eerste versie tekent Hergé in 1937 en 1938 voor de Waalse
krantenbijlage LE PETIT VINGTIÈME dat kort daarop als album verschijnt (maar nog
niet in het Nederlands). De tweede variant verschijnt in 1943, de periode
waarin Hergé zijn vooroorlogse albums inkleurt en reduceert naar 62 pagina’s
vanwege de papierschaarste. De derde en huidige versie is een fabrikaat van
Hergés medewerkers uit 1965 • De derde versie vindt Hergé noodzakelijk want
de tweede versie laat hij eerst lezen door de Engelse uitgever die hem een
lange lijst van 131 fouten retourneert die niet stroken met het toenmalige
Groot-Brittannië. Als Hergé een Engelse uitgave wil dan moet het correcter en
actueler. Hergé accepteert zijn fouten en stuurt zijn rechterhand Bob De Moor
naar Engeland en Schotland, in Sussex en op de Hebriden, met de opdracht
zich te documenteren om het verhaal authentieker te maken. Zelf buigt Hergé
zich op dat moment over zijn nieuwe verhaal, VLUCHT 714. De Moor verblijft er
een tiental dagen, bezoekt de voornaamste locaties waar Kuifje zijn avonturen
beleeft, maakt schetsen en foto’s en verzamelt documentatie. Hij keert
eveneens terug met het uniform van een echte Bobby, een Engelse politieman,
dat hem wordt uitgeleend door de plaatselijke politie. De Britse spoorwegen
reageren dan weer argwanend en geven De Moor geen toestemming om een
foto te maken van het officiële uniform van de spoorwegbeambten • De
veranderingen die het album ondergaan zijn meer dan zomaar het verbeteren
van wat fouten: kleding, vervoermiddelen (een stoomtrein wordt een
stroomtrein), personages en plaatsnamen worden gewijzigd en
gemoderniseerd en een resem details worden bijgewerkt, aangevuld of
opgesmukt. Het scenario blijft behouden • Roger Leloup, huidig tekenaar van
YOKO TSUNO, helpt De Moor door de verschillende vliegtuigen onder handen te
nemen. Leloup is de vliegtuigdeskundige van de Studio Hergé • Hergé toont
zich tevreden over de aanpassingen en zegt: “Ik had Engeland maar
oppervlakkig bekeken. Nu zie ik het veel scherper door de ogen van mijn
medewerker” • In 1970 geeft Hallmark een reeks pop-up boeken uit op basis
van zes avonturen waaronder DE ZWARTE ROTSEN. Het pop-up boek bestaat uit
een korte samenvatting van het verhaal, geïllustreerd door een aantal scènes
in reliëf en met beweegbare onderdelen waaraan je moet trekken, bijvoorbeeld
om de gorilla Ranko een steen te laten gooien naar Kuifje en Bobbie • Het idee
voor de valsemunters is in 1937 behoorlijk actueel. In 1931 laat Engeland
namelijk de gouden standaard los. De daaruit vloeiende deviezenmanipulaties
zorgen ervoor dat booswichten er een lucratieve bezigheid bijkrijgen: de
valsemunterij • De goederentrein waarop Kuifje terechtkomt trekt onder meer
een wagen met whisky. In de oorspronkelijke versie is het merk nog Johnnie
Walker. In de hertekende versie van 1965 is het Loch Lomond, het huismerk
van kapitein Haddock • Dokter Müller is gebaseerd op de tot Duitser
genaturaliseerde Schot, dokter George Bell die in Duitsland woont en een lid
is van de nazipartij. Hij is betrokken bij een affaire met valse roebels die tot
doel hebben de Russen te destabiliseren. De affaire valt niet in goede aarde
bij zijn berschermheren en Bell dreigt alles bekend te maken. Hij vlucht naar
Oostenrijk waar de nazi’s hem vinden en in april 1933 liquideren • Het verhaal
is een beetje schatplichtig aan de spionagefilm THE THIRTY-NINE STEPS (1935) van
Alfred Hitchcock. Daarin wordt de hoofdpersoon dwars door het land tot in de
Schotse Hooglanden achternagezeten door de politie en misdadigers • Het
monster van de zwarte rotsen, de gorilla Ranko, doet dan weer heel erg denken
aan de film KING KONG die de cinema voor het eerst teistert in 1933 • In diezelfde
periode raken Engeland en het buitenland (ook België) in de ban van de eerste
signalementen van het monster van Loch Ness. Het interesseert Hergé
mateloos (zoals ook de latere yeti voor KUIFJE IN TIBET) en hij verzamelt alle
beschikbare documentatie • In Kuifjes eerste ontmoeting met het televisietoestel,
dat in 1938 wel in Engeland maar nog lang niet in België voorkomt,
toont Hergé zich als een visionair. In de ingekleurde editie uit 1943 is ook het
beeld van het toestel ingekleurd, jaren voordat in werkelijkheid mogelijk is.
Het is één van de 131 fouten die de Engelse uitgever niet tolereert. De 1965versie
toont daarom een zwart-wit beeld, ironisch genoeg twee jaar vóór de
eerste tv-uitzending in kleur een feit is.