Download - VOTB

52
‘Bodemonderzoek?
Dat doe je toch pas
als er iets is mis
gegaan?’
Bij de aanleg van een weg dacht men te kunnen volstaan met een groot
aantal korte elektrische sonderingen. Uit kostenoverwegingen werden
geen grondboringen uitgevoerd. Uit de sondeergrafieken bleek dat het
wrijvingsgetal in een overal aanwezige bodemlaag op een diepte van
anderhalf tot vier meter beneden maaiveld altijd drie à vier procent
bedroeg. Aangezien een conusweerstand van 0,7 à 1,0 MPa werd gemeten,
is dit geïnterpreteerd als een stijf leempakket. Het ontwerp van de
wegfundering werd gemaakt en de schop ging de grond in.
Maar in plaats van een leemlaag vond men nu over de gehele lengte van
het wegtracé een veenpakket. Dit had door een hoog percentage stuifzand
een grotere vastheid gekregen. Hierdoor was het wrijvingsgetal
teruggelopen tot drie à vier procent, wat voor veen een ongebruikelijk
lage waarde is. De fysische eigenschappen van deze veenlagen, die
direct onder de wegfundering kwamen te liggen, zijn sterk verschillend
van stijve leemlagen. Het gevolg van de foutieve interpretatie en de
‘kostenbesparende’ beslissing om geen grondboringen uit te voeren,
was dat de opbouw van de wegfundering en de ontgravingsdiepte aangepast
moesten worden. Omdat al materialen waren besteld en de
werkwijze moest worden aangepast, werd ook het werk vertraagd, waarmee
een aanzienlijke som geld was gemoeid.
Vaak worden ook vergissingen gemaakt tussen overgeconsolideerde
kleilagen (pot-, Boomse- en Groenlose klei) en vaste veenlagen in
bijvoorbeeld de Eemformatie. Beide grondsoorten hebben eenzelfde
conusweerstand en wrijving. Ook ten aanzien van klei boven en klei
onder de grondwaterspiegel worden vaak verkeerde inschattingen
gemaakt. Het materiaal is in beide gevallen gelijk, de wrijving of het wrijvingsgetal
is daarentegen een factor drie à vier verschillend.
ONDERGROND