Download - VOTB
Download - VOTB
Download - VOTB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
54<br />
Meten is weten<br />
ONDERGROND<br />
Met sonderen is veel meer te meten dan alleen de plaatselijke wrijving<br />
en conusweerstand. Zoals:<br />
• De sondeerwaterspanning<br />
Door het grondverdringend effect van de conus loopt in slecht doorlatende<br />
grond (zoals met water verzadigde klei) de waterspanning in de<br />
grondporiën op. Door de slechte waterdoorlatendheid kan dit overspannen<br />
water niet snel afstromen. In zeer dicht gepakte zandlagen<br />
kunnen de korrels uit elkaar worden gedrukt, wat een volumevergroting<br />
veroorzaakt (dilatantie). Hierdoor kan weer een afnemende waterdruk<br />
worden gemeten.<br />
De meting van de waterspanning tijdens het sonderen wordt steeds<br />
meer toegepast. In de sondeernormen (hoofdstuk 10) wordt het meten<br />
van waterspanning uitgebreid behandeld.<br />
Door de sondeerwaterspanning te meten wordt ook een beter inzicht<br />
verkregen in de doorlatendheid van de grond. Dit wordt gedaan met<br />
dissipatietesten. Hierbij wordt gemeten hoe lang het duurt dat het overtollige<br />
water heeft kunnen afvloeien en de waterdruk zich weer in zijn<br />
oorspronkelijke waarde heeft hersteld. De dissipatietijd is afhankelijk van<br />
de grondsoort en kan in slecht doorlatende grond oplopen tot een uur.<br />
Toch moet de meting bij voorkeur worden doorgezet tot de helft van de<br />
aanpassingstijd. Voor doorlatende lagen als zand zal dit geen probleem<br />
zijn, omdat de aanpassing vaak in de enkele minuten is voltooid.<br />
• De geleidbaarheid (conductiviteit)<br />
Door te sonderen met een conus waarop een anode en een kathode zijn<br />
aangebracht, kan de elektrische geleidbaarheid van de grond worden<br />
gemeten. Dit kan worden gebruikt voor het berekenen van roestbeschermingen.<br />
Ook geeft het een indruk over bijvoorbeeld het verloop<br />
van het zoutgehalte van het grondwater over bepaalde diepten. Immers,<br />
hoe hoger het zoutgehalte, hoe beter de geleiding. Hiervoor is wel een<br />
ijking nodig aan de hand van grondwatermonsters.<br />
• De geleiding van trillingen (seismische sonderingen)<br />
Een sondeerconus kan ook worden uitgerust met een geofoon, een<br />
apparaat dat trillingen in de grond meet. Door met een voorhamer op