Download - VOTB

Standard Penetration Test (SPT)
In het buitenland wordt veelal de Standard Penetration Test gebruikt om de
relatieve dichtheid van zandlagen te bepalen. De uitvoering van de proef is
beschreven in normblad NEN EN ISO 22476-3:2005.
Een SPT-proef wordt in een verbuisde grondboring uitgevoerd. Hiertoe wordt het
boorgat tot aan de onderkant van de boorbuis schoon gepulst. Daarna wordt het
SPT-apparaat in de boorbuis neergelaten. Dit is een monsterbus met een buitendiameter
van 51 mm en een binnendiameter van 35 mm, die opengeklapt kan
worden (split barrel sampler). De bus is aan een stalen stang bevestigd, die doorloopt
tot aan de bovenkant van de boorbuis. Op de stang zit een aambeeld, waarop
met een gewicht wordt geslagen (63,5 kg van een hoogte van 760 mm).
Hiermee wordt de monsterbus onder de boorbuis uit geheid, waarbij het aantal slagen
wordt geteld. Het aantal slagen over de eerste 150 mm wordt niet gebruikt,
omdat de grond daar mogelijk geroerd is. Het aantal slagen over de volgende
300 mm is de SPT-waarde. Als meer dan 50 slagen nodig zijn om een zakking van
300 mm te bereiken, dan wordt de zakking bij 50 slagen genoteerd. Na het uitvoeren
van de proef wordt de monsterbus uit de boring getrokken en het zand uit
de bus gehaald. In grindige grond wordt de monsterbus vervangen door een stalen
stift met een punt van 60º. Het is gewenst de proeven om de 0,75 à 1,50 m uit te
voeren. Voor zandige lagen met een hoog siltgehalte die onder de grondwaterspiegel
liggen en dus slecht doorlatend zijn, moet de SPT-waarde worden gecorrigeerd.
Uit de SPT-waarde en de korrelspanning die heerst op de diepte waarop de
SPT-waarde is gemeten, wordt met grafieken een hoek van inwendige wrijving of
een draagkracht afgeleid. De verschillende onderzoekers pleiten allemaal voor hun
aanmerkelijk verschillende afgeleide grootheden.
Het nadeel van deze proef is dat geen continu beeld van de ondergrond ontstaat
en dat de proef vrij arbeidsintensief en daarom duur is. De waarde van de
afgeleide grootheden is discutabel.
Monitoring
Omdat je nooit zeker weet hoe grond zich na een ingreep zal gedragen, wordt het
uitvoeren van een geotechnische constructie vaak begeleid met metingen. Zo kan
een ophoging op slappe grond worden gecontroleerd met waterspanningsmetingen
en zakbakens (palen met schaalverdeling waarop verzakkingen kunnen
worden afgelezen). Met waterspannigsmetingen kan de poriewaterspanning
worden gemeten, zodat men inzicht krijgt in de stabiliteit van de randen van de
ophoging. Zo wordt duidelijk of nog een volgende ophoogslag kan worden aangebracht
of niet. Met het zakbaken kan worden gecontroleerd of het zettingsproces
OVERIG TERREINONDERZOEK
69